Τόποι, άνθρωποι, ιστορίες, παράδοση, δρώμενα, γεύσεις, αρώματα, πρώτη ύλη, φύση, ήλιος, θάλασσα και πολιτισμός είναι όλα όσα συναντάς στα «Μονοπάτια της γεύσης» στην πανέμορφη Τήνο. Το «Tinos Food Paths» είναι ένα ανοιξιάτικο οδοιπορικό στον χρόνο και τις γεύσεις. Για πέμπτη χρονιά αυτή η εξαιρετική δράση συνεχίζεται, μεγαλώνει και εμπλουτίζεται, αναδεικνύοντας τον γαστρονομικό πλούτο του νησιού και τον πολιτισμό του.
Η Τήνος είναι ένας υπέροχος τόπος, με ανθρώπους φιλόξενους, χαμογελαστούς και ανοιχτόκαρδους. Σε αυτό το νησί των Κυκλάδων θα δεις βράχους σμιλεμένους από τον άνεμο, παραλίες με καταγάλανα νερά, κυκλαδίτικα χωριά σκαρφαλωμένα στις πλαγιές, παραδοσιακούς οικισμούς που διατηρούνται αναλλοίωτοι στον χρόνο, πάντα με απόλυτο σεβασμό στην αρχιτεκτονική του τόπου. Πέρα από την πρώτη εικόνα που βλέπεις φτάνοντας στο λιμάνι της Τήνου, η περιήγηση στην ενδοχώρα του νησιού, όπως και η ανακάλυψη των μυστικών κάθε χωριού, αποτελεί μια μοναδική εμπειρία για όλους εκείνους που επισκέπτονται το νησί.
Τα τελευταία χρόνια το όραμα της ομάδας του «Tinos Food Paths» στηρίζεται στην ανάδειξη της γαστρονομικής ταυτότητας του νησιού, καθώς και στην παράδοση και στην αυθεντικότητα της Τήνου, εμπνέοντας ανθρώπους να συνεργαστούν και να προσφέρουν τις ιδέες, τις γνώσεις, τον χρόνο τους και τα προϊόντα που παράγουν.
Ταξιδεύοντας στην Τήνο για τη διοργάνωση του «Tinos Food Paths», συμμετείχα σε μια γιορτή στην οποία όλο το νησί γίνεται μια παρέα. Οι φετινές δράσεις περιλάμβαναν βόλτες σε μύλους, αλώνια, πλατείες, δρομάκια, απρόσιτα σημεία, μονοπάτια και υπαίθριους χώρους, δημιουργώντας «κύκλους» ζωής, παρέας, νοστιμιάς και γεύσης. Βασικό σύνθημα της φετινής ετήσιας γιορτής ήταν «Στους μύλους. Στην Καλλονή. Ο μαγικός κύκλος της Ζωής». Πράγματι, όλες αυτές οι διαδρομές και οι στάσεις σε ξεχωριστά σημεία του νησιού ήταν ένα ταξίδι στον χρόνο μέσα από τις αφηγήσεις των ανθρώπων.
Τα τελευταία χρόνια το όραμα της ομάδας του «Tinos Food Paths» στηρίζεται στην ανάδειξη της γαστρονομικής ταυτότητας του νησιού, καθώς και στην παράδοση και στην αυθεντικότητα της Τήνου, εμπνέοντας ανθρώπους να συνεργαστούν και να προσφέρουν τις ιδέες, τις γνώσεις, τον χρόνο τους και τα προϊόντα που παράγουν. Όπως λένε οι ίδιοι: «Ένα πιάτο, ζεστό ή κρύο. Μια μπουκιά, μικρή ή μεγάλη. Η γεύση. Το φαγητό, ένας από τους βασικότερους και ομορφότερους τρόπους γνωριμίας ενός τόπου. Ο γαστρονομικός μας πολιτισμός βρίσκεται παντού. Στη θάλασσα και στα χωράφια μας. Στα σπίτια μας και στις αυλές. Στα κατώγια. Στα κελάρια. Στα αγαθά που κρατάνε στα χέρια τους και στην ψυχή τους οι άνθρωποι του τόπου αυτού».
«Ο τόπος μας, ένας γαστρονομικός προορισμός, ως νησί από μόνο του, ως κομμάτι μιας ευρύτερης γεωγραφικής περιοχής των Κυκλάδων και του Αιγαίου. Η ιδέα, δηλαδή ο σεβασμός και η αγάπη προς κάθε ντόπιο προϊόν και η προβολή του, στηρίζεται τόσο στη συνεργασία όσο και στην προσπάθεια να κατανοήσουμε και να διαχειριστούμε τον τομέα της γαστρονομίας. Με αργά και σίγουρα βήματα, νιώθοντας πάντα περήφανοι γι' αυτόν τον τόπο και γι' αυτά που μας προσφέρει, προσπαθούμε να ακολουθήσουμε καινούργιες διαδρομές και να χαράξουμε τα μονοπάτια της γεύσης» επισημαίνουν στη LiFO δύο από τα ιδρυτικά μέλη της ομάδας, ο Αντώνης Ψάλτης και ο Γιώργος Αμοιραλής.
Η έδρα του φετινού «Tinos Food Paths» ήταν το χωριό της Καλλονής − κάθε χρόνο γίνεται σε διαφορετικό μέρος. Πετρόστρωτα σοκάκια, πλήθος περιστεριώνων, η τηνιακή αρχιτεκτονική αλλά και η εμβληματική εκκλησία του Αγίου Ζαχαρία μονοπωλούν το βλέμμα του επισκέπτη. Μετά την Καλλονή ακολουθεί το χωριό Καρκάδος, όπου και η εκκλησία του Σωτήρος, γνωστή και ως «μικρή Πίζα», αφού το καμπαναριό της έχει μια ελάχιστη κλίση. Στα δύο αυτά χωριά είδαμε μερικά από τα διαδραστικά δρώμενα, βιώσαμε τους μαγικούς κύκλους και μέσα από τις πεζοπορίες εξερευνήσαμε όλα εκείνα που είχε ετοιμάσει το εκπληκτικό δίκτυο εθελοντών που αριθμεί πάνω από 300 άτομα.
Ακολουθώντας την κόκκινη κλωστή, ξετύλιγες το παραμύθι, περνώντας δίπλα από σκιάχτρα, στάβλους, χωράφια, σπίτια, ξυλόφουρνους, ρυάκια και αγροτικές κατοικίες. Παράλληλα, μπορούσες να δεις από κοντά τα «Μαγειρέματα» στον χώρο της Παλαιάς Ψαραγοράς, στη Χώρα της Τήνου, από καταξιωμένους σεφ απ' όλη την Ελλάδα, να παρακολουθήσεις ομιλίες για τη διατροφή και τη γαστρονομία από διακεκριμένους ανθρώπους της γεύσης και της διατροφής και, φυσικά, το 3ο Aegean Cocktail & Spirits Workshop του «Difford's Guide». Εδώ είχες τη δυνατότητα να γνωρίσεις από κοντά τους κορυφαίους bartenders και επαγγελματίες του χώρου από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Μάλιστα, οι «ιστορίες» αποτέλεσαν τον κοινό θεματικό άξονα ανάμεσα στο «Tinos Food Paths» και στο Aegean Cocktail & Spirits Workshop, αποδίδοντας με σύγχρονο τρόπο στα ελληνικά αποστάγματα την εντοπιότητά τους. Έτσι, με φόντο τα μαγευτικά τοπία της Τήνου δοκιμάσαμε κοκτέιλ, όλα φτιαγμένα βάσει ελληνικών προϊόντων και αποσταγμάτων. Μια ετήσια συνάντηση των πιο πετυχημένων bartenders, στην οποία πειραματίζονται, σχηματίζουν και διαμορφώνουν τα πιο ξεχωριστά ποτά, χρησιμοποιώντας κατά κύριο λόγο ντόπιες πρώτες ύλες. Με αυτόν τον τρόπο δίνουν με μια άλλη ματιά τα ελληνικά προϊόντα και spirits, εδραιώνοντάς τα στη σκηνή των μπαρ παγκοσμίως.
Μάλιστα, όπως επισημαίνει στη LiFO η εκδότρια του «Difford's Guide» Ντένη Καλλιβωκά: «Στόχος του Aegean Cocktail & Spirits είναι να αρχίσει να χτίζει ένα story που δίνει στοιχεία και επιχειρήματα ώστε να απαντηθεί το ερώτημα: "Γιατί ένα μπαρ στην Ελλάδα και το εξωτερικό να μπει στη διαδικασία να δοκιμάσει να βάλει στη λίστα του και να προτείνει στους πελάτες του ελληνικά αποστάγματα και προϊόντα όπως το τσίπουρο, το ούζο ή το ελληνικό τζιν;"».
Ανάμεσα στις πολυάριθμες δραστηριότητες του «Tinos Food Paths» υπήρχαν κάποιες μοναδικές στιγμές, όπως ένα πολύ ξεχωριστό πρωινό που πραγματοποιήθηκε στην αμμώδη παραλία της Κολυμπήθρας, σε έναν όρμο που εντυπωσιάζει με την απέραντη θέα στο Αιγαίο Πέλαγος, ενώ χαρακτηριστικό είναι το Δρακονήσι, μια απόκρημνη βραχονησίδα, εκτεθειμένη στους βόρειους ανέμους και στα κύματα. Σε ένα υπαίθριο μεγάλο μπαλκόνι, σε αυτή την ονειρεμένη ακτή, οι άνθρωποι του «Tinos Food Paths» είχαν στήσει ένα μακρόστενο τραπέζι με όλο τον γαστρονομικό παράδεισο της κυκλαδίτικης μαγειρικής.
Αργότερα, στην κορυφή ενός λόφου όπου δέσποζαν δύο παλιοί ανεμόμυλοι έγινε η αρχή της διαδρομής για τον «Κύκλο της ζωής». Σε αυτές τις όμορφες πέτρινες κυλινδρικές ψηφίδες, όπου ο αέρας λυσσομανούσε, ήταν σαν να μπήκαμε σε χρονομηχανή και να φτάσαμε στην εποχή που οι άνθρωποι μοχθούσαν προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες της καθημερινότητάς τους. Η αξία της κοινότητας, της συμμετοχής και της τελετουργίας υπό το πρίσμα ομόκεντρων κύκλων που ξεκινούσαν από το σιτάρι, συνέχιζαν με το αλεύρι και ολοκληρώνονταν με τη δημιουργία του ψωμιού. Την ίδια διαδρομή ακολουθήσαμε κι εμείς, σταθμεύοντας σε έναν θρυλικό ξυλόφουρνο, όπου γευτήκαμε ζεστά και φρέσκα ψωμάκια.
Αναμφίβολα, μία από τις αξέχαστες στάσεις ήταν στον αχυρώνα μιας παλιάς κατοικίας, όπου παρακολουθήσαμε το φιλμ της Μαρινέτας Κρητικού με τίτλο «Ο κύκλος της ζωής». Αγροτικά τοπία, μαρτυρίες ηλικιωμένων, χαρακτηριστικές φωνές, ταπεινά βλέμματα και εκφράσεις αλλά και αφηγήσεις που επανέφεραν βιώματα ενός κόσμου που έχει χαθεί.
Τα ίδια συναισθήματα σού δημιουργούσε και η είσοδος σε ένα άλλο αγροτικό κτίσμα ελάχιστων τετραγωνικών που φωτιζόταν από λυχνάρια. Το μόνο που ακουγόταν ήταν η μαρτυρία μιας γιαγιάς − η χροιά της φωνής της δημιουργούσε μια κατανυκτική ατμόσφαιρα.
Λίγα μέτρα πιο πέρα βρίσκεται ο «Κήπος του Μωυσή» που θεωρείται τοπόσημο της περιοχής. Ένα ευωδιαστό περιβόλι όπου γευτήκαμε ντομάτες της τηνιακής γης, φρέσκια λεμονάδα και ρακή. Οι ιστορίες σχετικά με αυτόν τον κήπο είναι πολλές. Μία από αυτές μάθαμε στο καφενείο της λατρεμένης κυρίας Γιακουμίνας, της γυναίκας του Μωυσή, μιας αρχόντισσας που διατηρεί ένα καφενείο, κάτι σαν προέκταση του σαλονιού της: φωτογραφίες από στιγμές της ζωής της παντού στους τοίχους, λευκά σεμέν στόλιζαν όλες τις οικιακές συσκευές, πολλές καραμέλες και μπόλικη ρακή για κέρασμα.
Μια αυθεντική γυναικεία μορφή, ευσυγκίνητη και ατρόμητη, με τη μοναξιά ζωγραφισμένη στα υγρά της μάτια, αφού, εκτός από τον σύζυγό της, πριν από χρόνια έχασε και την κόρη της Λουίζα. Η φωτογραφία της είναι κρεμασμένη σε ξεχωριστό σημείο μέσα σε αυτό το λαογραφικό μουσείο-καφενείο.
Άγνοια, φόβος, ψέμα, απλή παράδοση ή βαθιά δεισιδαιμονία; Στοιχειά της φύσης, ο θόρυβος του αέρα και του νερού ή το μυαλό που τρέχει; Στο μέσον μιας ρεματιάς μάθαμε για τις αγελούδες, τα ξωτικά για τα οποία οι μεγαλύτεροι αφηγούνται ιστορίες και παραμύθια στις αυλές των σπιτιών. Περίεργες σκιές από τα δέντρα και τα φυτά, ζώα που τρομάζουν μες στη νύχτα, κρυφά περάσματα, στοιχειωμένα δέντρα και το φως της πανσελήνου ολοκληρώνουν τις δοξασίες γύρω από αυτές τις γυναικείες μορφές.
Ανεξίτηλη θα μείνει και η ανάμνηση από το βραδινό γεύμα κάτω από τα τεράστια πλατάνια στον Καρκάδο. Αρχικά, νεαρά κορίτσια μάς μετέφεραν με ένα χορευτικό δρώμενο στον κόσμο των σύγχρονων αγελούδων, ενώ ακολούθησε το αξιοθαύμαστο δείπνο που είχε ετοιμάσει το δίκτυο των εθελοντών. Μία από τις πιο σαγηνευτικές διαδρομές ήταν εκείνη ανάμεσα στα χωριά Καρδιανή και Υστέρνια που κατέληγε στο ωραιότερο χωριό της Τήνου, τον Πύργο, και στον γειτονικό Πάνορμο. Εκεί συναντάς το αμόλυντο φυσικό τοπίο της Τήνου και στα δύο χωριά, χωρίς υπερβολή, ανακαλύπτεις το νόημα της ζωής.
Στην κοιτίδα της μαρμαρογλυπτικής, όπως θεωρείται ο Πύργος, έχεις τη δυνατότητα να επισκεφθείς το Μουσείο Μαρμαροτεχνίας του Πολιτιστικού Ιδρύματος του Ομίλου Πειραιώς, το Μουσείο Τηνίων Καλλιτεχνών όπως και το σπίτι-μουσείο του μέγιστου καλλιτέχνη Γιαννούλη Χαλεπά. Στον Πύργο, επίσης, λειτουργεί η Σχολή Καλών Τεχνών από την οποία προέρχονται οι Έλληνες μαρμαρογλύπτες, ενώ και το νεκροταφείο του οικισμού αξίζει μια επίσκεψη. Στην κεντρική πλατεία του χωριού, κάτω από τη σκιά που δημιουργεί ο τεράστιος αιωνόβιος πλάτανος, πλήθος μαγαζιών σε περιμένει για να δοκιμάσεις το ξακουστό τους γαλακτομπούρεκο.
Ακολουθώντας τη διαδρομή προς τον Πάνορμο, το επίνειο του Πύργου, αντικρίζεις ένα μοναδικό ψαροχώρι. Απέναντί του στέκει επιβλητικά η βραχονησίδα Πλανήτης, στην κορυφή της οποίας διακρίνεται ο ερειπωμένος φάρος που λειτούργησε για πρώτη φορά το 1886 και αποτελεί διατηρητέο ιστορικό μνημείο.
Πέρα, λοιπόν, από ναυαρχίδα του θρησκευτικού τουρισμού της Ελλάδας, η Τήνος διαθέτει πολυάριθμες ομορφιές. Φεύγοντας από αυτόν τον μαγευτικό τόπο, παίρνεις μαζί σου πλούσιες εικόνες, συγκινητικές στιγμές και ευφάνταστες ιδέες. Το «Tinos Food Paths» ήταν μια συναρπαστική εμπειρία, αποτέλεσμα της προσπάθειας των ανθρώπων του νησιού, των εθελοντών αλλά και μια ανιδιοτελής πρωτοβουλία που σκοπό έχει να αναδείξει μια γοητευτική πλευρά της Τήνου.
Μια αλυσίδα ετερόκλητων προσωπικοτήτων, η οποία, με τη φλόγα της συλλογικής προσπάθειας, χτίζει μεθοδικά και έχει επιτύχει να μετατρέψει αυτόν τον ξεχωριστό τόπο σε έναν υπέροχο γαστρονομικό προορισμό. Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι στα όμορφα μονοπάτια υπήρχε κρεμασμένο το κεντρικό τους σύνθημα: «Εξάγουμε Τήνο».
σχόλια