Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την αντιμετώπιση του καπνίσματος σε 4 άξονες
Άξονας 1ος: Προαγωγή υγείας και πρόληψη για να αποτραπεί η έναρξη του καπνίσματος ειδικά σε νέους από 15 ετών και άνω. Αφορά ολοκληρωμένες παρεμβάσεις προαγωγής υγείας και πρόληψης με στόχο τη διαμόρφωση και την καθιέρωση της αντικαπνιστικής κουλτούρας. Εστιάζει σε μέτρα πρόληψης κατά του καπνίσματος με τεκμηριωμένη αποτελεσματικότητα, ορισμένα από τα οποία αφορούν εκστρατεία ενημέρωσης με στόχο τους γονείς και τις εγκύους, επιμόρφωση των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων για σύγχρονες και τεκμηριωμένες στρατηγικές πρόληψης του καπνίσματος, δημιουργία εκπαιδευτικού υλικού για τους κινδύνους του καπνίσματος και ένταξή του στα εκπαιδευτικά προγράμματα του δημοτικού και του γυμνασίου, ανάδειξη της φυσικής δραστηριότητας και κατ' επέκταση του αθλητισμού ως σύγχρονου τρόπου ζωής και πολιτική επιβραβεύσεων και διακρίσεων καινοτόμων αντικαπνιστικών δράσεων στην κοινότητα.
Άξονας 2ος: Προστασία των μη καπνιστών από το παθητικό κάπνισμα με στόχο τον περιορισμό των επιπτώσεων στον γενικό πληθυσμό και ιδιαίτερα στα παιδιά, καθώς και την καθιέρωση κουλτούρας σεβασμού προς τους μη καπνιστές. Οι δράσεις του άξονα αυτού αφορούν κυρίως τη βελτίωση του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου, την πλήρη εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου, σύστημα υποστήριξης δικαιωμάτων μη καπνιστών και δημιουργία μητρώου εθελοντικών οργανώσεων.
Άξονας 3ος: Υποστήριξη στη διακοπή καπνίσματος. Οι δράσεις του άξονα αυτού αφορούν την υποστήριξη της διακοπής καπνίσματος με στόχο τη μείωση του αριθμού των καπνιστών. Οι δράσεις αυτές ουσιαστικά προσφέρουν ένα δίκτυο προστασίας για τους καπνιστές που επιθυμούν να διακόψουν το κάπνισμα και περιλαμβάνουν δημιουργία Χάρτη Ιατρείων Διακοπής Καπνίσματος, πιστοποίηση αυτών, καθώς και δημιουργία πλατφόρμας και γραμμής επικοινωνίας για την υποστήριξη της διακοπής του καπνίσματος.
Άξονας 4ος: Έλεγχος και ρύθμιση θεμάτων που αφορούν νέα προϊόντα καπνού. Οι δράσεις του άξονα αυτού αφορούν την ανάπτυξη ενός νέου ρυθμιστικού και κανονιστικού πλαισίου ελέγχου και παρακολούθησης των νέων προϊόντων καπνού. Οι διατάξεις του ν. 4633/2019, που ψηφίστηκε από το Κοινοβούλιο στις 16/10/19, απαλείφουν τις εξαιρέσεις και τα «παραθυράκια», απλοποιούν τους κανόνες και διευκολύνουν τον αποτελεσματικό έλεγχο των παραβάσεων. Οι βασικές αλλαγές συνοψίζονται στα ακόλουθα:
Πού δεν επιτρέπεται το κάπνισμα
• Δεν επιτρέπεται το κάπνισμα (τσιγάρο, πούρο, πίπα, άτμισμα, θερμαινόμενα, ναργιλές κ.λπ.) σε κλειστό δημόσιο ή ιδιωτικό χώρο στον οποίο παρέχεται εργασία.
• Δεν επιτρέπεται το κάπνισμα (τσιγάρο, πούρο, πίπα, άτμισμα, θερμαινόμενα, ναργιλές κ.λπ.) στο εσωτερικό όλων των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος. Επιτρέπεται μόνο στους εξωτερικούς χώρους. Εξωτερικοί χώροι θεωρούνται όσοι είναι περιμετρικά ανοιχτοί σε δύο πλευρές τουλάχιστον και δεν είναι στεγασμένοι.
• Δεν επιτρέπεται το κάπνισμα (τσιγάρο, πούρο, πίπα, άτμισμα, θερμαινόμενα, ναργιλές κ.λπ.) σε όλα τα μέσα μαζικής μεταφοράς.
• Δεν επιτρέπεται το κάπνισμα (τσιγάρο, πούρο, πίπα, άτμισμα, θερμαινόμενα, ναργιλές κ.λπ.) στα Ι.Χ. και Δ.Χ. οχήματα στα οποία επιβαίνουν ανήλικοι κάτω των 12 ετών.
• Δεν επιτρέπεται το κάπνισμα (τσιγάρο, πούρο, πίπα, άτμισμα, θερμαινόμενα, ναργιλές κ.λπ.) σε νυχτερινά κέντρα, κέντρα διασκέδασης, καζίνα, καταστήματα τυχερών παιγνίων (καταργήθηκαν οι αντισυνταγματικές εξαιρέσεις που υπήρχαν).
• Τέλος, δεν επιτρέπεται το κάπνισμα σε παιδικούς και βρεφονηπιακούς σταθμούς, ιδρύματα πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, σε κλειστούς και υπαίθριους χώρους άθλησης και διασκέδασης ανηλίκων, αθλοπαιδιών, σε παιδότοπους, παιδικές χαρές, θεματικά πάρκα κ.λπ., καθώς και σε οποιονδήποτε άλλο ανοιχτό χώρο όταν υπάρχουν ανήλικοι (θεσπίστηκε η διάταξη με τον ν. 4633/2019)
Ποιες οι Αρχές και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί
Εποπτεία:
Υπουργείο Yγείας
Γενική γραμματεία Δημόσιας Υγείας
Όργανα Ελέγχου:
Ελληνική Αστυνομία
Επόπτες Δημόσιας Υγείας Περιφερειών
Δημοτική Αστυνομία
Λιμενικό Σώμα
Εθνική Αρχή Διαφάνειας (ΕΑΔ)
Ελεγκτές του ΕΟΤ
Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ)
Μεικτά κλιμάκια των παραπάνω
Ποιες οι νέες κυρώσεις και τα πρόστιμα:
Φυσικά πρόσωπα:
€200 για όσους καπνίζουν σε υπαίθριους χώρους διεξαγωγής αθλοπαιδιών, ψυχαγωγίας και συγκέντρωσης ανηλίκων.
€200 για όσους καπνίζουν σε κλειστούς χώρους νοσηλευτικών ιδρυμάτων και φορέων παροχής υπηρεσιών υγείας.
€200 για όσους καπνίζουν σε χώρους παιδικών και βρεφονηπιακών σταθμών, παιδότοπων κλειστών και υπαίθριων και όλων των ιδρυμάτων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, δημόσιων και ιδιωτικών.
€100 για όσους καπνίζουν στους λοιπούς κλειστούς ή στεγασμένους χώρους, δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους παροχής εργασίας και μέσα μαζικής μεταφοράς.
€1.500 για όσους καπνίζουν μέσα σε οχήματα στα οποία επιβαίνουν ανήλικοι κάτω των 12 ετών (€3.000 για τον οδηγό).
Καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος (εστιατόρια, μπαρ, κέντρα διασκέδασης κ.ά.):
Eμβαδόν έως 100 τ.μ.:
€500 την 1η φορά
€1.000 τη 2η φορά
€2.000 την 3η φορά
€4.000 την 4η φορά και προσωρινή σφράγιση/αναστολή της λειτουργίας για 10 ημέρες
€8.000 την 5η φορά και οριστική ανάκληση της άδειας λειτουργίας
Εμβαδόν άνω των 100 τ.μ.:
€2.000 την 1η φορά
€4.000 τη 2η φορά
€6.000 την 3η φορά
€8.000 την 4η φορά και προσωρινή σφράγιση/αναστολή της λειτουργίας για 10 ημέρες
€10.000 την 5η φορά και οριστική αφαίρεση της άδειας λειτουργίας
Eμβαδόν άνω των 300 τ.μ.:
€6.000 την 1η φορά
€7.000 τη 2η φορά
€8.000 την 3η φορά
€9.000 την 4η φορά και προσωρινή σφράγιση/αναστολή της λειτουργίας για 10 ημέρες
€10.000 την 5η φορά και οριστική αφαίρεση της άδειας λειτουργίας
Aπό 1.001 άτομα και άνω:
€10.000 την 1η φορά
€10.000 την 2η φορά και προσωρινή σφράγιση/αναστολή της λειτουργίας για 10 ημέρες
€10.000 την 3η φορά και οριστική αφαίρεση της άδειας λειτουργίας
Υπεύθυνοι διαχείρισης και λειτουργίας οργανισμών Δημοσίου, υπηρεσιών Δημοσίου, ΔΕΚΟ κ.λπ.
Πρόστιμο €500 για:
• Μη κατάρτιση σχεδίου αποτροπής καπνίσματος και ορισμό υπευθύνων
• Μη ανάρτηση σήμανσης και λοιπών μέτρων αποτροπής (απομάκρυνση σταχτοδοχείων)
• Μη ανταπόκριση του υπευθύνου σε διαμαρτυρία για την πραγματοποίηση της παράβασης
• Μη κλήση των αρμοδίων οργάνων
• Μη συνεργασία με τους ελεγκτές
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO
σχόλια