Οι φύλακες άγγελοι του Edward Snowden
*
Κανείς δεν γνώριζε την υπαρξή τους, μέχρι να αποκαλυφθεί από την ταινία Snowden (2016) του Oliver Stone. 'Εκτοτε οι 7 φύλακες άγγελοι (4 ενήλικες και τρία παιδιά) του Snowden, οι οποίοι τον έκρυψαν 13 ολόκληρες μέρες στην πιο φτωχή περιοχή του Χονγκ Κονγκ, έχουν υποστεί πολλών λογιών αντίποινα από τις αρχές της πόλης και επιβιώνουν κυρίως χάρη στη βοήθεια της καναδικής οργάνωσης For the refugees. 'Εχουν καταθέσει όλοι αίτηση ασύλου στην πρεσβεία του Καναδά, φοβούμενοι για τη ζωή τους αν εκδιωχθούν στις χώρες τους (Φιλιππίνες και Σρι Λάνκα). Η διαδικασία είναι ιδιαίτερα αργή (54 μήνες κατά μέσο όρο!) και ως τώρα μόνο η Vanessa Rodel και η κόρη της Keana μπόρεσαν να ταξιδέψουν στον Καναδά.
*
Ο Robert Tibbo, ο δικηγόρος του Edward Snowden, εξωθήθηκε στην εξορία
Martin Untersinger - Pauline Croquet
Le Monde, 29 Μαρτίου 2019
Η όμορφη αυτή νίκη θα έπρεπε να απάλυνε, τουλάχιστον για κάποιες ώρες, την εξορία του Robert Tibbo στη Γαλλία. Μετά από μάχη μερικών χρόνων, χορηγήθηκε άσυλο στον Καναδά στις 25 Μαρτίου σε μία από τις πελάτισσες του καναδού αυτού δικηγόρου, την Vanessa Rodel όπως και στην κόρη της Keana. Ανήκαν σε μια ομάδα επτά προσφύγων στο Χονγκ Κονγκ, που αποκαλέστηκαν "φύλακες άγγελοι" του Edward Snowden, λόγω του καθοριστικού ρόλου τους στη ζωή του αμερικανού "μάρτυρα δημοσίου συμφέροντος", ο οποίος αποκάλυψε τον Ιούνιο του 2013 το μέγεθος της παρακολούθησης μέσω Διαδικτύου από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Την εποχή εκείνη, έχοντας μόλις παραδώσει σε δημοσιογράφους ένα βουνό απόρρητων εγγράφων σε ένα ξενοδοχείο του Χονγκ Κονγκ, ο Edward Snowden είναι ο πλέον καταζητούμενος άνθρωπος στον πλανήτη. Ο δικηγόρος του Robert Tibbo, που ειδικεύεται στο δικαιώμα ασύλου, συγκαταλέγεται τότε ανάμεσα στους λίγους υποστηρικτές του. Για να τον προφυλάξει, αποφασίζει να τον στείλει σε πελάτες του πρόσφυγες, εκεί όπου κανείς δεν θα πάει να τον αναζητήσει, στο πιο ξεχασμένο κομμάτι του πληθυσμού της παλιάς βρετανικής αποικίας.
Ο Snowden θα περάσει εκεί μερικές νύχτες πριν εγκαταλείψει το Χονγκ Κονγκ μέσα σε απόλυτη μυστικότητα.
Η αλληλέγγυα αυτή πράξη "από πρόσφυγα σε πρόφυγα" θα αλλάξει βαθιά τη ζωή τους, όπως κι αυτήν του δικηγόρου τους. Αν η Vanessa Rodel θα μπορέσει τώρα να εγκατασταθεί μαζί με την κόρη της στο Μόντρεαλ, ο Robert Tibbo αναγκάστηκε από την πλευρά του να φύγει από το Χονγκ Κονγκ στα τέλη του 2017 μετά από τριάντα χρόνια διαμονής εκεί, και να βρει καταφύγιο στο Νότο της Γαλλίας. "Ο σύνδεσμος δικηγόρων καθώς και η κυβέρνηση του Χονγκ Κονγκ δεν έπαψαν να ανακατεύονται στις υποθέσεις μου. Η προσωπική μου ζωή επηρεάστηκε και όλα όσα είχα χτίσει ως τότε καταστράφηκαν", συνοψίζει ο Robert Tibbo, καθισμένος σε μια πιτσαρία της Αιξ-αν-Προβάνς, που την διάλεξε προσεκτικά για να μην τραβάει τα βλέμματα.[...]
*
'Εκαναν δυνατή την απίστευτη δραπέτευση του Edward Snowden
Thomas Gerbet
Radio Canada, 25 Μαρτίου 2019
[...] Ο Edward Snowden θα περάσει 13 μέρες κρυμμένος σε μικροσκοπικά διαμερίσματα όπου στοιβάζονται οικογένειες που κατάγονται από τις Φιλιππίνες και τη Σρι Λάκα.
Θα φιλοξενηθεί σε τρία διαφορετικά σπίτια, για να μην βρίσκεται πολύ καιρό στο ίδιο μέρος. Στις μετακινήσεις του, ο φυγάς φοράει καπέλο και σκούρα γυαλιά. Κρύβει το διαβατήριό του μέσα στο ψυγείο των οικοδεσπότων του και ζητάει από αυτούς να βγάλουν τη μπαταρία από το κινητό τους, από φόβο μην τον εντοπίσουν.
Οι άνθρωποι "χωρίς χαρτιά" που τον φιλοξενούν θυμούνται έναν ευγενικό άνδρα, με εμφανή ωστόσο νευρικότητα. "'Ηταν αγχωμένος, θυμάται η Vanessa Rodel. 'Ετρωγε πολλά μπισκότα."
Ο Snowden φοβάται για τη ζωή του και πιστεύει πως οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών είναι έτοιμες να τον σκοτώσουν για να προασπίσουν τα συμφέροντά τους.
Εν τω μεταξύ, η Ουάσινγκτον πιέζει όλο και περισσότερο τις αρχές του Χονγκ Κονγκ για να πιάσουν τον φυγά.
'Ηδη από τις 17 Ιουνίου, οι ΗΠΑ προτρέπουν τις αρχές του Χονγκ Κονγκ να τον συλλάβουν, αλλά οι Αμερικανοί κάνουν ένα λάθος που θα αποδειχθεί μοιραίο. Θα δώσουν το όνομα Edward James Snowden αντί για Edward Joseph Snowden, όπως ονομάζεται στην πραγματικότητα ο μάρτυρας δημοσίου συμφέροντος.
Στην οικογένεια από την Σρι Λάνκα όπου διαμένει, ο Snowden ακούει όλο και πιο συχνά σειρήνες στους γύρω δρόμους. Φοβάται μήπως η αστυνομία έχει αρχίσει να περιπολεί στη γειτονιά.
Φοβάται επίσης μήπως προσπαθήσουν να τον συλλάβουν και οι κινεζικές μυστικές υπηρεσίες για να του αποσπάσουν πληροφορίες ή για να τον χρησιμοποιήσουν ως άντάλλαγμα.
Στις 21 Ιουνίου 2013, την ημέρα των 30ων γενεθλίων του, ο Edward Snowden κατηγορείται επίσημα για εσχάτη προδοσία από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Ουάσινγκτον τον κατηγορεί για παράνομη παροχή πληροφοριών σχετικά με την εθνική άμυνα καθώς και απόρρητων πληροφοριών που αφορούν μυστικές υπηρεσίες. Επίσης, κατηγορείται για κλοπή κυβερνητικής ιδιοκτησίας (κατασκοπεία). Αντιμετωπίζει έως και 30 χρόνια φυλάκισης.
Στις 22 Ιουνίου, ο Snowden λαμβάνει τη βοήθεια των WikiLeaks και του ιδρυτή τους Julian Assange που του στέλνει μία σύμβουλο, τη Sarah Harrison. Εκείνη θα του βγάλει δώδεκα αεροπορικά εισιτήρια για διαφορετικούς προορισμούς ώστε να χαθούν τα ίχνη του.
