Το Δημοτικό Βρεφοκομείο της Αθήνας ιδρύθηκε το 1874, με σκοπό την περίθαλψη και συντήρηση των εγκαταλελειμμένων ή ορφανών νεογνών. Η Βούλα Παπαϊωάννου (1898-1990), μία από τις κορυφαίες Ελληνίδες φωτογράφους, αναλαμβάνει να απαθανατίσει με τον φακό της το Βρεφοκομείο για λογαριασμό της UNRRA.
Δείτε τι γράφει η ίδια η φωτογράφος για το Δημοτικό Βρεφοκομείο:
«Φιλανθρωπικό Ίδρυμα με σκοπό την περίθαλψη και συντήρηση αμφοτέρων των φύλων, εγκαταλελειμμένων υπό των γεννητόρων ή ορφανών πατρός ή μητρός και φυσικών εξωγάμων εφ' όσον η μήτηρ στερείται αποδεδειγμένως των μέσων συντηρήσεως του βρέφους.
Δύο μωρά την ημέρα είναι ο μέσος όρος των εισαγομένων βρεφών στο Δημοτικό Βρεφοκομείο Αθηνών. Τα περισσότερα βρίσκονται στα σκαλοπάτια των σπιτιών και μερικά στα σκαλοπάτια του Ιδρύματος. Άλλα, παιδιά εκτός γάμου, έρχονται απευθείας από τα Μαιευτήρια. Τα παιδιά μένουν, εκτός αν υιοθετηθούν, έως ότου γίνουν δύο ετών. Παρά τον μεγάλο αριθμό ορφανών σήμερα στην Ελλάδα και την ασταθή οικονομία του Κράτους, είναι δύσκολο να βρεθούν ανάδοχοι γονείς. Το πρόβλημα του τι θα απογίνουν αυτά τα παιδιά γίνεται σοβαρό. Την παρούσα στιγμή το Δημοτικό Βρεφοκομείο Αθηνών έχει 230 παιδιά. Παιδιά που είναι πάνω από δύο ετών και δεν έχουν υιοθετηθεί, και για τα οποία δεν υπάρχει χώρος στο Ορφανοτροφείο, φιλοξενούνται σε δύο άλλα κτίρια εξίσου ακατάλληλα και υπερπληθή. Η UΝΚΚΑ βοήθησε με τρόφιμα, φάρμακα, φαρμακευτικό υλικό και τεχνικές συμβουλές, έτσι ώστε οι συνθήκες να καλυτερεύσουν εδώ και ένα χρόνο, όταν η θνησιμότης των παιδιών έφθανε το 80%. Αλλά τα παιδιά δεν έχουν χώρο να παίξουν και με τι να παίξουν. Το Ίδρυμα για τη Σωτηρία των παιδιών είναι ένας εθελοντικός Οργανισμός που συνεργάζεται με την UΝΚΚΑ, τμήμα Ελλάδος, και έχει στείλει μία Προϊσταμένη Αδελφή, ειδικά εκπαιδευμένη στην πρόνοια παιδιών, για τουλάχιστον δύο χρόνια, στο Βρεφοκομείο Αθηνών. Το ίδιο πρόβλημα ισχύει και για τα άλλα Βρεφοκομεία της Χώρας».
Σαράντα οκτώ χρόνια μετά, το 1998, ιδρύεται στην Αθήνα το Κέντρο Ερευνών «Ρίζες», μία εταιρεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που έχει ως σκοπό την αναζήτηση των φυσικών γονιών των υιοθετημένων παιδιών, μέσα από τη δωρεάν ενημέρωση κάθε ενδιαφερόμενου και τη συστηματική αναζήτηση στα αρχεία βρεφοκομείων, ορφανοτροφείων ή άλλων ιδρυμάτων, στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Το Κέντρο αποφασίζει να εκδώσει τον ανεκτίμητο φωτογραφικό θησαυρό της Β. Παπαϊωάννου που από το 1978 φυλάσσεται στο Μουσείο Μπενάκη, «με σκοπό να φέρει στο φως ξεχασμένες εικόνες από το σκληρό παρελθόν». Το πολυτελές άλμπουμ περιλαμβάνει τριάντα οκτώ ασπρόμαυρες φωτογραφίες και κυκλοφόρησε σε περιορισμένο –συλλεκτικό– αριθμό αντιτύπων, που φέρουν την υπογραφή και τη σφραγίδα του Κέντρου Ερευνών «Ρίζες». Το «Λεύκωμα ζωής» που κυκλοφόρησε με την ευγενική προσφορά του Μουσείου Μπενάκη, κυκλοφορεί με παράλληλη μετάφραση στα αγγλικά.
ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΑΥΤΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΙΣ 12.7.2019
