Αντιδράσεις έχει προκαλέσει το δημοσίευμα που αποκαλύπτει τροποποιήσεις στη νομοθεσία για τον αιγιαλό και την παραλία που περιορίζουν κατά πολύ τον ελεύθερο, κοινόχρηστο χώρο.
Τα στοιχεία έδωσε στη δημοσιότητα η Καθημερινή, το ρεπορτάζ της οποίας αναφέρει πως όσα επεξεργάζεται η κυβέρνηση περιλαμβάνονται στο «αναπτυξιακό» σχέδιο νόμου που ακόμη δεν έχει οριστικοποιηθεί και αναμένεται να δοθεί τις επόμενες ημέρες σε δημόσια διαβούλευση.
Σύμφωνα με πληροφορίες ωστόσο, οι επίμαχες ρυθμίσεις για τις παραλίες και την εκμετάλλευσή του δεν είναι βέβαιο ότι θα συμπεριληφθούν στο νομοσχέδιο, καθώς συνεκτιμώνται πολιτικά και οι αντιδράσεις που πιθανότατα θα συναντήσουν. Και ήδη οι πρώτες ξεκίνησαν και είναι έντονες τόσο στο κοινωνικό κομμάτι, όσο και σε πολιτικό.
Οι αλλαγές που αναφέρονται και προκαλούν αντιδράσεις:
- Καταργείται η ρύθμιση με την οποία το ελάχιστο πλάτος μιας παραλίας (πλην εξαιρέσεων) οριζόταν στα 30 μέτρα από τη γραμμή του αιγιαλού.
- Καταργείται ρύθμιση που περιόριζε στο 60% ενός αιγιαλού (μη συνυπολογιζόμενου τυχόν δυσπρόσιτου τμήματός του) τον χώρο που παραχωρείται σε ομπρελοκαθίσματα. Επανέρχεται αντ' αυτού η ελάχιστη απόσταση των 100 μέτρων ανάμεσα στις διαδοχικές παραχωρήσεις, που μπορούν να καλύψουν την υπόλοιπη παραλία.
- Ο (εξ ορισμού δημόσιος, εκτός αν υπάρχουν ιδιωτικά δικαιώματα) παλαιός αιγιαλός παύει να θεωρείται ανεπίδεκτος χρήσης ιδιωτικών δικαιωμάτων και υποχρεωτικά κοινόχρηστος. Αντιθέτως, χαρακτηρίζεται ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου και δύναται να παραχωρείται και να οικοδομείται.
- Ως προς το μίσθωμα για την απλή χρήση ενός αιγιαλού, προτείνεται να υπολογίζεται όχι η αντικειμενική και μισθωτική αξία του πλησιέστερου ακινήτου, αλλά του πλησιέστερου εκτός σχεδίου ακινήτου. Η ρύθμιση αυτή είναι δεδομένο ότι θα μειώσει τα μισθώματα, άρα τα έσοδα του Δημοσίου.
- Στις περιπτώσεις στρατηγικών επενδύσεων, δίνεται η δυνατότητα απευθείας παραχώρησης στον επενδυτή του αιγιαλού και της παραλίας που βρίσκεται όχι μόνο σε επαφή με το ακίνητο, αλλά και σε παρακείμενο χώρο.
- Δίνεται η δυνατότητα απευθείας παραχώρησης της χρήσης του αιγιαλού σε επιχειρηματικά πάρκα με μέτωπο στη θάλασσα.
- Σήμερα, η παραχώρηση αποκλειστικής χρήσης αιγιαλού και παραλίας (όχθης, πυθμένα κ.λπ.) απαγορεύεται, εκτός αν επιβάλλεται για λόγους υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος, εθνικής άμυνας, δημόσιας τάξης, ασφάλειας, υγείας ή προστασίας αρχαιοτήτων και περιβάλλοντος. Με νέα ρύθμιση, το δικαίωμα αυτό επεκτείνεται και σε περιπτώσεις «ασφάλειας βιομηχανικών ή ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων», μια επιδεχόμενη πολλές ερμηνείες αναφορά.
- Καταργείται ρύθμιση με την οποία δινόταν δυνατότητα ανάκλησης της παραχώρησης ενός αιγιαλού, προς αποκατάσταση του κοινόχρηστου χαρακτήρα του.- Παρατείνεται αυτοδικαίως η χρήση αιγιαλού όταν αφορά έργα που εξυπηρετούν λατομικές και μεταλλευτικές επιχειρήσεις, όσο χρόνο υφίσταται το σχετικό δικαίωμα.
«Ο Αιγιαλός και η παραλία ανήκουν σε όλους»
Άμεση ήταν η αντίδραση της αναπληρώτριας τομεάρχη Οικονομικών της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Κατερίνας Παπανάτσιου, που υπογραμμίζει ότι «τυχόν ένταξη ρυθμίσεων για τον αιγιαλό στο Αναπτυξιακό νομοσχέδιο καταδεικνύει την διαφορετική αντίληψη της ΝΔ για τα κοινόχρηστα αγαθά».
«Ευελπιστούμε οι πληροφορίες που έχουν διαρρεύσει στον Τύπο, σχετικά με τις ρυθμίσεις που προωθεί η Ν.Δ για τον αιγιαλό και την παραλία, να μην πατάνε στην πραγματικότητα.
Ευελπιστούμε επίσης, η κατοχύρωση του δημόσιου χαρακτήρα του αιγιαλού, της παραλίας και του παλαιού αιγιαλού, που υπήρξε πρόταγμα της πολιτικής της Κυβέρνησης ΣΥ.ΡΙΖ.Α και κατοχυρώθηκε επί διακυβέρνησής της, να μην τεθεί σε αμφισβήτηση από τη Νέα Δημοκρατία», τονίζει σε δήλωσή της η κ. Παπανάτσιου.
«Αν όμως τα δημοσιεύματα αποδειχθούν ορθά, πρόκειται ουσιαστικά για πολιτική στείρας οικονομικής εκμετάλλευσης των πολυτιμότερων κοινόχρηστων πραγμάτων της Χώρας», προειδοποιεί.
Παράλληλα, σημειώνει ότι «ακόμη δε και το ίδιο το γεγονός της ένταξης τροποποιήσεων που αφορούν τον αιγιαλό και την παραλία, σε ένα αναπτυξιακό νομοσχέδιο, φανερώνει την αντίληψη με την οποία η σημερινή Κυβέρνηση πρόκειται να αντιμετωπίσει και να διαχειριστεί το συγκεκριμένο θέμα, θυσία δηλαδή σε βωμό».
«Ο Αιγιαλός και η παραλία είναι πράγματα κοινόχρηστα, ανήκουν σε όλους και σε όλες και δεν μπορούν να γίνουν αντικείμενα στείρας οικονομικής εκμετάλλευσης. Στον βωμό της «ανάπτυξης για την ανάπτυξη» δεν μπορεί να θυσιάζονται τα πάντα», υπογραμμίζει η πρώην υπουργός.
«Πράττω»: «Εκτρωματικές» οι ρυθμίσεις της κυβέρνησης για τον αιγιαλό
Το ΠΡΑΤΤΩ καλεί την κυβέρνηση, αντί να εξυπηρετήσει τα ιδιωτικά συμφέροντα με την καταστρατήγηση των εγγυήσεων για τον αιγιαλό, να εξυπηρετήσει τα εθνικά συμφέροντα.
«Οι εκτρωματικές ρυθμίσεις της κυβέρνησης για τον αιγιαλό, προσβάλλουν το συνταγματικό δικαίωμα των πολιτών στην ελεύθερη χρήση του και προωθούνται στο όνομα της δήθεν της ανάπτυξης, εξυπηρετώντας συγκεκριμένα επιχειρηματικά συμφέροντα» τονίζει σε ανακοίνωσή της η Κίνηση Ιδεών και Δράσης «Πράττω».
Η ανάπτυξη δεν πρέπει να υπονομεύει, αλλά να στηρίζει την προστασία του περιβάλλοντος και του οικοσυστήματος, διαφορετικά είναι έγκλημα διαρκείας με ανυπολόγιστες συνέπειες για το μέλλον.
Το Επιστημονικό Συμβούλιο της Βουλής έχει ήδη αποφανθεί ότι: «Πάσα κατασκευή ή εγκατάσταση στις ακτές συγχωρείται μόνο για λόγους δημοσίου συμφέροντος, δεόντως τεκμηριωμένου, και ουδέποτε χάριν ιδιωτικών συμφερόντων».
Το ΠΡΑΤΤΩ καλεί την κυβέρνηση, αντί να εξυπηρετήσει τα ιδιωτικά συμφέροντα με την καταστρατήγηση των εγγυήσεων για τον αιγιαλό, να εξυπηρετήσει τα εθνικά συμφέροντα και να υλοποιήσει τις έτοιμες αποφάσεις για γραμμές βάσης, κλείσιμο κόλπων και επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης».
