Όταν ξεκινούσαν οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα τη δράση τους στην Ελλάδα, ο Δημήτρης Δενδρινός ήταν μόλις 5 ετών. Σήμερα, 25 χρόνια μετά, εργάζεται στην οργάνωση ως υπεύθυνος τεχνικός και κατά καιρούς έχει ταξιδέψει σε πολλές χώρες στις οποίες υπάρχει ανάγκη για βοήθεια. Είναι το πρόσωπο της φωτογραφικής καμπάνιας της οργάνωσης, η οποία γιορτάζει αυτές τις μέρες τα 25α της γενέθλια με μια σειρά από εκδηλώσεις στην Τεχνόπολη. Παρόλο που οι εθελοντές και όσοι ασχολούνται με τις ανθρωπιστικές οργανώσεις, είναι συνήθως άνθρωποι του παρασκηνίου και δεν θέλουν να «φαίνονται» και να μιλούν για τη δουλειά τους, είχαμε μια σύντομη τηλεφωνική κουβέντα, μετά από μια κοπιαστική μέρα του στην Κω, όπου αυτή την περίοδο συντονίζει το κέντρο υποδοχής των προσφύγων.
Σκληραίνεις σταδιακά. Δεν πιστεύω ότι έχω χάσει την ανθρώπινη πλευρά μου αλλά νομίζω ότι έχω βγάλει "επιστρώματα" στην αγριάδα. Ωστόσο, στο τέλος της μέρας, όταν είμαι μόνος μου και σκέφτομαι τι είδα και τι έκανα, τρομάζω που αντιδρώ τόσο αποστασιοποιημένα, είναι δύσκολη αυτή η συνειδητοποίηση...
«Δεν θα σου πω ότι μεγάλωσα και ζούσα με σκοπό της ζωής μου τον εθελοντισμό, η στροφή άργησε να έρθει», μου λέει. «Μέχρι να ενταχθώ στους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα, είχα περάσει από διάφορα επαγγέλματα - οικοδομή, νύχτα, τελείως διαφορετικές δουλειές. Τα τελευταία 4 χρόνια δουλεύω για την οργάνωση και οι Γιατροί έχουν γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μου». Υπήρξε όμως κάποιο έναυσμα που έκανε τον Δημήτρη να θέλει να απαρνηθεί, τρόπον τινά, τα «εγκόσμια» για χάρη ενός διαφορετικού τρόπου ζωής που χαρακτηρίζεται πρωτίστως από τη διάθεση για προσφορά; «Ένα είδος ανάγκης για διαφυγή... Ήθελα να αλλάξω. Δεν με κάλυπτε αυτό που ζούσα στην Ελλάδα, ήθελα να προσφέρω γνωρίζοντας νέους κόσμους και ανθρώπους. Έστειλα ένα e-mail στους Γιατρούς κι έτσι ξεκίνησε η διαδικασία ενημερώσεων και συνεντεύξεων».
Έκτοτε ο Δημήτρης έχει βρεθεί σε Αιθιοπία, Συρία, Σουδάν, Λιβερία, Σιέρα Λεόνε, Υεμένη... Το μεγαλύτερο διάστημα που έχει λείψει συνεχόμενα από την Αθήνα είναι 9 μήνες. Εμφύλιοι πόλεμοι, επιδημίες, όπως η πρόσφατη του έμπολα, εκατόμβες νεκρών, αυτές είναι οι συνθήκες που αντιμετωπίζει καθημερινά, ταξιδεύοντας σε μέρη που μαστίζονται από κρίση. «Φόβος υπήρξε και υπάρχει. Και μόνο οι εμπειρίες που αποκομίζω όμως, με γεμίζουν τόσο πολύ, ώστε να αξίζουν οι θυσίες στην προσωπική μου ζωή. Θέλει υπομονή, τόσο από την πλευρά μου όσο και από την πλευρά των δικών μου ανθρώπων, της οικογένειάς μου. Φαντάζομαι όμως ότι χαίρονται και είναι περήφανοι για μένα, είναι πάντα αντικρουόμενα τα συναισθήματα».
Οι έξι μήνες που ο Δημήτρης βρέθηκε στη Λιβερία και τη Σιέρα Λεόνε, κατά τη διάρκεια έξαρσης του έμπολα, είναι μια εμπειρία που τον έχει σημαδέψει. «Από μόνο του ήταν τεράστιο όλο αυτό. Αλλά και η τελευταία μου αποστολή στην Υεμένη ήταν σκληρή, ήμασταν σε εμπόλεμη ζώνη που δεχόταν καθημερινά βομβαρδισμούς. Στα σύνορα μεταξύ Υεμένης και Σαουδικής Αραβίας υπάρχει ένα πέρασμα για τους πρόσφυγες από την Αφρική που επιχειρούν να αναζητήσουν μια καλύτερη ζωή. Στο νοσοκομείο, έπειτα από έναν βομβαρδισμό, άρχισαν να μας φέρνουν τις σορούς και τους τραυματίες. Η σορός ενός Αφρικανού ήταν παραμελημένη στη γωνία, επειδή δεν ήταν Άραβας. Αναγκάστηκα να κοιτάξω αν είχε ταυτότητα ή χαρτιά μαζί του. Είχε πάνω του ένα δισάκι, ένα κομμάτι πανί, που το άνοιξα και περιείχε ένα ξεροκόμματο, ένα τηλέφωνο και μερικά ντόπια χαρτονομίσματα. Ο άνθρωπος αυτός δεν είχε τίποτε άλλο πάνω του. Ταξίδευε για ένα καλύτερο μέλλον μόνος του, τού έτυχε ο βομβαρδισμός και κανείς δεν ήξερε για εκείνον. Την εικόνα αυτή δεν νομίζω ότι θα την ξεχάσω ποτέ».
Η ελληνική αποστολή των Γιατρών Χωρίς Σύνορα για το προσφυγικό λειτουργεί αυτή τη στιγμή στη Λέσβο, την Ειδομένη και την Κω. Ο Δημήτρης είναι υπεύθυνος του τεχνικού τμήματος στην Κω. «Τρέχουμε μια πρωτοβάθμια κλινική, έχουμε στήσει χώρους υποδοχής, έργα αποχέτευσης και ύδρευσης, διανέμουμε σκηνές, κουβέρτες, είδη υγιεινής...». Τον ρωτώ αν συνειδητοποιεί ότι έχει αλλάξει από τότε που μπήκε στους Γιατρούς, αν η απάθεια στη θέα του αίματος και των νεκρών που εκ των πραγμάτων χαρακτηρίζει τόσο τους ίδιους τους γιατρούς όσο και όσους επιχειρούν σε εμπόλεμες ζώνες, έχει αλλοιώσει την προσωπικότητά του. «Σκληραίνεις σταδιακά. Δεν πιστεύω ότι έχω χάσει την ανθρώπινη πλευρά μου αλλά νομίζω ότι έχω βγάλει "επιστρώματα" στην αγριάδα. Μπορώ να αντεπεξέρχομαι πλέον και να αποδίδω σε δύσκολες καταστάσεις, πράγμα που με έχει βοηθήσει και στην προσωπική μου ζωή. Ωστόσο, στο τέλος της μέρας, όταν είμαι μόνος μου και σκέφτομαι τι είδα και τι έκανα, τρομάζω που αντιδρώ τόσο αποστασιοποιημένα, είναι δύσκολη αυτή η συνειδητοποίηση. Δεν ξέρω αν μπορώ να στο εξηγήσω διαφορετικά».
Πώς αντιμετωπίζει ο Δημήτρης πιθανή δυσπιστία από τους ανθρώπους που προσπαθεί να βοηθήσει; «Όπως και να το κάνουμε, είμαι λευκός, εκπροσωπώ τον δυτικό πολιτισμό. Χρειάζεται κόπος για να κερδίσω την εμπιστοσύνη αυτών των ανθρώπων, σίγουρα κάποιοι με βλέπουν στην αρχή ως έναν από τους άλλους, που ήρθαν για να εκμεταλλευτούν μια κατάσταση και να κερδίσουν λεφτά. Τελικά, όμως πιστεύω ότι η εμπιστοσύνη είναι μέσα στην ανθρώπινη φύση».
25 χρόνια Γιατροί Χωρίς Σύνορα - THE UNTOLD STORIES
Έκθεση φωτογραφίας, προβολή ντοκιμαντέρ, παρουσιάσεις και συζητήσεις για τα 25 χρόνια του Ελληνικού Τμήματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα
18 - 22 Νοεμβρίου 2015, Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων
Είσοδος ελεύθερη
Δείτε το αναλυτικό πρόγραμμα των εκδηλώσεων εδώ.