ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟ
Η Σκιάθος είναι ένα νησί που σου προσφέρει τα πάντα. Αποτελεί έναν συνδυασμό μεταξύ Ιονίου και Αιγαίου, είναι πνιγμένη στο πράσινο, τυφλώνεσαι από τις σμαραγδένιες αμμουδιές της, ενώ διαθέτει πολυάριθμες παραλίες που σε μαγεύουν. Παράλληλα, σε όλη την έκταση του νησιού είναι απλωμένο το πνεύμα του Παπαδιαμάντη που κοσμεί κάθε γωνιά της Σκιάθου.
Όμως το νησί των Σποράδων δεν είναι μόνο παραλίες με κέφι ατελείωτο, καλοκαιρινές διασκεδάσεις ή βόλτες στα σοκάκια, αλλά κρύβει και άλλες ομορφιές, όπως οι περίφημες Μονές και εκκλησιές, που διαθέτει.
Το Μοναστήρι αποτελεί αρωγό για όλους τους προσκυνητές και ο καθένας έρχεται με το δικό του πρόβλημα. Φυσικά, υπάρχουν αρκετοί που αναφέρουν ότι έχουν γίνει θαύματα και αντλούν δύναμη για να συνεχίσουν. Σήμερα αυτό που χρειάζεται είναι να έχεις πίστη και στην εποχή που ζούμε ο κόσμος επιστρέφει στην εκκλησία γιατί αντιλαμβάνεται ότι είναι το μόνο αληθινό που του έχει απομείνει.
Εξέχουσα θέση κατέχει η Μονή Ευαγγελιστρίας που αποτελεί και το πνευματικό σύμβολο του νησιού. Κτισμένο στην υψηλότερη κορυφή θα την βρεις εύκολα όταν αφήσεις πίσω σου το λιμάνι και ακολουθήσεις τις πινακίδες που σε κατευθύνουν στην Μονή. Ύστερα από λίγη ώρα θα μπεις στην τελική διαδρομή, θα περάσεις άπειρα ελαιόδεντρα, θα χαζέψεις τα κοπάδια των προβάτων αλλά και τα πολλά άλογα και μετά από κάμποσες ανηφόρες θα δεις μπροστά σου την Μονή Ευαγγελιστρίας.
Είναι απόγευμα, μετά το θαλασσινό μπάνιο. Οι πρώτες εικόνες που θα αντικρίσεις είναι μοναχοί να ποτίζουν τα λουλούδια. Τους ρωτώ αν μπορούμε να περάσουμε επειδή φοράμε τα μαγιό. «Τα κορίτσια να φορέσουν τα φουστάνια στην είσοδο», θα μου απαντήσει ένας από τους οκτώ "μόνιμους" που μένουν στην Μονή. Στην συνέχεια απλώνεται μπροστά μας ο κεντρικός Ναός, λίγο πιο δίπλα βρίσκεται το Εντευκτήριο με μοναστηριακά προϊόντα που σε εκπλήσσουν διότι εκεί παράγονται από λάδι, κρασί, μαρμελάδες μέχρι σαπούνια, τσίπουρο και λικέρ. Πιο πέρα είναι το ελαιοτριβείο, το παρεκκλήσι του Αγίου Ιωάννη, το Μουσείο, το αρχονταρίκι και η βιβλιοθήκη. Όμως έχει αρχίσει να νυχτώνει και ανανεώνω το ραντεβού για το επόμενο πρωί, αρκετά νωρίς, προκειμένου να απολαύσουμε και ωραίο καφέ στο παραδοσιακό καφενείο της Μονής, από όπου ταυτόχρονα μπορείς να απολαύσεις την υπέροχη θέα στο πέλαγος.
Το πρωί οι εικόνες είναι πιο καθαρές και επιβλητικές. Τα χελιδόνια, τα σπουργίτια και η ορχήστρα των τζιτζικιών αναλαμβάνουν τον ρόλο της υποδοχής. Έχει μόλις ολοκληρωθεί η πρωινή λειτουργία και οι μοναχοί μοιράζουν τις δουλειές. Αναζητώ τον Ηγούμενο Ιωσήφ και τον συναντώ κάτω από μια συκιά να πίνει τον πρωινό καφέ του. Ξεκινάμε την συζήτηση με τα ιστορικά χαρακτηριστικά της Μονής. «Να υπενθυμίσουμε πρώτα από όλα ότι Σκιάθος σημαίνει "σκιά του Άθωνα", δηλαδή του Αγίου Όρους. Και αυτό το αναφέρω γιατί ως τις αρχές του 19ου αιώνα στο Άγιο Όρος επικρατούσε μια έριδα για το αν πρέπει να γίνονται μνημόσυνα την Κυριακή αντί για το Σάββατο, όπως τελούνταν μέχρι τότε. Έτσι οι υποστηρικτές της μέχρι τότε παράδοσης ονομάστηκαν «Κολλυβάδες» και ο Άγιος Νήφων ήρθε στην Σκιάθο το 1794 ως ο πρώτος Ηγούμενος της Μονής. Η Μονή οικοδομήθηκε από το 1794 μέχρι το 1806, ενώ αξίζει να επισημάνουμε την σπουδαιότητα της συνεισφοράς του μοναστηριού στην ελληνική επανάσταση το 1821. Αποτελούσε το καταφύγιο των οπλαρχηγών, αφού η τοποθεσία της Μονής δεν ήταν σε εμφανές σημείο. Επίσης, εδώ σχεδίασαν και ύψωσαν την πρώτη γαλανόλευκη ελληνική σημαία παρουσία του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη», σημειώνει.
«Το Μοναστήρι αποτελεί αρωγό για όλους τους προσκυνητές και ο καθένας έρχεται με το δικό του πρόβλημα. Φυσικά, υπάρχουν αρκετοί που αναφέρουν ότι έχουν γίνει θαύματα και αντλούν δύναμη για να συνεχίσουν. Σήμερα αυτό που χρειάζεται είναι να έχεις πίστη και στην εποχή που ζούμε ο κόσμος επιστρέφει στην εκκλησία γιατί αντιλαμβάνεται ότι είναι το μόνο αληθινό που του έχει απομείνει», επισημαίνει ο Ηγούμενος Ιωσήφ.
«Γιατί να επιλέξει κάποιος τον μοναχισμό σήμερα;», σπεύδω να τον ρωτήσω. «Για να επιλέξεις τον μοναχισμό πρέπει να έχεις αγάπη μέσα σου, να οδηγείσαι στην αυταπάρνηση του εαυτού σου και να επιθυμείς την θυσία και την βοήθεια για τον διπλανό σου. Και σίγουρα να διαθέτεις άπειρη υπομονή. Θέληση και πίστη, χρειάζεται», θα μου πει.
Τι είναι η αμαρτία; «Δυστυχώς ο περισσότερος κόσμος δεν γνωρίζει πλήρως τι σημαίνει αμαρτάνω. Θεωρεί ότι με την εξομολόγηση τα λύνει όλα, επηρεάζεται από τα σαρκικά και μένει στην επιφάνεια ενώ κατά κύριο λόγο, η αμαρτία είναι ότι μας απομακρύνει από τον θεό. Η ζήλεια, η κακία και ο φθόνος», τονίζει.
Αναρωτιέμαι τι πιστεύει ότι είναι η ευτυχία, ένας άνθρωπος που στα 33 έτη είναι Ηγούμενος μιας Μονής; «Ευτυχία είναι η γεύση του παραδείσου και την ανακαλύπτεις μέσα από την μοναστηριακή ζωή. Είναι η πνοή του Θεού, είναι ένας ακατανόητος ενθουσιασμός, ένας έρωτας που δεν εξηγείται με ανθρώπινα λόγια», λέει.
Λίγο πριν τον αποχαιρετίσω του ζητώ να μου πει ποια εικόνα δεν θα ξεχάσει ποτέ στην ζωή του και ανασύρει αμέσως από την μνήμη του την ημέρα της χειροτονίας του και «το φοβερό συναίσθημα που νιώθεις όταν αγιάζεις άρτο και οίνο». Τι συμβουλή θα ήθελε να μεταφέρει μέσα από το LIFO.gr; «Να καταλάβει ο κάθε άνθρωπος τον προορισμό του και να αντιληφθεί πλήρως τις έννοιες αγάπη, φιλία και παρηγοριά».
Οι μυρωδιές έχουν κάνει αισθητή την παρουσία τους, τα παπαγαλάκια της Μονής περιμένουν να τους δώσεις λίγη σημασία και η ησυχία σε συνδυασμό με την ατελείωτη θέα, είναι εκεί για να σου υπενθυμίζουν τις μικρές απολαύσεις της ζωής, ενώ ήδη το μυαλό σου έχει καθαρίσει από κάθε περιττή σκέψη.
Επόμενη στάση, στην άλλη πλευρά του νησιού- πηγαίνοντας προς την Μικρή Ασέληνο- είναι στη Μονή Κουνίστρας. Μιλάμε για ένα ιερό τόπο στο νησί γιατί σύμφωνα με την παράδοση εδώ βρέθηκε- περίπου το 1650- η Εικόνα της Παναγίας. Η ιστορία της Μονής αναφέρει ότι η εικόνα βρέθηκε κρεμασμένη σε ένα πεύκο και κουνιόνταν, για αυτό το λόγο ονομάζεται και Κουνίστρα. Αξίζει να την επισκεφθεί κάποιος μόνο και μόνο για να γνωρίσει την κυρία Αργυρώ, «χωρίς ρεύμα και χωρίς νερό», όπως της αρέσει να συστήνεται. Είναι μια ηλικιωμένη κυρία που τα τελευταία τριάντα χρόνια ζει μόνη της και περιποιείται τους χώρους της Μονής «για εξακολουθεί να υπάρχει», όπως θα πει πολλές φορές η ίδια. Μητρική φιγούρα, δεν διστάζει να σε ρωτά για τα πάντα. «Από πού είστε, που πάτε, τι δουλειά κάνετε»; Θα μου πεις, όταν μένεις μόνη για τόσα χρόνια σε ένα μοναστήρι έχεις ανάγκη για λίγες κουβέντες και παρέα που θα σε κάνει να αισθανθείς ότι πέρασε πιο γλυκά η ώρα. Συζητάμε για την Μονή, μας ρωτά αν έχει κόσμο το νησί, γιατί η ίδια δεν κατεβαίνει κάτω καθόλου και μας προτείνει να δούμε και άλλες εκκλησίες στο νησί που θα μας αρέσουν. Παράλληλα, έχοντας το κινητό δίπλα της μιλάει συνεχώς για τον γέροντα Παΐσιο και όλα αυτά που είχε «προβλέψει». «Να πάτε στο καλό παιδιά μου», μας λέει όταν την χαιρετάμε και μας σταυρώνει για να έχουμε ‘καλό δρόμο’.
Φεύγοντας, φέρνω στο νου μου τα λόγια του Σκιαθίτη κοσμοκαλόγερου Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη που είχα διαβάσει λίγο πιο πριν στο Κάστρο. «Μ’ αυτά και τ’ άλλα, τελικά, τα καθημερινά κερδίζεται ο χρόνος μας ή χάνεται».
σχόλια