Ο τρελός κόσμος του Takashi Murakami που ακροβατεί ανάμεσα στα Ukiyo-e και τα manga παραμένει pop art μεν, αλλά αποκτά και μια πνευματική διάσταση αναφερόμενος στην καταστροφή του τσουνάμι και του πυρηνικού ατυχήματος. Στο εξευγενισμένο κιτς τοπίο του 500 γκροτέσκοι ιερείς παρελαύνουν μπροστά σε εκθαμβωτικά έγχρωμα γιγαντιαία πάνελ. Η εγκατάσταση του με τίτλο "The 500 Arhats" στο Mori Art Museum του Τόκυο δείχνει την πραγματικότητα στην ταχύτερα γηράσκουσα κοινωνία του κόσμου. "Πρόκειται για αυτοπροσωπογραφία της Ιαπωνίας" δήλωσε ο ίδιος ο Murakami.
Ο αποκαλούμενος Άντυ Γουόρχολ της Ιαπωνίας παρουσιάζει την πρώτη μεγάλη ρετροσπεκτίβα του στην πατριδα του έπειτα από 14 χρόνια. Μετά την καταστροφή της Φουκουσίμα ο Murakami ένιωσε την ανάγκη να εκφράσει την αίσθηση απόγνωσης και καταστροφής και να προσπαθήσει να συνεισφέρει στην επούλωση των πληγών της χώρας.
Τα γιγαντιαία πάνελ συνολικού μήκους 100 μέτρων, καλύπτονται από μανιασμένες φλόγες και ουρανούς στολισμένους με γκλίττερ. Δράκοι συστρέφονται δίπλα σε ελέφαντες και μία λευκή τίγρη. Ανάμεσα τους βρίσκονται πολλοί ηλικιωμένοι άνδρες όλων των σωματότυπων, με κοιλιές, καραφλοί με ρυτιδιασμένα μέτωπα.
Το μοτίβο των μαθητών του Βούδα απαντάται συχνά στην παραδοσιακή Ιαπωνική τέχνη όμως οι φιγούρες του Murakami λοξοκοιτάνε τον κόσμο σαν εμμονικοί ημίτρελοι άπληστοι γέροι και όχι μοναχοί που αναζητούν τον δρόμο της φώτισης. Τα γιγαντιαία πάνελ συνολικού μήκους 100 μέτρων, καλύπτονται από μανιασμένες φλόγες και ουρανούς στολισμένους με γκλίττερ. Δράκοι συστρέφονται δίπλα σε ελέφαντες και μία λευκή τίγρη. Ανάμεσα τους βρίσκονται πολλοί ηλικιωμένοι άνδρες όλων των σωματότυπων, με κοιλιές, καραφλοί με ρυτιδιασμένα μέτωπα.
Αν ζούσα σε άλλη εποχή θα ήμουν παππούς" δηλώνει ο Murakami στα 53 του. "Στα έργα μου πάντα υπερέβαλλα τα παράξενα χαρακτηριστικά της Ιαπωνικής κοινωνίας". Ο ιστορικός τέχνης Nobuo Tsuji ήταν εκείνος που ενθάρρυνε τον Murakami να ασχοληθεί με το θέμα των arhat και λέει ότι το έργο αυτό αποτίνει φόρο τιμής στους καλλιτέχνες της περιόδου Edo όπως οι Jakuchu Ito, Shohaku Soga και Kazunobu Kano. Σε τελευταία ανάγνωση όμως αυτές οι εικόνες γηραιών κυρίων δεν είναι παρά "ανεπιτήδευτες αυτοπροσωπογραφίες του ίδιου του Murakami."
Ο συμπαθής καλλιτέχνης με την κοτσίδα και τα γυαλάκια έχει εκθέσει στο Rockefeller Center στην Νέα Υόρκη, στο Παλάτι των Βερσαλλιών στο Παρίσι και στο Museum of Contemporary Art στο Λος Άντζελες. Με την βοήθεια των πολυάριθμων βοηθών του δημιουργεί μεγάλης κλίμακας έργα, συχνά με επαναληπτικά θέματα όπως τα ευφρόσυνα και πολύ γνωστά γελαστά άνθη, τα ψυχεδελικά κρανία ή οι παραμορφωμένοι γέροι. Όλοι μαζί εργάζονται σε μια άλλη εκδοχή του Factory του Γουόρχολ, αν και όπως τονίζει ο ίδιος στο δικό τους στούντιο δεν συχνάζουν celebrities αλλά μάλλον επικρατεί μια ατμόσφαιρα ταπεινού ιαπωνικού βιοτεχνικού εργαστηρίου.
Η εμβληματική φιγούρα του Takashi Murakami είναι ο Mr. DOB που θυμίζει τον Μίκυ Μάους. Εξίσου γνωστά είναι τα τεράστια ερωτικά γλυπτά που είναι εμπνευσμένα από τις φιγούρες των anime, τα οποία εξάλλου του έχουν αποφέρει υπέρογκα ποσά σε δημοπρασίες. Τα τελευταία χρόνια έχει επίσης ασχοληθεί με τον κινηματογράφο.
Ο Murakami έχει εξίσου επικριθεί και επαινεθεί για την αναίσχυντη εμπορευματοποίηση της τέχνης του, έχει μάλιστα ιδρύσει και την δική του εταιρεία την Kaikai Kiki Co., η οποία πουλάει όχι μόνο βιβλία τέχνης και κάρτες αλλά κούπες, μαξιλάρια, θήκες κινητών, μπλουζάκια με τα σχέδια του, φιγούρες και κούκλες.
Σταθερά προκλητικός, ο Murakami συνιστά στους θεατές της έκθεσης να διατηρήσουν τα επίπεδα της σοβαρής πνευματικότητας τους στο 30% περίπου της ενέργειας τους και να διατηρήσουν την υπόλοιπη για τα ταξίδια, την καλοπέραση και την διασκέδαση. Το επίσημο κατάστημα που αποτελεί τμήμα της έκθεσης δέχεται παραγγελίες για την τσάντα με το σχέδιο-κρανίο του Murakami στην τιμή των 486.000 γιεν (3.800 ευρώ) με το απαραίτητο πιστοποιητικό γνησιότητας.
Ο Murakami πριν από δέκα χρόνια είχε σχεδιάσει μια σειρά αξεσουάρ για την Louis Vuitton που πωλούνταν σε εξωφρενικές τιμές, παρότι όπως έχει πει μέχρι την περίοδο εκείνη ο ίδιος δεν είχε ποτέ τόσο ακριβή τσάντα. Στο καφέ του μουσείου οι τοίχοι είναι γεμάτοι με τα λουλούδια του και οι φιγούρες μπαλόνια κρέμονται από την οροφή και οι επισκέπτες μπορούν να απολαύσουν γλυκά και ομελέτες σε σχήμα λουλουδιού.
Στην είσοδο δεσπόζει ένα εντυπωσιακό ομοίωμα του Murakami με γουρλωμένα μάτια και κινούμενα χείλη όπου το επάνω μέρος του κεφαλιού ξεφλουδίζεται για να αποκαλύψει ένα άλλο πρόσωπο ως μια απόκοσμη υπενθύμιση πως η τέχνη, όπως η ζωή και η αλήθεια μπορεί να είναι απατηλή.
Ο ίδιος επιμένει πως ούτε ο χρόνος ούτε η φήμη τον έχει αλλάξει ως καλλιτέχνη. Μεγάλωσε φτωχός, σε μια Ιαπωνία διαρκούς κρίσης ταυτότητας μετά την ήττα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Αποφοίτησε από το Tokyo University of the Arts και και επινόησε την δική του τεχνική που ονόμασε Superflat, μια νέα προσέγγιση προοπτικής και τονισμού των καθαρών περιγραμμάτων που είχαν εδραιώσει οι δάσκαλοι της ξυλοτυπίας όπως ο σημαντικότατος Ιάπωνας καλλιτέχνης της εποχής Edo Hokusai. Όλη η τέχνη του περιστρέφεται γύρω από το ερώτημα που τον απασχολεί σε όλη του την ζωή: Τι είναι η Ιαπωνία; "Το Superflat δεν έχει αλλάξει καθόλου" είναι η απάντηση που δίνει ο Murakami.
σχόλια