«Η κατάσταση που βιώνουμε τις τελευταίες μέρες είναι αναμφισβήτητα πρωτόγνωρη και η αγωνία όλων κορυφώνεται όσο τα θύματα της πανδημίας αυξάνονται» λέει η Μαρία Οικονόμου, ένα κορίτσι 17 χρονών που βρίσκεται στην τελική ευθεία για τις απολυτήριες εξετάσεις και τον τελευταίο καιρό, όπως όλοι οι συνομήλικοί της, ζει διπλή αγωνία.
Είναι λίγο πριν από τις 8 το πρωί, ώρα που πριν από έναν μήνα θα ξεκινούσε για το σχολείο, ενώ τώρα είναι η αρχή μίας ακόμα ημέρας απομόνωσης. «Φυσικά, μπροστά σε ένα ζήτημα όπως η υγεία οι Πανελλήνιες έχουν μικρή σημασία», λέει, «παρ' όλα αυτά, για τα παιδιά της Γ' Λυκείου, που βαδίζουμε αυτήν τη στιγμή στο άγνωστο, χωρίς να γνωρίζουμε πότε θα διεξαχθούν οι εξετάσεις και με τι ύλη, το άγχος είναι ακόμα μεγαλύτερο. Έχοντας υπόψη τις τεράστιες αλλαγές που έχει υποστεί η γενιά του 2002 ως προς το εκπαιδευτικό σύστημα, δηλαδή τη μεγάλη αύξηση της ύλης, την αντικατάσταση, όσον αφορά τη θεωρητική κατεύθυνση, του μαθήματος των λατινικών με το κατά πολύ δυσκολότερο μάθημα της κοινωνιολογίας και τη συνεξέταση έκθεσης και λογοτεχνίας, θεωρώ πως τώρα δικαιούμαστε μια πιο ξεκάθαρη απάντηση για το μέλλον μας».
Αυτό που έχουν να αντιμετωπίσουν οι μαθητές που προετοιμάζονται χρόνια για τις τελικές εξετάσεις που θα κρίνουν σε μεγάλο βαθμό το μέλλον τους είναι πρωτοφανές και δεδομένων των συνθηκών –να μη γνωρίζει κανείς πότε θα επανέλθουμε στην κατάσταση πριν από την πανδημία‒ αρκετά ψυχοφθόρο.
«Ο εγκλεισμός εν όψει κορωνοϊού άλλαξε σε μεγάλο βαθμό το καθημερινό μας πρόγραμμα» εξηγεί η Μαρία. «Λόγω του ελεύθερου χρόνου που μας δόθηκε τώρα περισσότερο από ποτέ, πολλοί μαθητές έχουν επαναπαυτεί ή έχουν χάσει κάθε επαφή με το σχολείο και το φροντιστήριο. Αυτό ίσως οφείλεται στο γεγονός ότι, πρακτικά, η "εκπαίδευση εξ αποστάσεως" δεν αντικαθιστά τη φυσική επαφή δασκάλου-μαθητή, είναι προαιρετική και δεν τηρεί το ίδιο πρόγραμμα. Διακρίνεται σε "σύγχρονη", δηλαδή μέσω κλήσης, και "ασύγχρονη" εκπαίδευση, δηλαδή αποστολή υλικού προς μελέτη.
Ο βασικότερος τρόπος πρόληψης και διαχείρισης του άγχους που έχει προκληθεί, είτε από τις Πανελλήνιες είτε από τον κορωνοϊό, είναι η προσήλωση στον τελικό στόχο αλλά και στην πορεία που έχουμε διανύσει ως τώρα. Αυτός είναι και ο μόνος τρόπος να μην επαναπαυτούμε.
Σε αντίθεση με το σχολείο, στο φροντιστήριο το πρόγραμμα παραμένει ίδιο, οπότε μας δίνεται η ευκαιρία για πιο εντατικές επαναλήψεις, αφού έχουμε περισσότερο ελεύθερο χρόνο. Μια συνηθισμένη καθημερινή, οι ώρες του φροντιστηρίου, μέσω Skype, είναι από τρεις έως πέντε και, ανάλογα με τις απαιτήσεις κάθε μέρας, οι ώρες διαβάσματος κυμαίνονται σε τρεις με έξι και αυξάνονται το Σαββατοκύριακο.
Το φροντιστήριο έχει βοηθήσει αρκετά στη διαχείριση του χρόνου και στην τήρηση προγράμματος. Όμως, για τα παιδιά που δεν έχουν τη δυνατότητα επιπλέον υποστήριξης από φροντιστήριο, η απομάκρυνση από το σχολείο έχει σημαντικό αντίκτυπο στο διάβασμά τους. Συνολικά, θεωρώ ότι ο εγκλεισμός έχει θετικά, όπως η αύξηση του ελεύθερου χρόνου, αλλά και αρνητικά, όπως η χαλάρωση των μαθητών.
Εκτός αυτών, ο περιορισμός στο σπίτι έχει και ψυχολογικές επιπτώσεις. Η αβεβαιότητα που επικρατεί σε συνδυασμό με τον εγκλεισμό επιδρούν αρνητικά στην ψυχολογία μας. Μη ξέροντας τι έπεται, πολλοί από εμάς φοβούνται την πιθανότητα οι Πανελλήνιες να μεταφερθούν τον Σεπτέμβριο, άρα να κάνουμε δεύτερη φορά θερινή προετοιμασία, ή και να μη γίνουν καθόλου, όπως συνέβη στη Γαλλία. Η περίοδος των Πανελληνίων είναι κατά γενική ομολογία η πιο αγχωτική στη ζωή ενός μαθητή. Έτσι, ο συνδυασμός της με την πανδημία, τον εγκλεισμό στο σπίτι και τη γενικότερη αποδιοργάνωση που επικρατεί είναι αρκετά ψυχοφθόρος.
Οι μέρες της καραντίνας μπορούν να αποδειχτούν αρκετά δύσκολες, καθώς στερούμαστε κάθε έξοδο από το σπίτι. Σε ποιον δεν λείπουν οι εξωτερικές δραστηριότητες χωρίς φόβο; Οι δραστηριότητες στο σπίτι είναι συγκεκριμένες. Ταινίες και σειρές, μουσική και social media καταλαμβάνουν μεγάλο μέρος του ελεύθερου χρόνου μας (σ.σ. η Μαρία έχει έναν δίδυμο αδερφό, με τον οποίο μοιράζεται τις ώρες του εγκλεισμού στο σπίτι, και προετοιμάζονται μαζί για τις εξετάσεις). Φυσικά, πολύ σημαντική είναι η επαφή με την οικογένεια και τους φίλους ‒με τους τελευταίους μέσω των social media‒, προκειμένου να διαχειριστούμε από κοινού την πλήξη, το άγχος και την ένταση της καραντίνας.
Ο βασικότερος τρόπος πρόληψης και διαχείρισης του άγχους που έχει προκληθεί, είτε από τις Πανελλήνιες είτε από τον κορωνοϊό, είναι η προσήλωση στον τελικό στόχο αλλά και στην πορεία που έχουμε διανύσει ως τώρα. Αυτός είναι και ο μόνος τρόπος να μην επαναπαυτούμε.
Προσωπικά, ο στόχος μου είναι να σπουδάσω Ψυχολογία και στη συνέχεια να τη συνδέσω με τα Παιδαγωγικά. Θεωρώ πως χειρότερος εχθρός από τον κορωνοϊό είναι ο φόβος και η υστερία, που κερδίζουν έδαφος πλέον έναντι της ψυχραιμίας. Πάρα το απαισιόδοξο κλίμα, είναι σημαντικό να μην πανικοβαλλόμαστε και να μην ξεχνάμε τη μαγεία της θετικής σκέψης. Ελπίζω η κατάσταση που βιώνουμε να ξεπεραστεί γρήγορα και με τις μικρότερες δυνατές απώλειες. Μόλις πέσουν τίτλοι τέλους στην ταινία επιστημονικής φαντασίας που ζούμε, σκοπεύω να αναπληρώσω στο έπακρο ό,τι έχασα εξαιτίας του κορωνοϊού και των Πανελληνίων».
«Η τωρινή κατάσταση έχει αλλάξει την καθημερινότητά μου, καθώς η επαφή με το σχολείο, το φροντιστήριο και οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα δεν είναι εύκολη πλέον» λέει η Σταυρούλα Μπάμπη, συμμαθήτρια της Μαρίας.
«Καθώς βρίσκομαι στην τελευταία τάξη του λυκείου, προσπαθώ να μένω εντός προγράμματος και να συνεχίζω τα διαβάσματά μου από το σπίτι. Τις καθημερινές, το πρωί και το μεσημέρι μου δίνεται η δυνατότητα να διαβάσω και να κάνω επαναλήψεις, ενώ τα απογεύματα παρακολουθώ τα μαθήματα του φροντιστηρίου μέσω Skype. Τα πρωινά του Σαββάτου γίνεται προφορική εξέταση μέσω Skype από το φροντιστήριο, καθώς δεν μπορεί να γίνει γραπτώς η εξέταση. Η Κυριακή, λοιπόν, είναι μέρα κενή και το πρόγραμμά μου είναι σχετικά πιο χαλαρό. Τότε κάνω τα καθήκοντα και τις εργασίες που μου έχουν ανατεθεί τις προηγούμενες ημέρες.
Αντίθετα, το σχολείο, δυστυχώς, αν και καταβάλλει προσπάθειες να κρατήσει επαφή με τους μαθητές, δεν θεωρώ ότι πετυχαίνει τους στόχους του. Αρνητικό στην όλη κατάσταση είναι ότι πολλοί μαθητές μάλλον δεν παίρνουν στα σοβαρά τα σχολικά διαδικτυακά μαθήματα, γι' αυτό και η συμμετοχή τους στο πρόγραμμα σύγχρονης εκπαίδευσης δεν είναι εντυπωσιακή. Θετικό στην όλη προσπάθεια είναι ότι πολλοί από τους καθηγητές προσπαθούν με κάθε τρόπο να κρατήσουν επαφή με τους μαθητές και να τους ενημερώνουν για τις εξελίξεις. Για παράδειγμα, στέλνουν υλικό και εργασίες μέσω e-mail ή τα αναρτούν και ενημερώνουν μέσω της σχολικής σελίδας στο Facebook.
Παρ' όλα αυτά, δεν είναι εφικτό να ολοκληρωθεί η ύλη ή να γίνει επανάληψη μέσω του Διαδικτύου, καθώς υπάρχουν κάποιοι μαθητές και καθηγητές που δεν ανταποκρίνονται σε αυτό. Αρνητικό είναι ότι πολλοί μαθητές, καθηγητές αλλά και το ίδιο το σχολείο δεν έχουν τα κατάλληλα τεχνολογικά εργαλεία για την επίτευξη αυτών των προθέσεων. Το πρόγραμμα της σύγχρονης εκπαίδευσης δημιουργήθηκε, λοιπόν, για να διατηρεί απλώς μια επαφή με τους μαθητές και τίποτα παραπάνω. Από την άλλη πλευρά, το φροντιστήριο έχει τα τεχνολογικά εργαλεία που απαιτούνται και μπορούμε σε μικρά τμήματα να κάνουμε ομαδικές βιντεοκλήσεις μέσω Skype.
Καθώς με το φροντιστήριο ολοκληρώνουμε την ύλη και κάνουμε επαναλήψεις, μου δίνεται η δυνατότητα τα πρωινά να τα αφιερώνω στο διάβασμα και στις επαναλήψεις. Θετικό, λοιπόν, στην όλη κατάσταση είναι ότι ο χρόνος που έχω για διάβασμα είναι περισσότερος. Αντίθετα, πριν από την πανδημία, έχοντας τα πρωινά σχολείο και τα απογεύματα φροντιστήριο, μπορούσα να διαβάσω μόνο το μεσημέρι και το βράδυ, αφού γυρνούσα από το φροντιστήριο.
Ως υποψήφια των Πανελληνίων αγχώνομαι και δυσαρεστούμαι, γιατί δεν γνωρίζουμε πώς θα εξελιχθεί αυτή η κατάσταση και αν θα καταφέρουμε να δώσουμε εξετάσεις τον Ιούνιο ή, έστω, τον Ιούλιο. Το ενδεχόμενο και οι υποθέσεις εργασίας ότι μπορεί να χάσουμε αυτήν τη χρονιά προκαλούν ένταση τόσο σ' εμένα όσο και στους υπόλοιπους υποψηφίους, καθώς το έτος 2019-2020 έγιναν πολλές αλλαγές ως προς τα μαθήματα, την ύλη και τον τρόπο εξέτασής τους. Εξαιτίας όλων αυτών οι μαθητές έχουν απογοητευτεί ήδη, μη γνωρίζοντας τι θα ακολουθήσει.
Εκμεταλλευόμενη λοιπόν την κατάσταση, προσπαθώ να μένω ψύχραιμη, διαχειριζόμενη τις εντάσεις, τον εκνευρισμό και την κλεισούρα. Χρειάζεται υπομονή και, βέβαια, προηγείται η ασφάλεια των συμπολιτών μας. Εκτός από τα διαβάσματα, για να χαλαρώσω και να ξεχαστώ, αφιερώνω χρόνο σε άλλες ασχολίες, π.χ. κάνω γυμναστική, ακούω μουσική και περνάω χρόνο με την οικογένειά μου. Προσπαθώ, επίσης, να διατηρώ την επαφή με τους συμμαθητές μου μέσω του Διαδικτύου και να περνάω χρόνο και μαζί τους όσο γίνεται.
Παραμένω αισιόδοξη και ελπίζω να δοθεί σύντομα μια λύση στο παγκόσμιο αυτό πρόβλημα και όταν τελειώσει όλο αυτό να ξαναβρεθούμε με φίλους και με όσους δεν είχαμε για καιρό ουσιαστική επαφή...».
σχόλια