Κατατέθηκε σήμερα στη Βουλή το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων «Εξορθολογισμός ασφαλιστικής νομοθεσίας, ενίσχυση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων και άλλες διατάξεις», μετά την ολοκλήρωση της δημόσιας διαβούλευσης και της ενσωμάτωσης σχολίων που προέκυψαν από αυτήν.
Οι ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο εστιάζουν σε τέσσερις άξονες: Την οικονομική στήριξη των ευάλωτων ομάδων, τον εξορθολογισμό ασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών διατάξεων, τη ρύθμιση ζητημάτων αγοράς εργασίας, ισότητας και κατάργησης των διακρίσεων στο πεδίο των εργασιακών σχέσεων και προνοιακά ζητήματα.
Όπως αναφέρει το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων σε ανακοίνωσή του, σε σχέση με το κείμενο που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση, οι σημαντικότερες προσθήκες είναι οι εξής:
- Επιταχύνεται ο χρόνος καταβολής των ποσών που θα προκύψουν από το «ξεπάγωμα» των συντάξεων την 1η Ιανουαρίου 2023, καθώς εισάγεται ρύθμιση που προβλέπει ότι η Κοινή Υπουργική Απόφαση για την αναπροσαρμογή των συντάξεων θα εκδίδεται από εδώ και στο εξής, μέχρι το τέλος του έτους, λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία της Εισηγητικής Έκθεσης του κρατικού προϋπολογισμού του έτους που αφορά.
- Μονιμοποιείται η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες.
- Καταργούνται όλες οι επιμέρους συνταξιοδοτικές διατάξεις των φορέων που έχουν ενταχθεί στον ΕΦΚΑ για τη χορήγηση αναπηρικής σύνταξης από κοινή νόσο και δημιουργείται ένα ενιαίο πλαίσιο για όλα τα Άτομα με Αναπηρία, με άρση της διάκρισης σε «παλαιούς» και «νέους» ασφαλισμένους, που προβλεπόταν, μέχρι τώρα.
- Θεσπίζεται το πρόγραμμα της πρώιμης παρέμβασης για παιδιά 0-6 ετών που έχουν διαγνωστεί με αναπηρίες ή αναπτυξιακές δυσκολίες.
Με το νομοσχέδιο εξειδικεύονται οι απαιτούμενες ρυθμίσεις για την εφαρμογή μεγάλου μέρους του «κοινωνικού πακέτου», τους βασικούς άξονες του οποίου είχε παρουσιάσει ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, από το βήμα της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης και, συγκεκριμένα:
- Προβλέπονται οι όροι για την έκτακτη οικονομική ενίσχυση προς ευάλωτους συνταξιούχους και ανασφάλιστους υπερήλικες, καθώς και τους δικαιούχους αναπηρικού επιδόματος, Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος και επιδόματος παιδιού, που θα καταβληθεί έως τις 20 Δεκεμβρίου. Ειδικά, για τον επόμενο μήνα, η τακτική καταβολή των προνοιακών επιδομάτων του Οργανισμού Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ), καθώς και η καταβολή του επιδόματος γέννησης, του επιδόματος αναδοχής και του επιδόματος ομογενών, θα πραγματοποιηθεί έως τις 20 Δεκεμβρίου (και όχι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μήνα, όπως προβλέπεται από τη νομοθεσία).
- Περιλαμβάνεται σειρά ρυθμίσεων, τα κύρια σημεία των οποίων έχουν ήδη παρουσιαστεί από το υπουργείο Εργασίας, όπως, ενδεικτικά, η μείωση του χρόνου παραγραφής μη βεβαιωμένων οφειλών στον ΕΦΚΑ σε 10 χρόνια (από 20), ο διπλασιασμός των δόσεων για πάγια ρύθμιση ασφαλιστικών οφειλών σε 24 δόσεις (από 12), η κατάργηση της ειδικής εισφοράς 1% για τους ασφαλισμένους του τ. Ταμείου Προνοίας Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΠΔΥ), καθώς και για τις λοιπές κατηγορίες ασφαλισμένων που δεν είναι ασφαλισμένοι στο ΤΠΔΥ και η επέκταση της «μάχιμης πενταετίας» σε όλους τους ενστόλους.
- Θεσπίζεται η επέκταση της άδειας μητρότητας σε εννέα μήνες (από έξι) και τα κίνητρα μετατροπής συμβάσεων μερικής απασχόλησης σε συμβάσεις πλήρους απασχόλησης.
- Αντιμετωπίζονται ζητήματα ίσης μεταχείρισης, όπως σχετικά με τις διακρίσεις σε βάρος οροθετικών στον χώρο εργασίας.
Οι σημαντικότερες ρυθμίσεις του νομοσχεδίου
Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, οι σημαντικότερες ρυθμίσεις του νομοσχεδίου είναι οι εξής:
«1. Προβλέπονται οι όροι και οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης στους ευάλωτους συνταξιούχους, τους δικαιούχους αναπηρικού επιδόματος, τους ανασφάλιστους υπερήλικες, τους δικαιούχους Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος και τους δικαιούχους επιδόματος παιδιού, έως τις 20 Δεκεμβρίου 2022.
- Δικαιούχοι του μέτρου είναι 2,3 εκατομμύρια ευάλωτοι συμπολίτες μας. Υπενθυμίζεται ότι, όπως είχε δηλώσει ο πρωθυπουργός από το βήμα της ΔΕΘ, το μέτρο αφορά και τους μακροχρόνια ανέργους από 12 έως 24 μήνες - στη βάση του μοντέλου που εφαρμόστηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας - που δεν είναι δικαιούχοι του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, όμως γι' αυτούς δεν απαιτείται νομοθετική ρύθμιση, αλλά απόφαση της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ).
- Οι διαφορές σε σχέση με την προηγούμενη καταβολή (Απρίλιος 2022) είναι πως το ποσό αυξάνεται στα 250 ευρώ (από 200 προηγουμένως), ενώ διευρύνονται και τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια για τους ευάλωτους συνταξιούχους.
Α. Ειδικότερα, όσον αφορά στους ευάλωτους συνταξιούχους, δυνητικοί δικαιούχοι του βοηθήματος είναι όσοι, κατά τον μήνα Νοέμβριο 2022, λαμβάνουν:
α) οριστική ή προσωρινή κύρια σύνταξη ή προκαταβολή κύριας σύνταξης, λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου,
β) προσυνταξιοδοτική παροχή,
γ) αναπηρικά επιδόματα (όσα καταβάλλονται από τον e-ΕΦΚΑ),
δ) καταλαμβάνονται επίσης και οι συνταξιούχοι εκείνοι που λαμβάνουν σύνταξη από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 4387/2016 (ανάπηροι πολέμου, καλλιτέχνες, κλπ).
Προκειμένου να προσδιοριστούν οι τελικοί δικαιούχοι, θα εξεταστεί ότι συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:
- Το ετήσιο ατομικό φορολογητέο εισόδημα για το φορολογικό έτος 2022 δεν υπερβαίνει τις 9.600 ευρώ (από 7.200 προηγουμένως).
- Το ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο εισόδημά τους (το άθροισμα των φορολογητέων εισοδημάτων του υπόχρεου και του/της συζύγου/μέρους συμφώνου συμβίωσης) δεν υπερβαίνει τις 16.800 ευρώ (από 14.400 προηγουμένως).
- Η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού που προκύπτει από την πράξη διοικητικού προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ έτους 2022 (φορολογικού έτους 2021), δεν υπερβαίνει το ποσό των 300.000 ευρώ (από 200.000 προηγουμένως).
- Είναι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας και έχουν υποβάλει δήλωση φορολογίας εισοδήματος για το φορολογικό έτος 2021.
- Το ύψος της ενίσχυσης ανά δικαιούχο είναι 250 ευρώ, ανεξάρτητα του αριθμού εξαρτώμενων μελών αυτού. Σε περίπτωση που και οι δύο σύζυγοι είναι δικαιούχοι της ενίσχυσης, τότε η ενίσχυση καταβάλλεται και στους δύο δικαιούχους. Εάν ο δικαιούχος λαμβάνει σύνταξη και από τον e-ΕΦΚΑ και το ΓΛΚ, η ενίσχυση καταβάλλεται από τον ΕΦΚΑ.
Β. Όσον αφορά στη χορήγηση έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης προς τους 174.000 περίπου δικαιούχους αναπηρικού επιδόματος του ΟΠΕΚΑ, προβλέπεται ότι, για τον Δεκέμβριο, οι προνοιακές παροχές σε χρήμα προσαυξάνονται κατά 250 ευρώ.
Γ. Προβλέπεται επίσης ότι η μηνιαία σύνταξη ανασφάλιστων υπερηλίκων και το επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης ανασφάλιστων υπερηλίκων χορηγούνται προσαυξημένα κατά 250 ευρώ στους 36.000 περίπου δικαιούχους. Διευκρινίζεται ότι, αν ένας χαμηλοσυνταξιούχος του ΕΦΚΑ είναι ταυτόχρονα δικαιούχος αναπηρικού ή άλλου επιδόματος του ΟΠΕΚΑ, θα λάβει μόνο την ενίσχυση των χαμηλοσυνταξιούχων.
Δ. Με στόχο τη στήριξη των ωφελουμένων του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, δηλαδή των νοικοκυριών που διαβιούν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, τον Δεκέμβριο θα χορηγηθεί διπλή δόση στους περίπου 225.000 δικαιούχους του.
Ε. Προβλέπεται επίσης η εφάπαξ οικονομική ενίσχυση για τον Δεκέμβριο των οικογενειών που λαμβάνουν επίδομα παιδιού, η οποία αντιστοιχεί σε μιάμιση επιπλέον μηνιαία δόση επιδόματος παιδιού. Το ποσό της ενίσχυσης ανέρχεται σε 105 ή 63 ή 42 ευρώ για κάθε παιδί για το πρώτο και δεύτερο παιδί, ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος και σε 210 ή 126 ή 84 ευρώ από το τρίτο και για κάθε επόμενο παιδί. Η έκτακτη δόση καταβάλλεται, μέχρι τις 20 Δεκεμβρίου, στους δικαιούχους του επιδόματος κατά το πέμπτο δίμηνο του 2022. Αντίστοιχη έκτακτη δόση καταβάλλεται στους λοιπούς νέους δικαιούχους του επιδόματος του 2022, μετά την έγκριση της αίτησής τους.
