Το χρονικό της τραγωδίας όπου χάθηκαν εκατοντάδες μετανάστες 47 μίλια ανοιχτά της Πύλου
Ήταν 14 Ιουνίου 2023, περίπου στις 02:20, όταν η είδηση για ναυάγιο σκάφους 47 ναυτικά μίλια νοτιοδυτικά της Πύλου, σε διεθνή ύδατα ελληνικής ευθύνης για έρευνα και διάσωση και εντός του FIR Αθηνών, το οποίο μετέφερε περίπου 750 άνδρες, γυναίκες και παιδιά, πάγωσε τον χρόνο. Έκτοτε μια ανθρωπιστική καταστροφή άρχισε να ξετυλίγεται.
Κατά τις έρευνες των ελληνικών αρχών διασώθηκαν 104 άνθρωποι με καταγωγή από Αίγυπτο, Συρία, Πακιστάν, Αφγανιστάν και Παλαιστίνη, ενώ ανασύρθηκαν 82 νεκροί. Οι επιζώντες, ανάμεσά τους 8 ανήλικα αγόρια, είπαν ότι οι γυναίκες και τα παιδιά βρίσκονταν στα αμπάρια του αλιευτικού σκάφους τη στιγμή του ναυαγίου.
Ακόμα και σήμερα εκατοντάδες αγνοούνται, ενώ συγκλίνουσες εκτιμήσεις ανεβάζουν τον συνολικό αριθμό των νεκρών στα νερά της Μεσογείου σε 400 έως 600, καθιστώντας το ναυάγιο της Πύλου ένα από τα πλέον πολύνεκρα στην ιστορία.
Το αλιευτικό «Adriana» είχε αναχωρήσει –χωρίς σωστικά μέσα– από το Τομπρούκ της Λιβύης στις 10 Ιουνίου 2023, μεταφέροντας πολύ περισσότερους ανθρώπους από όσους είχε τη χωρητικότητα να μεταφέρει. Το αλιευτικό μήκους περίπου 30 μέτρων είχε προορισμό την Ιταλία και η θέασή του από αέρος ή από θαλάσσης καθιστούσε σαφές το γεγονός πως δεν μπορούσε να θεωρηθεί αξιόπλοο.
Σύμφωνα με τις μαρτυρίες των επιζώντων, την ημέρα της μεταναστευτικής τραγωδίας οι προμήθειες νερού και τροφίμων είχαν εξαντληθεί. Οι περισσότεροι από τους συνολικά 104 διασωθέντες που διακομίστηκαν στο νοσοκομείο Καλαμάτας διαγνώστηκαν με αφυδάτωση.
Tο Λιμενικό Σώμα υποστήριξε από την πρώτη στιγμή ότι το αλιευτικό σκάφος δεν ζήτησε καμία συνδρομή, καθώς και ότι όσες προσφορές για βοήθεια έγιναν απορρίφθηκαν.
Οι πληροφορίες σχετικά με τα γεγονότα που οδήγησαν στη βύθιση του Adriana παραμένουν αντιφατικές. Άλλωστε, από τη στιγμή που έγινε δημοσίως γνωστή η κατάσταση του πλοίου μέχρι το ναυάγιο πέρασαν πάνω από 15 ώρες, χωρίς την παραμικρή θεσμική ενέργεια διάσωσης.
Η επίσημη ενημέρωση του Κέντρου Επιχειρήσεων του υπουργείου Ναυτιλίας ανέφερε ότι η Αθήνα ενημερώθηκε από το συντονιστικό κέντρο έρευνας της Ρώμης στις 11:00 το πρωί της Τρίτης 13 Ιουνίου 2023, απέκτησε οπτική επαφή με το αλιευτικό μέσω ελικοπτέρου του Λιμενικού στις 15:35, ενώ παράλληλα το πρώτο παράκτιο περιπολικό του Λιμενικού πλησίασε την περιοχή και στις 02:04 της Τετάρτης 14 Ιουνίου 2023 ξεκίνησε η ανατροπή του σκάφους. Στη συνέχεια ξεκίνησε η ευρεία επιχείρηση έρευνας και διάσωσης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το κέντρο επιχειρήσεων της Ρώμης ενημέρωσε για την ύπαρξη δύο νεκρών παιδιών στο «Adriana».
Κατά την ίδια ενημέρωση, «η πρώτη επικοινωνία με το αλιευτικό σκάφος μετά από δυσκολία επετεύχθη περί τις 14:00» και «στις 02:04 ο κυβερνήτης του παραπλέοντος σκάφους του Λιμενικού Σώματος ενημέρωσε το Κέντρο Επιχειρήσεων ότι είδε το αλιευτικό να παίρνει μια δεξιά, στη συνέχεια μια απότομη αριστερή κλίση και μετά άλλη μια δεξιά κλίση τόσο μεγάλη που είχε ως αποτέλεσμα την ανατροπή του αλιευτικού – το «παλάντζο», σύμφωνα με τη ναυτική ορολογία.
«10 με 15 λεπτά αργότερα το σκάφος βυθίστηκε ολοσχερώς. Πλήθος επιβαινόντων που βρίσκονταν στα εξωτερικά καταστρώματα έπεσαν στη θάλασσα», σύμφωνα με το Κέντρο Επιχειρήσεων του υπουργείου Ναυτιλίας.
Η Frontex –ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής– δήλωσε επίσημα ότι το αεροσκάφος της «Eagle 1» εντόπισε το «Adriana» στις 13 Ιουνίου 2023 στις 12:47 ώρα Ελλάδας και ενημέρωσε αμέσως τις αρμόδιες ελληνικές αρχές, αναφέροντας ότι δεν φαίνεται το αλιευτικό να διαθέτει διασωστικό εξοπλισμό.
Γύρω στις 01:40 στις 14 Ιουνίου, το Λιμενικό ενημερώθηκε ότι η μηχανή του «Adriana» είχε υποστεί βλάβη. Στη συνέχεια και αφού έλαβαν έκκληση για βοήθεια, αξιωματικοί του Λιμενικού πλησίασαν το πλοίο και δήλωσαν ότι ακολούθως «είδαν τη βάρκα να στρίβει δεξιά, μετά μια απότομη αριστερή στροφή και μετά μια άλλη δεξιά τόσο μεγάλη που προκάλεσε την ανατροπή του σκάφους». Περίπου 10 με 15 λεπτά αργότερα, το «Adriana» βυθίστηκε περίπου 50 μίλια (80 χλμ.) από τις ακτές της Πύλου, σε μια περιοχή βάθους 4.000 έως 5.200 μέτρων.
Ωστόσο, το πρωί της 13ης Ιουνίου 2023, στις 10:35 ώρα Ελλάδας, η ακτιβίστρια Nawal Soufi ειδοποίησε με αναρτήσεις της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για ένα μεγάλο σκάφος με περίπου 750 επιβαίνοντες σε κίνδυνο, επικαλούμενη μαρτυρίες μεταναστών που βρίσκονταν εν πλω στο «Adriana». Τις επόμενες ώρες, η Nawal Soufi δημοσίευσε περαιτέρω πληροφορίες – όπως το στίγμα GPS του σκάφους που βρίσκεται σε κίνδυνο και ότι είχαν ειδοποιηθεί οι αρχές της Ιταλίας, της Ελλάδας και της Μάλτας.
Σύμφωνα με το Alarm Phone, δίκτυο ακτιβιστών που παρέχει τηλεφωνική γραμμή επικοινωνίας για μετανάστες που βρίσκονται σε κίνδυνο, το γεωγραφικό στίγμα που στάλθηκε από τους πρόσφυγες στις 17:34 της Τρίτης 13 Ιουνίου 2023 έδειχνε το σκάφος τους «πολύ κοντά στην προηγούμενη θέση», αυτήν που είχαν στείλει στις 16:13.
Ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (IOM) υπολόγισε ότι στο αλιευτικό επέβαιναν περίπου 400 άτομα, ενώ ο αντιδήμαρχος Καλαμάτας Γιάννης Ζαφειρόπουλος δήλωσε ότι ήταν πάνω από 500 – βασιζόμενος στις πρώτες μαρτυρίες των επιζώντων. Με βάση αυτές τις εκτιμήσεις, οι νεκροί του ναυαγίου στην Πύλο υπολογίζονται σε περίπου 400.
«Δεν έγινε καμία προσπάθεια πρόσδεσης του σκάφους» ήταν η κατηγορηματική δημόσια δήλωση του πλωτάρχη και εκπροσώπου Τύπου του Λιμενικού Σώματος, Νίκου Αλεξίου, τις πρώτες ώρες μετά το ναυάγιο.
Τρεις μέρες μετά το ναυάγιο και ενώ είχαν προηγηθεί η διαμετρικά αντίθετη μαρτυρία στελέχους του Λ.Σ. στην «Καθημερινή» και οι μαρτυρίες επιζώντων περί απόπειρας ρυμούλκησης του «Adriana», το Λιμενικό ανακοίνωσε ότι «τρεις ώρες περίπου νωρίτερα από τη βύθιση του Α/Κ σκάφους, το Παράκτιο Περιπολικό Σκάφος Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. προσέγγισε και έριξε έναν μικρό κάβο στο Α/Κ προκειμένου να διαπιστώσει την υφιστάμενη κατάσταση του σκάφους και των επιβαινόντων», αρνούμενο όμως τη ρυμούλκηση.
Στοιχεία που έφερε στη δημοσιότητα έρευνα του BBC αμφισβήτησαν την εκδοχή του Λιμενικού Σώματος, που υποστήριξε –επανειλημμένα– ότι το αλιευτικό έπλεε προς την Ιταλία χωρίς πρόβλημα και έτσι δεν χρειάστηκε επιχείρηση διάσωσης. Επιζώντες του ναυαγίου κατέθεσαν ότι το σκάφος του Λιμενικού επιχείρησε να ρυμουλκήσει το αλιευτικό και λίγα λεπτά αργότερα το «Adriana» πήρε επικίνδυνη κλίση και ανατράπηκε. Τη θέση αυτή διατύπωσε και ο απεσταλμένος του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στη Μεσόγειο, Βίνσετ Κότσετελ, δηλώνοντας στο CNN ότι υπάρχουν μαρτυρίες για «ελιγμό από σκάφος της ακτοφυλακής ώστε να απομακρύνει το πλοίο από την ελληνική περιοχή έρευνας και διάσωσης ώστε να κατευθυνθεί σε άλλη χώρα». Ακολούθησε σειρά δημοσιευμάτων και άλλων διεθνών ΜΜΕ στο ίδιο πλαίσιο, όπως των «The New York Times», «Le Monde», Al Jazeera, BBC, Guardian κ.ά.
Πέντε διασωθέντες κατέθεσαν –τόσο στο Λιμενικό Σώμα όσο και στην ανακρίτρια Καλαμάτας– ότι το αλιευτικό βυθίστηκε κατά τη διάρκεια ρυμούλκησης με σχοινί από ελληνικό σκάφος. Το Λιμενικό Σώμα είχε δηλώσει ότι δεν υπήρξε βιντεοληπτικό υλικό από το συμβάν, κάτι που διαψεύσθηκε από έγγραφο της σχηματισθείσας δικογραφίας – σύμφωνα με το οποίο, ο κυβερνήτης του σκάφους του Λιμενικού έδωσε στην εισαγγελία CD με οπτικοακουστικό υλικό από τις κάμερες του σκάφους.
Ο τότε εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Ισίδωρος Ντογιάκος, ζήτησε από τις αρχές να τηρηθεί απολύτως η μυστικότητα των ερευνών για τα αίτια του δυστυχήματος. Από την πλευρά του, ο απεσταλμένος του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στη Μεσόγειο ζήτησε τη διενέργεια ανεξάρτητης έρευνας.
Τη στάση των ελληνικών αρχών στηλίτευσε σε δημοσίευμά της και η ισπανική εφημερίδα «El País», ενώ παραμένει άγνωστο κατά πόσο η πολύμηνη άρνηση του Λιμενικού να διεξαγάγει εσωτερική πειθαρχική έρευνα για τυχόν ευθύνες του στο ναυάγιο της Πύλου –παρά τα αιτήματα του Συνηγόρου του Πολίτη– έχει αναθεωρηθεί.
Αμέσως μετά τη βύθιση του αλιευτικού, το Λιμενικό και οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις ξεκίνησαν επιχείρηση έρευνας και διάσωσης, σε αντίξοες συνθήκες λόγω των ισχυρών ανέμων που έπνεαν στην περιοχή, με τους επιζώντες να μεταφέρονται στην Καλαμάτα. Μετά τη διάσωση 104 επιζώντων, οι ελληνικές αρχές δήλωσαν ότι δεν περίμεναν να βρουν άλλους. Οι επιζώντες, οι οποίοι στην πλειονότητά τους είναι άνδρες, ανέφεραν ότι οι διακινητές κρατούσαν τις γυναίκες και τα παιδιά κλεισμένους στο αμπάρι. Με βάση τις μαρτυρίες τους, πιστεύεται ότι μέχρι και 100 παιδιά βρίσκονταν στα αμπάρια του σκάφους τη στιγμή του ναυαγίου.
Οι 104 διασωθέντες τέθηκαν σε καθεστώς κράτησης, φρουρούμενοι, σε αποθήκες στην Καλαμάτα, κάποιοι εκ των οποίων σε κατάσταση σοκ. Οι συγγενείς τους με αγωνία τούς αγκάλιαζαν μέσα από κάγκελα.
Στο σημείο όπου μεταφέρθηκαν οι μετανάστες από το ναυάγιο μετέβη και η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, που ενημερώθηκε από τους υπεύθυνους της επιχείρησης διάσωσης για την πορεία των ερευνών.
Την κήρυξη τριήμερου εθνικού πένθους αποφάσισε ο τότε υπηρεσιακός πρωθυπουργός, Ιωάννης Σαρμάς.
Ο πρωθυπουργός του Πακιστάν, Σεχμπάζ Σαρίφ, κήρυξε τη Δευτέρα 19 Ιουνίου ως μέρα εθνικού πένθους στη χώρα του για το τραγικό ναυάγιο και σε ανακοίνωσή του ανέφερε ότι διέταξε τη διεξαγωγή έρευνας. Στο πλαίσιο αυτό οι πακιστανικές αρχές ανακοίνωσαν τη σύλληψη 14 υπόπτων ως μελών του δικτύου παράνομης εμπορίας ανθρώπων.
Χιλιάδες διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη για να διαδηλώσουν ενάντια στις μεταναστευτικές πολιτικές της Ε.Ε., καταγγέλλοντας ως εγκληματικές τις ενέργειες και τις παραλείψεις του Λιμενικού.
Κάποιοι από τους διαδηλωτές, στην Αθήνα, πέταξαν βόμβες μολότοφ κατά της αστυνομίας, που τους απώθησε με δακρυγόνα.
Για την πολύνεκρη τραγωδία συνελήφθησαν εννέα επιζώντες – οι οποίοι, μετά τις απολογίες τους, κρίθηκαν προφυλακιστέοι με τις κατηγορίες της σύστασης εγκληματικής οργάνωσης, που αφορά παράνομη διακίνηση παράτυπων μεταναστών, της πρόκλησης ναυαγίου από αμέλεια και της έκθεσης ζωής σε κίνδυνο. Όλοι τους αρνήθηκαν τις κατηγορίες που τους αποδόθηκαν.
Η δίκη των 9 Αιγύπτιων επιζώντων του ναυαγίου της Πύλου στις 21 Μαΐου 2024 ενώπιον του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Καλαμάτας ολοκληρώθηκε με την αθώωση των κατηγορουμένων. Το δικαστήριο έκρινε τον εαυτό του αναρμόδιο λόγω έλλειψης δικαιοδοσίας, αφού το ναυάγιο έλαβε χώρα σε διεθνή ύδατα.
Στο στάδιο της προδικασίας, οι συνήγοροι υπεράσπισης των 9 Αιγύπτιων επιζώντων του ναυαγίου κατήγγειλαν σοβαρά ελλείμματα ως προς τη μη τήρηση ουσιαστικών και διαδικαστικών εγγυήσεων, και κυρίως ως προς τη λήψη των καταθέσεων και τη διερεύνηση των συνθηκών του ναυαγίου, αλλά και εμπόδια στην άσκηση των υπερασπιστικών τους δικαιωμάτων, καθώς αιτήματά τους για μάρτυρες και αποδείξεις απορρίφθηκαν χωρίς αιτιολογία και κρίσιμες έρευνες και πραγματογνωμοσύνες δεν έλαβαν ποτέ χώρα μέχρι σήμερα.
Tο πρωί της Τρίτης γύρω στις 11:00 από το Κέντρο Επιχειρήσεων Ρώμης ενημερώθηκε το Ενιαίο Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης ότι υπάρχει ένα αλιευτικό σκάφος με μεγάλο αριθμό μεταναστών (στα διεθνή ύδατα νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου), σύμφωνα με πληροφορία που ελήφθη από τις ιταλικές αρχές έπειτα από κλήση ακτιβίστριας ΜΚΟ.
Το Λιμενικό Σώμα προέβη στη διαδικασία επαλήθευσης. Ελικόπτερο του Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. απογειώθηκε περί τις 13:50 από Μυτιλήνη με προορισμό το αλιευτικό σκάφος.
Στις 15:35 εντοπίστηκε από το ελικόπτερο του Λιμενικού το αλιευτικό σκάφος να πλέει με σταθερή πορεία και ταχύτητα, έχοντας ικανό αριθμό ατόμων στα εξωτερικά καταστρώματα αυτού.
Αμέσως μετά τον εντοπισμό από το ελικόπτερο, ενημερώθηκαν τα παραπλέοντα στην περιοχή πλοία και τους ζητήθηκε να αλλάξουν πορεία και να ενημερώνουν το ΕΚΣΕΔ για τις κινήσεις και την εν γένει κατάσταση του αλιευτικού σκάφους.
Ταυτόχρονα δόθηκε εντολή σε πλοίο 40 μέτρων του Λιμενικού Σώματος να αποπλεύσει από τα Χανιά Κρήτης προς το Ιόνιο και την περιοχή του αλιευτικού.
Η πρώτη επικοινωνία με το αλιευτικό σκάφος μετά από δυσκολία επετεύχθη περί τις 14:00.
Το αλιευτικό σκάφος δεν ζήτησε καμία συνδρομή από το Λιμενικό Σώμα και την Ελλάδα.
Δεύτερη απογείωση του ελικοπτέρου περί τις 18:00, όπου πάλι διαπιστώθηκε ότι το σκάφος πλέει με σταθερή πορεία και ταχύτητα.
Επετεύχθη επικοινωνία του ΕΚΣΕΔ με το σκάφος μέσω δορυφορικού τηλεφώνου περί τις 18:30. Ο χρήστης του δορυφορικού τηλεφώνου που επέβαινε στο σκάφος, ο οποίος μιλούσε αγγλικά, απάντησε ότι το σκάφος δεν κινδυνεύει, δεν επιθυμούν βοήθεια πλην τροφίμων και νερού και ότι επιθυμούν να συνεχίσουν με προορισμό την Ιταλία.
Το ΕΚΣΕΔ απέστειλε ένα παραπλέον πλοίο με σημαία Μάλτας το οποίο προσέγγισε περί τις 18:00 το αλιευτικό, και αφού το αλιευτικό σταμάτησε –όπως του ζητήθηκε από το εμπορικό πλοίο–, του προμήθευσε τρόφιμα και νερό.
Επανειλημμένως ρωτήθηκε το αλιευτικό από το εμπορικό πλοίο αν επιθυμεί επιπλέον συνδρομή ή αν κινδυνεύει ή αν θέλει κάτι άλλο από την Ελλάδα. Απάντησαν «δεν θέλουμε τίποτα άλλο από το να συνεχίσουμε για Ιταλία».
Στη συνέχεια βρέθηκε και δεύτερο παραπλέον, ελληνικό αυτήν τη φορά πλοίο, που απεστάλη στο αλιευτικό γύρω στις 21:00 προκειμένου να δοθούν επιπλέον τροφοεφόδια και οποιαδήποτε άλλη συνδρομή. Έλαβαν μόνον το νερό, ενώ τα λοιπά εφόδια τα πέταξαν στη θάλασσα.
Από τις 15:30 μέχρι τις 21:00 ο θάλαμος επιχειρήσεων του υπουργείου Ναυτιλίας είχε επανειλημμένως επικοινωνία με το αλιευτικό μέσω δορυφορικού τηλεφώνου. Σε όλες επαναλάμβαναν σταθερά ότι επιθυμούν να πλεύσουν προς Ιταλία και δεν ήθελαν καμία συνδρομή από την Ελλάδα.
Στις 22:40 κατέπλευσε πλησίον του αλιευτικού το σκάφος του Λιμενικού Σώματος από την Κρήτη. Παρέμεινε σε απόσταση και το παρατηρούσε διακριτικά, χωρίς να διαπιστώνει πρόβλημα στην πλεύση του, καθώς είχε σταθερή πορεία και ταχύτητα.
Αυτό συνεχίστηκε μέχρι τις 01:40 της 14ης Ιουνίου. Την ως άνω ώρα ο επιβαίνων στο αλιευτικό ενημέρωσε το Κέντρο Επιχειρήσεων του Αρχηγείου ότι παρουσιάστηκε βλάβη στη μηχανή του σκάφους και έπαψε να κινείται.
Το συγκεκριμένο γεγονός επιβεβαιώθηκε και από το παραπλέον πλωτό του Λιμενικού.
Άμεσα το πλωτό του Λ.Σ. προσπάθησε να προσεγγίσει το αλιευτικό για να διαπιστώσει το πρόβλημα.
Στις 02:04 ο κυβερνήτης του παραπλέοντος σκάφους του Λ.Σ. ενημέρωσε το Κέντρο Επιχειρήσεων ότι είδε το αλιευτικό να παίρνει μια δεξιά, στη συνέχεια μια απότομη αριστερά κλίση και μετά άλλη μια δεξιά κλίση τόσο μεγάλη, που είχε ως αποτέλεσμα την ανατροπή του αλιευτικού (ναυτ. ορολογία «παλάντζο»).
Δέκα με δεκαπέντε λεπτά αργότερα το σκάφος βυθίστηκε ολοσχερώς. Πλήθος επιβαινόντων που βρίσκονταν στα εξωτερικά καταστρώματα έπεσαν στη θάλασσα.
Τότε ξεκίνησε ευρεία επιχείρηση έρευνας - διάσωσης.
10:35 Πρώτη δημόσια αναφορά για το πλοίο σε κίνδυνο (αλιευτικό σκάφος «Adriana») με 750 άτομα, από την ακτιβίστρια Nawal Soufi στο Twitter.
8 λεπτά αργότερα η Nawal δημοσιεύει τις συντεταγμένες του.
11:01 Οι ιταλικές αρχές ειδοποιούν το Λιμενικό (Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ) για το πλοίο στην ελληνική περιοχή ευθύνης για έρευνα και διάσωση (SAR). Η Frontex επιβεβαίωσε ότι το σήμα συναγερμού ανέφερε την ύπαρξη δύο νεκρών πάνω στο αλιευτικό «Adriana».
12:47 Αεροσκάφος επιτήρησης της Frontex ανιχνεύει το αλιευτικό και ειδοποιεί τις ελληνικές αρχές.
13:50 Σχεδόν 3 ώρες μετά την ενημέρωση από τις ιταλικές αρχές, το Λιμενικό κινητοποιεί το πρώτο του επιχειρησιακό μέσο, ένα ελικόπτερο από τη Μυτιλήνη, για τον εντοπισμό του αλιευτικού.
14:00 Πρώτη επικοινωνία του Λιμενικού με το αλιευτικό.
15:17 Το Alarm Phone λαμβάνει την πρώτη κλήση από το πλοίο σε κίνδυνο.
15:35 Το ελικόπτερο του Λιμενικού εντοπίζει το αλιευτικό και το Ενιαίο Κέντρο Συντονισμού Έρευνας & Διάσωσης (ΕΚΣΕΔ) δίνει εντολή σε ένα από τα πλωτά σκάφη του (ν.920) να πλεύσει προς το πλοίο (απόσταση 150 ναυτικά μίλια, κατά προσέγγιση).
17:50 Το εμπορικό πλοίο «Lucky Sailor» εντοπίζει το αλιευτικό, αφού καλείται από το Λιμενικό, και ετοιμάζεται να προσεγγίσει για να παράσχει προμήθειες.
17:53 Το AlarmPhone ειδοποιεί τις ελληνικές αρχές και τη Frontex με email.
Το email αναφέρει: «Ζητούν επειγόντως βοήθεια».
17:56 Δημόσια ανάρτηση της Nawal Soufi, με μαρτυρίες από ανθρώπους που βρίσκονται μέσα στο πλοίο σε κίνδυνο, οι οποίοι ισχυρίζονται ότι υπάρχουν νεκροί και άνθρωποι σε κρίσιμη κατάσταση επί του πλοίου.
18:30 Το Λιμενικό έρχεται σε επαφή με επιβαίνοντα στο αλιευτικό ο οποίος, σύμφωνα με την ανακοίνωσή του, ισχυρίζεται ότι δεν επιθυμούν βοήθεια.
18:34 Νέα κλήση στο Alarm Phone, δηλώνοντας ότι το αλιευτικό βρίσκεται σε κίνδυνο «καθώς κουνιέται πέρα δώθε».
20:00 Ένα δεύτερο εμπορικό πλοίο, το «Faithful Warrior», ξεκινά επιχείρηση για την παροχή «τροφίμων, νερού και ντίζελ» στο αλιευτικό πλοίο. Το «Lucky Sailor» λαμβάνει άδεια να αποχωρήσει και συνεχίζει στην αρχική του πορεία.
21:30 Σύμφωνα με τον κυβερνήτη του, το «Faithful Warrior» καταφέρνει να παράσχει νερό και τρόφιμα στο αλιευτικό πλοίο. Η έρευνα του Forensis αναφέρει: «Σύμφωνα με τη μαρτυρία των επιζώντων, το σκάφος χτύπησε το δικό μας τρεις φορές». Βίντεο από το σκάφος 920 της Ελληνικής Ακτοφυλακής δείχνει το αλιευτικό πλοίο να κλυδωνίζεται επικίνδυνα, ενώ το «Faithful Warrior» βρίσκεται δίπλα του.
21:45 Ο κυβερνήτης του «Faithful Warrior» αναφέρει στις αρχές ότι το πλοίο «κλυδωνιζόταν επικίνδυνα λόγω των υπεράριθμων ατόμων σε όλα τα καταστρώματα».
21:50 Σύμφωνα με τον κυβερνήτη του «FW», οι άνθρωποι από το πλοίο σε κίνδυνο ρίχνουν τα εφόδια στη θάλασσα. Σύμφωνα με τη «Washington Post», οι επιζώντες ισχυρίζονται: «Έριξαν σχοινιά για να πλησιάσουν, αλλά καθώς τράβηξαν το πλοίο μας, αυτό σχεδόν ανατράπηκε. Μας πετούσαν μπουκάλια με νερό, αλλά καθώς οι άνθρωποι προσπαθούσαν να πιάσουν τα μπουκάλια, υπήρχε υπερβολική κίνηση και πάλι σχεδόν ανατραπήκαμε. Ένα άτομο φώναξε: “Δεν θέλουμε νερό έτσι. Πάρτε μας ή θα πνιγούμε”. Ποτέ δεν αρνηθήκαμε το νερό. Φοβόμασταν ότι θα ανατραπεί το πλοίο. Γι’ αυτό κόψαμε το σχοινί και απομακρυνθήκαμε». Σύμφωνα με τους «NYT»: «Αρκετοί επιβάτες κατέθεσαν ότι προσπάθησαν να πηδήσουν στο “Faithful Warrior”».
Αυτή είναι η στιγμή που ο καπετάνιος του «FW» βλέπει το σκάφος 920 του Λιμενικού να πλησιάζει. Αυτό είναι το πρώτο και το μοναδικό σκάφος από την Ελληνική Ακτοφυλακή που προσεγγίζει το αλιευτικό.
22:40 Σύμφωνα με την Ελληνική Ακτοφυλακή, αυτή είναι η στιγμή που το πλωτό σκάφος της από την Κρήτη (ν. 920) εντοπίζει και καταπλέει πλησίον του πλοίου σε κίνδυνο.
23:48 Σύμφωνα με τον καπετάνιο του πλωτού σκάφους 920 του Λιμενικού, το πλοίο σε κίνδυνο σταματά να κινείται, το πλήρωμα του 920 πετάει έναν κάβο και τα δύο πλοία δένονται. Τις πρώτες ημέρες μετά το ναυάγιο, ο εκπρόσωπος του Λιμενικού αρνούνταν ότι το πλοίο δέθηκε ποτέ με σχοινί, ενώ δεν υπάρχει τέτοια αναφορά από τις δημοσιευμένες μαρτυρίες των επιζώντων σε αυτό το στάδιο.
23:57 Σύμφωνα με τον κυβερνήτη του σκάφους 920 του Λιμενικού, λίγα λεπτά μετά, οι άνθρωποι στο πλοίο έλυσαν το σκοινί και μετακινήθηκαν προς τα δυτικά με ταχύτητα περίπου 3 κόμβων. Ωστόσο, χρησιμοποιώντας τις πραγματικές συντεταγμένες από τα αρχεία καταγραφής του Λιμενικού, η ανάλυση του Forensis δείχνει ότι «η μέση ταχύτητά του ήταν στην πραγματικότητα 4,95 κόμβοι. Σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς του Λ.Σ.-ΕΛ-ΑΚΤ. ότι το πλοίο με τους μετανάστες/ριες μετακινήθηκε με δική του πρωτοβουλία, οι επιζώντες έχουν καταθέσει ότι το Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ. τούς έδωσε οδηγίες να ακολουθήσουν το σκάφος τους σε ιταλικά ύδατα».
00:18 Το σκάφος «Faithful Warrior» αποδεσμεύεται από το Λιμενικό και όντως φεύγει στις 00:30. Από αυτήν τη στιγμή, το σκάφος 920 του Λιμενικού είναι το μοναδικό σκάφος κοντά στο αλιευτικό.
00:44 Ο καπετάνιος του πλωτού 920 του Λιμενικού αναφέρει ότι το αλιευτικό κινείται σε χαμηλή ταχύτητα και μεταδίδει τη θέση του.
01:40 Το σκάφος 920 του Λιμενικού αναφέρει ότι το αλιευτικό δεν κινείται. Το σκάφος 920, όπως σημειώνει η αναφορά, αρχίζει να πλησιάζει για να αξιολογήσει την κατάσταση και αρχίζει να προετοιμάζεται για πιθανή διάσωση.
02:06 02:06 Η στιγμή του ναυαγίου
Το σκάφος 920 αναφέρει ότι το αλιευτικό έχει μεγάλη κλίση προς τα δεξιά, ενώ οι άνθρωποι πάνω του φωνάζουν. Ο καπετάνιος του 920 λέει ότι στις 2:06:
02:06 «Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, το πλοίο ανατρέπεται, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι στο εξωτερικό κατάστρωμα να πέσουν στη θάλασσα και το πλοίο να βυθιστεί».
Μόνο μετά το σημείο αυτό ξεκινάει επιχείρηση έρευνας και διάσωσης. Η Ελληνική Ακτοφυλακή αναφέρει ότι περίπου δέκα έως δεκαπέντε λεπτά αργότερα το πλοίο βυθίστηκε εντελώς.
Αυτή η εκδοχή για τις συνθήκες του ναυαγίου αμφισβητείται έντονα από πολλές μαρτυρίες που έχουν δημοσιευθεί.
π.χ.
«16 από τους 17 επιζώντες με τους οποίους μιλήσαμε μάς είπαν ότι η ακτοφυλακή έδεσε ένα σχοινί στο πλοίο και προσπάθησε να το ρυμουλκήσει λίγο πριν από την ανατροπή του. Τέσσερις ακόμα ισχυρίστηκαν ότι η ακτοφυλακή προσπαθούσε να ρυμουλκήσει το πλοίο σε ιταλικά ύδατα, ενώ τέσσερις ανέφεραν ότι η ακτοφυλακή προκάλεσε περισσότερους θανάτους κάνοντας κύκλους γύρω από το πλοίο μετά την ανατροπή του, δημιουργώντας κύματα που προκάλεσαν τη βύθιση του κουφαριού του πλοίου».
02:30 Το πολυτελές γιοτ «Mayan Queen» λαμβάνει κλήση για πλοίο σε κίνδυνο.
02:46 Το διασωστικό σκάφος «Aigaion Pelagos», το οποίο βρισκόταν όλη την ημέρα στο κοντινό λιμάνι του Γυθείου, αρχίζει τώρα να κινείται με χαμηλή ταχύτητα (4-5 κόμβους), πιθανότατα προς το ναυάγιο (απόσταση 100 ναυτικά μίλια, κατά προσέγγιση).
05:27 Το διασωστικό σκάφος «Aigaion Pelagos» σταματάει την πορεία του και μένει στάσιμο.
06:27 Το διασωστικό πλοίο «Aigaion Pelagos» ξεκινά την πορεία επιστροφής του στο λιμάνι του Γυθείου σε υψηλή ταχύτητα 13-14 κόμβων.
07:37 Το σκάφος «Mayan Queen» φεύγει προς την Καλαμάτα, αφού συνέλεξε 100 από τους 104 επιζώντες του ναυαγίου.