Με βάση τα τρέχοντα ρεπορτάζ, οι επικρατέστερες ημερομηνίες διεξαγωγής των εκλογών θα είναι η 29η Απριλίου και η 6η Μαΐου. Ο χρόνος που απομένει στα ήδη υπάρχοντα και καινούργια κόμματα είναι ελάχιστος για κομματική προπαγάνδα. Οι συσχετισμοί και τα δεδομένα μέρα με την ημέρα αλλάζουν. Τα κόμματα πληθαίνουν δημιουργώντας την προοπτική μιας -δυνάμει- οκτακομματικής Βουλής. Αυτός ο κατακερματισμένος πολιτικός ανταγωνισμός είναι πρακτικά και θεωρητικά πρωτόγνωρος από τη μεταπολίτευση και δώθε.
Η ατμόσφαιρα σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις σου δίνει την αίσθηση μιας γενικευμένης ανασφάλειας και ρευστότητας. Ανασφάλεια που υποφώσκει, διότι οι υπάρχουσες πολιτικές συνήθειες καλούνται να αλλάξουν άρδην για ψηφοφόρους και κόμματα. Πέραν από της διάφορες αναλύσεις που μπορούν γίνουν με υποκειμενισμό και ιδεοληψία, το μόνο αντικειμενικό δεδομένο αυτών των εκλογών είναι ότι η κυβέρνηση της επόμενης μέρας, θα πρέπει να ασκήσει πολιτική στο πλαίσιο του Μνημονίου ΙΙ που ψηφίστηκε στις 12 Φεβρουαρίου.
Κάτι τέτοιο εξηγεί και τις δηλώσεις του κ. Σαμαρά, ότι θα επιθυμούσε αυτοδυναμία. Η οποία βέβαια δεν δικαιολογείται ούτε δημοσκοπικά, ούτε ορθολογικά ως κομματική στρατηγική, λαμβάνοντας ως υπόθεση ο πρόεδρος της ΝΔ έχει αλλάξει πολιτική τοποθέτηση για τα δρώμενα της χώρας με πρωτοφανή ταχύτητα, γεγονός που δείχνει να κούρασε τους συντηρητικούς ψηφοφόρους του. Στο ίδιο πλαίσιο, ο κ. Βενιζέλος μέτρησε τις δυνάμεις του στην εσωκομματική ψηφοφορία, και θεωρεί ότι βγήκε «δυνατός». Να υπενθυμίσω ότι το ΠΑΣΟΚ, είναι κόμμα μαζών και στις προηγούμενες εσωκομματικές εκλογές είχαν ψηφίσει περίπου 750.000 μέλη και φίλοι του Κινήματος.
Μια σοβαρή πτυχή όμως του πολιτικού-δημοκρατικού προβλήματος της Ελλάδας είναι ότι, και πάλι, μιλάμε για τους ίδιους υποψήφιους βουλευτές συνολικά. Τους ίδιους αυλικούς και κουμπάρους, τις ίδιες πολιτικές ολιγαρχίες. Και το χειρότερο? Τις ίδιες μαυρογιαλούρικες φαμφάρες! Οι δημόσιες τοποθετήσεις ως τώρα καλούν το ελληνικό εκλογικό σώμα να αυτό-επιβεβαιώσει -ξανά- τον πολιτικό «αυτισμό» του, που περιγράφεται από τη συμπεριφορά: «Βρε, ότι κι αν μου κάνετε, εγώ εσάς θα ψηφίσω γιατί ξέρω την φάτσα σας, κι αν χρειαστεί να σας γιαουρτώσω, θα ξέρω ποιοι είστε!» Ναι, είναι πολιτικά μαζοχιστικό και με βάση την ιστορική συγκυρία επικίνδυνο.
Αν θέλαμε να κάνουμε ένα δημοκρατικό άλμα στη σύγχρονη ιστορία μας, νομίζω πως αυτό θα γινόταν βάζοντας μια άτυπη -σχεδόν ηθική- προϋπόθεση για τις εκλογές του Μαΐου: κανένας βουλευτής που έχει εκλεχθεί από το '74 και μετά να μην κατέβει υποψήφιος. Θα έπρεπε να επιβληθεί σε όλους τους βουλευτές, όχι από κάποιον νόμο, αλλά από τη συνείδηση τους. Να ίσχυε για όλους, ακόμα και για αυτούς που ήταν εξαρχής ανεπάγγελτοι...
Φαντάζεστε, όμως, τι σκηνικό θα διαμόρφωνε μια τέτοια επιλογή στα δημόσια και μη δρώμενα της χώρας; Επιχειρηματίες θα χρειαζόταν να μοχθήσουν επικοινωνιακά για να βρουν τον δικό τους άνθρωπο (sick!). Δημοσιογράφοι θα σταματούσαν τη δημοσιογραφία, διότι πια οι ώρες δουλειάς και του ξεφτιλίσματος (ενίοτε) δεν θα ανταποκρίνονταν στα έσοδα. Τα ίδια τα media θα έχαναν το πολιτικό/κομματικό τους ταμείο, κι από εκεί που είχαν δύο βασικούς «πελάτες», θα αναγκαζόντουσαν να σπάσουν την πίτα για περισσότερους με μικρότερο budget. Ακόμα και οι ίδιοι οι ψηφοφόροι θα μούδιαζαν, διότι θα βούλιαζε η -σχεδόν αναπαλλοτρίωτη/αναφαίρετη- προσδοκία τους για ένα μελλοντικό βόλεμα από τον «βο(υ)λευτή» που χρόνια ταχτάριζαν και ψήφιζαν.
Επειδή, όμως, η παραπάνω προϋπόθεση δεν θα ισχύσει, τότε τι κάνουμε; Μια επιλογή θα ήταν να απέχουμε από τις κάλπες μαζικά, να φτάσει η αποχή στο 70%, να πάρουν το πολιτικό μήνυμα οι Ευρωπαίοι εταίροι και την επόμενη των εκλογών να έχουμε κυβέρνηση χωρίς ουσιαστική νομιμοποίηση, που όμως θα εφαρμόσει τις επιταγές του Μνημονίου. Η άλλη επιλογή είναι να συνειδητοποιήσουμε ότι στην παρούσα πολιτική συγκυρία της Ελλάδας ισχύει το «μη χείρον, βέλτιστο» και να ψηφίσουμε κατά συνείδηση. Άλλωστε, όπως μερικοί υποστηρίζουν, ο «σκοπός της δημοκρατίας είναι να καταγράψει τις λαϊκές επιθυμίες, όπως αυτές έχουν, όχι να συμβάλλει στο πως θα μπορούσαν να είχαν διαμορφωθεί».
Σε τελική ανάλυση, η κατά συνείδηση ψήφος την οποία ρίχνεις με αίσθημα ευθύνης απέναντι στην αξιοπρέπεια σου και στον μέλλον των παιδιών σου είναι η πεμπτουσία της δημοκρατίας, διότι θυμίζω δεν αποτελεί δεδομένο δημοκρατικό συστατικό ούτε της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας μας, ούτε της εσωκομματικής λειτουργίας των δύο πάλαι ποτέ μεγάλων κομμάτων. Τουλάχιστον, το εκλογικό σώμα βάζει πλάτη στην κατά συνείδηση ψήφο του, και την πληρώνει με φόρους.
Ο Διονύσης Μητρόπουλος είναι πολιτικός επιστήμονας.
σχόλια