Η Κλαούντια Σέινμπαουμ, 61 ετών, η οποία θα είναι η πρώτη γυναίκα πρόεδρος του Μεξικού στα περισσότερα από 200 χρόνια ανεξαρτησίας της χώρας, κατέλαβε την προεδρία υποσχόμενη συνέχεια.
Η 61χρονη πρώην δήμαρχος της Πόλης του Μεξικού και ορκισμένη αριστερή διεξήγαγε μια πειθαρχημένη εκστρατεία αξιοποιώντας τη δημοτικότητα του προκατόχου της προτού βγει νικήτρια στις εκλογές της Κυριακής. Οι Μεξικανοί θα κοιτάξουν να δουν πώς η Σέινμπαουμ, μια πολύ διαφορετική προσωπικότητα από τον μέντορά της και απερχόμενο πρόεδρο Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ, θα επιβεβαιώσει τις προσδοκίες.
Το βασικό που επισημαίνουν όλοι είναι ότι μέχρι από κάμποσο διάστημα οι γυναίκες σε πολλές περιοχές στο Μεξικό δεν πήγαιναν να ψηφίσουν εν μέσω απειλών, ή ακόμα κι αν πήγαιναν ήταν με «σταυρωμένο ψηφοδέλτιο» ανάλογα με τις επιταγές του συζύγου τους ή κάποιου άλλου. Πλέον αυτή η νίκη της Σέινμπαουμ, πέραν του ότι είναι ιστορική, είναι και εμβληματική καθώς υπάρχουν ελπίδες ότι θα σηματοδοτήσει μία αλλαγή για τις γυναίκες στο Μεξικό.
Gracias hoy al pueblo de México, este es su triunfo, este 2 de junio nuevamente hicimos historia. ¡Viva la Cuarta Transformación! ¡Viva México! pic.twitter.com/RyD8N8Impw
— Dra. Claudia Sheinbaum (@Claudiashein) June 3, 2024
Η καταγωγή της νέας προέδρου του Μεξικού
Η Σέινμπαουμ είναι μια αστή τεχνοκράτης από ευκατάστατη εβραϊκή οικογένεια. Οι παππούδες και γιαγιάδες από την πλευρά της μητέρας της έφυγαν από τη Βουλγαρία και τη Λιθουανία λόγω του Ολοκαυτώματος. Το υπόβαθρο της Σέινμπαουμ είναι στην επιστήμη. Έχει Ph.D. στην ενεργειακή μηχανική. Ο αδερφός της είναι φυσικός. Σε μια συνέντευξη του 2023 στο Associated Press, ο Σέινμπαουμ είπε: «Πιστεύω στην επιστήμη».
Μιλάει άπταιστα αγγλικά, έχοντας ολοκληρώσει τη διδακτορική της διατριβή στην Καλιφόρνια. Πριν εισέλθει στην πολιτική, ήταν μια επιτυχημένη περιβαλλοντολόγος που υπηρέτησε στη Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC). Ως εκ τούτου, είναι πιθανό να είναι πιο άνετη στην παγκόσμια σκηνή από τον προκάτοχό της, η επιτυχία του οποίου πηγάζει εν μέρει από την άμεση σύνδεσή του με τους απλούς ανθρώπους, ιδιαίτερα στις αυτόχθονες περιοχές και στην πατρίδα του, το Ταμπάσκο.
Gracias, gracias, gracias; no les voy a fallar. Vamos a avanzar con el Segundo Piso de la Cuarta Transformación. pic.twitter.com/vwXlA7w54X
— Dra. Claudia Sheinbaum (@Claudiashein) June 3, 2024
Μεξικό: Η πολιτική συνέχεια από τον Ομπραδόρ στη Σέινμπαουμ
Κατά την προεκλογική της εκστρατεία επαναλάμβανε συχνά το βασικό της μότο: ότι θα έχτιζε τον «δεύτερο όροφο» του «Τέταρτου Μετασχηματισμού» – δηλαδή το πολιτικό σχέδιο του συμμάχου της, του Λόπες Ομπραδόρ. Ο απερχόμενος πρόεδρος και οι υποστηρικτές του το αποκαλούν «Τέταρτο Μετασχηματισμό» ή «4T» επειδή τοποθετούν το κίνημά του στο ίδιο επίπεδο με τρεις μετασχηματιστικές στιγμές στην ιστορία του Μεξικού: Ανεξαρτησία το 1810, Πόλεμος μεταρρυθμίσεων (και διαχωρισμός εκκλησίας και κράτους) του 1858 και τη Μεξικανική Επανάσταση το 1910. Ενώ προσέγγιζε πολιτικά τον Λόπες Ομπραδόρ και μοιράζεται πολλές από τις ιδέες του σχετικά με τον ρόλο της κυβέρνησης στην αντιμετώπιση της ανισότητας, θεωρείται λιγότερο μαχητική και βασίζεται περισσότερο στα δεδομένα.
Ουσιαστικά, στάθηκε σε μια πλατφόρμα συνέχειας, δεσμευόμενη να ενισχύσει την ατζέντα του προέδρου Λόπες Ομπραδόρ. Η νίκη της δείχνει ότι ήταν μια πρόταση που υποστηρίχθηκε από μια σημαντική πλειοψηφία του μεξικανικού εκλογικού σώματος.
Οι διαφορές της Σέινμπαουμ με τον απερχόμενο πρόεδρο του Μεξικού
Οι παρατηρητές λένε ότι ενδείξεις για πως θα κινούνταν η Σέινμπαουμ στην πολιτική φάνηκαν στις ενέργειές της ως δήμαρχος κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, όταν η πόλη της με περίπου 9 εκατομμύρια κατοίκους υιοθέτησε μια διαφορετική προσέγγιση από αυτή που υποστήριζε ο Λόπες Ομπραδόρ σε πανεθνικό επίπεδο. Ενώ η ομοσπονδιακή κυβέρνηση υποβάθμιζε τη σημασία των τεστ για τον κορωνοϊό, η Πόλη του Μεξικού επέκτεινε το πρόγραμμα τεστ της. Η Σέινμπαουμ έθεσε όρια στις ώρες και την ικανότητα των επιχειρήσεων όταν ο ιός εξαπλώθηκε γρήγορα, παρόλο που ο Λόπες Ομπραδόρ ήθελε να αποφύγει οποιαδήποτε μέτρα που θα έβλαπταν την οικονομία. Και φορούσε δημοσίως προστατευτικές μάσκες και προέτρεψε την κοινωνική αποστασιοποίηση ενώ ο πρόεδρος εξακολουθούσε να φωτογραφίζεται με μεγάλα πλήθη γύρω του.
Μεξικό: Οι προκλήσεις για τη νέα πρόεδρο
Τα επίμονα υψηλά επίπεδα βίας στο Μεξικό θα είναι μια από τις πιο άμεσες προκλήσεις της μετά την ανάληψη των καθηκόντων της την 1η Οκτωβρίου. Στην προεκλογική εκστρατεία είπε ότι θα επεκτείνει την οιονεί στρατιωτική Εθνοφρουρά που δημιούργησε ο προκάτοχός της και θα συνέχιζε τη στρατηγική του στοχεύοντας σε κοινωνικά δεινά που κάνουν τόσους πολλούς νέους Μεξικανούς εύκολους στόχους για στρατολόγηση καρτέλ. «Ας είναι ξεκάθαρο, δεν σημαίνει καταστολή, πολέμους ή αυταρχισμό», είπε η Σέινμπαουμ για την προσέγγισή της στην αντιμετώπιση των εγκληματικών συμμοριών, κατά τη διάρκεια της τελευταίας εκστρατείας της. «Θα προωθήσουμε μια στρατηγική αντιμετώπισης των αιτιών και θα συνεχίσουμε να κινούμαστε προς ένα καθεστώς μηδενικής ατιμωρησίας». Όλα αυτά την ώρα που το Μεξικό είδε να δολοφονούνται πάνω από 30 υποψήφιοι δήμαρχοι και βουλευτές σε αυτή την προεκλογική περίοδο, με εκατοντάδες άλλους να παραιτούνται λόγω φόβων για τη ζωή τους.
Ο Σέινμπαουμ επαίνεσε αφειδώς τον Λόπες Ομπραδόρ και είπε ελάχιστα πράγματα που δεν είχε πει αυτός. Επέρριψε την ευθύνη στις νεοφιλελεύθερες οικονομικές πολιτικές για την καταδίκη εκατομμυρίων στη φτώχεια, υποσχέθηκε ένα ισχυρό κράτος πρόνοιας και επαίνεσε τη μεγάλη κρατική εταιρεία πετρελαίου του Μεξικού, την Pemex, ενώ υποσχέθηκε επίσης να δώσει έμφαση στην καθαρή ενέργεια. «Για μένα, το να είμαι από την αριστερά έχει να κάνει με αυτό, με την εγγύηση των ελάχιστων δικαιωμάτων σε όλους τους κατοίκους», είπε η Σέινμπαουμ στο AP πέρυσι.
Σε αντίθεση με τον προκάτοχό της, ο οποίος φαινόταν να απολαμβάνει τις δημόσιες μάχες του με άλλους κλάδους της κυβέρνησης και επίσης τα ΜΜΕ, η Σέινμπαουμ αναμένεται από πολλούς παρατηρητές να είναι λιγότερο μαχητική ή τουλάχιστον πιο επιλεκτική στις μάχες της. «Φαίνεται ότι θα πάει σε διαφορετική κατεύθυνση», είπε η Ιβόνε Ακούνια Μουρίγιο, πολιτική επιστήμονας στο Iberoamerican University. «Δεν ξέρω πόσο».
Συγχαρητήρια από Μαδούρο, Βαρουφάκη, Κόρμπιν στη νέα πρόεδρο του Μεξικού
Με ανάρτησή του στο Χ ο Νικολάς Μαδούρο συνεχάρη της Σέινμπαουμ για την εκλογή της: «Είδαμε μια εξαιρετική επίδειξη ευγένειας και δημοκρατίας αυτή την Κυριακή #2Jun στο Μεξικό, μια μεγάλη συμμετοχή στις προεδρικές εκλογές. Συγχαίρω αυτόν τον ευγενή λαό, την εκλεγμένη Πρόεδρό του Claudia Sheinbaum, το Κόμμα Morena, το PT και τα Κοινωνικά Κινήματα. Συγχαρητήρια στον Πρόεδρο @lopezobrador_, ο οποίος είναι μεγάλος ηγέτης του Μεξικού και της ηπείρου μας. Αυτή είναι μια μεγάλη νίκη για τη Μεγάλη Πατρίδα. Σε αγκαλιάζω! Ζήτω το Μεξικό!», έγραψε.
Extraordinaria demostración de civismo y democracia hemos visto este domingo #2Jun en México, una gran participación en las elecciones presidenciales. Felicito a este noble pueblo, a su Presidenta Electa Claudia Sheinbaum, al Partido Morena, al PT y a los Movimientos Sociales.… pic.twitter.com/bK6JSuRhrj
— Nicolás Maduro (@NicolasMaduro) June 3, 2024
Συγχαρητήρια έσπευσε να αναρτήσει και ο Γιάνης Βαρουφάκης: «Συγχαρητήρια στη φίλη και συνταξιδιώτη Κλαούντια Σέινμπαουμ. Η κατάκτηση της Προεδρίας του Μεξικού δεν είναι απλώς μια επιβεβαίωση των πολιτικών του Αντρές Μανουέλ υπέρ των φτωχών, αλλά ένα τεράστιο άλμα για τον ριζοσπαστικό φεμινισμό και την οικολογία. Μια σπάνια αχτίδα ελπίδας σε μια ζοφερή εποχή», έγραψε ο Βαρουφάκης.
Congratulations to friend and fellow traveller Claudia Sheinbaum. Winning the Presidency of Mexico is not just a confirmation of Andres Manuel's policies in favour of the poor but a giant leap for radical feminism and ecology. A rare glimmer of hope in a bleak era. pic.twitter.com/c3fEpZlCtN
— Yanis Varoufakis (@yanisvaroufakis) June 3, 2024
«Συγχαρητήρια στην Κλαούντια Σέινμπαουμ, την πρώτη γυναίκα που εξελέγη Πρόεδρος του Μεξικού. Αυτή είναι μια νίκη για τον λαό του Μεξικού, για την κοινωνική δικαιοσύνη και για το μέλλον του πλανήτη μας», έγραψε στο Χ ο Τζέρεμι Κόρμπιν.
Congratulations to Claudia Sheinbaum, the first woman to be elected President of Mexico.
— Jeremy Corbyn (@jeremycorbyn) June 3, 2024
This is a victory for the people of Mexico, for social justice and for the future of our planet. pic.twitter.com/k2yQWDtYaS
Με πληροφορίες από ΑΡ, BBC