Στη Λέσβο έφτασε σήμερα το πρωί ο Πάπας Φραγκίσκος με στόχο την ανάδειξη της προσφυγικής κρίσης H παραμονή του έστρεψε όλο το παγκόσμιο ενδιαφέρον στο νησί που πρωταγωνιστεί στην τεράστια προσφυγική κρίση και συνοδεύτηκε με χιλιάδες δημοσιεύματα, σχόλια και εικόνες που έκαναν το γύρο του κόσμου. Τα μηνύματα που έστειλε ο Ρωμαιοκαθολικός ηγέτης ήταν πολλαπλά και είχαν αποδέκτες τους Ευρωπαίους ηγέτες, τους πρόσφυγες και τους Έλληνες.
«Οι πρόσφυγες δεν είναι αριθμοί, είναι άνθρωποι», έγραψε στο Twitter πριν ξεκινήσει το ταξίδι του ο πάπας Φραγκίσκος. «Οι πρόσφυγες είναι βλέμματα, ονόματα, ιστορίες και πρέπει να τυγχάνουν της ανάλογης μεταχείρισης».
Τα ιταλικά μέσα ενημέρωσης, στα πρώτα σχόλιά τους, αναφέρουν ότι ο πάπας Φραγκίσκος μετέβη σήμερα στην Λέσβο η οποία είναι και «το σύμβολο της δοκιμασίας των προσφύγων», ενώ υπογραμμίζουν με έμφαση την δήλωση του πάπα ότι «θέλει να κρατήσει πάνω στο γραφείο του τις ζωγραφιές με τις οποίες τον υποδέχθηκαν τα μικρά προσφυγόπουλα».
Η εφημερίδα Λα Ρεπούμπλικα, παράλληλα, στην ηλεκτρονική της έκδοση, προβάλλει τον απλό όσο και περιεκτικό τρόπο με τον οποίο ο ποντίφικας θέλησε να ευχαριστήσει την χώρα μας για την αλληλεγγύη και την βοήθεια που επέδειξε: η ιταλική εφημερίδα αποδίδει το σχετικό απόσπασμα της ομιλίας του Αργεντινού ποντίφικα, με δυο μόνον λέξεις «grazie Grecia», ευχαριστώ Ελλάδα.
Ο Πάπας Φραγκίσκος έφθασε στο αεροδρόμιο της Μυτιλήνης στις 10:15, λίγο νωρίτερα από το προγραμματισμένο. Τον υποδέχθηκε ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και αμέσως μετά ο Οικουμενικός πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος και ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών οι οποίοι στον συνόδευσαν σε όλους τους σταθμούς του ταξιδιού του στη Λέσβο.
Στο αεροδρόμιο επίσης βρισκόταν η ηγεσία στην Ελλάδα της Καθολικής Εκκλησίας, ο Δήμαρχος Λέσβου Σπύρος Γαληνός, η Περιφερειάρχης βορείου Αιγαίου Χριστιάνα Καλογήρου και ο υπουργός μεταναστευτικής πολιτικής Γιάννης Μουζάλας. Αμέσως μετά την ανάκρουση των εθνικών ύμνων ο Πρωθυπουργός και οι Ιεράρχες κατευθύνθηκαν σε αίθουσα του αεροδρομίου προκειμένου να έχουν μια πρώτη συνάντηση.
Οι τρεις θρησκευτικοί ηγέτες πήγαν στη συνέχεια στο κέντρο φιλοξενίας της Μόριας όπου έζησαν συγκινητικές στιγμές σφίγγοντας τα χέρια ασυνόδευτων παιδιών προσφύγων, γυναικών με τα μικρά τους παιδιά στην αγκαλιά, και ανδρών
Στο προαύλιο της καταχώρησης των προσφύγων, στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης στη Μόρια έστειλαν μήνυμα αγάπης, ειρήνης και αλληλεγγύης προς τους πρόσφυγες, αλλά και ευαισθητοποίησης της παγκόσμιας κοινότητας απέναντι στο προσφυγικό δράμα.
«Δεν είστε μόνοι σας», ήταν το μήνυμα του Πάπα Φραγκίσκου προς τους πρόσφυγες. Εξήρε τον ρόλο της χώρας στην αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης, τονίζοντας ότι «ο ελληνικός λαός με μεγάλη γενναιοδωρία ανταποκρίθηκε στις ανάγκες παρά το γεγονός ότι διανύει μια δύσκολη περίοδο».
«Ήρθα εδώ με τους αδελφούς μου τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο και τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο απλά και μόνο για να σταθώ δίπλα σας, να ακούσω τις ιστορίες σας, ήρθαμε για να επιστήσουμε και πάλι την προσοχή του κόσμου στη σοβαρή αυτή ανθρωπιστική κρίση, για να κάνουμε μια έκκληση ώστε να βρεθεί μια λύση». «Θα θέλαμε να ενώσουμε τις φωνές μας με τις δικές σας και να μιλήσουμε στο όνομα σας ως άνθρωποι της πίστης».
«Ταξιδέψαμε εδώ για να ακούσουμε τις φωνές σας και να σας κοιτάξουμε στα μάτια», «όσοι φοβούνται εσάς δεν σας κοίταξαν στα μάτια. Όσοι σας φοβούνται δεν βλέπουν τα πρόσωπα σας, δεν βλέπουν τα παιδιά σας», σημείωσε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος. Υπογράμμισε ότι η Μεσόγειος δεν θα πρέπει να γίνει ένας τάφος, αλλά μιας θάλασσα ειρήνης.
Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος είπε ότι με την επίσκεψή μας «ενώνουμε τις φωνές μας για να στηρίξουμε τους ξεριζωμένους». «Μόνοι όσοι δουν τα μάτια αυτών των μικρών παιδιών που συναντήσαμε θα μπορέσουν να αντιληφθούν αμέσως το πλήρες μέγεθος της χρεοκοπίας της ανθρωπιάς και της αλληλεγγύης που επιδεικνύει η Ευρώπη τα τελευταία χρόνια σε αυτούς τους ανθρώπους και όχι μόνο», είπε και τόνισε ότι καμαρώνει για τους Έλληνες που παρά τις δικές τους δυσκολίες κάνουν τον «Γολγοθά» των προσφύγων ελαφρύτερο.
Μια συγκλονιστική στιγμή κατέγραψε στη Μόρια ο τηλεοπτικός φακός. Την ώρα που ο Πάπας χαιρετούσε τους πρόσφυγες, ένας από αυτούς γονάτισε μπροστά του, ξέσπασε σε λυγμούς και ενώ φιλούσε τα χέρια του, ζήτησε την ευλογία του.
Το γεύμα με τρεις οικογένειες προσφύγων
Με τρεις οικογένειες προσφύγων γευμάτισαν οι προκαθήμενοι των χριστιανικών Εκκλησιών ο Πάπας κ. Φραγκίσκος, ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος και ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών κ. Ιερώνυμος.
Το κοινό γεύμα περιελάμβανε το προγραμματισμένο για στον καταυλισμό σημερινό φαγητό, ρύζι με λαχανικά, ελιές, ψωμί και χαλβά.
Λίγο πριν, οι τρεις Ιεράρχες και αφού ολοκλήρωσαν τις ομιλίες τους υπέγραψαν κοινή έκκληση προς τη διεθνή κοινότητα να ανταποκριθεί με θάρρος στη αντιμετώπιση της τεράστιας ανθρωπιστικής κρίσης, «της τραγωδίας της αναγκαστικής μετανάστευσης και της μετατόπισης αλλά και των βαθυτέρων αιτίων της κατάστασης αυτής», μέσω διπλωματικών, πολιτικών και φιλανθρωπικών πρωτοβουλιών, και μέσα από συλλογικές προσπάθειες, τόσο στη Μέση Ανατολή όσο και στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με τους τρεις κορυφαίους θρησκευτικούς ηγέτες απαιτείται «μια απάντηση αλληλεγγύης, συμπόνιας, γενναιοδωρίας και άμεσης πρακτικής δέσμευσης πόρων» στην ανθρωπιστική κρίση «που δημιουργήθηκε από την εξάπλωση της βίας και των ενόπλων συγκρούσεων, τις διώξεις και τον εκτοπισμό των θρησκευτικών και εθνικών μειονοτήτων και τον ξεριζωμό των οικογενειών από τα σπίτια τους, κατά παραβίαση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών τους».
Ο Πάπας της Ρώμης, ο Οικουμενικός Πατριάρχης και ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών μέσα από το χοτ σποτ της Μόριας ζητούν την προστασία των μειονοτήτων, για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και του λαθρεμπορίου, για την εξάλειψη των μη ασφαλών διαδρομών, όπως αυτές μέσα από το Αιγαίο και το σύνολο της Μεσογείου και για να αναπτυχθούν ασφαλείς διαδικασίες επανεγκατάστασης.
Επίσης εκφράζουν την αλληλεγγύη τους προς τον λαό της Ελλάδας, ο οποίος παρά τις δικές του οικονομικές δυσκολίες, έχει ανταποκριθεί με γενναιοδωρία σ' αυτή την κρίση. Και απευθύνουν κοινή έκκληση για τον τερματισμό του πολέμου και της βίας στη Μέση Ανατολή, μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη, και την έντιμη επιστροφή όσων αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.
Συναντήσεις των τριών προκαθήμενων με πρόσφυγες
Εκτός πρωτοκόλλου και «παραβιάζοντας» τα δρακόντεια μέτρα ασφαλείας που έχουν ληφθεί οι τρεις θρησκευτικοί ηγέτες κατευθύνθηκαν προς τους εκατοντάδες, μετανάστες στην πλειοψηφία τους, συγκεντρωμένους που ζουν υπό περιορισμό στο χοτ σποτ της Μόριας. Με συνθήματα και πανό διεκδικούσαν να συναντηθούν και αυτοί με τους προκαθήμενους των Εκκλησιών, Πάπα Φραγκίσκο και Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο και τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών κ. Ιερωνύμο.
Πολλοί από αυτούς φιλούσαν τα χέρια των Ιεραρχών και ζητούσαν να βοηθήσουν να γίνει πραγματικότητα το όνειρο τους για μια καλύτερη ζωή στην Ευρώπη. Μάλιστα μια γυναίκα χριστιανή έπεσε στα πόδια του Πάπα κλαίγοντας και παρακαλώντας τον να βοηθήσει στην απελευθέρωση τόσο της ίδιας όσο και των υπολοίπων.
Στη συνέχεια οι τρεις προκαθήμενοι απευθύνθηκαν με ομιλίες τους προς τους πρόσφυγες και τους μετανάστες και στη συνέχεια υπέγραψαν την κοινή έκκληση προς την παγκόσμια κοινότητα για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης.
Η κοινή έκκληση - διακήρυξη που υπέγραψαν Πατριάρχης, Πάπας και Αρχιεπίσκοπος Αθηνών
Έκκληση προς τη διεθνή κοινότητα να ανταποκριθεί με θάρρος στη αντιμετώπιση της τεράστιας ανθρωπιστικής κρίσης, «της τραγωδίας της αναγκαστικής μετανάστευσης και της μετατόπισης αλλά και των βαθυτέρων αιτίων της κατάστασης αυτής», μέσω διπλωματικών, πολιτικών και φιλανθρωπικών πρωτοβουλιών, και μέσα από συλλογικές προσπάθειες, τόσο στη Μέση Ανατολή όσο και στην Ευρώπη απευθύνουν με κοινή τους δήλωση μέσα από το κέντρο καταγραφής και διαμονής μεταναστών και προσφύγων της Μόριας, ο Πάπας κ. Φραγκίσκος, ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος και ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών κ. Ιερώνυμος.
Το πλήρες κείμενο της έκκλησης – διακήρυξης των τριών θρησκευτικών ηγετών από τη Λέσβο έχει ως εξής:
«Ημείς ο Πάπας Φραγκίσκος, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος και ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος, συναντηθήκαμε στο ελληνικό νησί της Λέσβου για να αποδείξουμε την βαθειά ανησυχία μας για την τραγική κατάσταση των πολυάριθμων προσφύγων, των μεταναστών και των αιτούντων άσυλο, που έχουν έλθει στην Ευρώπη, προσπαθώντας να ξεφύγουν από καταστάσεις συγκρούσεων και, σε πολλές περιπτώσεις, καθημερινών απειλών για την επιβίωσή τους. Η παγκόσμια κοινή γνώμη δεν μπορεί να αγνοήσει την τεράστια ανθρωπιστική κρίση που δημιουργήθηκε από την εξάπλωση της βίας και των ενόπλων συγκρούσεων, τις διώξεις και τον εκτοπισμό των θρησκευτικών και εθνικών μειονοτήτων και τον ξεριζωμό των οικογενειών από τα σπίτια τους, κατά παραβίαση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών τους.
»Η τραγωδία της αναγκαστικής μετανάστευσης και της μετατόπισης επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπων, και είναι ουσιαστικά μια κρίση της ανθρωπότητας, καλώντας για μια απάντηση αλληλεγγύης, συμπόνιας, γενναιοδωρίας και άμεσης πρακτικής δέσμευσης πόρων. Από τη Λέσβο, κάνουμε έκκληση προς τη διεθνή κοινότητα να ανταποκριθεί με θάρρος στη αντιμετώπιση αυτής της τεράστιας ανθρωπιστικής κρίσης και των βαθυτέρων αιτίων της, μέσω διπλωματικών, πολιτικών και φιλανθρωπικών πρωτοβουλιών, και μέσα από συλλογικές προσπάθειες, τόσο στη Μέση Ανατολή όσο και στην Ευρώπη.
»Ως ηγέτες των αντίστοιχων Εκκλησιών μας, εκφράζουμε από κοινού την επιθυμία μας για ειρήνη και την ετοιμότητά μας να προωθήσουμε την επίλυση των συγκρούσεων μέσω του διαλόγου και της συμφιλίωσης. Καθώς αναγνωρίζουμε τις προσπάθειες που ήδη γίνονται για την παροχή βοήθειας και φροντίδας στους πρόσφυγες, μετανάστες και αιτούντες άσυλο, καλούμε όλους τους πολιτικούς ηγέτες να χρησιμοποιήσουν κάθε μέσο, για να εξασφαλισθεί ότι πρόσωπα και κοινότητες, συμπεριλαμβανομένων των Χριστιανών, παραμένουν στις πατρίδες τους και απολαμβάνουν το θεμελιώδες δικαίωμα να ζουν με ειρήνη και ασφάλεια. Μια ευρύτερη διεθνής συναίνεση και ένα πρόγραμμα βοήθειας, χρειάζονται επειγόντως, για να διατηρηθεί το κράτος δικαίου, για την προάσπιση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων σ αυτή τη μη βιώσιμη κατάσταση, για την προστασία των μειονοτήτων, για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και του λαθρεμπορίου, για την εξάλειψη των μη ασφαλών διαδρομών, όπως αυτές μέσα από το Αιγαίο και το σύνολο της Μεσογείου και για να αναπτυχθούν ασφαλείς διαδικασίες επανεγκατάστασης. Μ αυτό τον τρόπο θα είμαστε σε θέση να βοηθήσουμε άμεσα αυτές τις χώρες οι οποίες εμπλέκονται στην ικανοποίηση των αναγκών των πολυάριθμων βασανισμένων αδελφών μας. Ειδικότερα, εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας προς τον λαό της Ελλάδας, ο οποίος παρά τις δικές του οικονομικές δυσκολίες, έχει ανταποκριθεί με γενναιοδωρία σ΄ αυτή την κρίση.
»Απευθύνουμε κοινή έκκληση για τον τερματισμό του πολέμου και της βίας στη Μέση Ανατολή, μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη, και την έντιμη επιστροφή όσων αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Ζητούμε από τις θρησκευτικές κοινότητες να εντείνουν τις προσπάθειες τους στην υποδοχή, παροχή βοήθειας και προστασίας στους πρόσφυγες όλων των θρησκειών, και τις θρησκευτικές και πολιτικές υπηρεσίες ανακούφισης (των προσφύγων) να εργάζονται για να συντονίζουν τις πρωτοβουλίες τους. Για όσο διάστημα υπάρχει η ανάγκη, επιμόνως ζητούμε από όλες τις χώρες να παράσχουν προσωρινό άσυλο, να προσφέρουν την ιδιότητα του πρόσφυγα σε όσους έχουν δικαίωμα, να επεκτείνουν τις προσπάθειες αρωγής τους και να συνεργαστούν με όλους τους ανθρώπους καλής θέλησης για τον άμεσο τερματισμό των συνεχιζομένων συγκρούσεων.
»Η Ευρώπη αντιμετωπίζει σήμερα μία από τις πιο σοβαρές ανθρωπιστικές κρίσεις της από το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Για την αντιμετώπιση αυτής της σοβαρής πρόκλησης, κάνουμε έκκληση σε όλους τους ακολούθους του Χριστού να ενθυμούνται τα λόγια του Κυρίου, σύμφωνα με τα οποία όλοι μας θα κριθούμε μια μέρα: «επείνασα γάρ και εδώκατέ μοι φαγείν, εδίψησα και εποτίσατέ με, ξένος ήμιν και συνηγάγετέ με, γυμνός και περιεβάλετέ με, ησθένησα και επεσκέψασθε με, εν φυλακή ήμιν και ήλθατε προς με ....αμήν λέγω υμίν, εφ΄όσον εποιήσατε ενί τούτων των αδελφών μου των ελαχίστων, εμοί εποιήσατε» (Ματθαίος 25:35 – 36, 40).
»Από την πλευρά μας, υπακούοντας στο θέλημα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, πιστεύουμε ακράδαντα, ολόψυχα και με αποφασιστικότητα, ότι πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειες μας για την προώθηση της πλήρους ενότητας όλων των Χριστιανών. Επιβεβαιώνουμε την πεποίθηση μας ότι η «συμφιλίωση (μεταξύ των Χριστιανών) περιλαμβάνει την προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης εντός και μεταξύ όλων των λαών... Μαζί, θα κάνουμε το χρέος μας, ώστε να προσφέρουμε στους μετανάστες, τους πρόσφυγες, και τους αιτούντες άσυλο, μία ανθρώπινη υποδοχή στην Ευρώπη» (Οικουμενική Χάρτα, 2001). Με την υπεράσπιση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων των προσφύγων, των αιτούντων άσυλο και των μεταναστών, καθώς και των πολλών περιθωριοποιημένων ανθρώπων στις κοινωνίες μας, έχουμε ως στόχο να εκπληρώσουμε την αποστολή των Εκκλησιών, που είναι η διακονία του κόσμου.
»Η συνάντηση μας σήμερα έχει ως στόχο να δώσει κουράγιο και ελπίδα σε όσους αναζητούν καταφύγιο και σε όλους εκείνους που τους καλωσορίζουν και τους βοηθούν. Καλούμε την διεθνή κοινότητα να θέση την προστασία της ανθρώπινης ζωής ως προτεραιότητα, και σε κάθε επίπεδο, να υποστηρίξει πολιτικές εντάξεις που εκτείνονται σε όλες τις θρησκευτικές κοινότητες. Η φοβερή κατάσταση όλων όσων επηρεάζονται από την παρούσα ανθρωπιστική κρίση, συμπεριλαμβανομένων πολλών Χριστιανών αδελφών μας, απαιτεί συνεχή προσευχή από μέρους μας»
Στο λιμάνι της Μυτιλήνης κατευθύνθηκαν οι τρεις ιεράρχες μετά την επίσκεψή τους στον καταυλισμό προσφύγων στη Μόρια της Λέσβου, όπου τους υποδέχθηκε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και ο αναπληρωτής Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννη Μουζάλα.
Οι συγκεντρωμένοι καθολικοί φώναζαν «Ζήτω ο Πάπας». Ο Πάπας Φραγκίσκος απηύθυνε ομιλία, ενώ ακολούθησε δέηση του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερωνύμου, του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου και του Πάπα Φραγκίσκου, για τα θύματα των μεταναστευτικών ροών, τηρώντας ενός λεπτού σιγή, καθώς επίσης και ρίψη στεφάνων στην θάλασσα, από τη αποβάθρα του Λιμένα Μυτιλήνης.
Έφυγε μαζί με 12 πρόσφυγες
Η επίσκεψη του Πάπα ολοκληρώθηκε λίγο μετά τις τρεις το μεσημέρι, με χαιρετισμό του Ποντίφικα από τα μέλη των συνοδειών και εν συνεχεία από τον Σεβ. Πρόεδρο της Καθολικής Ιεραρχίας Ελλάδος Φραγκίσκο Παπαμανώλη και έπειτα με αποχαιρετισμό από τον Αρχιεπίσκοπο και τον Οικουμενικό Πατριάρχη. Όπως είχε διαρρεύσει από το πρωί, μαζί με τον Πάπα πέταξαν για τη Ρώμη και οικογένειες προσφύγων οι οποίες επιλέχθηκαν μετά από κλήρωση. Στις 15.15 ο Ποντίφικας επιβιβάστηκε στο αεροσκάφος του προκειμένου να ξεκινήσει το ταξίδι της επιστροφής του στο Βατικανό μαζί με τους 12 πρόσφυγες που έλαβαν το άσυλο του Ποντίφικα.
«Ο Πάπας είχε την ευχαρίστηση να προβεί σε μια ευγενική χειρονομία σχετικώς με τους πρόσφυγες, παίρνοντας μαζί του στο αεροπλάνο για τη Ρώμη, τρεις οικογένειες προσφύγων από τη Συρία. Δώδεκα άνθρωποι συνολικά, συμπεριλαμβανομένων τριών παιδιών», αναφέρεται στην ανακοίνωση του Βατικανού.