Το γράφει και η Ελένη Ψυχούλη. «To Παγκράτι είναι οι πλατείες του. Καθεμία και ένα άλλο άρωμα, ένα διαφορετικό σύμπαν». Είναι έτσι ακριβώς.
Το Παγκράτι είναι ίσως η μοναδική περιοχή της Αθήνας που έχει τόσο πολλές πλατείες μαζεμένες σε τόσο λίγα τετραγωνικά χιλιόμετρα.
Και δεν πρόκειται μόνο για πλατείες με τη στενή, πολεοδομική έννοια του όρου αλλά για ξεχωριστές πιάτσες που συγκεντρώνουν τα δικά τους μοναδικά χαρακτηριστικά και φιλοξενούν τη δική τους ζωή.
Μεσολογγίου, Πλαστήρα, Δεληολάνη, Προσκόπων, Βαρνάβα, Σιντριβάνι: όλες τους αποτελούν τοπόσημα του Παγκρατίου, όλες τους είναι κομμάτι της σύγχρονης ιστορίας της περιοχής, όλες τους έχουν πέσει κατά καιρούς «θύματα» του περιβόητου gentrification, γνωρίζοντας στιγμές δόξας και παρακμής.
Τη δεκαετία του '80 ο Μαγεμένος Αυλός και η παρέα του Μάνου Χατζιδάκι μετέτρεψαν την πλατεία Προσκόπων σε σημείο συνάντησης διανοούμενων και καλλιτεχνών.
Πλατεία Παγκρατίου (Σιντριβάνι)
Στα δικά μου μαθητικά χρόνια η πιάτσα γύρω από το Σιντριβάνι, απέναντι από το παλιότερο σινεμά της Αθήνας, το Σινέ Παλάς, γνώριζε στιγμές μεγάλης δόξας. Παιδιά από γειτονικές περιοχές, από τον Νέο Κόσμο, τη Δάφνη, τον Βύρωνα, την Καισαριανή, το Κουκάκι, έδιναν ραντεβού εκεί.
Πρώτα για κανένα σινεμά στο μισοπαρατημένο (πλέον) mall με τα Village, ύστερα για σουβλάκι απέναντι στον «Χρήστο» και μετά στις καφετέριες που βρίσκονται παρατεταγμένες στην Υμηττού. Παρασκευή και Σάββατο, στην περατζάδα μπροστά από τα καφέ επικρατούσε το αδιαχώρητο.
Σήμερα, τα πράγματα είναι σαφώς πιο ήρεμα, αλλά η περιοχή δεν έχει χάσει τη ζωντάνια της.
Πλατεία Μεσολογγίου
Λίγα μέτρα πιο κάτω από το Σιντριβάνι, αν κατέβει κανείς την Ιφικράτους, το τοπίο αλλάζει αμέσως.
Η βουή της Υμηττού δίνει τη θέση της σε μια πιο ήσυχη γειτονιά. Εδώ βρίσκεται μια λιγότερο γνωστή και σαφέστατα λιγότερο διαφημισμένη πλατεία.
Η Μεσολογγίου είναι σε αρκετά καλή κατάσταση. Είναι καθαρή, έχει αρκετό πράσινο και τριγύρω υπάρχουν μερικά καφέ που βγάζουν τραπεζάκια πάνω στην πλατεία.
Πλατεία Βαρνάβα
Σχετικά πρόσφατα ο Γιάννης Πανταζόπουλος έγραψε ένα κομμάτι στη στήλη «Urban» της έντυπης LiFO, διερωτώμενος αν πέτυχε τελικά η πολυσυζητημένη ανάπλαση της πλατείας Βαρνάβα.
Παρά τους όποιους ενδοιασμούς και τα παράπονα που εκφράζονται από τους περίοικους, η αλήθεια είναι πως η μικρή πιάτσα στα σύνορα με το Μετς γνωρίζει πρωτοφανή άνθηση.
Καφέ, εστιατόρια, wine bars και διάφορα καταστήματα συνθέτουν έναν δικό τους ολοζώντανο μικρόκοσμο που έχει γίνει must προορισμός για τις νεότερες ηλικίες.
Πλατεία Δεληολάνη (Μαρτάκη)
Η πλατεία Μαρτάκη ή πλατεία Δεληολάνη, όπως την ξέρουν οι ντόπιοι, βρίσκεται πάνω από τη Φιλολάου, κοντά στα σύνορα με τον Βύρωνα.
Χρωστάει τη φήμη της στο πασίγνωστο ζαχαροπλαστείο «Δεληολάνης» που βρίσκεται ακριβώς απέναντι. Υπάρχουν και εδώ διάφορα μαγαζιά για καφέ και φαγητό, αλλά η μικρή πλατεία δεν είναι σε καλή κατάσταση.
Ο Δεληολάνης, πάντως, παραμένει σημείο συνάντησης, κυρίως για τους παλαιότερους κατοίκους της περιοχής.
Πλατεία Πλαστήρα
Εντάξει, μοιάζει περισσότερο με νησίδα παρά με κανονική πλατεία, αλλά δεν θα μπορούσε να λείπει από αυτό το μικρό αφιέρωμα.
Η Πλαστήρα χρωστάει την αναγέννησή της σε ένα και μόνο μαγαζί, το Chelsea.
Δίχως υπερβολή, αυτό ήταν που έκανε ξανά της μόδας τη συγκεκριμένη πιάτσα και επανέφερε το Παγκράτι στη λίστα με τις αγαπημένες περιοχές ενός, ως επί το πλείστον, νεανικού και ετερόκλητου κοινού.
Πλέον τριγύρω έχουν ανοίξει και διάφορα άλλα μαγαζιά, καθιστώντας την πλατεία Πλαστήρα μια περιοχή για όλες τις ώρες της ημέρας.
Πλατεία Προσκόπων
Αν υπάρχει μια πλατεία που αποτελεί αδιαμφισβήτητο παράδειγμα του κύκλου δόξας και παρακμής που αναφέραμε παραπάνω, αυτή είναι σίγουρα η Προσκόπων.
Τη δεκαετία του '80 ο Μαγεμένος Αυλός και η παρέα του Μάνου Χατζιδάκι μετέτρεψαν την πλατεία Προσκόπων σε σημείο συνάντησης διανοούμενων και καλλιτεχνών.
Λίγο μετά η αίγλη της ξεθώριασε. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, κάτι η μετακόμιση του Αερόστατου στη συγκεκριμένη πλατεία, κάτι η ανάπτυξη της γειτονικής Αρχελάου, την επανέφεραν στον χάρτη της νυχτερινής ζωής της πόλης.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO