Το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα που σημειώθηκε λίγο μετά τα μεσάνυχτα χθες στα Τέμπη μετρά ήδη σχεδόν 40 νεκρούς και δεκάδες τραυματίες.
Έξι από αυτούς νοσηλεύονται σε κρίσιμη κατάσταση ενώ άγνωστος παραμένει ακόμα ο αριθμός των αγνοούμενων. Τα σωστικά συνεργεία συνεχίζουν τις προσπάθειες ανεύρεσης πτωμάτων πια, καθώς οι ελπίδες για κάποιον διασωθέντα έχει εξανεμιστεί.
Ωστόσο αυτή η πολύνεκρη τραγωδία στα Τέμπη δεν είναι η πρώτη. Πριν από 51 χρόνια στο ίδιο σχεδόν σημείο, κοντά στη Λάρισα σημειώθηκε μία ακόμα αντίστοιχη πολύνεκρη τραγωδία και πολλές ομοιότητες με την σημερινή.
Ήταν απόγευμα της 16ης Ιανουαρίου του 1972 και έχει μείνει στην ιστορία ως το σιδηροδρομικό δυστύχημα στο Δοξαρά.
Πώς συνέβη η σιδηροδρομική τραγωδία
Η τραγωδία συνέβη στη σιδηροδρομική γραμμή ανάμεσα στους σταθμούς Ορφανών Καρδίτσας και Δοξαρά Λάρισας όπου συγκρούστηκαν η αμαξοστοιχία «Ακρόπολις Εξπρές», που εκτελούσε το δρομολόγιο Μόναχο- Αθήνα με μια αμαξοστοιχία η οποία κατευθυνόταν από την Αθήνα στη Θεσσαλονίκη.
Αυτή η αμαξοστοιχία αυτή ήταν γνωστή ως «πόστα» γιατί μετέφερε και την αλληλογραφία του ταχυδρομείου.
Η αμαξοστοιχία με όνομα «Ακρόπολις Εξπρές», η οποία έκανε το δρομολόγιο Μόναχο - Αθήνα, κατέφθασε με σημαντική καθυστέρηση στη Λάρισα.
Νωρίτερα, στις 9:30 το πρωί, η «πόστα» είχε ξεκινήσει από την Αθήνα με προορισμό τη Θεσσαλονίκη.
Λόγω των καθυστερήσεων, αλλά και του κακού σιδηροδρομικού δικτύου, τα δύο τρένα θα έπρεπε να διασταυρωθούν σε ένα εκ των σταθμών κοντά στη Λάρισα είτε στον Δοξαρά είτε στα Ορφανά.
Οι σταθμάρχες των δύο σταθμών έπρεπε να συνεννοηθούν ούτως ώστε να συναποφασίσουν πού θα γίνει η διασταύρωση των δύο τρένων. Ωστόσο οι δυο σταθμάρχες διαφωνούσαν ποια από τις δυο αμαξοστοιχίες θα έπρεπε να είχε προτεραιότητα και παρά την παρέμβαση του ρυθμιστή κίνησης τρένων από την Αθήνα, τόσο το «Ακρόπολις Εξπρές» όσο και η «πόστα» πέρασαν κανονικά από το σταθμό του Δοξαρά και των Ορφανών αντίστοιχα. Χαρακτηριστικοί είναι οι διάλογοι που παρουσιάζει η ΕΡΤ:
«Δεν μπορώ να κάνω ελιγμούς και παλινδρομήσεις στα Ορφανά, δεν χωράνε τα τρένα», φέρεται να είπε ο σταθμάρχης στα Ορφανά.
«Δεν μπορώ κανονιστικά να σταματήσω την υπερταχεία, για να περιμένει την “πόστα” στον Δοξαρά και συνεπώς η διασταύρωση πρέπει να γίνει στα Ορφανά, πολλώ μάλλον που η υπερταχεία είναι καθυστερημένη», φέρεται ότι απάντησε ο σταθμάρχης του Δοξαρά.
Για να λυθεί το πρόβλημα παρενέβη ο ρυθμιστής κυκλοφορίας Αθηνών δίνοντας τη λύση. Ωστόσο, ένας από τους σταθμάρχες άλλαξε γνώμη δίνοντας εντολή στην «πόστα» να αναχωρήσει.
Όταν προσπάθησε να ενημερώσει τον άλλο ήταν ήδη πολύ αργά καθώς ο δεύτερος είχε ήδη ενημερώσει το «Ακρόπολις» να ξεκινήσει.
Αποτέλεσμα ήταν να συγκρουστούν στην ενδιάμεση διαδρομή, στις 16:55. Από την σφοδρή σύγκρουση των τρένων τα τρία πρώτα βαγόνια της πόστας διαλύθηκαν. Το «Ακρόπολις Εξπρές» είχε αναπτύξει μεγάλη ταχύτητα.
Οι διώξεις και η δίκη για το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα
Ακολούθησαν διώξεις εναντίων των δύο σταθμαρχών και του ρυθμιστή κίνησης με κατηγορίες για ανθρωποκτονίες από αμέλεια και διατάραξη της ασφάλειας των συγκοινωνιών.
Στη δίκη σε πρώτο βαθμό, που έγινε τον Νοέμβριο του 1972 στην Καρδίτσα, καταδικάστηκαν όλοι σε ποινές φυλάκισης από 3 έως 5 χρόνια.
Μάρτυρες κατέθεσαν ότι οι σταθμάρχες και οι ρυθμιστές συχνά καλούνταν να καλύψουν βάρδιες 20 συνεχόμενων ωρών.
Εναντίον των δύο σταθμαρχών και του ρυθμιστή κίνησης ασκήθηκαν κατηγορίες για ανθρωποκτονίες από αμέλεια και διατάραξη της ασφάλειας των συγκοινωνιών.
Οι ποινές δεν είχαν ανασταλτικό χαρακτήρα. Δύο μήνες αργότερα, τον Ιανουάριο του 1973 στο εφετείο στη Λάρισα, καταδικάστηκε σε φυλάκιση 5 ετών ο σταθμάρχης των Ορφανών ενώ οι άλλοι δύο κατηγορούμενοι αθωώθηκαν.
