Συρανό ντε Μπερζεράκ, Monika

Συρανό ντε Μπερζεράκ
Κεντρική Σκηνή Εθνικού Θεάτρου, Τετάρτη 16/02/2011

Δεν είναι μόνο ότι το υπέροχο έργο του Εντμόν Ροστάν Συρανό ντε Μπερζεράκ έχει καταγραφεί στο γαλλικό και παγκόσμιο θέατρο ως ένα από τα κορυφαία δείγματα έμμετρης ρομαντικής κωμωδίας, γραμμένο μάλιστα μόλις πριν ανατείλει ο 20ός αιώνας, προσφέροντας έναν υπέροχο πρωταγωνιστικό ρόλο. Είναι και ότι κατά έναν παράξενο τρόπο διέσωσε το όνομα μιας προσωπικότητας που διαφορετικά θα είχε ξεχαστεί παντελώς. Ο Συρανό όχι απλά υπήρξε, αλλά διέγραψε μια πορεία σπουδαία και εκκωφαντική! Ποιητής του 17ου αιώνα, επηρέασε άλλους σημαντικούς συγγραφείς, όπως ο Μολιέρος, ήταν ο πρώτος που έγραψε επιστημονική φαντασία με το Ταξίδι στη σελήνη -από το οποίο πολύ αργότερα δανείστηκε στοιχεία ο Βολταίρος- και εμπνεύστηκε το αερόστατο εκατόν πενήντα χρόνια προτού εφευρεθεί. Αιρετικός και ασυμβίβαστος, σατίρισε την εποχή του, τη θρησκοληψία, έζησε έντονα και απερίσκεπτα για να πεθάνει από την πτώση ενός δοκαριού στο κεφάλι του το 1655, σε ηλικία μόλις τριάντα πέντε ετών. Και ναι μεν ο Θεόφιλος Γκωτιέ έκανε ό,τι μπορούσε για να αποκαταστήσει τη φήμη του ως λογοτέχνη, αλλά ήταν ο Ροστάν που με το ομότιτλο θεατρικό του έργο εν έτει 1897 έκανε τον Συρανό ν' αποκτήσει παγκόσμιο κύρος. Αυτός, λοιπόν, ο ρόλος, το όνειρο πολλών ηθοποιών διεθνώς, δίνει τον τίτλο σε μια απολαυστική έμμετρη «ηρωική κωμωδία» και ο Νίκος Καραθάνος είχε τη μεγάλη τύχη να του ανατεθεί από το Εθνικό Θέατρο να σκηνοθετήσει και να πρωταγωνιστήσει. Και, απ' ό,τι φαίνεται, ήταν τόσο μεγάλη η αφοσίωσή του στο όχι απαραιτήτως εύκολο εγχείρημα που το τελικό αποτέλεσμα ξεχειλίζει από θεατρική ευφορία. Μια απίστευτη θετική ενέργεια πλημμυρίζει την παράσταση, της οποίας όλοι οι ηθοποιοί, ακόμα και οι πιο «αδύναμοι», εντάσσονται στο γενικό κλίμα και τη λαμπρύνουν με την παρουσία τους. Βρέθηκα στην Αγ. Κωνσταντίνου για να τη δω σε μια «απογευματινή». Η αίθουσα ασφυκτικά γεμάτη και με το που το έργο ξεκινά με τον Άγγελο Παπαδημητρίου (αυτό το μέχρι τα μπούνια τεατράλε καλλιτεχνικό ον), προχωράει, τρέχει και δεν λέει να κάνει καμιά κοιλιά, δεν «κομπιάζει», μόνο απογειώνεται. Σαν να μην είναι τυχαίο ότι στο πρόγραμμα οι ηθοποιοί είναι φωτογραφημένοι να αιωρούνται στον αέρα! Οι δέκα Γασκόνοι, υπέροχες νεανικές παρουσίες, αγόρια όλο φρεσκάδα, συμμετέχουν προσφέροντας απαράμιλλη δύναμη, παίζουν μουσικά όργανα που, όπως μας πληροφορεί ο μουσικός Κορνήλιος Σελαμσής σε σημείωμά του, έμαθαν να παίζουν για χάρη του Συρανό, κουκουλωμένοι με γούνινα παλτά και φλούο κουβέρτες σαν αυτές που βλέπει κανείς στις πραμάτειες των Τσιγγάνων, χορεύουν, στροβιλίζονται, κυλιούνται στα στρώματα και στα πατώματα. Τι απόλαυση να τους βλέπεις! Αλλά τι πραγματική απόλαυση κυρίως να ακούς το κείμενο ευφυώς και έμμετρα μεταφρασμένο από τη Λουίζα Μητσάκου, αυτό το αψεγάδιαστο μνημείο ιδεαλισμού και ρομαντικού έρωτα του χειμαρρώδη Συρανό, που όσο μεγάλο είναι το αναβλύζον ταλέντο του στην ποίηση άλλο τόσο μεγάλη είναι η μύτη του. Πράγμα που ακυρώνει κάθε ελπίδα για τον παθιασμένο του έρωτα για τη Ρωξάνη, που αγαπάει τον ωραίο Κριστιάν. Κι ο ήρωάς μας φτάνει να στηρίζει τον αντεραστή του, υπογράφοντας εξαιρετικά ποιήματα με αποδέκτη την αγαπημένη του, η οποία μόνο όταν ακούει θεσπέσιους στίχους αφήνεται στη σαγήνη του έρωτα. Κι εκεί, στην παράσταση του Εθνικού, συμβαίνει το εξής καταπληκτικό: ο λόγος «γεμίζει» τη μεγάλη και σχεδόν γυμνή σκηνή, εκσφενδονίζεται μέχρι τον β' εξώστη, δεν χάνεται ούτε λέξη, ένα δάκρυ, ένα γέλιο! Κανένας «νεωτερισμός» μετά από αυτό, καμιά ελαφρότητα, δεν φαίνεται παράταιρη παρά μόνο ευρηματική και χρήσιμη. Δεν σκαλώνει στο μάτι γιατί απλούστατα το έργο γίνεται χάρμα οφθαλμών κι ακοής, όπως έγινε με τους Γάλλους εκατό και κάτι χρόνια πριν, όταν εν μέσω μιας μεγάλης κρίσης ηθικής τάξεως τους φανερώθηκε ένας άνευ προηγουμένου θεατρικός θρίαμβος!

Χρήστος Παρίδης

Monika
Fuzz, Πέμπτη 17/02/2011

Δύο sold-out έκανε το κορίτσι-θαύμα της νέας αγγλόφωνης ελληνικής σκηνής. Ξεπέρασε το indie κοινό και προσέλκυσε και αυτό του «Μελωδία». Το αποτέλεσμα, όμως, παραμένει το ίδιο, αν και το playlist της Monika δεν ταίριαζε και τόσο με το Fuzz. Ένα γεμάτο ερμηνευτικό live με ενορχηστρώσεις που παλαντζάρουν ιδανικά μεταξύ του ήχου του στούντιο και του live. Η Monika, εκτός από καλή τραγουδοποιός, είναι και μια καλή ερμηνεύτρια. Αυτό φάνηκε και στη διασκευή του «The winner takes it all» των Abba. Δεν άφησε κανέναν παραπονεμένο, τραγούδησε όλα τα χιτάκια ( ο λαός ζήταγε το «Yes I do» επανειλημμένα) και ήταν σαν να είμαστε όλοι μια μεγάλη παρέα.

Σταύρος Διοσκουρίδης