Μερικές φορές, οι πιο απλές και προφανείς ιδέες επιφέρουν συναρπαστικά αποτελέσματα, αρκεί να βρεθεί κάποιος πρόθυμος να τις υλοποιήσει. Κάπως έτσι πρέπει να σκέφτηκε ο Κώστας Ζαμπέλης, βέρος Κυψελιώτης, από εκείνους που αγαπούν πραγματικά την περιοχή τους παρά την όποια υποβάθμιση έχει υποστεί τα τελευταία χρόνια. Καθότι φυσικός στο επάγγελμα και πρακτικό μυαλό, μάλλον τα οργάνωσε κάπως σαν εξίσωση: Χρειάζεται μια απλή και οικονομική λύση που να είναι ικανή να αναβαθμίσει ξανά την αισθητική της περιοχής, να της προσδώσει έναν ασφαλή χαρακτήρα, να βάλει τέλος στη μίζερη όψη που μπορεί να χαρακτηρίζει επιμέρους γωνιές της, αλλά και να προτρέψει τους Αθηναίους να προτιμήσουν εκ νέου την Κυψέλη ως τόπο διαμονής, ή να επιστρέψουν στα σπίτια που πιθανότατα διαθέτουν εκεί.
Αρκετοί δεν εγκαταλείπουν την Κυψέλη από πείσμα. Πώς να ελπίζεις στην αναβάθμιση μιας γειτονιάς αν εσύ ο ίδιος την παρατήσεις; Σίγουρα είναι χαρακτηριστικό του ανθρώπου να δένεται με τον τόπο που μεγάλωσε. Θεωρώ ότι τον ίδιο τοπικισμό παρουσιάζει και ο κάτοικος του Κολωνού αλλά και του Γαλατσίου.
Η λύση είναι το φως. «Περισσότερο φως - κυριολεκτικά και μεταφορικά» όπως αναφέρει ο Κώστας. Με άλλα λόγια, αν οι πολυκατοικίες φώτιζαν μαζικά τις εισόδους τους σε μόνιμη βάση κάθε βράδυ και αν οι καταστηματάρχες αναλάμβαναν να κάνουν το ίδιο με τις βιτρίνες των καταστημάτων τους, η εικόνα της Κυψέλης -αλλά και κάθε περιοχής- θα άλλαζε ριζικά.
Το «μανιφέστο» της δράσης Φωτεινή Κυψέλη είναι σαφές: «Είμαστε μια ομάδα κατοίκων της Κυψέλης που με ρομαντισμό και αισιοδοξία θέλουμε να δούμε και πάλι την Κυψέλη όπως ήταν κάποτε, πριν πολλά χρόνια, χωρίς να έχουμε καμία σχέση με κόμματα, δημοτική παράταξη κ.λπ. Οι αλλαγές που πρέπει να γίνουν είναι πολλές, όμως εμείς έχουμε βάλει στόχο το να υπάρχει φως σε αυτή την ιστορική περιοχή και ξεκινάμε από τα σπίτια μας και τις πολυκατοικίες στις οποίες ζούμε ή τα μαγαζιά που διαθέτουμε. Μη σκεφτείς "μα έχουμε, άλλα, σημαντικότερα προβλήματα", έτσι δεν γίνεται ποτέ τίποτα. Το κάθε πρόβλημα πρέπει να αντιμετωπίζεται ξεχωριστά και το πρόβλημα του σωστού φωτισμού λύνεται εύκολα, πολύ φτηνά με πολύ σημαντικό όφελος. Στόχος μας λοιπόν είναι η φωταγώγηση των εισόδων των πολυκατοικιών όπως και των βιτρινών των μαγαζιών της Κυψέλης».
Η «Φωτεινή Κυψέλη» ενημερώνει τους ενδιαφερόμενους ότι πλέον υπάρχουν λάμπες τεχνολογίας LED οι οποίες έχουν ισχύ 5 W, κόστος ιδιαίτερα χαμηλό και πολλές χιλιάδες ώρες λειτουργίας. Άρα, μια τέτοια λάμπα αν λειτουργεί για 12 ώρες κάθε μέρα, τότε σε έναν μήνα θα κοστίζει στην πολυκατοικία περίπου 0,36 €. Αν η είσοδος της πολυκατοικίας διαθέτει, για παράδειγμα, 8 λάμπες, τότε αν ανάβουν όλες αυτές για 12 ώρες κάθε μέρα, για τους χειμερινούς μήνες, θα κοστίσει στην πολυκατοικία για ένα μήνα περίπου 2,9 €. Στο webiste τους τα περιγράφουν πολύ αναλυτικά και εξηγούν τι ακριβώς πρέπει να κάνει το κάθε κτίριο ή κατάστημα για να συμμετέχει σε αυτή την πρωτοβουλία. Εν τω μεταξύ, ο Κώστα Ζαμπέλης φροντίζει να μας βάλει στο κλίμα ενθουσιασμού της δράσης:
Μεγάλωσες και ζεις στην Κυψέλη. Μπορείς να μου περιγράψεις με συντομία την εξέλιξη της γειτονιάς σου από τότε που τη θυμάσαι μέχρι και σήμερα;
Πράγματι, 37 χρόνια ζω στο ίδιο οικοδομικό τετράγωνο. Δεν ξέρω αν είναι καλό αυτό αλλά σίγουρα μπορώ να έχω εμπεριστατωμένη άποψη για όλη την εξέλιξη της Κυψέλης όλα αυτά τα χρόνια. Ήταν η εποχή που υπήρχαν τα πάντα στη γειτονιά μου. Το μαγαζί του Άρη με τα εργαλεία, η κάβα που μου χάριζε καραμέλες μέντας, το βιβλιοπωλείο του Μπονόβα που αλίμονο κι αν θυμάμαι πόσα matchbox μού είχαν αγοράσει από εκεί, ο Άγγελος ο τσαγκάρης κι οτιδήποτε άλλο μπορεί να δημιουργήσει ένα ωραίο και ζεστό κλίμα γειτονιάς. Σιγά σιγά προέκυψε η μανία φυγής. Λίγο το πρόβλημα του νέφους, λίγο η μόδα των βορείων προαστίων και μετά των νοτίων ήταν αρκετά για να ξεκινήσει η αντίστροφη πορεία για τον αστικό πυρήνα. Μετά εμφανίστηκαν τα εμπορικά κέντρα και η μόδα των πολυκαταστημάτων. Έπνιξαν πραγματικά τα μικρά καταστήματα που με τόσο κόπο πάλευαν να κρατηθούν στη ζωή τόσες δεκαετίες. Τώρα προτιμούμε να περάσουμε τη μισή μέρα σε κάποιους συγκεντρωμένους τόνους τσιμέντου προκειμένου να μην περπατήσουμε τη Φωκίωνος στην οποία κάποτε θα έβρισκες ό, τι χρειαζόσουν στα μαγαζιά. Νομίζω ότι όλα αυτά συνηγορούν στο ότι χάνεται, αν δεν έχει ήδη χαθεί, η έννοια της «γειτονιάς» - φυσικά από όλη την Αθήνα κι όχι μόνο την Κυψέλη.
Η Κυψέλη είναι από τις πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές του κόσμου. Ωστόσο είναι μια περιοχή που όσοι την έχουν ζήσει, δύσκολα την εγκαταλείπουν. Τι είναι αυτό που την κάνει τόσο ξεχωριστή;
Συμφωνώ, αλλά ας μην ξεχνάμε πόσο πυκνοκατοικημένες είναι οι πρωτεύουσες της Ευρώπης με τους επίσης στενούς δρόμους. Αναφέρεται συχνά η Κυψέλη για την πυκνή δόμησή της ενώ η ίδια ακριβώς παρουσιάζεται στο Παγκράτι και τους Αμπελόκηπους ή στη Μονμάρτη και τη Νάπολη αλλά ακόμα και σε μεγάλες πόλεις με δεκάδες κτίρια των 40 ορόφων. Ποτέ δεν ακούσαμε τίποτα για το πυκνοκατοικημένο Κολωνάκι στο οποίο οι δρόμοι βρίσκονται σε διαρκή βαλτωμένη κατάσταση από την κίνηση των αυτοκινήτων. Ωστόσο, αρκετοί δεν εγκαταλείπουν την Κυψέλη από πείσμα. Πώς να ελπίζεις στην αναβάθμιση μιας γειτονιάς αν εσύ ο ίδιος την παρατήσεις; Σίγουρα είναι χαρακτηριστικό του ανθρώπου να δένεται με τον τόπο που μεγάλωσε. Θεωρώ ότι τον ίδιο τοπικισμό παρουσιάζει και ο κάτοικος του Κολωνού αλλά και του Γαλατσίου. Κακά τα ψέματα όμως, ποια περιοχή έχει πεζόδρομο πολλών εκατοντάδων μέτρων, αναφερόμενος φυσικά στη Φωκίωνος Νέγρη ή ακόμα και στη μικρότερη σε μήκος Αγίας Ζώνης; Πάνω ακριβώς από την Κυψέλη βρίσκεται το Αττικό Άλσος ενώ στο άλλο σύνορο της βρίσκεται το Πεδίο του Άρεως. Μήπως τελικά η Κυψέλη έχει πιο πολύ ελεύθερο χώρο από όσο συνηθίζουμε διαχρονικά και ίσως σκόπιμα να θεωρούμε;
Η Φωτεινή Κυψέλη, μια κίνηση που ξεκίνησε αρχικά ως μια εντελώς προσωπική πρωτοβουλία, φαίνεται να εξελίσσεται, να προβάλλεται και να έχει μέλλον. Αφού ήταν τόσο απλό και αυτονόητο γιατί δεν είχε γίνει νωρίτερα;
Χωρίς διάθεση αυταρέσκειας ίσως είναι θέμα αποφασιστικότητας και ρίσκου. Αγνόησα τη γκρίζα διάθεση που έχουμε όλοι τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα και απλά σκέφτηκα ότι κάτι πρέπει να κάνω για αυτή την πόλη χωρίς να τα περιμένω όλα από το Κράτος ή τον Δήμο. Γνωρίζω πάρα πολύ καλά τα προβλήματα της περιοχής όμως θεώρησα ότι αν θέσεις έναν σαφή και συγκεκριμένο στόχο τότε τα πράγματα γίνονται πιο εύκολα. Πλέον το δυναμικό της ομάδας αποτελείται από αρκετούς φιλαθηναίους και γείτονες που διακρίνονται από έντονη διάθεση για αλλαγή, συναπόφοιτους του Λεοντείου Λυκείου, αλλά και εξειδικευμένους επαγγελματίες στον χώρο του φωτισμού που δίνουν δυναμικά το «παρών» σε αυτή την κίνηση. Και, πίστεψε με, αυτή είναι μόνο η αρχή.
Θέλω φως στους δρόμους και ασφαλή πεζοδρόμια και ο φοιτητής του Πολυτεχνείου και της ΑΣΟΕΕ να ψάξει πάλι για σπίτι δίπλα στη σχολή του, δηλαδή στην Κυψέλη.
Έχει συνδεθεί η πρωτοβουλία αυτή με κάποιο δικό σου δυσάρεστο βιωματικό περιστατικό που σε κινητοποίησε;
Πιο πολύ θα έλεγα πως είναι αυτή η διάθεση που σου ανέφερα για αλλαγή την ίδια στιγμή που και εγώ καλούμαι να πληρώσω ΕΝΦΙΑ, λογαριασμούς, δημοτικά τέλη και φόρους. Σαν να πηγαίνεις κόντρα στην απαισιοδοξία που όλοι δικαιολογημένα έχουμε στην Ελλάδα. Ταυτόχρονα βλέπω τον συμβολισμό πίσω από το φως. Είναι αυτό που θα δημιουργήσει κλίμα ασφάλειας και ζωντάνιας. Εξάλλου ο φωτισμός πάντα είχε και ρόλο διακόσμησης στα σπίτια μας. Ανάβεις φως πάντα μόνο στο δωμάτιο που κάθεσαι; Βέβαια, ναι, μάλλον κάτι κρύβεται από πίσω μια και κάποια μέρα, πριν πολλά χρόνια, μια είσοδος πολυκατοικίας ξαφνικά σκοτείνιασε πολύ.
Πού αποσκοπεί η κίνηση αυτή; Πώς θες να δεις την Κυψέλη ώστε να είσαι ικανοποιημένος;
Μια γειτονιά αποκτά ζωή όταν έχει κόσμο, κίνηση στις αγορές και φυσικά φως! Θέλω να δω πάλι το βιβλιοπωλείο λίγα μέτρα μακριά από το σπίτι μου. Να έχω δυνατότητα επιλογής ανάμεσα σε δύο ζαχαροπλαστεία και να ξέρω ότι θα έχω τρόπο να περπατήσω και πάλι στην πλούσια αγορά της Πατησίων. Θέλω να κινούμαι με ασφάλεια χωρίς να σκέφτομαι πότε και πώς θα κυκλοφορήσω. Θέλω φως στους δρόμους και ασφαλή πεζοδρόμια και ο φοιτητής του Πολυτεχνείου και της ΑΣΟΕΕ να ψάξει πάλι για σπίτι δίπλα στη σχολή του, δηλαδή στην Κυψέλη. Φυσικά λίγο πολύ όλα αυτά ισχύουν, απλώς λείπει η ποικιλία η οποία έχω την αίσθηση ότι θα έρθει δεδομένου ότι πολλοί επαγγελματίες ανοίγουν νέα καταστήματα και πάλι!
Περνάμε στα πρακτικά. Θα συνεργαστείτε με συγκεκριμένα καταστήματα φωτισμού ώστε να είναι οικονομική η συμμετοχή του κοινού στην πρωτοβουλία; (π.χ. με καταστηματάρχες μόνο στην Κυψέλη ή σκοπεύετε να διευρύνετε τη δράση και εκτός περιοχής;)
Ήδη υπάρχουν καταστήματα φωτισμού που μας υποστηρίζουν ενεργά, ενώ η ομάδα μας θα δεχθεί με χαρά οποιαδήποτε άλλη ανιδιοτελή προσφορά καταστημάτων και γενικότερα επαγγελματιών του χώρου του φωτισμού, όπου και αν βρίσκονται. Γιατί όχι, μια από τις κολοσσιαίες εταιρίες φωτισμού ας στηρίξει την κίνηση αυτή χωρίς να μένει απλά στην αναγνώριση του ρομαντισμού που μας διακρίνει. Ένα «μπράβο» μας τιμά, αλλά δεν αρκεί.
Γιατί πιστεύεις ότι το μεγαλύτερο πάρκο που γειτνιάζει με την Κυψέλη, το Πεδίον του Άρεως, έχει αποτύχει να αναδειχθεί σε πόλο έλξης των κατοίκων και υγιή πυρήνα πρασίνου; Τι πρέπει να αλλάξει;
Το Πεδίον του Άρεως είναι ένα ακόμα δείγμα της εγκατάλειψης από την υπερνομαρχία, το κράτος και τον Δήμο. Την ίδια στιγμή που οι πλατείες είναι βρώμικες, χωρίς ασφαλείς παιδικές χαρές και σιντριβάνια σε λειτουργία, οι ίδιοι λόγοι έχουν μετατρέψει τον χώρο αυτό σε τοπίο εγκατάλειψης και σκότους. Δεν πρόκειται για ιδιωτική περιουσία, άρα όλοι οι υπεύθυνοι ας ενδιαφερθούν για το πάρκο όσο ενδιαφέρονται και για το πάρκο Ελευθερίας και άλλους χώρους που βρίσκονται στο κέντρο της Αθήνας. Εύκολα διακρίνεις την κακή συντήρηση πρασίνου, τον μέτριο φωτισμό, τα σκουπίδια, τα σπασμένα παγκάκια κ.λπ. Κάπως έτσι επιβιώνει το πολύπαθο πάρκο.
Πες μας μια αγαπημένη σου γωνιά της Κυψέλης, εσωτερική ή εξωτερική, που δεν είναι πολύ γνωστή.
Δυστυχώς ό, τι δεν ήταν πολύ γνωστό πλέον δεν υπάρχει. Τα γνωστά επιβιώνουν πλέον! Δεν θα ξεχάσω όμως τότε, την εποχή του βινυλίου, το υπόγειο δισκάδικο στη Φωκίωνος Νέγρη στο οποίο περνούσα ώρες. Τότε που δεν ήξερες ποιον δίσκο ήθελες, ούτε αν είχες λεφτά να τον αγοράσεις - απλώς με τη χαρακτηριστική κίνηση του χεριού χάζευες τα εξώφυλλα από τους δίσκους. Όμως ακόμα κι αν δεν ανήκει στις άγνωστες γειτονιές, το μοναδικό στυλ του bar «Au Revoir» δε νομίζω ότι υπάρχει αλλού στην Ελλάδα κι έτσι παραμένει αγαπημένο μέρος, ελάχιστα μέτρα μακριά από το σπίτι μου.
Ποια θεωρείς συνοπτικά ότι είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα το κέντρο της Αθήνας;
Τίποτα σπάνιο και πρωτάκουστο. Κακά πεζοδρόμια, σκοτεινοί δρόμοι, ανεκμετάλλευτα νεοκλασικά κτίρια, ελάχιστες παιδικές χαρές, καμία σοβαρή λύση για όσους παρκάρουν σε διαβάσεις πεζών, μηδενικοί ποδηλατόδρομοι, λιγοστό πράσινο. Ας κάνουμε τις γειτονιές, τις περιοχές και τις πόλεις μας πιο ανθρώπινες, πιο φωτεινές! Μπορούμε!
Info
«Φωτεινή Κυψέλη»
www.facebook.com/fotinikipseli
σχόλια