Η ευλογιά των πιθήκων δεν μεταδίδεται εύκολα μεταξύ των ανθρώπων και ο κίνδυνος για το ευρύ κοινό είναι χαμηλός, διευκρινίζει ο ΕΟΔΥ, μετά και τον εντοπισμό του πρώτου κρούσματος στην Ελλάδα.
Με τα έως τώρα διαθέσιμα επιδημιολογικά δεδομένα, ο κίνδυνος για τον γενικό πληθυσμό εξακολουθεί να είναι χαμηλός, επισημαίνει ο ΕΟΔΥ. Η νόσηση είναι συνήθως ήπια και αυτοπεριοριζόμενη και το νόσημα χαρακτηρίζεται από σχετικά μικρή μεταδοτικότητα.
Σε ό,τι αφορά στο ποιος κινδυνεύει από τη νόσο της ευλογιάς των πιθήκων, ο ΕΟΔΥ διευκρινίζει πως όλοι κινδυνεύουν να νοσήσουν κατόπιν έκθεσης στον ιό, ειδικά οι νεότερες γενιές που δεν έλαβαν το εμβόλιο της ευλογιάς, το οποίο σταδιακά σταμάτησε στη χώρα μας να χορηγείται μέχρι το 1980, καθώς η νόσος είχε εξαλειφθεί.
Υπάρχουν ενδείξεις ωστόσο, όπως αναφέρει σε έκθεσή του ο ΕΟΔΥ, ότι ομοφυλόφιλοι και αμφιφυλόφιλοι άνδρες διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο έκθεσης, καθώς και όσοι έχουν ταξιδέψει πρόσφατα σε χώρες της Αφρικής όπου ενδημεί η νόσος.
Τα 8 πρώτα συμπτώματα
Από τη στιγμή που κάποιος μολυνθεί με τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων χρειάζεται να περάσουν 5 έως 21 μέρες για να εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα (συνήθως 6 με 13 ημέρες). Αυτά μπορεί να είναι:
- Πυρετός >38οC
- Κεφαλαλγία
- Μυαλγίες
- Ραχιαλγία / Οσφυαλγία
- Διογκωμένοι λεμφαδένες (χαρακτηριστικό σημείο διαφορικής διάγνωσης από την ευλογιά)
- Ρίγος
- Καταβολή δυνάμεων
- Εξάνθημα (συνήθως παρουσιάζεται 1 με 3 ημέρες μετά την εμφάνιση του πυρετού). Συχνά προηγείται το δερματικού εξανθήματος, εμφάνιση βλαβών σε βλεννογόνους (π.χ. στοματικής κοιλότητας). Το εξάνθημα εντοπίζεται αρχικά στο κεφάλι και στο πρόσωπο και στη συνέχεια επεκτείνεται σε άλλα σημεία του σώματος συμπεριλαμβανομένων των παλαμών, των πελμάτων και των γεννητικών οργάνων. Οι δερματικές βλάβες αρχικά εμφανίζονται με τη μορφή κηλίδων (επίπεδες βλάβες) αλλάζουν σε βλατίδες (ανυψωμένες βλάβες) οι οποίες εξελίσσονται σε μικρές βλατίδες κυστίδια (φουσκάλες με υγρό ), φλύκταινες (φουσκάλες με πύον ) και στη συνέχεια σε εσχάρες (κρούστες) που τελικά υποχωρούν μόνες τους. Το εξάνθημα αυτό μερικές φορές συγχέεται με το εξάνθημα της ανεμευλογιάς.
Τι πρέπει να κάνω για να μη νοσήσω
Απαιτείται η τήρηση των βασικών μέτρων ατομικής υγιεινής.
- πλένετε τα χέρια σας με σαπούνι και νερό τακτικά ή χρησιμοποιείτε αλκοολούχο αντισηπτικό
- καταναλώνετε κρέας μόνο αν έχει μαγειρευτεί επαρκώς
- μην πλησιάζετε άγρια ζώα, συμπεριλαμβανομένων νεκρών ζώων
- μην έρχεστε σε στενή επαφή και μην μοιράζεστε ρούχα με άτομα που δεν αισθάνονται καλά και παρουσιάζουν δερματικές βλάβες.
Πότε πρέπει αν επικοινωνήσω με τον γιατρό;
Εάν έχετε ένα εξάνθημα με φυσαλίδες και:
- έχετε επιστρέψει από τη Δυτική ή Κεντρική Αφρική τις τελευταίες 3 εβδομάδες
- έχετε έρθει σε επαφή με κάποιον που είχε ευλογιά των πιθήκων τις τελευταίες 3 εβδομάδες
- έχετε έρθει σε επαφή με κάποιον που είχε δερματικές βλάβες τις τελευταίες 3 εβδομάδες
Στην περίπτωση της Ελλάδας, το πρώτο κρούσμα, που εντοπίστηκε είναι άνδρας, που ταξίδεψε πρόσφατα στην Πορτογαλία και νοσηλεύεται σε σταθερή κατάσταση, ενώ το κρούσμα δηλώθηκε από το νοσοκομείο «Ανδρέας Συγγρός».
Ο αρχικός έλεγχος, που πραγματοποιήθηκε από το κεντρικό εργαστήριο δημόσιας υγείας του ΕΟΔΥ για είδη non-variola orthopox ιών- στα οποία συγκαταλέγεται και ο ιός της ευλογίας των πιθήκων- ήταν θετικός. Τα δείγματα εστάλησαν και στο εργαστήριο μικροβιολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΑΠΘ, για τη γονιδιωματική επιβεβαίωση του ιού της ευλογιάς των πιθήκων.
