Φαύστα

Επιστρέφοντας στο Θέατρο Στοά των Θανάση Παπαγεωργίου και Λήδας Πρωτοψάλτη στου Ζωγράφου, νιώθεις λίγο σαν να γυρίζεις πίσω στον χρόνο. Στη μακρινή δεκαετία του ‘70, στις σκοτεινές μέρες της χούντας, όταν μια νέα γενιά ηθοποιών αντιστεκόταν μέσα απ’ την τέχνη στην υποταγή, τη λογοκρισία και τη φαύλη εθνικοφροσύνη του καθεστώτος των συνταγματαρχών. Αλλά και αργότερα, κατά τη διάρκεια της Μεταπολίτευσης, όταν έπρεπε να πολεμήσουν όλοι απ’ την αρχή παραδοχές κι αγκυλώσεις βαθιά ριζωμένες στην ελληνική μικροαστική ζωή. Η Στοά ήταν απ’ τα καλλιτεχνικά σχήματα που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του ήθους του νέου ελληνικού θεάτρου. Ένα θέατρο λαϊκό, άμεσο, «χειροποίητο», όπου ο λόγος είχε μεγαλύτερη σημασία απ’ την πρωτοπορία. Φέτος, γιορτάζοντας τα σαράντα της χρόνια, ανεβάζει μια θρυλική επιτυχία της, την κλασική κι εμβληματική Φαύστα του Μποστ. Το κοινό, το βράδυ της περασμένης Παρασκευής, αποτελούνταν κυρίως από ηλικιωμένους φίλους της Στοάς, παλιούς ηθοποιούς, συγγραφείς και διανοούμενους που για μια ακόμα φορά επέστρεφαν στα λημέρια της νιότης τους για ν’ απολαύσουν την αλλοπρόσαλλη σάτιρα και τον σουρεαλιστικό λόγο του Μένη Μποσταντζόγλου.

Στο άκουσμα του ιλαροτραγικού του δεκαπεντασύλλαβου με τους λεκτικούς ακροβατισμούς και την καυστικότητα (π.χ., «ο κύριος Παναγιώτου πώλησε το γιοτ του χωρίς να το πει στον γιο του»), σειόταν η πλατεία απ’ τα γέλια, σαν να ξανάκουγε ένα παλιό, καλό ανέκδοτο για τις περιπέτειες του Ριτσακίου που το κατάπιε ένα μεγάλο ψάρι κι αφού ταξίδεψε στα πέρατα των ωκεανών, ο πατέρας του ψάρεψε το τέρας και το βρήκε μέσα του, αλλά, πριν καλά-καλά χαρούν, το κατασπάραξαν οι γάτες επειδή βρομούσε ψαρίλα. Ήταν λυπηρό που ανάμεσα στους θεατές ελάχιστα νέα παιδιά. Ειδικά νεαροί ηθοποιοί, θα είχαν μόνο να διδαχτούν απ’ το γόνιμο τρίο Μποστ - Παπαγεωργίου - Πρωτοψάλτη.