Το American Psychological Association, ο μεγαλύτερος επιστημονικός και επαγγελματικός οργανισμός των ΗΠΑ στον τομέα της ψυχολογίας, δημοσίευσε μια νέα έρευνα που εξετάζει την άνοδο του περφεξιονισμού στους νέους ανθρώπους.
Συγκριτικά με προηγούμενες γενιές, οι σημερινοί φοιτητές είναι πιο αυστηροί απέναντι στον εαυτό τους, πιο απαιτητικοί με τους άλλους και νιώθουν πιο έντονα την κοινωνική πίεση να είναι τέλειοι.
Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Psychological Bulletin, εξετάζει τις απαντήσεις στην Πολυδιάστατη Κλίμακα της Τελειομανίας (Multidimensional Perfectionism Scale- MPS) περισσότερων από 40.000 φοιτητών στο διάστημα 1989 μέχρι 2016.
Πρόκειται για ένα τεστ που χρησιμοποιείται για να αξιολογούνται οι αλλαγές στις γενιές σε τρεις τύπους περφεξιονισμού. [σ.σ. Το MPS αξιολογεί το μέγεθος της τελειομανίας του ατόμου σε έξι διαφορετικούς τομείς:
1) ανησυχία για πιθανά λάθη,
2) προσωπικά ιδανικά και προσδοκίες του ατόμου από τον εαυτό του,
3) αμφιβολίες του ατόμου για τις πράξεις του,
4) ανάγκη για τάξη και οργάνωση,
5) αντιλαμβανόμενη επικριτικότητα των γονιών από το άτομο και
6) αντιλαμβανόμενες απαιτήσεις των γονιών από το άτομο].
Η τελειομανία είναι περισσότερο καταστροφική όταν οι υψηλές προσδοκίες καθορίζονται από κάποιον άλλον, καθώς το άτομο τις αντιλαμβάνεται συνήθως ως υπερβολικές και ανεξέλεγκτες. Τότε η ανάγκη για τελειότητα φαίνεται να επιβάλλεται εξωτερικά, όχι εσωτερικά και μπορεί να προκαλέσει από άγχος και κατάθλιψη μέχρι τάσεις αυτοκτονίας.
Τα αποτελέσματα της έρευνας υπέδειξαν άνοδο και στους τρεις τύπους:
- κατά 10 τοις εκατό στον αυτορρυθμιζόμενο περφεξιονισμό
- κατά 33 τοις εκατό στον κοινωνικά υπαγορευμένο περφεξιονισμό (δηλαδή, υψηλά στάνταρ υπαγορευμένα από τις προσδοκίες των άλλων)
- κατά 16 τοις εκατό στον προσαρμοσμένο περφεξιονισμό (στάνταρ που εφαρμόζουμε σε άλλους).
Πού οφείλεται όμως η μεγάλη αύξηση της τελειομανίας;
Σύμφωνα με τον Thomas Curran, Ph.D., του Πανεπιστημίου του Bath, έναν από τους συγγραφείς της μελέτης, τα social media είναι ένας από τους βασικούς «ενόχους», λόγω της σύγκρισης στην οποία υποβαλλόμαστε. Άλλες δυνητικές αιτίες εντοπίζονται στη μετάβαση στον καπιταλισμό της ελεύθερης αγοράς και του ανταγωνιστικού ατομικισμού, την άνοδο της αξιοκρατίας αλλά και των σύγχρονων γονιών που είναι ολοένα και πιο αγχώδεις και θέλουν να έχουν τον έλεγχο των πάντων.
«Η αξιοκρατία δημιουργεί μια έντονη ανάγκη στους νέους να αγωνιστούν, να αποδώσουν και να τα καταφέρουν στην σύγχρονη ζωή. Οι νέοι επιδεικνύουν εξαιρετικά ουτοπικές μορφωτικές και επαγγελματικές προσδοκίες για τους εαυτούς τους. Το αποτέλεσμα είναι η αύξηση της τελειομανίας ανάμεσα στους millennials», λέει ο Curran.
Ο Malcolm Harris, συγγραφέας του «Kids These Days: Human Capital and the Making of Millennials» εξηγεί πως λόγω της τρέχουσας οικονομικής κατάστασης, οι σημερινοί νέοι καλούνται να υπερβούν περισσότερα εμπόδια. «Με την εξαφάνιση ουσιαστικά της μεσαίας τάξης, πλέον αυτό που έχει σημασία είναι το πού θα καταλήξεις στο φάσμα του εισοδήματος», λέει ο ίδιος. Με άλλα λόγια, λιγότερες ευκαιρίες σημαίνουν σκληρότερο ανταγωνισμό και υψηλότερα στάνταρ, που όλα αυτά μαζί συνιστούν τον θεμέλιο λίθο του περφεξιονισμού.
Η αλήθεια είναι πως τείνουμε να μιλάμε για την τελειομανία σαν να είναι μια μυστική δύναμη. Άλλωστε είναι η πιο κλισέ απάντηση σε συνεντεύξεις για δουλειά στην ερώτηση «Ποιο είναι το μεγαλύτερο ελάττωμά σου;». Ορισμένοι ψυχολόγοι υποστηρίζουν πως υπάρχει «υγιής τελειομανία» και είναι ουσιαστικά το εσωτερικό κίνητρο που μας οδηγεί σε σπουδαία επιτεύγματα. Ωστόσο υπάρχει πάντα ο κίνδυνος εγκλωβισμού σε έναν φαύλο κύκλο ανέφικτων προσδοκιών και αυστηρής αυτοκριτικής. Η σύνδεση της αυτοεκτίμησης με ένα κατόρθωμα μπορεί να κάνει το άτομο ανίκανο να απολαύσει την ικανοποίηση που έρχεται με την επιτυχία και έχει συνδεθεί με την κλινική κατάθλιψη, την ανορεξία και τον πρόωρο θάνατο.
Βέβαια οι ερευνητές παρατηρούν πως η τελειομανία είναι περισσότερο καταστροφική όταν οι υψηλές προσδοκίες καθορίζονται από κάποιον άλλον, καθώς το άτομο τις αντιλαμβάνεται συνήθως ως υπερβολικές και ανεξέλεγκτες. Τότε η ανάγκη για τελειότητα φαίνεται να επιβάλλεται εξωτερικά, όχι εσωτερικά και μπορεί να προκαλέσει από άγχος και κατάθλιψη μέχρι τάσεις αυτοκτονίας.
Η έρευνα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η άνοδος της τελειομανίας μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ψυχική υγεία των σημερινών φοιτητών. Τα επίπεδα κατάθλιψης, άγχους και σκέψεων αυτοκτονίας αυξήθηκαν τα τελευταία δέκα χρόνια και οι ερευνητές παροτρύνουν τα σχολεία να βρουν τρόπους για να μειώσουν τον ανταγωνισμό.
σχόλια