Το νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν έχει μόνο δεξιόστροφη κλίση, αλλά είναι επίσης ακόμη πιο ανδροκρατούμενο.
Μόνο 277 γυναίκες συμμετέχουν νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο των 720 εδρών, με τη γυναικεία εκπροσώπηση να ανέρχεται πλέον στο 38,5% έναντι του 40% στην προηγούμενη σύνθεση του Ευρωκοινοβουλίου. Πρόκειται για την πρώτη μείωση του ποσοστού των γυναικών στο Ευρωκοινοβούλιο, το οποίο βρισκόταν σε σταθερά ανοδική πορεία από το 1979.
Μια πρόχειρη σύγκριση με τις προηγούμενες θητείες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δείχνει ότι η αναλογία των πολιτικών ομάδων ως προς το φύλο παρέμεινε στην πραγματικότητα σταθερή - με μια εξαίρεση: οι δεξιοί Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές, υπό την ηγεσία της Ιταλίδας πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι, υποχώρησαν από το 30% των γυναικών ευρωβουλευτών κατά την προηγούμενη θητεία σε ποσοστό κάτω του 22%: Μόλις 17 από τους 78 ευρωβουλευτές της είναι γυναίκες σήμερα.
Μια ανάλυση της ισορροπίας των φύλων εντός των ευρωκοινοβουλευτικών ομάδων αποκαλύπτει ένα σαφές χάσμα. Οι φιλελεύθερες και αριστερές ομάδες διαθέτουν ποσοστά γυναικών βουλευτών άνω του μέσου όρου του Κοινοβουλίου, που κυμαίνονται από 43% στην ομάδα των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D) έως 51% των Πρασίνων.
Ωστόσο, το ποσοστό των γυναικών στο κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) και στις περισσότερες ομάδες που βρίσκονται στα δεξιά του έπεσε κάτω από το μέσο όρο. Οι γυναίκες αποτελούν το 37% της ομάδας του ΕΛΚ και μόνο το 32% της νέας, ακροδεξιάς ομάδας «Ευρώπη των Κυρίαρχων Εθνών» (ESN). Σε μια εξαίρεση της μικρής γυναικείας εκπροσώπησης στις σκληροδεξιές ομάδες, η αναλογία των γυναικών στους «Πατριώτες για την Ευρώπη» -τη νέα αντιμεταναστευτική ακροδεξιά ομάδα με επικεφαλής τον Εθνικό Συναγερμό της Μαρίν Λεπέν- είναι πάνω από τον μέσο όρο του Ευρωκοινοβουλίου.
Το έμφυλο χάσμα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι ένα γνώριμο ζήτημα. Η ανισορροπία μεταξύ γυναικών και ανδρών έχει διαχυθεί σε ηγετικές θέσεις στις επιτροπές του Ευρωκοινοβουλίου, εγείροντας ανησυχίες σχετικά με την ποιότητα της νομοθέτησης της ΕΕ.
«Μέχρι τώρα, έχουμε μόνο εννέα γυναίκες προέδρους από τις 24, δηλαδή μόνο το 37,5% του συνόλου», δήλωσε η Ισπανίδα ευρωβουλευτής του S&D Λίνα Γκάλβεθ, νεοεκλεγείσα πρόεδρος της Επιτροπής ισότητας των φύλων, στο Politico.
Στο προηγούμενο Κοινοβούλιο, οι επιτροπές που κάλυπταν τις συνταγματικές υποθέσεις, τις εξωτερικές υποθέσεις, τους προϋπολογισμούς, τη φορολογία και την ασφάλεια κυριαρχούνταν από άνδρες, οδηγώντας τον Ρόμπερτ Μπιέντρον, πρώην πρόεδρο της επιτροπής για τα δικαιώματα των γυναικών, στο συμπέρασμα ότι «όπου υπάρχει χρήμα και εξουσία υπάρχει ανδρική κυριαρχία».
Η ανάλυση του Politico επιβεβαίωσε ότι οι ηγετικοί ρόλοι στις διαπραγματεύσεις ακολουθούσαν ένα παρόμοιο μοτίβο, με τις γυναίκες να αναλαμβάνουν ηγετικούς ρόλους στις συνομιλίες για την ισότητα των φύλων, την απασχόληση και τις κοινωνικές υποθέσεις, ενώ οι άνδρες ανέλαβαν περισσότερους φακέλους για τις εξωτερικές υποθέσεις και τον έλεγχο του προϋπολογισμού.
«Οι μεγάλες ανισότητες μεταξύ των φύλων στη σύνθεση των οργάνων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μπορεί να οδηγήσουν σε τυφλά σημεία» δήλωσε η αυστριακή ευρωβουλευτής, Έβελιν Ρέγκνερ, η οποία πίεσε για τη μεταρρύθμιση κατά την προηγούμενη θητεία ως μέλος μιας ανώτερης ομάδας για την ισότητα των φύλων.
Στην ανδροκρατούμενη Επιτροπή Συνταγματικών Υποθέσεων, για παράδειγμα -η οποία είχε 85% άνδρες ευρωβουλευτές το 2022 και σχεδόν 87% σήμερα- «πολλά ζητήματα καθημερινής ζωής για τις ευρωβουλευτές, οι οποίες για παράδειγμα είναι έγκυες ή γονείς μικρών παιδιών, έχουν απορριφθεί ως άσχετα μέχρι στιγμής από την πλειοψηφία», προειδοποίησε η Ρέγκνερ.
Τον Νοέμβριο, οι ευρωβουλευτές έλαβαν μέτρα για την αντιμετώπιση αυτών των ανισοτήτων, προτείνοντας ότι η ισορροπία μεταξύ γυναικών και ανδρών στις επιτροπές θα πρέπει να αντικατοπτρίζει την αναλογία στο σύνολο του Ευρωκοινοβουλίου.
«Αυτό έχει σημασία» υποστήριξε η Ρέγκνερ, επειδή οι «συνεχείς εντυπωσιακές ανισότητες» είχαν ως αποτέλεσμα «να απορρίπτονται ή να παραβλέπονται ορισμένα ζητήματα». «Αλλά η πρόταση αυτή δεν έχει ακόμη εδραιωθεί στον κανονισμό», πρόσθεσε.
Η τελευταία επικαιροποίηση του κανονισμού του Ευρωκοινοβουλίου αναφέρει μόνο ότι η σύνθεση των επιτροπών θα πρέπει να «αντικατοπτρίζει όσο το δυνατόν περισσότερο τη σύνθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου» και ότι οι πολιτικές ομάδες θα πρέπει να «επιδιώκουν μια δίκαιη εκπροσώπηση των φύλων», καθώς διευθετούν τη σύνθεση των επιτροπών - και η σύνθεση των επιτροπών που επικυρώθηκε την περασμένη εβδομάδα ακολούθησε τα γνωστά παλιά μοτίβα.
Υπολογίζοντας μόνο τα τακτικά μέλη, 13 επιτροπές και υποεπιτροπές έχουν ποσοστό γυναικών ευρωβουλευτών κάτω από το μέσο όρο του Ευρωκοινοβουλίου. Στις επιτροπές συνταγματικών υποθέσεων, δημοσιονομικού ελέγχου, φόρων και εξωτερικών υποθέσεων, το ποσοστό είναι κάτω του 20%- στην Επιτροπή Συνταγματικών Υποθέσεων έπεσε μόλις στο 13%.
Οι γυναίκες, εν τω μεταξύ, υπερεκπροσωπούνται στις επιτροπές που ασχολούνται με την εσωτερική αγορά, τον πολιτισμό και την εκπαίδευση, την απασχόληση και τις κοινωνικές υποθέσεις, καθώς και τα δικαιώματα των γυναικών. Αυτό αποδεικνύει ότι οι κανόνες για την ισότητα των φύλων, που είναι προς αναθεώρηση, πρέπει να ενισχυθούν, δήλωσε η Ρέγκνερ. «Μέχρι στιγμής από τους υφιστάμενους κανόνες δεν προκύπτει ικανοποιητικό αποτέλεσμα» σημείωσε.
Με πληροφορίες από Politico