Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες τονίζει πρέπει να παρασχεθεί βοήθεια στην Ελλάδα, μετά τις τελευταίες εξελίξεις με τους πρόσφυγες, αλλά υπογραμμίζει ότι δεν υπάρχει νομική βάση για την αναστολή των αιτήσεων ασύλου.
Στη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ, την Κυριακή, αποφασίστηκε μεταξύ άλλων ότι αναστέλλεται για ένα μήνα η υποβολή αιτήσεων ασύλου, για την αντιμετώπιση της κατάστασης που έχει δημιουργηθεί στα σύνορα στον Έβρο και τα νησιά, με τους πρόσφυγες και μετανάστες. Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, σε ανακοίνωσή της, τονίζει ότι δεν υπάρχει νομική βάση για αυτή την ενέργεια.
«Ούτε η Συνθήκη του 1951 για τους πρόσφυγες, ούτε το προσφυγικό δίκαιο της ΕΕ παρέχει οποιαδήποτε νομική βάση για την αναστολή της υποδοχής αιτήσεων ασύλου», αναφέρεται συγκεκριμένα.
Σε ό,τι αφορά το άρθρο 78.3 της Συνθήκης της ΕΕ, που επικαλέστηκε η κυβέρνηση, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ αναφέρει ότι:
«Αυτό επιτρέπει τη υιοθέτηση προσωρινών μέτρων από το Συμβούλιο, με πρόταση από την Κομισιόν και σε διαβούλευση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην περίπτωση που μία ή περισσότερες χώρες- μέλη αντιμετωπίζουν κατάσταση έκτακτης ανάγκης από την ξαφνική εισροή πολιτών τρίτης χώρας, ενώ δεν μπορεί να αναστείλει το διεθνώς αναγνωρισμένο δικαίωμα της αίτησης ασύλου και την αρχή της μη επαναπροώθησης που επίσης τονίζεται στο δίκαιο της ΕΕ. Τα άτομα που εισέρχονται ακανόνιστα στο έδαφος μιας χώρας επίσης δεν πρέπει να τιμωρούνται, αν εμφανίζονται στις αρχές χωρίς καθυστέρηση για να ζητήσουν άσυλο».
Τι λέει η κυβέρνηση
Σε ανακοίνωση από το Μαξίμου, που εξηγεί τα μέτρα που αποφάσισε το ΚΥΣΕΑ, αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι οι έκτακτες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στα σύνορα «καθιστούν ούτως ή άλλως αδύνατη την εξέταση αιτήσεων ασύλου, διαδικασία αυστηρά εξατομικευμένη».
Σε ό,τι αφορά το αν η απόφαση για την αναστολή των αιτήσεων ασύλου είναι σύμφωνη με το διεθνές και το ευρωπαϊκό δίκαιο, το Μαξίμου αναφέρει:
«Προβλέπονται από το διεθνές και το ευρωπαϊκό δίκαιο προσωρινά μέτρα σε περίπτωση έκτακτων και εξαιρετικών συνθηκών. Σε κάθε περίπτωση, υπό τις παρούσες συνθήκες έχουμε τελείως βγει από το πλαίσιο της διεθνούς προστασίας των προσφύγων, που στηρίζεται σε μεμονωμένες και εξατομικευμένες αιτήσεις. Στην προκειμένη περίπτωση πρόκειται για συλλογική και οργανωμένη από ξένο κράτος μετακίνηση πληθυσμών για την εξυπηρέτηση διπλωματικών στόχων κατά σαφή παραβίαση του διεθνούς δικαίου και της κοινής δήλωσης ΕΕ- Τουρκίας.
Είναι προφανές ότι κάθε κράτος έχει δικαίωμα και υποχρέωση να προστατέψει την ακεραιότητά του και η κυβέρνηση θα το τηρήσει απολύτως έως ότου αποκατασταθεί η συνήθης κατάσταση στα σύνορα της χώρας. Για τον λόγο αυτό η αναστολή υποβολής αιτήσεων ασύλου είναι μέτρο απολύτως αναγκαίο και εύλογο και ερείδεται στο διεθνές δίκαιο».
Έκκληση για ηρεμία και στήριξη
Παράλληλα, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες κάνει έκκληση για ηρεμία και αποκλιμάκωση της έντασης στα σύνορα της Ελλάδας με την Τουρκία.
«Σε τέτοιες καταστάσεις είναι σημαντικό οι αρχές να αποφεύγουν όποια μέτρα μπορεί να εντείνουν την ταλαιπωρία ευάλωτων ανθρώπων. Όλες οι χώρες έχουν δικαίωμα να ελέγχουν τα σύνορά τους και να διαχειρίζονται τις άτακτες μετακινήσεις, αλλά την ίδια ώρα πρέπει να αποφεύγουν τη χρήση υπερβολικής ή δυσανάλογης ισχύος και να διατηρούν τα συστήματα για τη διαχείριση των αιτημάτων ασύλου με ομαλό τρόπο», τονίζεται ακόμη.
Επίσης, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες τονίζει την ανάγκη για ευρωπαϊκούς πόρους και αλληλεγγύη, προκειμένου να ενισχυθεί η αντίδραση της Ελλάδας σε αυτή την κατάσταση. Την ίδια ώρα, σημειώνει, πρέπει να διατηρηθεί και να ενισχυθεί η διεθνής στήριξη προς την Τουρκία, που ήδη φιλοξενεί εκατομμύρια πρόσφυγες, και προς άλλες χώρες που συνορεύουν με τη Συρία.
«Την ώρα που η κατάσταση στα σύνορα της Ελλάδας και της Τουρκίας και η μετακίνηση πολλών χιλιάδων ανθρώπων είναι ανησυχητική, η ανθρωπιστική κρίση που εξελίσσεται στη βορειοδυτική Συρία και οι τεράστιες ανθρωπιστικές ανάγκες στην Ιντλίμπ για περίπου 950.000 εκτοπισμένους ανθρώπους εξακολουθούν να απαιτούν επείγουσα δράση», καταλήγει η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες.
