Τά πάντα για τα θέατρα του φθινοπώρου

Η κρίση καλά κρατεί αναφορικά τουλάχιστον με την οικονομική κατάσταση των περισσοτέρων. Περιέργως πώς, ωστόσο, δεν μοιάζει να ακούμπησε τη θεατρική αγορά της Αθήνας, που συνεχίζει ακάθεκτη να προτείνει πλήθος νέων παραστάσεων για όλα τα ενδιαφέροντα και όλα τα γούστα, με μεγάλες παραγωγές στα θέατρα μεγάλης χωρητικότητας, νέα (ελληνικά και ξένα) έργα, νέες και πιο παλιές σκηνές, με φιλόδοξο εναλλασσόμενο ρεπερτόριο, απρόσμενες συνεργασίες και μετακινήσεις ηθοποιών σε χώρους διαφορετικούς από αυτούς στους οποίους τους έχουμε συνηθίσει. Δεν θα ξαναμιλήσω για πληθωρισμό παραστάσεων: μετά από τόσα χρόνια που οι αριθμοί βαίνουν σταθερά αυξανόμενοι, το να μιλάς για πρόβλημα προφανώς δεν έχει νόημα και, πάντως, δεν φαίνεται να αφορά αυτούς που κατά κύριο λόγο αντιμετωπίζουν τις συνέπειές του, τους καλλιτέχνες και δημιουργούς της θεατρικής τέχνης.

Οπωσδήποτε το θέατρο ευνοήθηκε τα τελευταία χρόνια από δύο παράγοντες: την κατάρρευση των τηλεοπτικών καναλιών, των οποίων το ανεκδιήγητο πρόγραμμα οδήγησε πολλούς σε μια διακοπή διαρκείας της σχέσης τους με τη μικρή οθόνη, και τη σχετικά πρόσφατη τακτική του downloading ταινιών από το Διαδίκτυο, που περιόρισε σημαντικά την προσέλευση των θεατών στις κινηματογραφικές αίθουσες. Ειδικά για το τελευταίο δεν είναι να χαίρεται κανείς, ωστόσο το θέατρο έμεινε η μόνη ψυχαγωγική τέχνη που προϋποθέτει έξοδο από τους τέσσερις τοίχους του σπιτιού και από τη συνθήκη της ιδιώτευσης – είναι η μόνη ζωντανή τέχνη, η μόνη που εγγυάται ανταλλαγή ιδεών και συγκινήσεων σε πραγματικό χρόνο.

Οι πρώτες ανακοινώσεις για το τι θα παιχτεί, πού και με ποιους ήδη επιζητούν την προσοχή μας, αποκαλύπτοντας έναν κόσμο που σφύζει από ζωή και ευγενή φιλοδοξία. Οι νέες παραγωγές είναι αριθμητικά πολλές, κι όμως, θέλω να τις δω όλες!

ΤΟΥ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ

• Για λίγες μόνο παραστάσεις η Ιλιάδα του Ομήρου, όπως την ανάγνωσε σκηνικά ο Στάθης Λιβαθινός, επανέρχεται στην Πειραιώς 260. Ζωντανεύοντας επί σκηνής τους στίχους του Ομήρου, ο σκηνοθέτης και οι δεκαπέντε ηθοποιοί του απέδειξαν τη συνέχεια της σχέσης του θεάτρου με την αρχαία τέχνη των ραψωδών, μαζί και την αδιάσπαστη συνέχεια της γλώσσας (εδώ, στη νέα ελληνική του Δημήτρη Μαρωνίτη), σε μια προσπάθεια καθ' όλα φιλόδοξη αλλά και συγκινητικά ανιδιοτελή. Στην Πειραιώς 260 (Χώρος Δ), από 12 Σεπτεμβρίου 2013, στις 20.00.

• Domino είναι ο τίτλος της νέας παράστασης της ομάδας Vasistas που θα δούμε στην ταράτσα του Γαλλικού Ινστιτούτου από 23 έως και 27 Σεπτεμβρίου. Επιμένοντας σ' ένα «εννοιολογικό» θέατρο, η Αργυρώ Χιώτη θα αντιμετωπίσει την έννοια της πτώσης, «της επιδημικής κατάρρευσης» μιας εποχής, ενός οικονομικού συστήματος, μιας γενιάς, ενός ζώντος οργανισμού, με μια σειρά θραυσματικών ταμπλό και κινούμενων εικόνων. Η δραματουργία βασίζεται στο έργο του Ιονέσκο Παιχνίδια Σφαγής και το ηχητικό και αισθητικό σύμπαν της παράστασης ανακαλεί πρώιμες, ξεχασμένες ηχογραφήσεις και χορογραφίες του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ού. Ερμηνεύουν: Ευθύμης Θέου, Τζωρτζίνα Χρυσκιώτη, Ελένη Βεργέτη, Αντώνης Αντωνόπουλος, Aριάν Λαμπέντ κ.ά.

ΣΤΟ ΙΔΡΥΜΑ ΜΙΧΑΛΗ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗ

• Στο Ίδρυμα Μιχάλη Κακογιάννη (ΙΜΚ), που και φέτος θα φιλοξενήσει μια σειρά από ενδιαφέρουσες σκηνικές προτάσεις, θα μεταφερθεί το έργο ΣΤΕΛΛΑ travel: Η γη της απαγγελίας της bijoux de kant, που είδαμε το καλοκαίρι στα άλλοτε Δημοτικά Σφαγεία της Αθήνας στην οδό Πειραιώς. Στο Black Box του Ιδρύματος Κακογιάννη, αυτήν τη φορά, θα δούμε πώς ο χώρος μεταλλάσσει το σκηνικό ήθος και ύφος του (εμπνευσμένου από την κινηματογραφική Στέλλα) κειμένου της Γλυκερίας Μπασδέκη, που ερμηνεύουν η Λένα Δροσάκη, η Μαριάνθη Παντελοπούλου και ο Αινείας Τσαμάτης, σε σκηνοθεσία Γιάννη Σκουρλέτη. Για 8 παραστάσεις (19-29 Σεπτεμβρίου).

ΣΤΕΛΛΑ travel: Η γη της απαγγελίας

• Εν τω μεταξύ, στις 14 Σεπτεμβρίου (και έως τις 2 Οκτωβρίου) στο Γκαράζ του ΙΜΚ θα παρουσιαστεί μια σκηνική διασκευή του μυθιστορήματος του σαραντάχρονου Πορτογάλου Γκονσάλο Μ. Ταβάρες, Ιερουσαλήμ, εν είδει σκηνικού φιλμ νουάρ. Οκτώ μοναχικοί άνθρωποι σε μια συγκεκριμένη στιγμή μιας ιδιαίτερης ημέρας δείχνουν πώς καθένας (από μας) είναι δυνάμει δήμιος και θύμα. Η σκηνοθεσία είναι της Βάνας Πεφάνη. Παίζουν: Ιερώνυμος Καλετσάνος, Γιώργος Στριφτάρης, Κοραής Δαμάτης, Βασίλης Αφεντούλης Κυριάκος Κοσμίδης, Νικολίνα Μουαΐμη κ.ά.

• Λίγο αργότερα, στις 5 Οκτωβρίου, και πάλι στο Γκαράζ του ΙΜΚ, θα επαναληφθεί ο αυτοβιογραφικός μονόλογος του κωμικού και σκηνοθέτη Γκιγιόμ Γκαλιέν, Γκιγιόμ, γλυκιά μου, που πρωτοπαρουσιάστηκε τον περασμένο Απρίλιο στο πλαίσιο του 2ου γαλλόφωνου Low Budget Festival. Θέμα του οι περιπέτειες του συγγραφέα μέχρι να ορίσει την ερωτική του ταυτότητα και να απελευθερωθεί από τους καταναγκασμούς και τις προσδοκίες της οικογένειάς του. Ο «Γκιγιόμ» του Βασίλη Μαυρογεωργίου και οι ηθοποιοί της ομάδας Καταλάθος (Φωτεινή Αθερίδου, Ιωάννης Καπελέρης, Φωτεινή Μπακλατζίογλου, Γιάννης Μπισμπικόπουλος, Κώστας Σιλβέστρος), υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες της Μαριάννας Κάλμπαρη, στήνουν ένα αυτοσχέδιο show προς τιμήν... της μητέρας του ήρωα.

Γκιγιόμ, γλυκιά μου

ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΡΓΑ

• Δύο και... μισό έργα του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη θα δούμε τη νέα σεζόν. Κατά πρώτον, τον Αέρα στο ΠΟΛΗ Θέατρο (πρεμιέρα τέλη Οκτωβρίου) με τη Ράνια Οικονομίδου και τη Ρένη Πιττακή, σκηνοθετημένες από τη Σύλβια Λιούλιου. Θα υποδυθούν δύο αδερφές που συναντιούνται ξανά μετά από καιρό. Περιουσιακές διεκδικήσεις και μια συλλογή ζωγραφικών πινάκων μεγάλης αξίας δηλητηριάζουν όλο και περισσότερο την προσπάθειά τους να επικοινωνήσουν. Ισάξιες αντίπαλοι, διαφορετικές και όμοιες, άλλα λένε και άλλα εννοούν, ελίσσονται και στρεψοδικούν, αποκαλύπτοντας το ίσως κοινότοπο: τα θρίλερ ευδοκιμούν εντός του πλαισίου της οικογένειας. Το δεύτερο έργο του Χατζηγιαννίδη έχει τίτλο Κέικ, είναι γραμμένο για τη Μίνα Αδαμάκη και έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα του Εθνικού Θεάτρου. Θα το σκηνοθετήσει ο Πέτρος Φιλιππίδης, για την ανάμειξη του οποίου δεν άκουσε και λίγα ο νέος καλλιτεχνικός διευθυντής Σωτήρης Χατζάκης. Το... μισό αφορά το έργο του Τον άυλο εσένα, που μαζί με ένα ακόμα έργο θα παίζεται στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης (δες παρακάτω).

Αέρας

• Η Λένα Κιτσοπούλου προκαλεί και ενδιαφέρει. Τον Οκτώβριο αναμένεται να ξεκινήσουν οι παραστάσεις του Μουνή, που αποτελεί σκηνική διασκευή του ομότιτλου διηγήματός της (από τη συλλογή Μεγάλοι Δρόμοι, εκδ. Μεταίχμιο). Ο ήρωας με το χαρακτηριστικό παρατσούκλι (που οφείλεται στο γεγονός ότι μεγάλωσε ανάμεσα σε γυναίκες) ζωγραφίζει ιστορίες του χωριού του πάνω σε τραπεζομάντιλα καφενείου. Θα το σκηνοθετήσει ο Παντελής Δεντάκης. Παίζουν οι ηθοποιοί Σταύρος Γιαννουλάδης, Ελένη Κουτσιούμπα, Θανάσης Ζερίτης, Νεφέλη Μαϊστράλη και Αριστέα Σταφυλαράκη.

• Δεν είναι θεατρικό έργο, αλλά ένα βιωματικό κείμενο που ο Αύγουστος Κορτώ έγραψε λίγες εβδομάδες μετά την αυτοκτονία της μητέρας του. Για το Η μαμά μου η Κασσάνδρα ο λόγος, που θα ερμηνεύσει ο Γιώργος Νινιός στο Αγγέλων Βήμα. Όπως σημειώνει ο συγγραφέας στον πρόλογο του βιβλίου του (Τα Ορφανά, εκδ. Ποταμός), τα δύο κείμενα που περιλαμβάνει (εκτός από το Η μαμά μου η Κασσάνδρα και το Ο ιππότης του φθινοπώρου), αν και «δεν γράφτηκαν με το σκεπτικό (πολλώ δε μάλλον την προοπτική) της ερμηνείας τους στο σανίδι, έχουν κατά τη γνώμη μου τόσο έντονο το στοιχείο του θεατρικού μονολόγου, που αγγίζουν το genre αυτό που τόσο με φοβίζει και με ξενίζει».

• Καλή ιδέα: το Θέατρο Τέχνης θα παρουσιάσει οκτώ καινούργια έργα εμπνευσμένα από την πραγματικότητα γύρω μας, διάρκειας μιας ώρας το καθένα, που θα παίζονται ανά δύο κάθε Δευτέρα και Τρίτη καθ' όλη τη διάρκεια της χρονιάς στο Υπόγειο. Πρόκειται για τα εξής: Όλη η πόλη το κουβεντιάζει των Αντώνη και Κωνσταντίνου Κούφαλη, Μεσάνυχτα σ' έναν τέλειο κόσμο του Αλέξη Σταμάτη, Ασκήσεις για γερά γόνατα του Ανδρέα Φλουράκη, Τον άυλο εσένα του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη, La petite mort του Μισέλ Φάις, Αλμανάκ της Μαριάννας Κάλμπαρη, Έναν φιδέ κι ακίνητος του Σάκη Σερέφα και Να ζεις του Γιάννη Δούμου.

ΑΓΑΠΩ ΔΗΜΗΤΡΗ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ

• Από 15 έως 27 Οκτωβρίου θα τρέξει το αφιέρωμα (παραστάσεις, αναλόγια, συζητήσεις) της Στέγης Γραμμάτων & Τεχνών στον Δημήτρη Δημητριάδη. Στο πλαίσιό του θα δούμε σε πρώτη παρουσίαση στην Αθήνα το έργο Ο κυκλισμός του τετραγώνου σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά (έντεκα φωνές διαφορετικών φύλων, διαφορετικών γενεών, διαφορετικών σεξουαλικών προτιμήσεων, με μοναδικό αιτούμενο την αποδοχή και την απελπισμένη τους ανάγκη να αγαπηθούν). Ερμηνεύουν: Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης, Γιώργος Γάλλος, Αλεξία Καλτσίκη, Μαρία Κεχαγιόγλου, Γιάννης Κλίνης, Περικλής Μουστάκης, Άρης Μπαλής, Γιάννος Περλέγκας, Όμηρος Πουλάκης, Μαρία Πρωτόπαππα και Χρήστος Στέργιογλου. Με μορφή σκηνοθετημένου αναλογίου θα γνωρίσουμε τρία ακόμη έργα του: Εκκένωση, σε σκηνοθεσία Γιάννη Κόκκου (15 & 16 Οκτωβρίου). Θα διαβάσουν οι: Ακύλλας Καραζήσης, Λυδία Κονιόρδου, Δημήτρης Μοθωναίος, Όλια Λαζαρίδου, Ηλέκτρα Νικολούζου, Αγγελική Παπαθεμελή, Λένα Παπαληγούρα, Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου, Εύη Σαουλίδου, Θεοδώρα Τζήμου, Στράτος Τζώρτζογλου κ.ά. Φαέθων από την ομάδα Vasistas (22 Οκτωβρίου). Θα διαβάσουν οι: Αντώνης Αντωνόπουλος, Ελένη Βεργέτη, Ευθύμης Θέου, Αργυρώ Χιώτη, Τζωρτζίνα Χρυσκιώτη. Το Άγγιγμα του βυθού, σε σκηνοθεσία Έλλης Παπακωνσταντίνου (στις 27 Οκτωβρίου). Θα διαβάσουν οι: Στάθης Γραφανάκης, Θέμης Πάνου, Αγλαΐα Παπά, Μάνια Παπαδημητρίου, Νεφέλη Παπαδερού, Βάλια Παπαχρήστου, Δημήτρης Πιατάς, Άντριαν Φρίλιγκ, Νίκος Ψαρράς). Ένα ακόμα έργο του Δημήτρη Δημητριάδη, όμως, ήδη μπαίνει στη λίστα των «να δω». Αναφέρομαι στο Πολιτισμός: Μια κοσμική τραγωδία, ακόμα ανέκδοτο, που θα παρουσιάζει η bijoux de kant και ο Γιάννης Σκουρλέτης στο Γκαράζ του Ιδρύματος Κακογιάννη. Τους ρόλους θα ερμηνεύσουν η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, ο Κρις Ραντάνοφ, η Λένα Δροσάκη, ο Γιώργος Παπαπαύλου και ο Τάσος Καραχάλιος. Πρόκειται για μια «παραμορφωμένη» απόδοση του μύθου της Μήδειας στην παρακμιακή σύγχρονη Ελλάδα. Όλος ο υπόγειος χώρος του ιδρύματος θα μεταμορφωθεί σε έναν σκηνογραφικό λαβύρινθο που θα υποδέχεται το κοινό της παράστασης (την κατασκευή του έχει αναλάβει ομάδα εικαστικών). Στον σκηνικό χώρο θα χρησιμοποιηθούν κομμάτια από τη σκηνογραφία των Τρωάδων που είχε ανεβάσει ο Μιχάλης Κακογιάννης, συμπεριλαμβανομένων των εντυπωσιακών αρμάτων που είχε φιλοτεχνήσει ο γλύπτη Τakis. H πρεμιέρα αναμένεται στα τέλη Δεκεμβρίου.

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΘΕΑΤΡΟ

• Το Rien ne va plus (1991), το τρίτο στη σειρά μυθιστόρημα της Μαργαρίτας Καραπάνου, γίνεται παράσταση από τον Οδυσσέα Ι. Κωνσταντίνου (με πρωτότυπη μουσική του Χρίστου Θεοδώρου). Το κείμενο θα ερμηνεύσει εν είδει μονολόγου η Φένια Σχοινά. Η πρεμιέρα έχει οριστεί για τις 2 Νοεμβρίου στη σκηνή Black Box του 104 (πλέον στην Ευμολπιδών 41, στο Γκάζι).

• Στο β' μισό του Νοεμβρίου θα ξεκινήσουν και οι παραστάσεις του μικρού αριστουργήματος του Χέρμαν Μέλβιλ Μπάρτελμπι, Ο γραφιάς (1853). Η Σοφία Φιλιππίδου διασκεύασε το πρωτότυπο για τη σκηνή και θα ερμηνεύσει τον αινιγματικό αντιγραφέα ενός δικηγορικού γραφείου στην «πρωτόγονη» ακόμα Wall Street των μέσων του 19ου αι., που «προτιμούσε να μην». Η παράσταση θα παιχτεί στον Πάνω Χώρο του Από Μηχανής θεάτρου. Παίζουν ακόμα ο Κώστας Καζανάς, ο Σήφης Πολυζωίδης, ο Άκης Λυρής, ο Αλέξανδρος Ιορδανίδης κι ο Ορέστης Μαυρόπουλος.

• Για τα τέλη Νοεμβρίου προγραμματίζεται στην αίθουσα «Ιφιγένεια» του θεάτρου του «Ελληνικού Κόσμου» η πρεμιέρα του Από τι ζουν οι άνθρωποι, μια διασκευή της νουβέλας του Τολστόι (εκδ. Μαΐστρος), που υπογράφουν η Όλια Λαζαρίδου, ο Ηλίας Κουνέλας και ο Γιώργος Νανούρης. Τα σκηνικά, τα κοστούμια και τις κούκλες που θα χρησιμοποιηθούν στην παράσταση έχει αναλάβει ο Άγγελος Παπαδημητρίου και τη μουσική θα συνθέσει ο Κωνσταντίνος Βήτα.

Παραστάσεις που δεν θα χάσουμε:

• Μετά το Mistero Buffo του Ντάριο Φο, που θα επαναληφθεί για λίγες παραστάσεις στο «Θησείον», ο Θωμάς Μοσχόπουλος και η ομάδα του (Επτάρχεια) θα παρουσιάσουν τον Ρινόκερο του Ευγένιου Ιονέσκο, με τον σπουδαίο Μανώλη Μαυροματάκη στον ρόλο του Μπερανζέ.

• Δύο ενδιαφέρουσες σκηνικές προτάσεις έχει προγραμματίσει ο Δημήτρης Τάρλοου για το θέατρο Πορεία. Η πρώτη αφορά το έργο Παραλλαγές Θανάτου του Γιον Φόσσε, πρώτη σκηνοθεσία του Γιάννη Χουβαρδά μετά τη θητεία του στο Εθνικό Θέατρο. Η ιστορία του σχετίζεται με την αναζήτηση των λόγων που οδήγησαν μια νεαρή γυναίκα στην αυτοκτονία. Στη διανομή ο Νίκος Καραθάνος, ο Χρήστος Λούλης, ο Γιάννος Περλέγκας, η Άλκηστη Πουλοπούλου, η Μαρία Πρωτόπαππα και η Λυδία Φωτοπούλου. Η δεύτερη παράσταση στο Πορεία αφορά το Blasted της Σάρα Κέιν που, υπό τον τίτλο «Ερείπια», θα σκηνοθετήσει ο Τάρλοου. Τους τρεις ρόλους του σκληρού έργου θα ερμηνεύσουν ο Ακύλλας Καραζήσης, η Λένα Παπαληγούρα και ο Μανώλης Αφολάνιο.

Blasted

• Πάντα υπάρχει λόγος να δεις μια παράσταση του σαιξπηρικού Άμλετ. Πόσο μάλλον όταν την προτείνει η ομάδα «Η ορχήστρα των μικρών πραγμάτων», σε σκηνοθεσία Χρήστου Θεοδωρίδη (και με νέα μετάφραση της Ιζαμπέλας Κωνσταντινίδου). Τους ρόλους θα ερμηνεύσουν οι: Θεοδώρα Τζήμου (Γερτρούδη), Ντένης Μακρής (Άμλετ), Σαμψών Φύτρος, Ξένια Θέμελη, Τατιάνα-Άννα Πίτα, Σταύρος Σβήγκος. Πρεμιέρα τον Δεκέμβριο στο θέατρο Σημείο (πρώην Απλό).

• Ποιος είπε ότι η κβαντική φυσική δεν έχει θέση στο θέατρο; Θα διαπιστώσουμε με ποιον τρόπο, παρακολουθώντας τους Αστερισμούς του Νικ Πέιν («ένα έργο που θέτει ερωτήματα για τον ρόλο της τύχης και της ελεύθερης βούλησης στη ζωή των ανθρώπων, για τη γιορτή και το πένθος της ύπαρξης») στο Θέατρο του Νέου Κόσμου. Παίζουν η Στεφανία Γουλιώτη και ο Μάκης Παπαδημητρίου, σκηνοθετημένοι από τον Βαγγέλη Θεοδωρόπουλο. Πρεμιέρα στις 20 Νοεμβρίου.

• Έπειτα από αρκετές διαφορετικές σκηνικές προσεγγίσεις, ο Pillowman του Μάρτιν Μακντόνα (αλλιώς Ο Πουπουλένιος ή Ο Μαξιλαρένιος) αναδεικνύεται σε ένα από τα πλέον δημοφιλή έργα του σύγχρονου ρεπερτορίου. Φέτος ασχολείται με αυτό ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης (μαζί του ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, ο Νίκος Κουρής και ο Γιώργος Πυρπασόπουλος) στο θέατρο Αθηνών.

• Πρωτότυπη ιδέα η χρήση του Ελληνικού Μουσείου Αυτοκινήτου (που βρίσκεται στο Athenian Capitol, 3ης Σεπτεμβρίου & Ιουλιανού) για μια παράσταση με ήρωα τον Ηρακλή Πουαρό! Το έργο με τίτλο Καλώς ήρθατε, ντετέκτιβ Πουαρό υπογράφει ο Θοδωρής Πετρόπουλος –το εμπνεύστηκε από τη σειρά αστυνομικών ιστοριών της Αγκάθα Κρίστι– και το σκηνοθετεί η Φρόσω Λύτρα. Η έκπληξη, ωστόσο, είναι άλλη: τον Πουαρό θα υποδυθεί ο Χρήστος Φερεντίνος! Στη διανομή συμμετέχουν ακόμα ο Σωκράτης Αλαφούζος, η Βάνα Πεφάνη, ο Παναγιώτης Νάτσης, η Ευαγγελία Συριοπούλου κ.ά. Η πρεμιέρα έχει προγραμματιστεί για τα τέλη Οκτωβρίου.

ΝΕΑ ΦΙΛΟΔΟΞΗ ΕΙΣΟΔΟΣ: SKROW THEATRE ΣΤΟ ΠΑΓΚΡΑΤΙ

Άνοιξε την περασμένη άνοιξη και πριν συμπληρώσει καν έναν χρόνο προτείνει ένα φιλόδοξο πρόγραμμα δώδεκα παραστάσεων, κατά κύριο λόγο σκηνοθετών και ηθοποιών της νεότερης γενιάς. Ο λόγος για το θέατρο Skrow (που άνοιξαν ο Βασίλης Μαυρογεωργίου, η Μαρία Φιλίνη, ο Σεραφείμ Ράδης κ.ά) στο Παγκράτι, που ξεκινά στις 9 Σεπτεμβρίου με την παράσταση-συναυλία «Μόνον Ωραία», για «τη χαρά του ν' αγαπάς». Βασίστηκε στα ημερολόγια της Καίτης Σφακιανάκη. Ερμηνεύουν η Γεωργία Γεωργόνη, η Κατερίνα Μαυρογεώργη και ο Φώτης Καραμπάς (που παίζει και στο πιάνο). Ακολουθούν:

• Ένας άνθρωπος υπό χρεοκοπία (σκηνοθετεί ο Βασίλης Μαυρογεωργίου και παίζουν ο Νίκος Ορφανός, ο Θανάσης Δόβρης και η Δανάη Επιθυμιάδη).

• Η τελεία του Πίτερ Ρέινολντς, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Μπογδάνου. Πρωταγωνιστούν: Εύη Δόβελου, Ναταλία Καλημερατζή, Αγγελική Μαρίνου, Γιώργος Φλωράτος. Πρεμιέρα τον Οκτώβριο.

• Πολύ Μακριά της Κάριλ Τσέρτσιλ, σε σκηνοθεσία Νίκου Μαραμαθά, με τους Μαρία Κακούρου, Θανάση Κουβούση και Αθηνά Μαθιουδάκη. Έναρξη τον Οκτώβριο.

• Κάτι Διαφορετικό! από την ομάδα C. for Circus. Με τους: Μαρία Ελισάβετ Κοτίνη, Μαρίκα Παπαδοπούλου, Παναγιώτη Γαβρέλα, Παύλο Παυλίδη, Σπύρο Χατζηαγγελάκη, Χρύσα Κοτταράκου. Πρεμιέρα τον Νοέμβριο.

• Μια ξεχωριστή μέρα του Ετόρε Σκόλα, εμπνευσμένο από την ομώνυμη ταινία, σε σκηνοθεσία Βασίλη Νικολαΐδη. Με την Κάτια Γέρου και τον Νίκο Νίκα. Ξεκινά τον Νοέμβριο.

• Ανοιχτή πρόβα. Καβάφης, μια προσέγγιση του βίου και της ποίησης του μεγάλου ποιητή από την Άννα Βυθούλκα, τον Λευτέρη Γιαννάκου (έχει γράψει τη μουσική), τον Ορφέα Ζαφειρόπουλο και τον Νίκο Αδαμάκη.

• Η Αίρεση, σε κείμενο-σκηνοθεσία του Γιώργου Αγγελόπουλου των AbOvo. Παίζουν οι ηθοποιοί τριών νεανικών ομάδων (Cheek-bones, Χα!, katayis teater): Μαριάννα Βαρβιάνη, Αντώνης Γκρίτσης, Νόρα Δημοπούλου, Εύη Δόβελου, Θανάσης Κώνστας, Βαγγέλης Ιεζεκιήλ Παπάς, Αγγέλικα Σταυροπούλου.

• Νέοι χωρίς θεό του Έντεν φον Χόρβατ. Τον Δεκέμβριο έχει πρεμιέρα η παράσταση του άπαιχτου έργου του Χόρβατ από την ομάδα Πάλσαρ, σε σκηνοθεσία Βίκυς Γεωργιάδου. Παίζουν: Αθανασία Αγοράκη, Βούλα Βερδελή, Γενοβέφα Ζάγγα, Γιούλη Καρναχωρίτη, Φοίβος Συμεωνίδης κ.ά.

Στο θέατρο Skrow θα δούμε ακόμα το καινούργιο έργο του Βασίλη Μαυρογεωργίου Μπετονένια Παραλία, τη νέα παράσταση της ομάδας Pequod (Οι δυο μας τώρα του Χρήστου Αγγελάκου με τον Γιάννη Λεάκο, τη Νικολίτσα Ντρίζη, τον Δημήτρη Ξανθόπουλο και την Αγγελική Παπαθεμελή), το Η Λίλα λέει του Chimo, σε διασκευή και σκηνοθεσία της Μαριάννας Κάλμπαρη, με τον Βασίλη Μαυρογεωργίου και την Ντάνη Γιαννακοπούλου, και την καινούργια παράσταση της ομάδας Blindspot (που συναποτελούν η ηθοποιός Γιώτα Αργυροπούλου, ο σεναριογράφος Στέλιος Λυκουρέσης και ο σκηνοθέτης Μιχάλης Κωνσταντάτος).

ΜΙΟΥΖΙΚΑΛ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ

Κινητικότητα παρουσιάζει και το λεγόμενο «εμπορικό» θέατρο, που δοκιμάζει (και δοκιμάζεται) τις δυνάμεις του σε νέα πεδία, με απρόσμενες συνεργασίες και συνθέσεις.

• Ο Γιάννης Κακλέας, μετά την πειραματική, 24ωρης διάρκειας παράσταση του μπεκετικού Μερσιέ και Καμιέ που σκηνοθέτησε στο φετινό Φεστιβάλ Αθηνών, θα προσφέρει τις σκηνοθετικές υπηρεσίες του στην Ελληνική Θεαμάτων. Ακολουθώντας τα μηνύματα της εποχής, η Ελλ.Θεα. ανοίγεται φέτος και σε έργα που δεν προσφέρουν απλώς εύκολη διασκέδαση - όπως το Κουρδιστό Πορτοκάλι του Anthony Burgess. Η νουβέλα (1962) έγινε διάσημη όταν τη μετέφερε στον κινηματογράφο ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ (1971). Τον Άλεξ, αρχηγό μιας συμμορίας νεαρών που διασκεδάζουν με βιασμούς, κλοπές και βανδαλισμούς, ο οποίος συλλαμβάνεται και δέχεται να συμμετάσχει ως πειραματόζωο σ' ένα υπό δοκιμή σύστημα ελέγχου της ανθρώπινης βούλησης, θα υποδυθεί ο Άρης Σερβετάλης. Μαζί του ένα ενδιαφέρον σύνολο ηθοποιών της νεότερης γενιάς: Αλεξάνδρα Αϊδίνη, Αντίνοος Αλμπάνης, Νεκτάριος Λουκιανός, Χρήστος Μαλάκης, Ευδοκία Ρουμελιώτη και Κίμων Φιορέτος. Η πρεμιέρα έχει οριστεί στα τέλη Οκτωβρίου.

• Τη σκηνοθετική υπογραφή του Γιάννη Κακλέα θα έχει και η έξοχη φάρσα του Ζορζ Φεντό Ψύλλοι στ' αυτιά, που θα ζωντανέψει στο θέατρο Αλίκη ένας θίασος εκλεκτών του κωμικού τρόπου όπως οι: Χρήστος Χατζηπαναγιώτης, Βίκυ Σταυροπούλου, Μίνα Αδαμάκη, Κώστας Αποστολάκης, Κώστας Τριανταφυλλόπουλος, Σοφία Μουτίδου. Με το νέο έτος ένας Συρανό ντε Μπερζεράκ αναμένεται να συμπληρώσει τις μεγάλες παραγωγές του Παλλάς. Το έργο του Εντμόν Ροστάν θα υπηρετήσουν υπό την καθοδήγηση του Κακλέα ο Βασίλης Χαραλαμπόπουλος, η Σμαράγδα Καρύδη, ο Άρης Λεμπεσόπουλος, ο Όμηρος Πουλάκης κ.ά. Η Ευανθία Ρεμπούτσικα θα συνθέσει τη μουσική.

• Εντύπωση προκαλεί, επίσης, η πληθώρα μιούζικαλ και μουσικών παραστάσεων που θα ανεβούν κατά τη διάρκεια της νέας σεζόν, η οποία, ωστόσο, εξηγείται: η πόλη απέκτησε ουκ ολίγα θέατρα μεγάλης χωρητικότητας, με σκηνές μεγάλων διαστάσεων και σύγχρονο εξοπλισμό, τα οποία δεν θα μπορούσαν να γεμίσουν παρά με αναλόγως μεγάλες παραγωγές. Τα μιούζικαλ ικανοποιούν τους όρους (πολυπρόσωπες διανομές θίασοι, έργα ευχάριστα, με μουσική και χορό) και μπορούν να προσελκύσουν το ευρύ κοινό. Εξού και θα δούμε:

• Στο Παλλάς: Μετά τον κύκλο περιορισμένων παραστάσεων του Chicago και των Δαιμόνων μέσα στον Σεπτέμβριο, σειρά έχει το Μερικοί το προτιμούν καυτό σε σκηνοθεσία Σταμάτη Φασουλή. Η θαυμάσια κωμωδία του Μπίλι Γουάιλντερ (1959) με τη Μέριλιν Μονρόε, τον Τόνι Κέρτις και τον Τζακ Λέμον αποτέλεσε τη βάση του μιούζικαλ που ανέβηκε στο Μπρόντγουεϊ, σε λιμπρέτο του Peter Stone, μουσική τoυ Jule Styne και στίχους του Bob Merrill. Στη διανομή της ελληνικής εκδοχής θα πρωταγωνιστήσουν ο Γιάννης Ζουγανέλης, ο Θοδωρής Αθερίδης, η Ζέτα Μακρυπούλια, ο Κώστας Βουτσάς, ο Λευτέρης Ελευθερίου, η Νάντια Κοντογιώργη, δεκαέξι ακόμα ηθοποιοί και 10μελής ορχήστρα. Η πρεμιέρα ορίστηκε για τις 6 Νοεμβρίου.

Μερικοί το προτιμούν καυτό

• Στο Μέγαρο Μουσικής: Ήδη συζητείται πολύ το Καμπαρέ που θα σκηνοθετήσει ο Κωνσταντίνος Ρήγος, με πρωταγωνιστές τη Μαρία Ναυπλιώτου, τον Δημήτρη Λιγνάδη, την Τάνια Τσανακλίδου, τον Μιχάλη Μητρούση, τον Παναγιώτη Μπουγιούρη και τη Νάντια Μπουλέ. Πρόκειται για ένα από τα πλέον δημοφιλή μιούζικαλ στην ιστορία του είδους (λιμπρέτο του Joe Masteroff, μουσική του John Kander, στίχοι του Fred Ebb), που πρωτανέβηκε στο Μπρόντγουεϊ το 1966, αλλά έγινε ευρέως γνωστό από την κινηματογραφική μεταφορά του Μπομπ Φόσι (βραβευμένη με 8 Όσκαρ!), με πρωταγωνιστές τη Λάιζα Μινέλι, τον Μάικλ Γιορκ και τον Τζόελ Γκρέι (1972).

• Στο «Θέατρον» του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού η Θέμις Μαρσέλλου, μετά το περσινό Fame, θα σκηνοθετήσει το Annie, που θα φέρει στη σκηνή (μετά τον Σάκη Ρουβά των Βακχών) τον Μιχάλη Χατζηγιάννη. Μαζί του θα είναι η Κατερίνα Παπουτσάκη και η Μίρκα Παπακωνσταντίνου. Βασισμένο στo δημοφιλές comic strip «Little Orphan Annie», πρωτοπαρουσιάστηκε στο Μπρόντγουεϊ το 1977 (σε μουσική Charles Strouse, λιμπρέτο Thomas Meehan, στίχους Martin Charnin) και οι παραστάσεις του κράτησαν περί τα 6 χρόνια.

• Στο θέατρο Badminton: Μετά τη μουσική βιογραφία του Μίκη Θεοδωράκη, σειρά έχει αυτή της Σοφίας Βέμπο που θα σκηνοθετήσει ο Πέτρος Ζούλιας, με πρωταγωνίστρια τη Μαρινέλα. (Παρεμπιπτόντως, ο ίδιος σκηνοθέτης θα υπογράψει το Όλα για τη μητέρα μου του Πέδρο Αλμοδόβαρ στο θέατρο Ακροπόλ, με πρωταγωνίστριες τη Νένα Μεντή, την Κατερίνα Λέχου, την Ειρήνη Ιγγλέση, τη Μαρίνα Ψάλτη, τη Γωγώ Μπρέμπου και την  Άννα Μονογιού). Θα επαναληφθούν ακόμα η περσινή παράσταση-αφιέρωμα στην επιθεώρηση (με τους Γιώργο Καπουτζίδη, Αντώνη Λουδάρο, Τάνια Τρύπη, Μέμο Μπεγνή κ.ά.), αλλά, όπως όλα δείχνουν, και το Μελίνα / Μια ζωή Ελλάδα, καθώς το 2014 συμπληρώνονται 20 χρόνια από τον θάνατο της αείμνηστης ηθοποιού και πολιτικού.

ΕΘΝΙΚΟ ΣΕ ΠΛΗΡΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Με επαναλήψεις τεσσάρων παραστάσεων από το ρεπερτόριο της προηγούμενης χρονιάς [Ζ του Β. Βασιλικού (σκην. Έφη Θεοδώρου), έναρξη 20 Σεπτεμβρίου / Θεατές του Μ. Ποντίκα (σκην. Κατερίνα Ευαγγελάτου), έναρξη 21 Σεπτεμβρίου / Γκόλφω (σκην. Νίκος Καραθάνος), έναρξη 18 Οκτωβρίου / Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα (σκην. Γιάννης Χουβαρδάς), έναρξη 6 Νοεμβρίου] ξεκινάει η νέα σεζόν για το Εθνικό Θέατρο. Με τον τρόπο αυτό δίνεται το μήνυμα της συνέχειας του Εθνικού ως πολιτιστικού θεσμού μείζονος σημασίας, πέραν της διαδοχής των διευθυντών, και κερδίζεται χρόνος για την οργάνωση και προετοιμασία του φιλόδοξου φετινού προγράμματος της πρώτης κρατικής σκηνής.

Οι πολλές νέες παραγωγές συγκεντρώνουν στις σκηνές του Εθνικού σκηνοθέτες και ηθοποιούς διαφορετικής γενιάς και στίγματος στον χώρο. Ο Σωτήρης Χατζάκης κάλεσε δύο από τους πλέον συζητημένους σκηνοθέτες της νεότερης γενιάς (Δημήτρη Καραντζά και Έκτορα Λυγίζο) και κάποιους από τους πλέον αξιόλογους σκηνοθέτες που διαθέτει αυτήν τη στιγμή το ελληνικό θέατρο: τον Δημήτρη Μαυρίκιο, τον Νίκο Μαστοράκη και, οπωσδήποτε, τον Νίκο Καραθάνο, του οποίου οι (τρεις) σκηνοθετικές επιδόσεις τα τελευταία χρόνια ήταν πραγματική αποκάλυψη. Ο νέος διευθυντής, ωστόσο, κάλεσε και περιπτώσεις σκηνοθετών που είτε έχουν παροπλιστεί τελευταία (Κώστας Τσιάνος) είτε έχουν ελάχιστη εμπλοκή (όπως ο κινηματογραφιστής Βασίλης Βαφέας και ο σκηνοθέτης τηλεοπτικών σειρών Γιώργος Κορδέλλας) και αρκετούς ηθοποιούς που συνδυάζουν και τη σκηνοθετική ιδιότητα (Γιάννης Μπέζος, Λυδία Κονιόρδου, Πέτρος Φιλιππίδης, Αργύρης Ξάφης, Φωτεινή Βαξεβάνη). Θα σκηνοθετήσει ακόμα ο Πέτρος Ζούλιας, ο οποίος φέτος έχει αναλάβει τόσες δουλειές, που απορεί κανείς πώς θα μπορέσει να είναι ουσιαστικά δημιουργικός.

• Η Κεντρική Σκηνή παραμένει το θέατρο των προτάσεων κλασικού ρεπερτορίου. Θα παρουσιαστούν εκεί τα εξής έργα: Ο Φιλάργυρος του Μολιέρου, σε σκηνοθεσία-ερμηνεία του Γιάννη Μπέζου (έναρξη 6 Δεκεμβρίου), Έτσι είναι αν έτσι νομίζετε του Πιραντέλλο, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά, και με το καινούργιο έτος η Τρελή του Σαγιώ του Ζιρωντού, σε σκηνοθεσία Πέτρου Ζούλια, και η Θεία Κωμωδία/Κόλαση του Δημήτρη Μαυρίκιου, ελεύθερα βασισμένη στο έργο του Δάντη.

• Το θέατρο Κοτοπούλη (Ρεξ) προορίζεται να λειτουργήσει ως ναυαρχίδα του Εθνικού Θεάτρου σε σχέση με το λεγόμενο mainstream κοινό, αφού έχουν προγραμματιστεί η Γειτονιά των Αγγέλων του Ιάκωβου Καμπανέλλη (σκην. Κ. Τσιάνος, έναρξη 25 Οκτωβρίου) και η Πρόβα Νυφικού, σε θεατρική διασκευή της Ντόρας Γιαννακοπούλου και του Θανάση Νιάρχου (σκην. Βασίλης Βαφέας, έναρξη τέλος Ιανουαρίου). Άλλου τύπου και ύφους, ωστόσο, είναι το Ρόλος Μεφίστο, η θεατρική διασκευή που η Αριάν Μνουσκίν βάσισε στο μυθιστόρημα του Κλάους Μαν, του 1936, που θα σκηνοθετήσει ο Νίκος Μαστοράκης (έναρξη τέλος Μαρτίου).

• Προφανώς, η νέα διεύθυνση σκέφτεται τη Νέα Σκηνή ως χώρο υψηλής κινητικότητας, αφού θα παρουσιαστούν οκτώ (!) παραστάσεις περιορισμένης διάρκειας. Η επιλογή αυτή σαν να κρύβει ανασφάλεια: αν κάποια εξ αυτών δεν πάει καλά, θα αντικατασταθεί γρήγορα από την επόμενη. Στην αντίθετη περίπτωση, όμως, που κάποια/ες σημειώσουν αυξημένη ζήτηση, γιατί να πρέπει να κατεβούν άρον-άρον; Για την ώρα, πάντως, έχουν ανακοινωθεί οι εξής:

– Περιποιητής φυτών του Παύλου Μάτεσι, σε σκηνοθεσία Έκτορα Λυγίζου, έναρξη 16 Οκτωβρίου.

– Φλαντρώ του Παντελή Χορν, σε σκηνοθεσία-ερμηνεία Λυδίας Κονιόρδου, έναρξη 3 Δεκεμβρίου.

– Ο Μέγας Ιεροξεταστής (από τους Αδελφούς Καραμάζωφ) του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, σε διασκευή/σκηνοθεσία Σωτήρη Χατζάκη, με τη Μάγια Μόργκενστερν.

–  Οι απόψεις ενός κλόουν του Χάινριχ Μπελ, σε διασκευή-σκηνοθεσία Αργύρη Ξάφη.

–  Κέικ του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη, σε σκηνοθεσία Πέτρου Φιλιππίδη.

– Το Δεκαήμερο του Βοκάκιου, σε διασκευή-σκηνοθεσία Νίκου Καραθάνου.

–  Τω αγνώστω τραγωδώ του Λάκη Λαζόπουλου, σε σκηνοθεσία του ιδίου.

–  Η δυτική αποβάθρα του Κολτές, σε σκηνοθεσία Λουντοβίκ Λαγκάρντ (συνεργασία με το Γαλλικό Ινστιτούτο, στο πλαίσιο του προγράμματος «Ελλάς-Γαλλία Συμμαχία 2014»)

– Τέλος, στο Σινεάκ του Ρεξ, όπου στεγάζεται η Παιδική Σκηνή του Εθνικού, θα παρουσιαστεί ο Μόγλης κι οι περιπέτειές του στη ζούγκλα (σκην. Φωτεινή Βαξεβάνη, έναρξη 13 Οκτωβρίου), ενώ στη σκηνή Κοτοπούλη τα πρωινά οι μαθητές γυμνασίων και λυκείων μπορούν να μυηθούν στη γοητεία της θεατρικής τέχνης, παρακολουθώντας το Ένα καπέλο γεμάτο βροχή του Μάικλ Γκάτσο (σκην. Γιώργος Κορδέλλας, έναρξη 20 Οκτωβρίου).