Την οργή της Βαρσοβίας προκάλεσε η απόφαση γερμανικού οίκου δημοπρασιών να πουλήσει πίνακα του Βασίλι Καντίνσκι.
Οι πολωνικές αρχές χαρακτήρισαν σκανδαλώδη την απόφαση, καθώς υποστηρίζουν ότι το έργο του 1928 εκλάπη από το Εθνικό Μουσείο της Βαρσοβίας το 1984. Από την πλευρά του, ο οίκος δημοπρασιών Grisebach απάντησε ότι ερεύνησε τις σχετικές πληροφορίες του πολωνικού υπουργείου Πολιτισμού και κατέληξε ότι δεν υπάρχει νομικό πρόβλημα για τη δημοπρασία.
Ο πίνακας πουλήθηκε 310.000 ευρώ, αλλά μετά την οργισμένη αντίδραση της Πολωνίας ο οίκος Grisebach αποφάσισε να αναστείλει την οριστικοποίηση της πώλησης. Πολωνοί αξιωματούχοι αναφέρουν ότι ο πίνακας του Καντίνσκι έχει στην πίσω πλευρά μια σφραγίδα του μουσείου από το οποίο προήλθε αρχικά.
Ο Πολωνός πρόξενος στο Βερολίνο, Μάρτσιν Κρολ, παρέστη στη δημοπρασία, αλλά δεν κατάφερε να αποτρέψει την πώληση του έργου τέχνης. Ο ίδιος δήλωσε πως ο πίνακας έχει συμπεριληφθεί σε βάση δεδομένων της Ιντερπόλ με κλεμμένα έργα τέχνης.
«Ο γερμανικός οίκος δημοπρασιών ενήργησε σαν έμπορος κλοπιμαίων. Πούλησε τον Καντίνσκι παρότι γνώριζε ότι έχει κλαπεί από πολωνικό μουσείο», έγραψε στο Twitter ο Πιοτρ Γκλίνσκι, αντιπρόεδρος της πολωνικής κυβέρνησης και υπουργός Πολιτισμού.
Το υπουργείο ανακοίνωσε ότι θα λάβει νομικά μέτρα για την ανάκτηση του πίνακα, χαρακτηρίζοντας τη δημοπρασία «ιδιαίτερα ανήθικη και ενάντια στα στάνταρντ που θα έπρεπε να ισχύουν στη διεθνή αγορά τέχνης».
Ο οίκος Grisebach απάντησε ότι ο έλεγχος της ιδιοκτησίας του πίνακα έγινε με «τη μεγαλύτερη προσοχή» και πως κατέληξε στο «ξεκάθαρο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχουν νομικές αντιρρήσεις για τη δημοπρασία». Παρόλα αυτά, αποφάσισε να ζητήσει δικαστικό έλεγχο και ανέστειλε την ολοκλήρωση της πώλησης μέχρι να λάβει δεσμευτικές διευκρινήσεις.
Η πώληση του Καντίνσκι αποτέλεσε ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα για την Πολωνία, που ακόμη προσπαθεί να ανακτήσει χιλιάδες έργα τέχνης που λεηλάτησαν οι Ναζί κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η πώληση αντικατοπτρίζει μια ευρύτερη απροθυμία από πλευράς της Γερμανίας για την επιστροφή κλεμμένων περιουσιακών στοιχείων στην Πολωνία, δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Αρκάντιους Μούλαρτσικ.
«Δεν θέλουν να επιστρέψουν πολύ σημαντικά πολιτιστικά αγαθά που έκλεψαν από την Πολωνία. Το βασικό πρόβλημα για εμάς είναι πως η γερμανική νομοθεσία προστατεύει αυτή την κλοπή. Αυτό δεν φαίνεται καλό για το γερμανικό κράτος δικαίου», δήλωσε στο BBC.
Η γερμανική νομοθεσία, επεσήμανε, επιτρέπει τέτοιες πωλήσεις επειδή ένα έργο δεν θεωρείται πλέον κλεμμένο έπειτα από 30 χρόνια. «Θεωρώ ότι αυτή η κατάσταση είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα, καθώς βλέπουμε ότι η γερμανική κυβέρνηση και η Γερμανία γενικότερα έχει ένα πρόβλημα με αποζημιώσεις και κλεμμένα περιουσιακά στοιχεία, πολιτιστικά ακίνητα που κατασχέθηκαν από την Πολωνία. Πολλά από αυτά βρίσκονται τώρα σε γερμανικό έδαφος», ανέφερε.
Με πληροφορίες από BBC