Οι συνεχιζόμενες συνομιλίες μεταξύ της τουρκικής κυβέρνησης και εκπροσώπων του Θεολογικής Σχολής της Χάλκης αναπτέρωσαν τις ελπίδες για την επαναλειτουργία της αφού παρέμεινε κλειστή για περισσότερα από 50 χρόνια, με μηνύματα τόσο από κυβερνητικούς αξιωματούχους όσο και από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως να δείχνουν προθυμία να επιλυθεί το θέμα, αναφέρεται στην τουρκόφωνη σελίδα του BBC.
Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης, έκλεισε το 1971 μετά τη θέσπιση νομοθεσίας από το τουρκικό κοινοβούλιο που απαγορεύει τα ιδιωτικά ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Παρά τις πολλαπλές διεθνείς κριτικές και διαβεβαιώσεις από την τουρκική κυβέρνηση, το ιεροσπουδαστήριο παραμένει κλειστό, εμποδίζοντας την ικανότητα της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας να εκπαιδεύει κληρικούς.
Ο Άρχων Μ. Χαρτοφύλαξ της Μ.τ.Χ.Ε. Λάκης Βίγκας, ο οποίος μίλησε στο τουρκικό BBC για το παρατεταμένο κλείσιμο της Θεολογικής Σχολής, εξέφρασε την ελπίδα για την επαναλειτουργία της ήδη από το 2026. Ο Βίγκας, ο οποίος συμμετέχει σε συνομιλίες με τις κυβερνητικές αρχές για το θέμα, είπε ότι οι συζητήσεις προχωρούν σε θετικό κλίμα και ότι σε σύγκριση με τις ανεπιτυχείς προσπάθειες να ανοίξει ξανά το σχολείο μεταξύ 2010 και 2011, η διαδικασία προχωρά με «μεγαλύτερη αποφασιστικότητα» αυτή τη φορά. «Ειλικρινά, είμαστε και οι δύο πλευρές χαρούμενες και αισιόδοξες», πρόσθεσε.
Η επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, ένα θέμα που έχει τεθεί στο επίκεντρο ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια των προσπαθειών της Τουρκίας να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση από τη δεκαετία του 1990, επανήλθε πέρυσι αφότου ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε σε συνέντευξη ότι «οι προσπάθειες βρίσκονται σε εξέλιξη» για να ανοίξει ξανά.
Ο υπουργός Παιδείας Γιουσούφ Τεκίν δήλωσε σε συνέντευξή του μετά την επίσκεψη στη Σχολή της Χάλκης στις 28 Μαΐου ότι «προσωπικά επιθυμεί να ανοίξει ξανά η Σχολή». Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο οποίος είναι επίσης απόφοιτος της Σχολής, δήλωσε σε συνέντευξή του τον Σεπτέμβριο ότι είναι πλέον «βέβαιοι» ότι η Σχολή βρίσκεται στα πρόθυρα της επαναλειτουργίας. Μετά την επίσκεψη του Βαρθολομαίου στον Ερντογάν στα τέλη Δεκεμβρίου, μια δήλωση του πατριαρχείου ανέφερε ότι ευχαρίστησε τον Ερντογάν για τις προσπάθειες να ανοίξει ξανά το σχολείο και ζήτησε βοήθεια για την επιτάχυνση της διαδικασίας. «Εάν ληφθεί απόφαση για επαναλειτουργία του σχολείου, έχουμε ετοιμάσει ένα προσχέδιο για το καθεστώς του. Από εδώ και πέρα, είναι πλέον μια πολιτική διαδικασία», είπε ο Τεκίν τον περασμένο μήνα.
Το θέμα της κατάστασης του σχολείου εάν ξανανοίξει συζητείται επίσης εδώ και χρόνια.
Ο δικηγόρος Κεζμπάν Χατέμι, σύμβουλος του Πατριάρχη Βαρθολομαίου, υποστήριξε σε γραπτή δήλωση που εστάλη στο τουρκικό BBC ότι δεν υπάρχουν νομικά εμπόδια για την επαναλειτουργία του σχολείου. Ο Χατέμι είπε ότι το κύριο αίτημα του Πατριαρχείου για αυτό το θέμα είναι να επαναλειτουργήσει η Σχολή της Χάλκης με το ίδιο καθεστώς που είχε προηγουμένως. «Αυτό αναφέρεται στο καθεστώς ενός ιδιωτικού σχολείου υπό το Υπουργείο Παιδείας. Η διεύθυνση του σχολείου θα παραμείνει στο Πατριαρχείο, ενώ το Υπουργείο Παιδείας θα το επιβλέπει», είπε ο δικηγόρος.
«Πρόκειται για ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα που άνοιξε με το διάταγμα του σουλτάνου Abdülmecid. Συχνά ξεχνάμε ότι πρόκειται για εκπαιδευτικό ίδρυμα. το εκπαιδευτικό ίδρυμα έχει μετατραπεί πλήρως σε πολιτικό εμπόρευμα», είπε ο Βίγκας στο BBC Türk.
Ο Βίγκας σχολίασε επίσης το θέμα, λέγοντας: «Πιθανότατα θα είναι ένα ίδρυμα με καθεστώς πέρα από αυτό του γυμνασίου ή του λυκείου». Είπε ότι οι εργασίες για την ενίσχυση του σχολικού κτηρίου, που ανήκει στο Ίδρυμα της Μονής της Αγίας Τριάδας, ξεκίνησαν πέρυσι για να το προστατεύσουν από τους σεισμούς. Ο Βίγκας πρόσθεσε ότι το κτήριο αναμένεται να είναι έτοιμο έως το 2026 και εξέφρασε την ελπίδα ότι μέχρι τότε θα έχουν οριστικοποιηθεί οι διαβουλεύσεις για την επαναλειτουργία του.
«Δεν πρόκειται απλώς για έναν αγώνα για την επαναλειτουργία ενός σχολείου, αλλά για την αποκατάσταση μιας αδικίας στο πλαίσιο της δικαιοσύνης», είπε ο Βίγκας.
