Είναι δέκα το πρωί και στο πάρκινγκ του Ναυταθλητικού Ομίλου Καλλιθέας κάνει τσουχτερό κρύο. Έχουμε έρθει για να βρούμε τον Άλεξ, έναν τολμηρό Γάλλο αρχιτέκτονα που στα 28 του παράτησε τη δουλειά του και αποφάσισε να γυρίσει τον κόσμο με ένα βαν. Αυτό τον καιρό βρίσκεται στην Αθήνα. Τον βλέπουμε από μακριά να στέκεται δίπλα στο λευκό του όχημα και να μας υποδέχεται χαμογελαστός και νυσταγμένος, μιλώντας σπαστά αγγλικά. «Δεν ήθελα το βαν μου να είναι φανταχτερό απ’ έξω για να μην προσελκύει τους περίεργους» μας λέει. Η εικόνα αλλάζει τελείως όταν ανοίγει την πόρτα, αντικρίζουμε ένα ολόκληρο σπίτι και ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε στη μέση ενός ψυχρού πάρκινγκ. Μας σερβίρει ζεστό καφέ που μόλις έφτιαξε στη μικρή, αλλά πλήρως εξοπλισμένη κουζίνα του και μας προτρέπει να καθίσουμε στα αναπαυτικά κρεβάτια-καναπέδες.
Ο Άλεξ πήρε την απόφαση να ταξιδέψει πριν από έναν χρόνο. Δούλευε ως αρχιτέκτονας σε ένα γραφείο στην πόλη Nancy της βόρειας Γαλλίας, έπαιρνε έναν πολύ καλό μισθό, αλλά όνειρό του ήταν να ταξιδέψει στον κόσμο για να δει καινούργια πράγματα. Μάζεψε αρκετά χρήματα για να μπορέσει να ζήσει άνετα για δύο χρόνια, χωρίς να χρειάζεται να δουλεύει, και ξεκίνησε να φτιάχνει το βαν του, το οποίο κατασκεύασε μόνος του, από την αρχή. «Έμαθα Μηχανολογία και Ηλεκτρολογία, ξέρω πού βρίσκεται ακόμα και η πιο μικρή βίδα του» μας εξηγεί. «Δεν ήταν εύκολο, αλλά μου άρεσε και το έκανα με όρεξη. Βοήθησαν και πολλοί φίλοι, που είναι πιο ειδικοί. Δεν το σκέφτηκα και πολύ, η απόφαση ήρθε εντελώς φυσικά. Ήξερα μόνο ότι ήθελα να ταξιδέψω και να δω τον κόσμο». Μέχρι στιγμής έχει πάει στη Δανία, στη Σουηδία, στη Νορβηγία και στη Φινλανδία. «Από τη Φινλανδία πήρα το πλοίο, πέρασα στον Ταλίν κι ένας εντελώς καινούργιος κόσμος εμφανίστηκε μπροστά μου» λέει. «Διέσχισα όλες τις χώρες της Βαλτικής και μετά συνέχισα νότια ‒Πολωνία, Ουγγαρία, Ρουμανία, Βουλγαρία‒ και επειδή έκανε πολύ κρύο στη Βουλγαρία, αποφάσισα να έρθω στην Ελλάδα, σαν τα αποδημητικά πουλιά, κάτι ξέρουν κι αυτά. Η Ευρώπη είναι μεγάλη, αλλά τώρα μου φαίνεται πολύ πιο μικρή. Οι αποστάσεις αποκτούν άλλη διάσταση όταν είσαι σε ένα βαν και πηγαίνεις όπου θέλεις. Φαντάσου ότι για να πας στην Κίνα από τη Γαλλία, με συνεχή οδήγηση βέβαια, χρειάζεσαι μόλις επτά μέρες! Οι φίλοι μου μού έλεγαν ότι είμαι τρελός και ότι μπορεί να μην ξαναβρώ μια τόσο καλή δουλειά σαν αυτή που άφησα, αλλά εμένα δεν με ένοιαζε, ήθελα απλώς να ταξιδέψω».
Έχω μάθει να μην ανησυχώ για το μέλλον αλλά να ζω τη μέρα και να εκπλήσσομαι με όσα μου φέρνει. Όσο κλισέ και να ακούγεται, αυτή είναι η ουσία για μένα. Να μην είμαι προετοιμασμένος για τίποτα αλλά ανοιχτός σε όλα.
Όσο μιλάει, παρατηρώ το εσωτερικό του βαν: έχει ξύλινο πάτωμα, ωραία υφάσματα, έχει βάλει να παίζει ατμοσφαιρική μουσική, όλα είναι τακτοποιημένα και αποπνέουν ζεστασιά. Στους τοίχους έχει μικρά έργα τέχνης, σουβενίρ από διάφορες πόλεις, ένα περίεργο καπέλο με χρυσές πούλιες, μια πλαστική μπασκέτα κι ένα μικρούλι αναρριχητικό φυτό που έχει μαραθεί. «Όταν έφευγα από τη Γαλλία οι φίλοι μου διοργάνωσαν ένα πάρτι και μου χάρισαν όλοι από κάτι». «Δεν σου λείπουν;» τον ρωτάω. «Δεν έχουν προλάβει (γέλια). Μιλάμε καθημερινά στο τηλέφωνο ή στο Skype, έρχονται και με επισκέπτονται. Οι φίλοι είναι σημαντικοί, όπως και η οικογένεια, δεν έφυγα από τη Γαλλία για να απομακρυνθώ από τους δικούς μου ανθρώπους». Το βαν έχει πλήρη ενεργειακή αυτονομία, φυσικό αέριο, ηλεκτρικό και νερό, μόνο που είναι κρύο. «Ναι, το ντους μου το κάνω με παγωμένο νερό, αλλά τα πάντα είναι θέμα συνήθειας. Η τουαλέτα μου είναι μια φορητή χημική, από αυτές που χρησιμοποιούν στο ελεύθερο κάμπινγκ. Δεν τη χρησιμοποιώ και πολύ συχνά, γιατί συνήθως πηγαίνω σε μπαρ ή καφέ ή σε σπίτια ανθρώπων που γνωρίζω και είναι αρκετά ευγενικοί (γέλια). Πολλές φορές πηγαίνω σε γυμναστήρια και εκεί έχουν ντουζιέρες και το καλοκαίρι πηγαίνω στην παραλία ή σε οργανωμένο κάμπινγκ. Μου αρέσει πολύ να μαγειρεύω και το κάνω συχνά εδώ στο βαν. Αλλά επειδή δεν έχω ψυγείο, αναγκάζομαι να μαγειρεύω πιο πολύ με λαχανικά, είναι πολύ εύκολο. Η αγαπημένη μου γωνιά στο βαν είναι η βιβλιοθήκη μου. Όλο αυτό το διάστημα έχω διαβάσει τόσα βιβλία, όσα δεν είχα διαβάσει όλη μου τη ζωή».
Προσφέρεται να μας πάει μια βόλτα με το βαν. Ο Άλεξ ασφαλίζει τα πάντα στο πίσω μέρος του φορητού σπιτιού του και κλείνει τις πόρτες. Έρχεται στη θέση του οδηγού, βάζει μπρος τη μηχανή, τη μουσική και ξεκινάει. Δεν βιάζεται γιατί έχει άφθονο χρόνο. «Οι άλλοι οδηγοί εκνευρίζονται γιατί οδηγώ πολύ αργά και απολαμβάνω τη διαδρομή. Δεν ήταν, όμως, πάντα έτσι. Στην αρχή του ταξιδιού, όταν πάθαινε κάτι το βαν μου, με έπιανε πανικός και αγχωνόμουν. Τώρα, ακόμα κι αν η μηχανή μου αρχίσει να βγάζει καπνούς, θα παρκάρω, θα διαβάσω κάτι, θα ξεκουραστώ και μετά θα ασχοληθώ με τη βλάβη. Έχω μάθει να μην ανησυχώ για το μέλλον αλλά να ζω τη μέρα και να εκπλήσσομαι με όσα μου φέρνει. Όσο κλισέ και να ακούγεται, αυτή είναι η ουσία για μένα. Να μην είμαι προετοιμασμένος για τίποτα αλλά ανοιχτός σε όλα. Έχω συνειδητοποιήσει επίσης ότι στους ανθρώπους αρέσει πολύ να βοηθάνε ‒ δεν είναι λίγες οι φορές που εντελώς άγνωστοι άνθρωποι μου φέρθηκαν αλτρουιστικά. Δεν είμαστε και τόσο κακοί τελικά, απλώς πολλές φορές επικεντρωνόμαστε ίσως μόνο στα προβλήματα και χάνουμε λίγο την μπάλα».
Διασχίζουμε την παραλιακή και μιλάμε για την Αθήνα. «Δεν έχω περάσει ούτε μία βαρετή μέρα στην Αθήνα» λέει ο Άλεξ. «Πάντα καταλήγω σε πάρτι ή σε κάποια μάζωξη. Γνωρίζω συνέχεια ανθρώπους φιλικούς κι ενδιαφέροντες. Κάθε μέρα είναι μια ευχάριστη έκπληξη, όπως σήμερα, που ήρθε μια δημοσιογράφος κι ένας φωτογράφος ‒ ούτε που θα το φανταζόμουν αυτό προχθές. Γι’ αυτό και αποφάσισα να μείνω εδώ περισσότερο απ’ όσο υπολόγιζα. Πώς να μη σου αρέσει μια πόλη που είναι γεμάτη ζωή; Όπου και να πας γίνεται κάτι, έχει παντού γκράφιτι, πολύ καλό φαγητό, δεν είναι ακριβή κι έχει δίπλα της θάλασσα αλλά και βουνό».
«Δεν θα σου λείψει η Αθήνα;». «Δεν έχω χρόνο να νιώσω νοσταλγία όταν φεύγω από μια χώρα και πηγαίνω σε κάποια άλλη. Το μόνο που σκέφτομαι είναι ο επόμενος προορισμός. Από δω θα ταξιδέψω προς την Τουρκία και από εκεί προς τη Μέση Ανατολή και την Ινδία. Δεν ξέρω ούτε πότε, ούτε αν θα επιστρέψω στη Γαλλία. Ξέρω μόνο ότι έχω χρήματα για έναν χρόνο ακόμη. Μπορεί στην πορεία να βρω τον έρωτα της ζωής μου και να μείνω εκεί, μπορεί να βρω κάποια δουλειά που θα μου αρέσει, μπορεί να συνεχίσω τα ταξίδια δουλεύοντας μέσω Ίντερνετ. Βγάζω φωτογραφίες, γράφω πολύ, σχεδιάζω κτίρια. Δεν είναι εύκολος ο τρόπος που ζω, αλλά δεν είναι και δύσκολος. Το σίγουρο είναι ότι νιώθω πραγματικά ελεύθερος να κάνω ό,τι θέλω. Δεν είναι ότι κουράστηκα ή βαρέθηκα τη ζωή μου στη Γαλλία, απλώς ήθελα να ζήσω νέες περιπέτειες».
Μου θυμίζει τον Jon Krakauer και την ταινία που είναι βασισμένη στο βιβλίο του, «Into the Wild»:
«… Κάνε μια ριζική αλλαγή στον τρόπο που ζεις και ξεκίνα με τόλμη να κάνεις πράγματα που πριν δεν έκανες ή ήσουν επιφυλακτικός ακόμη και να τα προσπαθήσεις. Τόσο πολλοί άνθρωποι ζούνε δυστυχισμένοι, αλλά δεν παίρνουν την απόφαση να αλλάξουν την κατάστασή τους μάλλον επειδή έχουν συνηθίσει σε μια ζωή ασφαλή και άνετη. Τίποτα δεν είναι πιο ζημιογόνο για τον άνθρωπο από το “εξασφαλισμένο μέλλον”. Η ουσία της ανθρώπινης ζωής είναι το πάθος για περιπέτεια. Η δυνατότητα να ευχαριστιόμαστε τη ζωή έρχεται με τις νέες εμπειρίες, άρα δεν υπάρχει μεγαλύτερη ικανοποίηση από τον συνεχώς μεταβαλλόμενο ορίζοντα και την ανατολή ενός διαφορετικού ήλιου κάθε μέρα. Ο μόνος τρόπος για να πάρει κάποιος όσο περισσότερα γίνεται από αυτήν τη ζωή είναι να ξεπεράσει την έμφυτη κλίση του για μονοτονία και να υιοθετήσει μια ζωή ανατροπών, που στην αρχή μπορεί να του φανεί αλλοπρόσαλλη, αλλά μόλις τη συνηθίσει θα καταφέρει να δει όλο το νόημα και την απίστευτη ομορφιά του ξεκάθαρα μπροστά του..» ‒ ένα από τα πιο γνωστά αποσπάσματα του βιβλίου του. Του το διαβάζω από το κινητό.
«Μα, ναι! Έχει δίκιο ο τύπος» λέει ο Άλεξ. «Βέβαια, απ’ ό,τι θυμάμαι, πέθανε μόνος του σε ένα δάσος στην Αλάσκα. Θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντικοί οι φίλοι και η οικογένεια, αλλά ακόμη πιο σημαντικοί είναι οι άνθρωποι που γνωρίζεις τυχαία στην καθημερινότητά σου. Δεν πιστεύω ότι μπορείς να βρεις την ουσία της ύπαρξής σου αν κάθεσαι μόνος σου και σκέφτεσαι, πιστεύω ότι θα αυτό θα το καταφέρεις μόνο μέσω των άλλων. Έχω απογοητευτεί λίγο από τον εαυτό μου τελευταία. Δεν θέλω να είμαι ένας απλός παρατηρητής, δεν θέλω μόνο να παρτάρω και να βλέπω τοπία. Θέλω να προσφέρω σε κάθε τόπο όπου πηγαίνω ό,τι μπορώ, από ένα υπαίθριο σινεμά μέχρι κρέπες στους περαστικούς, και αυτό το συνειδητοποίησα μέσα από το ταξίδι μου. Και αν θυμάσαι, ο Jon Krakauer («Into the Wild»), ενώ αργοπέθαινε από δηλητηρίαση μόνος του στην Αλάσκα, από επιλογή, έγραψε στο σημειωματάριό του: “Happiness (is) only real when shared” [Η ευτυχία είναι πραγματική (μόνο) όταν την μοιράζεσαι]».