Αρχές Αυγούστου και οι περισσότεροι Έλληνες ετοιμαζόμαστε να απολαύσουμε λίγες ή περισσότερες μέρες ξενοιασιάς και χαλάρωσης, για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες όμως που έχουν εγκλωβιστεί εδώ, πάνω από 66.000 ψυχές, θα είναι ένας ακόμα μήνας για γερές αντοχές.
Σε κέντρα φιλοξενίας που συχνά μόνο κατ'ευφημισμό ονομάζονται έτσι, με απλά υποφερτές έως απαράδεκτες συνθήκες διαβίωσης, σίτισης και υγιεινής, με τάσεις δημιουργίας συνθηκών γκέτο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και με το μέλλον σταθερά αβέβαιο, συν ότι με τις τελευταία γεγονότα στην Τουρκία «ξεμείναμε» κι από «ασφαλή τρίτη χώρα»... Εθελοντές και αλληλέγγυοι βοηθάνε όσο μπορούν, κι αυτοί όμως «αραιώνουν» λίγο-πολύ τον μήνα τούτο. Ακόμα δυσκολότερη είναι η κατάσταση για τους ανήλικους πρόσφυγες και ειδικά τους ασυνόδευτους σε μια εποχή του χρόνου που θεωρείται και που θα έπρεπε να είναι «η χαρά του παιδιού» - του κάθε παιδιού.
Στη δυσοίωνη αυτή εικόνα προστέθηκαν καταγγελίες για κακομεταχείριση, κακοποίηση, ακόμα και βασανιστήρια σε κάποιες περιπτώσεις (βλέπε Μόρια Λέσβου), υποθέσεις που μάλιστα έφτασαν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Μιλήσαμε με την κ. Νάνου για όλα αυτά, τη σχέση πρόσφυγα-οικονομικού μετανάστη που θα πρέπει, πιστεύει, να είναι διακριτή για δικαιωματικούς λόγους, μολονότι αυτό δεν είναι πάντα εύκολο, για τα προβλήματα και τις προοπτικές που υπάρχουν καθώς και για τις εξελίξεις στα θέματα καταγραφής, οικογενειακής επανένωσης, παροχής ασύλου και μετεγκατάστασης, συμφωνώντας ότι ακόμα και στη σχόλη κανένας δεν πρέπει να ξεχνά και να εγκαταλείπει κανέναν σε ανάγκη.
Είναι αλήθεια ότι μετά τις 20 Μαρτίου, οι αφίξεις μέσω θαλάσσης έχουν μειωθεί αισθητά. Ενδεικτικά αναφέρω ότι ενώ το Φεβρουάριο κοντά στους 2.000 ανθρώπους έφταναν κατά μέσο όρο καθημερινά στα ελληνικά νησιά, τον Ιούλιο ο αριθμός αυτός μειώθηκε στις 60 περίπου αφίξεις καθημερινά. Άρα ναι, είμαστε σε φάση ύφεσης, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι λύθηκε και το προσφυγικό ζήτημα.
− Πόσο ικανοποιημένη είναι η 'Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ από την κατάσταση που επικρατεί στα κέντρα φιλοξενίας προσφύγων και τις διαδικασίες παροχής ασύλου; Ποια είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα αυτή τη στιγμή και πώς θα μπορούσαν να ξεπεραστούν;
Μετά το κλείσιμο των συνόρων, η χώρα κλήθηκε να διαχειριστεί και να προσπαθήσει να καλύψει τις ανάγκες ενός προσφυγικού πληθυσμού που δεν ήταν πλέον εν κινήσει και «περαστικός» από την Ελλάδα. Με τα νέα αυτά δεδομένα, τρία είναι τα ζητούμενα για τους πρόσφυγες που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στη χώρα: Πρώτον, ασφαλείς και αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης.
Δεύτερον, πρόσβαση, με τρόπο γρήγορο και αποτελεσματικό, σε διαδικασίες που μπορούν να οδηγήσουν στις νόμιμες οδούς που είναι διαθέσιμες, ώστε να μπορέσουν να συνεχίσουν τη ζωή τους, είτε εδώ (μέσω της παροχής ασύλου και της αναγνώρισής τους ως πρόσφυγες) είτε σε κάποια άλλη χώρα (εφόσον μετακινηθούν μέσω της μετεγκατάστασης ή της οικογενειακής επανένωσης).
Τρίτον, ενεργοποίηση διαδικασιών και ανάδειξη ευκαιριών ένταξης για τους ανθρώπους που εν τέλει θα παραμείνουν στην Ελλάδα, ως αναγνωρισμένοι πρόσφυγες. Δυστυχώς, και στους τρεις παραπάνω τομείς – συνθήκες υποδοχής, πρόσβαση στο άσυλο, μέτρα ένταξης – η Ελλάδα παραδοσιακά δεν είχε να επιδείξει μεγάλη πρόοδο, ούτε ποτέ ήταν προτεραιότητα για τη χώρα.
Με την κατάσταση που δημιουργήθηκε από πέρυσι, με την άφιξη παραπάνω του ενός εκατομμυρίου ανθρώπων, κινητοποιήθηκαν μηχανισμοί και αναπτύχθηκαν αντανακλαστικά, σε κάποιες περιπτώσεις με καθυστέρηση είναι αλήθεια, για να αντιμετωπιστούν οι νέες και πρωτόγνωρες για τη χώρα προκλήσεις. Κι εμείς ως Ύπατη Αρμοστεία, προσαρμόσαμε το ρόλο μας και ενισχύσαμε σημαντικά τις δράσεις μας στην κατεύθυνση μεγαλύτερης στήριξης προς τις αρχές και παροχής άμεσης ανθρωπιστικής βοήθειας σε πολλά σημεία ανά την Ελλάδα, σε στενή συνεργασία με φορείς της πολιτείας, οργανώσεις και ομάδες εθελοντών.
Πού βρισκόμαστε σήμερα; Στα περισσότερα από 40 κέντρα προσωρινής φιλοξενίας που υπάρχουν στην επικράτεια οι συνθήκες ποικίλλουν: υπάρχουν κέντρα που πληρούν τις βασικές προϋποθέσεις αξιοπρεπούς διαβίωσης και γίνονται προσπάθειες να βελτιωθεί η καθημερινότητα των προσφύγων, υπάρχουν όμως και χώροι όπου τα κενά, οι ελλείψεις και τα προβλήματα είναι τόσο μεγάλα που δεν υπάρχουν περιθώρια βελτιώσεων. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να βρεθούν άμεσα εναλλακτικές δομές φιλοξενίας. Ως προς τις διαδικασίες ασύλου, το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η περιορισμένη δυνατότητα που έχει η Υπηρεσία Ασύλου να ανταποκριθεί στις αυξανόμενες ανάγκες χιλιάδων ανθρώπων να καταγράψουν το αίτημά τους, τόσο στην ενδοχώρα όσο και στα νησιά.
Για την αντιμετώπιση αυτής της μαζικής εισροής στις διαδικασίες ασύλου, διενεργήθηκε η επιχείρηση της προ-καταγραφής σε όλη την ενδοχώρα από την Υπηρεσία Ασύλου με την στήριξη της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO) και του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης. Η πρόκληση τώρα είναι να καταγραφούν πλήρως οι προ-καταγεγραμμένοι ώστε να μην υπάρξουν καθυστερήσεις, οι οποίες, σε συνδυασμό με τις προβληματικές συνθήκες σε κάποια κέντρα, δημιουργούν κούραση, αβεβαιότητα και εντάσεις. Γι'αυτό και είναι κρίσιμης σημασίας να ενισχυθεί άμεσα η δυνατότητα της Υπηρεσίας για πλήρη καταγραφή, επεξεργασία των αιτημάτων ασύλου και παρακολούθηση των υποθέσεων οικογενειακής επανένωσης και μετεγκατάστασης, ώστε οι διαδικασίες να προχωρήσουν με τρόπο γρήγορο και αποτελεσματικό.
— Με τόσα κοινοτικά κονδύλια που διατίθενται για τους πρόσφυγες (τέλη Ιουλίου εγκρίθηκε μάλιστα για την Ελλάδα νέο κονδύλι ύψους 24 εκ. Ευρώ), πώς γίνεται να υπάρχουν τόσες διαμαρτυρίες για την ποιότητα του φαγητού, τον εξαερισμό, τις συνθήκες υγιεινής, περίθαλψης και καθαριότητας; Δεν είναι αρκετά, «τρώγονται» στον δρόμο, υπάρχει κακοδιαχείριση ή τι;
Η απορρόφηση των κονδυλίων για τους πρόσφυγες και μετανάστες με τρόπο ταχύ, αποτελεσματικό και ορατό, είναι ζητούμενο αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα καθώς προϋποθέτει αποτελεσματικό συντονισμό όλων των φορέων – και είναι πολλοί – που δρουν στο πεδίο αυτό, σαφές θεσμικό πλαίσιο με άμεση εφαρμογή στην πράξη και μείωση της γραφειοκρατίας σε όλα τα επίπεδα για να μπορέσουν οι λύσεις να έρθουν αμεσότερα και ταχύτερα.
Θα ήταν άδικο να μην αναγνωρίσουμε κάποια πράγματα που ήδη γίνονται ή προγραμματίζονται να γίνουν, με την αξιοποίηση ευρωπαϊκών κονδυλίων, όπως για παράδειγμα η διανομή ειδών πρώτης ανάγκης, οι βελτιώσεις στην παροχή στέγασης, νερού και εγκαταστάσεων υγιεινής, υπηρεσιών υγείας, οι ειδικές υπηρεσίες και η δημιουργία χώρων για παιδιά και οικογένειες, όλο το πρόγραμμα προ-καταγραφής των αιτούντων άσυλο κτλ. Επίσης, το πρόγραμμα παροχής στέγασης της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, το οποίο χρηματοδοτείται από την Ε.Ε., έχει προσφέρει μέχρι στιγμής φιλοξενία σε διαμερίσματα, ξενοδοχεία και οικογένειες, σε περισσότερους από 10.000 ανθρώπους. Σίγουρα, είναι πολλά τα προβλήματα που παραμένουν και σχεδόν καθημερινά ανακύπτουν νέα. Και, όπως προανέφερα, σε χώρους όπου δεν υπάρχουν περιθώρια βελτιωτικών παρεμβάσεων, η μόνη λύση είναι να βρεθούν άμεσα εναλλακτικές δυνατότητες. Και κάτι ακόμα: πέρα από την οικονομική ενίσχυση, που είναι φυσικά απαραίτητη για την αντιμετώπιση των άμεσων αναγκών των προσφύγων, ένα ακόμα ζητούμενο είναι η ενίσχυση των μέτρων και προγραμμάτων αλληλεγγύης από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το πρόγραμμα της μετεγκατάστασης, στο πλαίσιο του οποίου συμφωνήθηκε η μεταφορά 66.400 προσφύγων από την Ελλάδα σε άλλες χώρες της Ε.Ε, θα πρέπει να υλοποιηθεί με ταχύτερους ρυθμούς και με μεγαλύτερη βούληση από τις χώρες που συμμετέχουν.
— Πόσο «ασφαλής τρίτη χώρα» είναι η Τουρκία μετά και από τις τελευταίες εξελίξεις; Μήπως όλη η πολιτική της ΕΕ που βασιζόταν στη συμφωνία επαναπροωθήσεων στη γείτονα έχει ουσιαστικά αυτοακυρωθεί;
Εξαρχής η Ύπατη Αρμοστεία είχε εκφράσει επιφυλάξεις για το κατά πόσο διασφαλίζονται στην πράξη οι απαραίτητες εγγυήσεις για την εφαρμογή της Δήλωσης μεταξύ Ε.Ε.-Τουρκίας, ιδίως για συγκεκριμένες εθνικότητες σε περίπτωση επιστροφής τους στην Τουρκία. Είναι πραγματικότητα πάντως ότι μέχρι στιγμής, για τη μεγάλη πλειοψηφία των περιπτώσεων Σύριων, που έχουν εισέλθει στη χώρα μετά τις 20 Μαρτίου, έχει κριθεί από τα αρμόδια όργανα ότι δεν μπορούν να επιστραφούν στην Τουρκία, με βάση το διεθνές δίκαιο και την ελληνική νομοθεσία. Επίσης, υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα δεν έχει συμπεριλάβει την Τουρκία ως «ασφαλή τρίτη χώρα» σε νομοθετικά δεσμευτικό κείμενο. Τα πρόσφατα γεγονότα στην Τουρκία προκαλούν ανησυχία σε πολλά επίπεδα. Θα πρέπει να υπάρξει στενή και συνεχής παρακολούθηση των εξελίξεων και κατά πόσο αυτές θα επηρεάσουν την πρόσβαση και την άσκηση των δικαιωμάτων των αιτούντων άσυλο και προσφύγων στη γείτονα χώρα.
— Πού ακριβώς βρίσκεται το ζήτημα με τους ανήλικους πρόσφυγες και ειδικά τους ασυνόδευτους; Ακούμε και διαβάζουμε καταγγελίες για κακομεταχείριση, βασανισμούς και συνθήκες σωφρονιστηρίου σε κάποια κέντρα και αστυνομικά τμήματα – ήδη στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο εκκρεμούν σχετικές προσφυγές. Έχει τουλάχιστον δρομολογηθεί η διαμονή τους σε ξεχωριστούς ξενώνες και αν ναι, πόσο έχει προχωρήσει;
Τα παιδιά-πρόσφυγες και ιδίως οι ασυνόδευτοι αποτελούν πράγματι μια ιδιαίτερα ευάλωτη ομάδα που σε καταστάσεις εκτοπισμού ή μετακίνησης βρίσκονται πολύ περισσότερο εκτεθειμένα σε φαινόμενα εκμετάλλευσης, κακοποίησης και βίας. Το συνολικό πλαίσιο προστασίας των ασυνόδευτων παιδιών στη χώρα μας παραμένει ανεπαρκές και ένα από τα μεγαλύτερα και πιο «διαχρονικά» προβλήματα εντοπίζεται στο θέμα της υποδοχής και της φιλοξενίας τους, καθώς οι διαθέσιμες δομές και προσφερόμενες υπηρεσίες είναι ελλιπείς. Το αποτέλεσμα είναι πολλά ασυνόδευτα παιδιά, ελλείψει ειδικών δομών στέγασης, να παραμένουν σε χώρους τελείως ακατάλληλους, όπως σε αστυνομικά κρατητήρια. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης, από τις αρχές του έτους έχουν καταγραφεί περισσότερα από 3.000 ασυνόδευτα παιδιά, στην πλειοψηφία τους αγόρια άνω των 14 ετών. Τα μισά περίπου από αυτά βρίσκονται σε λίστα αναμονής ώστε να φιλοξενηθούν στις ειδικές δομές για ασυνόδευτους ανηλίκους, που αυτή τη στιγμή είναι υπερπλήρεις. Είναι λοιπόν μεγάλη η ανάγκη να δημιουργηθούν νέες θέσεις για τη φιλοξενία των παιδιών αυτών σε κατάλληλες δομές και γίνονται προσπάθειες σε αυτή την κατεύθυνση, και από την Πολιτεία, και από την Ύπατη Αρμοστεία και από άλλες οργανώσεις. Μια καλή πρακτική ως προσωρινό μέτρο φιλοξενίας των παιδιών αυτών σε ασφαλείς και αξιοπρεπείς συνθήκες είναι η δημιουργία ειδικών «ασφαλών χώρων» για ασυνόδευτα ανήλικα μέσα στα υπάρχοντα ανοιχτά κέντρα προσωρινής φιλοξενίας και τους καταυλισμούς. Ήδη λειτουργούν αρκετοί τέτοιοι χώροι ενώ υπάρχει σχεδιασμός να γίνουν ακόμα περισσότεροι.
— Πώς κρίνετε το πρόγραμμα εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων που έχει εξαγγελθεί για τους ανήλικους πρόσφυγες και σε ποιο σημείο βρίσκεται;
Το Υπουργείο Παιδείας με τη σύσταση μιας Επιστημονικής Επιτροπής από ακαδημαϊκούς προχώρησε στην αποτύπωση των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων που πραγματοποιούνται στα κέντρα φιλοξενίας. Στη βάση των στοιχείων που έχουν προκύψει ως προς τον αριθμό και τις ηλικίες των παιδιών προσφύγων στις διάφορες περιοχές προγραμματίζονται οι διαδικασίες ένταξής τους με τη νέα περίοδο σε σχολεία. Ταυτόχρονα γίνονται προσπάθειες για τη διεκδίκηση, την κατανομή και εκταμίευση πόρων για την πρόσθετη χρηματοδότηση της ένταξης των παιδιών σε ομαλές συνθήκες και κανονικές δομές εκπαίδευσης. Απαραίτητη για την επιτυχή υλοποίηση αυτών των δράσεων που προγραμματίζονται σταδιακά είναι και η έγκαιρη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της εκπαιδευτικής κοινότητας και ευρύτερα της ελληνικής κοινωνίας. Σημαντική είναι επίσης η παρακολούθηση και εποπτεία που πρέπει να παρέχει η πολιτεία σε όλες τις δομές και τα ειδικά προγράμματα που αφορούν την εκπαίδευση των παιδιών των προσφύγων, ώστε η μετάβαση σε ενταξιακές εκπαιδευτικές διαδικασίες να είναι απρόσκοπτη και να προτείνονται έγκαιρα βελτιώσεις. Η Ύπατη Αρμοστεία διαθέτει μεγάλη εμπειρία και κατάλληλο εκπαιδευτικό υλικό που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί από το Υπουργείο Παιδείας. Απαραίτητη είναι επίσης η υποστήριξη για την αντιμετώπιση των ψυχοκοινωνικών και μαθησιακών προβλημάτων των παιδιών των προσφύγων, η ενίσχυση του διαπολιτισμικού στοιχείου στην εκπαίδευσή τους και κυρίως η διατήρηση δεσμών με τους πρόσφυγες γονείς και με μέλη της κοινότητας των προσφύγων ώστε να λειτουργήσουν κι αυτοί υποστηρικτικά στη συμμετοχή των παιδιών σε ένα σύστημα εκπαίδευσης.
— Πόσο εφικτή είναι μια βιώσιμη λύση απεγκλωβισμού έστω γι΄αυτά τα παιδιά; Δεν θα έπρεπε να τους παραχωρούνταν αυτόματα άσυλο;
Εφικτό ναι, είναι, αλλά πολύ δύσκολο... Πρόκειται βέβαια για μια ιδιαίτερα ευάλωτη πληθυσμιακή ομάδα που χρήζει ειδικής αντιμετώπισης, υπάρχουν συγκεκριμένες υποχρεώσεις που προκύπτουν από το διεθνές, το ευρωπαϊκό και το εθνικό δίκαιο. Σε όλες τις αποφάσεις που τα αφορούν πρέπει να λαμβάνεται πρωτίστως υπόψη το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού. Το πώς καθορίζεται αυτό το «βέλτιστο συμφέρον» εξαρτάται από τις συνθήκες της κάθε περίπτωσης και υπάρχουν κατευθυντήριες οδηγίες. Δεν είναι όμως εύκολο να προσδιοριστεί, χρειάζεται ενασχόληση με το θέμα, γνώσεις, ειδικευμένοι επαγγελματίες κι εμπειρογνώμονες που εργάζονται με παιδιά. Ενώ ωστόσο δεν υπάρχει πρόβλεψη για αυτόματη παραχώρηση ασύλου, η πρόσβαση στην εκπαίδευση δεν παρακωλύεται από το γεγονός ότι δεν έχουν αναγνωρισθεί ακόμη ως πρόσφυγες. Γεγονός είναι ότι μέσω της προ-καταγραφής και της χορήγησης Δελτίου αιτούντος ασύλου, τα παιδιά έχουν και «χαρτιά» και πρόσβαση σε δικαιώματα.
— Βρισκόμαστε πιστεύετε σε φάση ύφεσης των προσφυγικών ροών ή προβλέπεται νέα όξυνση;
Είναι αλήθεια ότι μετά τις 20 Μαρτίου, οι αφίξεις μέσω θαλάσσης έχουν μειωθεί αισθητά. Ενδεικτικά αναφέρω ότι ενώ το Φεβρουάριο κοντά στους 2.000 ανθρώπους έφταναν κατά μέσο όρο καθημερινά στα ελληνικά νησιά, τον Ιούλιο ο αριθμός αυτός μειώθηκε στις 60 περίπου αφίξεις καθημερινά. Άρα ναι, είμαστε σε φάση ύφεσης, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι λύθηκε και το προσφυγικό ζήτημα. Ας μην ξεχνάμε, και είναι πάντα χρήσιμο να έχει κάποιος ένα μέτρο σύγκρισης με το τι συμβαίνει και στον υπόλοιπο κόσμο, πως ο αριθμός των ανθρώπων που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν με τη βία τις εστίες τους αυξάνεται ανησυχητικά παγκοσμίως. Βασικές αιτίες είναι ο πόλεμος, οι συγκρούσεις και η βία, με κύριο αριθμητικά παράγοντα εκτοπισμού την κρίση στη Συρία. Επομένως, όσον αφορά τον αναγκαστικό εκτοπισμό σε παγκόσμιο επίπεδο μάλλον βρισκόμαστε σε φάση όξυνσης κι αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να ευαισθητοποιεί και να κινητοποιεί τη διεθνή κοινότητα για την εξεύρεση πολιτικών καταρχήν λύσεων ως προς τα αίτια που δημιουργούν αυτές τις μετακινήσεις.
— Δεν είναι συχνά διάτρητη η διάκριση μεταξύ πρόσφυγα και οικονομικού μετανάστη;
Κοιτάξτε, μπορεί στις μέρες μας οι λόγοι ξεριζωμού να είναι τόσο περίπλοκοι και αλληλένδετοι που να είναι όντως δύσκολο να κρίνει κάποιος κατά πόσο μια μετακίνηση είναι αποτέλεσμα «ελεύθερης επιλογής» ή όχι, ωστόσο η διάκριση μεταξύ πρόσφυγα και μετανάστη εξακολουθεί να έχει νόημα και ίσως μάλιστα σήμερα να είναι πιο σημαντική από ποτέ. Πρόσφυγες είναι τα άτομα που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τη χώρα καταγωγής τους εξαιτίας διώξεων ή συγκρούσεων και, επειδή δεν μπορούν να επιστρέψουν καθώς κινδυνεύει η ζωή και η ασφάλειά τους, χρειάζονται άσυλο και προστασία κάπου αλλού. Μετανάστες είναι τα άτομα που εγκαταλείπουν τη χώρα καταγωγής τους προσβλέποντας σε καλύτερες συνθήκες εργασίας και γενικά διαβίωσης, στις χώρες τελικού προορισμού τους. Οι μετανάστες έχουν καταρχήν τη δυνατότητα να επιστρέψουν στην πατρίδα τους όποτε το θελήσουν, σε αντίθεση με τους πρόσφυγες. Ειδικά για τις εκάστοτε κυβερνήσεις, αυτή η διαφοροποίηση είναι σημαντική. Κάθε χώρα διαχειρίζεται τον μεταναστευτικό πληθυσμό της σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία και τις εθνικές διαδικασίες της, πέραν, φυσικά, των διεθνών κανόνων που τη δεσμεύουν ως προς την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Για την προστασία των προσφύγων, όμως, υπάρχουν αρχές και κανόνες προστασίας που ορίζονται τόσο στο εθνικό όσο και στο διεθνές δίκαιο. Οι χώρες φέρουν συγκεκριμένες υποχρεώσεις απέναντι σε οποιονδήποτε άνθρωπο ζητά άσυλο εντός της επικράτειάς τους ή στα σύνορά τους. Έτσι, κατά την άποψή μου, η εξάλειψη αυτής της διάκρισης μπορεί να αποπροσανατολίσει από τις συγκεκριμένες υποχρεώσεις προστασίας απέναντι στους πρόσφυγες και να υπονομεύσει τον θεσμό του ασύλου, σε μια χρονική στιγμή και ιστορική συγκυρία όπου οι πρόσφυγες χρειάζονται αυτό το δίκτυ προστασίας περισσότερο από ποτέ. Φυσικά και τα ανθρώπινα δικαιώματα αφορούν όλους, ούτε μιλάμε για μια διάκριση με αξιολογική χροιά. Όμως οι πρόσφυγες χρειάζονται αυτό το ειδικό «δίκτυ ασφαλείας» που προσφέρει το προσφυγικό δίκαιο, εξαιτίας του ότι έχουν χάσει την προστασία της χώρας καταγωγής τους.
— Τι κρατάτε από την ως τώρα εμπειρία σας με το προσφυγικό;
Κρατώ το ότι συνάνθρωποί μας που έχουν χάσει τα πάντα, ακόμα κι αγαπημένα πρόσωπα, που έχουν ζήσει τραγωδίες και καταστάσεις που δεν χωρά ο ανθρώπινος νους, διατηρούν τη δύναμη, το σθένος και την αποφασιστικότητα να κρατηθούν όρθιοι και να χτίσουν τη ζωή τους από την αρχή. Σε αυτό τον αγώνα, οι άνθρωποι αυτοί - η μητέρα που προσπαθεί να φροντίσει μόνη για τα ανήλικα παιδιά της, ο πατέρας που έχασε ολόκληρη την οικογένειά του σε κάποιο ναυάγιο, ο έφηβος που διεκδικεί το μέλλον που του στέρησαν, το παιδί που αναζητά την ξεγνοιασιά και το παιχνίδι μέσα σε προσφυγικούς καταυλισμούς – όλοι αυτοί αξίζουν όχι μόνο το θαυμασμό αλλά και την αμέριστη στήριξη και αλληλεγγύη μας.
σχόλια