Η Ε.Ο. 17Ν δεν πήρε μόνο το όνομά της από την 17η Νοεμβρίου του 1973, αλλά και μερικές απ' τις ιδέες της, τις οποίες προώθησε πάντως με αρκετά διαφορετικό τρόπο απ' αυτόν των εξεγερμένων του Πολυτεχνείου. Η οργάνωση αυτοπροσδιορίστηκε ως μαρξιστική και αντιιμπεριαλιστική, ενώ οι προκηρύξεις της είχαν έντονο αντιαμερικανικό χαρακτήρα. Απ' την ίδρυσή της ως και το 2002 που έγινε η εξάρθρωσή της, οι δολοφονικές επιθέσεις της είχαν ως αποτέλεσμα 23 νεκρούς και πολλούς τραυματίες.
Ακολουθούν μερικά στοιχεία για τη δράση της. Άλλα έγιναν γνωστά στην εποχή τους, άλλα εκ των υστέρων.
1. Μια γυναίκα έδωσε στον Ζαν Πολ Σαρτρ την πρώτη πρώτη προκήρυξη της 17Ν
Ο Ζαν Πολ Σαρτρ, θα βρεθεί, χωρίς να ευθύνεται εμπλεκόμενος με τη 17Ν. Μια γυναίκα θα του παραδώσει έναν φάκελο με την προκήρυξη της πρώτης δολοφονικής επίθεσης που είχε αποτέλεσμα το θάνατο του ακόλουθου της αμερικανικής πρεσβείας, Pίτσαρντ Γουέλς το 1975. Ο Γάλλος φιλόσοφος χωρίς να γνωρίζει περί τίνος ακριβώς πρόκειται, θα την εμπιστευτεί στον διευθυντή της εφημερίδας «Liberation» Σερζ Ζιλί, αλλά ο ίδιος δεν πείθεται από τα γραφόμενα και δεν τη δημοσιεύει.
Την φυλάει ωστόσο μέσα σε ένα συρτάρι, για να την ανασύρει ένα χρόνο αργότερα, στις 26 Δεκεμβρίου του 1976. Αφορμή θεωρείται ότι αποτέλεσε η δολοφονία από την οργάνωση του βασανιστή Ευάγγελου Μάλλιου στις 14 Δεκεμβρίου 1976.
Σε συνέντευξή του, που είχε παραχωρήσει στον ανταποκριτή της "Eλευθεροτυπίας" στο Παρίσι, Φοίβο Oικονομίδη, ο Σερζ Zιλί είχε μιλήσει για το «μεσάζοντα» που μετέφερε την προκήρυξη, λέγοντας ότι «Πρόκειται για φίλο που μου είχε εμπιστευθεί και στο παρελθόν πληροφορίες που επιβεβαιώθηκαν. Eίναι ό,τι θα λέγαμε δημοσιογραφικά "έγκυρη πηγή"». Μετά την δημοσίευση της προκήρυξης από τη γαλλική εφημερίδα, ήταν θέμα ωρών να τη δημοσιεύσουν και τα ελληνικά Μέσα. Η «Επαναστατική Οργάνωση 17 Νοέμβρη», μόλις είχε αποκτήσει δημόσια ταυτότητα.
2. Θεωρίες συνωμοσίας
Κάποιοι θεωρούν την ελληνική αριστερή τρομοκρατία και ειδικά τις δυο κυριότερες οργανώσεις 17Ν και ΕΛΑ, εργαλεία ξένων μυστικών υπηρεσιών του τότε ανατολικού μπλοκ, και της ΕΣΣΔ για να προωθούν τα συμφέροντά τους στην Ελλάδα.
Μεταξύ άλλων, πολιτικοί και δημοσιογράφοι προσκείμενοι στη Νέας Δημοκρατία κατά καιρούς είχαν ισχυριστεί ότι η 17 Νοέμβρη είχε ως αρχηγό τον Ανδρέα Παπανδρέου και κατευθυνόταν από παπανδρεϊκούς αξιωματικούς και στελέχη της ΕΥΠ: η Βιργινία Τσουδερού, Υφυπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση Μητσοτάκη, κατηγόρησε ως καθοδηγητές της ελληνικής τρομοκρατίας τον Κώστα Τσίμα, που στις κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ 1981-1989 ήταν Διοικητής της ΕΥΠ και Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης και τον Διευθυντή του Τμήματος Ασφαλείας της ΕΥΠ, Συνταγματάρχη, Γιάννη Αλεξάκη.
Όπως, όμως, αποκαλύφθηκε μετά την εξάρθρωση της οργάνωσης, η μοναδική σχέση 17 Νοέμβρη και ΠΑΣΟΚ ήταν το γεγονός ότι ο Δημήτρης Κουφοντίνας ήταν μέλος της ΠΑΜΚ (οργάνωση του ΠΑΣΟΚ για μαθητές λυκείου) και θαυμαστής του Ανδρέα Παπανδρέου στα νεανικά του χρόνια.
3. Η 17 Νοέμβρη βασίστηκε σε στοιχεία της "Αυριανής" του Κουρή για να εκτελέσει τον Παύλο Μπακογιάννη
«Αποφασίσαμε λοιπόν να εκτελέσουμε τον απατεώνα και ληστή του λαού Μπακογιάννη. Ο κύριος αυτός είναι υπεύθυνος όχι μόνο γιατί έκλεψε τα πρώτα 60 εκατομμύρια του ιδρυτικού κεφαλαίου της Γραμμής αλλά και για τις εκατοντάδες εκατομμύρια που είτε έκλεψε μαζί με τον συνεργάτη του Κοσκωτά για την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου Γραμμής, αλλά και για την αγορά μέσω της Γραμμής της Τράπεζας Κρήτης» (απόσπασμα από τη 12σέλιδη προκήρυξη με ημερομηνία 18.9.1989 που εστάλη στην «Ελευθεροτυπία» στις 9 Οκτωβρίου 1989).
Τους ισχυρισμούς περί "απατεώνα" Μπακογιάννη είχε κάνει δημοφιλείς η εφημερίδα ΑΥΡΙΑΝΗ του Κουρή, που στα τέλη των '80ς (όπως και σε οποιαδήποτε άλλη χρονική περίοδο) δεν ήταν και το πιο έγκυρο μέσο και πετούσε λάσπη σε αντιπάλους, ειδικά σε προεκλογικές περιόδους.
To ότι η Αυριανή και η 17 Νοέμβρη θεώρησαν τον Μπακογιάννη ένοχο για το σκάνδαλο Κοσκωτά, τη στιγμή που έσκαγαν καθημερινά αποκαλύψεις για τον Παπανδρέου, τον Κουτσόγιωργα, τον Πέτσο και ένα σωρό ακόμα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, κρίθηκε ως αστοχία. Το ότι η 17 Νοέμβρη όμως επέλεξε απ' όλους όσους σχετίζονταν πραγματικά με το σκάνδαλο να εκτελέσει κάποιον που είχε κριθεί ένοχος απ' την εφημερίδα του Κουρή (άτυπο κομματικό όργανο του ΠΑΣΟΚ) δεν έμεινε ασχολίαστο από τον Τύπο της εποχής αλλά ούτε και απ' τον Χαρίλαο Φλωράκη που δήλωσε πως «η Αυριανή προετοίμασε το έγκλημα της 17 Ν».
4. Μια απ' τις πιο παράξενες επιχειρήσεις της 17 Νοέμβρη.
Όταν δεν χτυπούσε φυσικά πρόσωπα, χτυπούσε τράπεζες, εταιρίες ή αστυνομικά σύμβολα.
Στις 22 Φεβρουαρίου του 1989 όμως, στην Αθήνα, η 17 Νοέμβρη προκάλεσε εκρήξεις σε τρεις ακατοίκητες πολυτελείς πολυκατοικίες (που ήταν προς ενοικίαση) οι οποίες βρίσκονταν στο Κολωνάκι, στο Χαλάνδρι και στα Βριλήσια..
Η κίνηση προκάλεσε εντύπωση και εξηγήθηκε λίγο αργότερα με προκήρυξη:
Η 17Ν υποστήριξε ότι «οι κατοικίες χτυπήθηκαν επειδή έμειναν σκόπιμα ακατοίκητες από τους ιδιοκτήτες τους ή νοικιάζονταν σε εξωφρενικά ποσά σε μια εποχή που χιλιάδες Ελληνες έψαχναν για σπίτι με λογικό νοίκι». Ολα αυτά συνέβαιναν, έλεγε η 17Ν, επειδή η διαφθορά ήταν ανεξέλεγκτη και τα χρήματα των φορολογουμένων σπαταλιόνταν.
Η πράξη αυτή δεν έχει καταλογιστεί σε κανέναν από τους συλληφθέντες ούτε κανείς έχει ομολογήσει τη διάπραξή της.
5. Ο πιο έξυπνος τρόπος για να κλέψεις όπλα
Λίγοι θα το σκεφτόταν, ειδικά επειδή μοιάζει τόσο απλό, όμως η 17η Νοέμβρη το έκανε πράξη. Στις 03 Φεβρουαρίου του 1990, στις 9.30 το πρωί, θέλοντας να αποκτήσουν οπλισμό, τέσσερις άντρες μπήκαν απ' την κεντρική θύρα στο (επισκέψιμο και ανοιχτό σε όλους) Πολεμικό Μουσείο της Αθήνας (φωτο πάνω) στην Βασιλίσσης Σοφίας, άρπαξαν δύο μπαζούκας και έφυγαν με χαρακτηριστική άνεση.
Τι είπε τότε η 17 Ν:
«... Αλλο κομάντος επιτέθηκε το Σάββατο 3 Φλεβάρη στο Πολεμικό Μουσείο, ακινητοποίησε τους φύλακες και τους επισκέπτες και απαλλοτρίωσε δύο εκτοξευτές μπαζούκας 2,36 και 3,5. Η επιχείρηση έγινε ομαλά, χωρίς να ανησυχήσει ιδιαίτερα κανένας φύλακας ή επισκέπτης. Αντίθετα από ό,τι γράφτηκε, οι εκτοξευτές λειτουργούν κανονικά. Περιττό βέβαια να προσθέσουμε ότι εκτοξεύουν ρουκέτες 2,36 και 3,5 ιντσών, όμοιες με αυτές που 'χαμε απαλλοτριώσει απ' τις αποθήκες του Συκουρίου στις 25 Δεκέμβρη» (απόσπασμα από την προκήρυξη της 17Ν που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Επικαιρότητα»). Με την προκήρυξη αναλαμβανόταν και η ευθύνη για την κλοπή των ρουκετών στο Συκούριο. Συνοδευόταν από μια φωτογραφία που απεικόνιζε τις ρουκέτες και τα μπαζούκας κάτω από τις φωτογραφίες του Καρλ Μαρξ, του Τσε Γκεβάρα και του Αρη Βελουχιώτη.
Σήμερα η Αστυνομία διαθέτει τις ομολογίες του Χριστόδουλου Ξηρού και του Βασίλη Τζωρτζάτου. Ο Χριστόδουλος Ξηρός λέει χαρακτηριστικά: «Επόμενη ενέργεια είναι η κλοπή των μπαζούκας από το Πολεμικό Μουσείο, την οποία κάναμε, εγώ, ο αδελφός μου ο Σάββας, ο "Λουκάς" (σ.σ.: Κουφοντίνας) και ο "Σταμάτης" (σ.σ.: Τζωρτζάτος). Ο "Σάββας" με τον "Σταμάτη" ανέβηκαν στο επάνω διάζωμα του κτιρίου και ο "Σταμάτης" αφαίρεσε τα μπαζούκας από τις προθήκες όπου ήταν τοποθετημένα. Ακολούθως επιβιβαστήκαμε σε ένα λευκό ΙΧΕ αυτοκίνητο, χωρίς να θυμάμαι τη μάρκα, και κατευθυνθήκαμε προς το Παγκράτι».
Ο Τζωρτζάτος αναφέρει στην κατάθεσή του: «Στις αρχές του 1990, σε μια συνάντηση που έγινε μεταξύ εμένα, του "Λουκά", του "Λάμπρου" (σ.σ.: Γιωτόπουλου) και του "Μανόλη" (σ.σ.: Χρ. Ξηρού), μας ανακοίνωσε ο "Λουκάς" ότι θα απαλλοτριώσουμε το Πολεμικό Μουσείο Αθηνών. [...] Εγώ, ο "Μιχάλης" (σ.σ.: Σάββας Ξηρός), ο "Λουκάς", ο "Μανόλης" και ο "Στάθης" (σ.σ.: Μάκης Σερίφης) πήγαμε με απαλλοτριωμένο αυτοκίνητο που παρκάραμε απέναντι από το Μουσείο και μπήκαμε όλοι μέσα».
6. Η «Μαρία της Ριανκούρ»
Ή αλλιώς: Όταν η αστυνομία ήρθε το 1992 πρόσωπο με πρόσωπο με μέλη της 17Ν την ώρα που έκαναν πρόβα επίθεσης.
Στην κατάθεσή του στην δίκη της 17Ν, ο πρώην αρχηγος της ΕΛ.ΑΣ. Στέφανος Μακρής ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι το τρίτο δεκαήμερο του Μαρτίου του 1992 δέχθηκε τηλεφώνημα από μια γυναίκα, η οποία του είπε ότι ετοιμαζόταν από τη «17 Νοέμβρη» χτύπημα εναντίον δικαστικού λειτουργού στις 27 Μαρτίου και πως, αν αποτύχει η επιχείρηση, τα μέλη της οργάνωσης θα συγκεντρωθούν στη οδό Λουίζης Ριανκούρ.
Ο κ. Μακρής υποστήριξε πως ενημερώθηκε τότε η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Δημόσιας Τάξης και οργανώθηκε μία επιχείρηση, η οποία όμως απέτυχε. Σύμφωνα με την κατάθεσή του, στο σημείο που είχε αναφερθεί, εμφανίστηκε ένα κίτρινο φορτηγάκι απ' όπου κατέβηκαν δύο άτομα, από τους οποίους ο ένας φορούσε περούκα.
Μέσα στο φορτηγάκι βρέθηκε, σύμφωνα με τον κ. Μακρή, ένα περίστροφο από αυτά, που είχε κλέψει η «17 Νοέμβρη» από το αστυνομικό τμήμα Βύρωνα. Ακολούθησε, όπως είπε ο μάρτυρας, επιχείρηση για τον εντοπισμό των δραστών, οι οποίοι μόλις έφυγαν με το φορτηγάκι, χωρίς όμως επιτυχία.
«Ήταν η πρώτη φορά, που μπορέσαμε να έχουμε μία πληροφορία για τη '17 Νοέμβρη', αλλά έμεινε αναξιοποίητη. Υπάρχουν ευθύνες οι οποίες καταλογίστηκαν», είπε ο κ. Μακρής, προσθέτοντας ότι, όπως πληροφορήθηκε, η γυναίκα αυτή ονομάζεται Μαρία Τσιντέρη, εργαζόταν σε μικροβιολογικό εργαστήριο και ο σύζυγός της ήταν αξιωματικός.
Πάντως την άποψη, ότι κύκλωμα αστυνομικών εκμεταλλεύτηκε την υπόθεση της Λουΐζης Ριανκούρ, με σκοπό να οικειοποιηθεί χρηματικά ποσά εξέφρασε στο δικαστήριο ο Σάββας Ξηρός, ο οποίος παραδέχθηκε ότι ήταν παρών στα γεγονότα.
Η Μαρία Τσιντέρη η οποία είχε δώσει προανακριτικές καταθέσεις αρνείται κάθε ανάμειξη στην υπόθεση.
7. Εταιρίες
Την πρώτη δεκαπενταετία της, η οργάνωση χτυπούσε κυρίως φυσικά πρόσωπα, ή κλούβες των ΜΑΤ. Με το πέρασμα του χρόνου, κυρίως πολυεθνικές αλλά και ελληνικές ενίοτε εταιρίες βρέθηκαν στο στόχαστρό της.
Να μερικές απ' αυτές που χτυπήθηκαν κατά καιρούς, με στοιχεία απ' την Βικιπαίδεια:
1990 - Μαρούσι, λεωφόρος Κηφισίας, ρουκέτα στην Procter & Gamble.
1991 - Αθήνα, έκρηξη στα υποκαταστήματα της τράπεζας Citibank στο Χαλάνδρι, και την Αγία Παρασκευή, στην τράπεζα Barclay's στο Μαρούσι
1991 - Πανεπιστημίου, ρουκέτα στο κατάστημα της τράπεζας American Express.
1991 - Αμπελόκηποι. Λεωφόρος Κηφισίας, ρουκέτα κατά της εταιρίας BP.
1991 - Αθήνα, περιοχή Ακροπόλεως, μπαράζ βομβιστικών επιθέσεων σε τουριστικά λεωφορεία εταιριών.
1991 - Νέα Πεντέλη, περιοχή Κεφαλάρι, ρουκέτα κατά του ξενοδοχείου «Πεντελικόν».
1991 - Πειραιάς, έκρηξη σε ρυμουλκό πλοίο της εταιρίας Καραπιπέρη.
1991 - Άγιοι Ανάργυροι, ρουκέτα εναντίον των γραφείων της ΔΕΗ.
1991 - Μαρούσι, λεωφόρος Κηφισίας, δυο ρουκέτες εναντίον των γραφείων της Siemens.
1991 - Ασπρόπυργος, δυο ρουκέτες κατά της τσιμεντοβιομηχανίας Χάλυψ.
1991 - Αταλάντη, δυο ρουκέτες κατά της εταιρίας Löwenbrau.
1991 - Αμπελόκηποι, δυο ρουκέτες στη Βιοχάλκο.
1994 - Χολαργός, έκρηξη στην εταιρία Miele.
1994 - Αμπελόκηποι, λεωφόρος Κηφισίας, ρουκέτα κατά του κτιρίου της εταιρείας IBM.
1994 - Χαλάνδρι, έκρηξη στην τράπεζα Citibank.
1995 - Παιανία, δυο ρουκέτες κατά του Mega Channel.
1998 - Αθήνα, εκρήξεις βομβών σε δυο υποκαταστήματα McDonald's.
1998 - Αθήνα, εκρήξεις σε αντιπροσωπείες αυτοκινήτων.
1998 - Αμπελόκηποι, έκρηξη στην Εθνική Τράπεζα στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας.
1998 - Κυψέλη, ρουκέτα στο υποκατάστημα της Citibank.
8. Ο περίφημος «Ταινίας»
Την περίοδο των συλλήψεων, το καλοκαίρι του 2002, η αστυνομία αναζητούσε τον «Αλέκο» ή «Ταινία», το δεύτερο ψευδώνυμο του οποίου είχε προκαλέσει ακόμα και ανέκδοτα.
Σήμερα ξέρουμε πως ο «Ταινίας» ήταν ο Πάτροκλος Τσελέντης. Γεννηθείς το 1960 Φισκάρδο Κεφαλλονιάς, εντάχθηκε στην οργάνωση το 1983 από τον Δημήτρη Κουφοντίνα, με τον οποίον φοιτούσαν από κοινού στην ΑΣΟΕΕ. Περιγράφεται από τον Χριστόδουλο Ξηρό ως δεινός εκτελεστής. Προσήχθη στις 25 Ιουλίου 2002 από το σπίτι του στο Ελληνικό Αττικής με τη συμμετοχή των ΕΚΑΜ, καθώς εθεωρείτο ιδιαίτερα επικίνδυνος. Αν και τις πρώτες ώρες της ανάκρισης εμφανίστηκε αρνητικός, σύντομα ομολόγησε τη συμμετοχή του στην τρομοκρατική οργάνωση από το 1983 έως το 1988. Καταδίκασε τη δράση της και ζήτησε συγνώμη από όσους έβλαψε. Παράλληλα, έδωσε πληροφορίες για τη δομή και τα μέλη. Την ίδια στάση μεταμέλειας διατηρεί έως σήμερα. Θεωρήθηκε από τους συγκατηγορούμενούς του ότι συνεργάστηκε με τις Αρχές.
Κατηγορήθηκε για συμμετοχή στην οργάνωση, προμήθεια, κατασκευή και κατοχή εκρηκτικών, διακεκριμένη οπλοκατοχή, και για συνολικά 10 ενέργειες. Καταδικάστηκε σε 25 χρόνια κάθειρξη για συμμετοχή σε υποθέσεις δολοφονίας και σε ληστεία με το ελαφρυντικό της ειλικρινούς μεταμέλειας. Έχει αποφυλακιστεί.
9. Ένα όπλο με ιστορία 18 ετών πρόδωσε την οργάνωση.
Στις 29 Ιουνίου του 2002 εκρήγνυται πρόωρα μια βόμβα, τραυματίζοντας τον άνθρωπο που πήγε να την τοποθετήσει στα εκδοτήρια της εταιρείας «Hellas Flying Dolphins» στο λιμάνι του Πειραιά. Μετά τη σύλληψη από το Λιμενικό Σώμα βρέθηκε πάνω του περίστροφο το οποίο ύστερα από ανάλυση βρέθηκε ότι ανήκε στον αστυνομικό Χρήστο Μάτη, ο οποίος σκοτώθηκε το 1984 κατά τη διάρκεια ληστείας, και είχε χρησιμοποιηθεί σε δράσεις της 17 Νοέμβρη. Την 1η Ιουλίου 2002 ανακοινώνεται ότι ο τραυματίας είναι ο Σάββας Ξηρός. Και τότε όλα αρχίζουν.
10. Διάλογοι απ' την δίκη των μελών της 17 Νοέμβρη
Το λόγο που ο Πάτροκλος Τσελέντης είχε το προσωνύμιο "Ταινίας'' θέλησε να μάθει ο πρόεδρος του δικαστηρίου.
"Σας άρεσε ο κινηματογράφος;'', ρώτησε ο κ. Μαργαρίτης τον κατηγορούμενο.
Τσελέντης: Οχι, ήταν ένας χαρακτηρισμός που μου έδωσε ο Χριστόδουλος Ξηρός επειδή μια φορά έφαγα περισσότερο από εκείνον.
Πρόεδρος: Α, ήθελα να μου πείτε για το "αντεργκράουντ'' του Κουστουρίτσα...
Η απάντηση του Τσελέντη προκάλεσε την αντίδραση του Χριστόδουλου Ξηρού, ο οποίος μετά το διάλειμμα της διαδικασίας ζήτησε το λόγο.
Χριστόδουλος Ξηρός: Επειδή έγινε μια δήλωση από τον Τσελέντη, ο οποίος για δικούς του λόγους που γνωρίζετε πολύ καλά και ευφάνταστος, όπως είναι, ανέφερε ένα γεγονός που είναι παραμύθι τελείως. Αυτό δείχνει τι παράγει ο αντιτρομοκρατικός νόμος με τους ρουφιάνους που αναδεικνύει σε μάρτυρες και την απόλυτη ένδοια του δικαστηρίου που φέρνει ρουφιάνους για μάρτυρες.
Πρόεδρος: Μου φάνηκε ότι του άρεσαν τα κινηματογραφικά έργα. Γι'αυτό τον ρώτησα. Δεν μπορούσα να προβλέψω τέτοια πράγματα, αλλιώς δεν θα τον ρωτούσα.
Σιδέρης (εφέτης): Επειδή χρησιμοποιείτε φράσεις και λέτε για ρουφιάνους μπορείτε να μου πείτε αν απολογηθήκατε εσείς πρώτος ή ο κ. Τσελέντης;
Χρ. Ξηρός: Εγώ δεν απολογήθηκα ποτέ.
Εφέτης: Δώσατε απολογία και δώσατε πρώτος το όνομά του.
Χρ. Ξηρός: Οταν θα έρθει η στιγμή θα σας πω τι είπα.
Εφέτης: Αναφερθήκατε στο όνομα του κ. Τσελέντη.
Χρ. Ξηρός: Πώς να αναφερθώ σε άνθρωπο που δεν γνώριζα ποτέ μου; Τον προκαλώ να αποδείξει αν με γνώριζε.
Εφέτης: Εχετε αναφερθεί εσείς πρώτος.
Πρόεδρος: Κύριε Χριστόδουλε δεν χρειάζετε να υβρίζετε κάποιον άλλον.
Χρ. Ξηρός: Και να δικαστώ με παραμύθια;
Πρόεδρος: Αντιληφθείτε ότι οι δικαστές δεν έχουν σχέση με παραμύθια και Μινχάουζεν.
11. Ο δεύτερος «Ηγέτης» που τελικά αθωώθηκε
Ήταν ο Νίκος Παπαναστασίου, ο «ιστορικός Νικήτας» της 17 Νοέμβρη, γεννηθείς το 1952 στο Χουμνικό Νιγρίτας Σερρών, πολύ κοντά στην Τερπνή Σερρών όπου γεννήθηκε ο Δημήτρης Κουφοντίνας.
Συνελήφθη στις 26 Ιουλίου 2002 στα Λιόσια Αττικής. Αρνήθηκε τις κατηγορίες τόσο ενώπιον του εισαγγελέα όσο και κατά τη προανάκρισή του στην Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία. Οι μαρτυρίες του απέδωσαν ηγετικό ρόλο στην οργάνωση. Ο Κωνσταντίνος Τέλιος αναφέρει ότι όταν εξέφρασε αντιρρήσεις για τη συμμετοχή του στην οργάνωση, τον οδήγησαν στον Αλέξανδρο Γιωτόπουλο και τον Νικόλαο Παπαναστασίου.
Κατηγορήθηκε για συγκρότηση και ένταξη σε εγκληματική οργάνωση, διακεκριμένη οπλοκατοχή κατά συναυτουργία, απόπειρα ανθρωποκτονίας, ανθρωποκτονία από πρόθεση κατά συρροή και ληστεία μετά φόνου. Καταδικάστηκε σε 8 χρόνια κάθειρξη. Αθωώθηκε λόγω παραγραφής.
12. Από την πρώτη ίσως συνέντευξη της Αγγελικής Σωτηροπούλου
Η σύντροφος του Κουφοντίνα που τελικά αθωώθηκε και αποφυλακίστηκε, είχε μιλήσει στην Χριστίνα Γαλανοπούλου:
«Πώς να περιγράψω ένα αφόρητα μονότονο, άδειο και γκρίζο 24ωρο, ίδιο και απαράλλαχτο με το χθεσινό και το αυριανό! Ώρα την ώρα, μέρα τη μέρα δεν υπάρχει καμία διαφορά. Είτε είσαι μέσα είτε είσαι έξω από το κελί, τα μάτια βλέπουν μόνο και πάντα τοίχο. Αν και άνοιξε η πόρτα του κελιού μετά την απεργία πείνας που έκανα, συνεχίζω να ζω δυόμιση μέτρα κάτω από τη γη, σ' έναν διάδρομο ένα επί οκτώ, χωρίς ήλιο και αέρα, με τεχνητό φως νύχτα μέρα...» (για το πώς περνούν οι μέρες μέσα στη φυλακή)
«...Από την αρχή αυτής της ιστορίας, δεν πέρασε στιγμή που να μην ήταν στραμμένα επάνω μου τα ΜΜΕ. Αναλυτές, ανεκδιήγητοι φυσιογνωμιστές, δημοσιογράφοι, πολιτικοί, θεωρούσαν ότι είχαν δικαίωμα να με διασύρουν, να ευτελίζουν και να ποδοπατούν την προσωπική και οικογενειακή μου ζωή χωρίς κόστος. Με κυνήγησαν μέρα και νύχτα, κλέβοντας εικόνες του παιδιού μου και στη συνέχεια με κατηγόρησαν ότι το χρησιμοποίησα... Αυτά είναι τραύματα που δεν θα ξεπεράσω ποτέ στη ζωή μου. Επικρίθηκα ακόμη και γιατί δεν ήξερα να "αντιμετωπίσω" τα μέσα ενημέρωσης , θαρρείς και ήμουν υποχρεωμένη να ξέρω πώς πρέπει να σταθώ "απέναντι" τους» (για την στάση των ΜΜΕ εκείνη την εποχή)
«Η ζωή μας ανατράπηκε, τίποτε δεν θα είναι ξανά το ίδιο. Δεν μπορώ να κάνω όνειρα, ιδίως μέσα στη φυλακή. Αν για 'μένα είναι δύσκολο να αντιμετωπίσω την κατάσταση, για το παιδί είναι δυσβάσταχτο. Μετά από αυτά που πέρασε το καλοκαίρι, και ενώ από την ημέρα που με προφυλάκισαν έμεινε ολομόναχο, κάποιοι θεώρησαν καλό να του στερήσουν και την ελάχιστη επαφή μαζί μου. Λίγοι είδαν την εικόνα ενός παιδιού που δίνει γροθιές για να σπάσει το αλεξίσφαιρο τζάμι. Για να τιμωρήσουν εμένα, διέλυσαν το παιδί. Αργότερα, επέτρεψαν να το αγγίξω για 10 λεπτά και μετά από δικαστική απόφαση να το βλέπω ελεύθερα για μισή ώρα την εβδομάδα..... Δεν ξέρω αν υπάρχει αύριο για εμάς. Αυτό που προσπαθώ είναι να τον βοηθήσω να μη χάσει την εμπιστοσύνη του στους ανθρώπους». (για το παιδί της και τις αντιδράσεις του σε όσα συνέβαιναν)
13. Το ρεκόρ αδικημάτων
Ο Αλέξανδρος Γιωτόπουλος, καταδικάστηκε ως ένα από τα ιδρυτικά στελέχη της οργάνωσης. Γιος του τροτσκιστή Μήτσου Γιωτόπουλου, είχε συμμετάσχει ο ίδιος στο παρελθόν στον ένοπλο αντιδικτατορικό αγώνα. Τα ίχνη του χάνονται με τη Μεταπολίτευση και επί χρόνια κυκλοφορούσε μεταξύ Ελλάδας και Γαλλίας με το ψευδώνυμο Μιχάλης Οικονόμου. Ως και σήμερα, αρνείται κάθε σχέση με την οργάνωση καθώς και το ότι γνωρίζει τους συγκατηγορούμενούς του, οι οποίοι τον αναγνώρισαν ως τον «Λάμπρο» της 17Ν.
Κατηγορήθηκε συνολικά για 963 αδικήματα, μεταξύ των οποίων η συγκρότηση και ένταξη σε δομημένη και με διαρκή δράση οργάνωση, προμήθεια, κατασκευή και κατοχή εκρηκτικών, οπλοκατοχή, ο ηγετικός του ρόλος στη 17Ν καθώς και η ηθική του αυτουργία για όλες τις ενέργειες της οργάνωσης. Καταδικάστηκε σε 17 φορές ισόβια και 25 χρόνια κάθειρξη για ηθική αυτουργία σε 17 δολοφονίες, εκρήξεις, ληστείες και για τη συμμετοχή του στη 17Ν.
14. Η ανακοίνωση της ετυμηγορίας του δικαστηρίου απ' την ελληνική τηλεόραση
2003: Η Μαρία Χούκλη παρουσιάζει την απόφαση της δίκης στις ειδήσεις της ΝΕΤ
15. Ένα απόσπασμα απ' το βιβλίο του Δημήτρη Κουφοντίνα «Γεννήθηκα 17 Νοέμβρη»
Εκείνο το βράδυ στα Σεπόλια έγιναν πολλές αναποδιές. Ήμασταν τέσσερις, είχαμε επισημάνει μια καμιονέτα. Στην οδό Αυλώνος, όπως κατεβαίναμε από τη Ρόδου. Τα δύο περιπολικά είχαν κατεβεί από την οδό Ρόδου. Το πρώτο προσπέρασε τη γωνία με την Αυλώνος, ύστερα έκανε όπισθεν. Πετάχτηκε ένας, ο καουμπόης. Με προτεταμένο το περίστροφο και την αλαζονεία της εξουσίας διέταξε «Ψηλά τα χέρια». Λάθος πόρτα χτύπησε. Βουτήξαμε πίσω από τα παρκαρισμένα αυτοκίνητα. Ανταλλάξαμε πυροβολισμούς. Ο καουμπόης καλύφθηκε. Νομίζω τον πήρε μια σφαίρα. Αργότερα, μετά τους πυροβολισμούς του εναντίον μου. Καλύφθηκαν και οι άλλοι από τα δύο περιπολικά που κατέβηκαν τη Ρόδου. Ρίχναμε αραιά πυρά – δεν είχαμε πολλές σφαίρες. Μία-μία, να τους κρατάμε καθηλωμένους όσο αποχωρούσαμε.
Υποχωρούσαμε στην Αυλώνος. Πήρα μια χειροβομβίδα από έναν σύντροφο. Την πέταξα πίσω από τους οχυρωμένους αστυνομικούς. Πάνω που είχαν ξεθαρρέψει κι έβγαιναν από το καβούκι τους. Λούφαξαν ξανά. Ο ένας από αυτούς είχε βγει στη μέση του δρόμου με το αυτόματο, έτοιμος να ρίξει. Θα μας χτυπούσε, θα χτυπούσε και τον συγκεντρωμένο κόσμο πίσω μας. Έριξα τη χειροβομβίδα εκεί, για να λουφάξει. Ανάμεσά τους. Εκεί δεν υπήρχε κόσμος, δεν κινδύνευε κανένας, μόνο οι αστυνομικοί τραυματίστηκαν, τρόμαξαν, κρύφτηκαν. Υποχωρήσαμε στην Αυλώνος, προς Αθήνα. Πολλά αυτοκίνητα είχαν σταματήσει, έκλειναν τον δρόμο. Μπροστά ήταν ένα παλιό ταξί. Βγάλαμε τον πελάτη του. Βγάλαμε τον ταξιτζή. «Μια στιγμή, να πάρω τις εισπράξεις». «Καλά, πάρ' τες».
Οι αστυνομικοί από τη μεριά της Ρόδου πήγαν να ξεμυτίσουν. Τους φώναξα «Ρίχνω κι άλλη χειροβομβίδα». Ξαναλούφαξαν. Πρώτος αυτός με το αυτόματο.
Ένα –τρίτο ή τέταρτο;– περιπολικό ήρθε στην Αυλώνος από τη μεριά της Αθήνας. Μπλοκαρίστηκε από τα σταματημένα αυτοκίνητα. Κατέβηκαν, μας έριχναν από πίσω, από δύο-τρία μέτρα απόσταση. Ανταποδώσαμε τα πυρά. Ξεκίνησα αργά, έστριψα αριστερά, στη Χρηστομάνου, ξανά αριστερά στη Δυρραχίου, ξανά αριστερά, πήρα την Αγίου Μελετίου. Ακούσαμε σειρήνα πίσω μας. Είπα να πετάξουν χειροβομβίδες. Δεν μας κυνηγούσαν, μετέφεραν τους τραυματίες τους. Όταν άκουσαν τις εκρήξεις, εξαφανίστηκαν με ιλιγγιώδη ταχύτητα.
16. Η ταινία που δεν έγινε ποτέ
Και ευτυχώς να λέμε. Το 2012 ανακοινώθηκε πως γυριζόταν ελληνική ταινία για την 17 Νοέμβρη και το πιο αστείο είναι η συμμετοχή της Dreamworks σε όλο αυτό (μόνο που δεν ήταν η γνωστή Dreamworks...) αλλά και οι φήμες ότι θα παίξουν και μεγάλοι χολιγουντιανοί αστέρες όπως ο Άντονυ Χόπκινς.
Κυκλοφόρησε μάλιστα το τρέιλερ που ήταν αποκαρδιωτικά απαίσιο.
Η ταινία ποτέ δεν κυκλοφόρησε και τίποτα δεν ξανακούστηκε γι' αυτήν.
17. Η αυλαία έπεσε φέτος, και επισήμως
Παρά την εξάρθρωση της 17 Νοέμβρη το 2002, τη δίκη που ακολούθησε και την ισόβια φυλάκιση όλων των σημαντικών στελεχών/εκτελεστών της, οι ΗΠΑ συνέχισαν για πάνω από μια δεκαετία να την θεωρούν υπολογίσιμη δύναμη και την είχαν κάθε χρόνο στον κατάλογο με τη λίστα των τρομοκρατικών οργανώσεων.
Πέρασαν πάνω από 13 χρόνια, μέχρι που φέτος, στις 26 Αυγούστου του 2015, σύμφωνα με ανακοίνωση του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών οι ΗΠΑ αφαίρεσαν την οργάνωση από τον κατάλογο των ενεργών ξένων τρομοκρατικών οργανώσεων...
