11 του Ιούνη, καθημερινή, νωρίς το απόγευμα. Βλέπεις τηλεόραση και πέφτεις πάνω στην ανακοίνωση του κλεισίματος της ΕΡΤ. Ακούς την είδηση, ταράζεσαι και τι κάνεις;
Βρισκόμαστε στην προ-ιντερνετ εποχή, χωρίς άλλα κανάλια.
Δεν μπορείς ούτε να ποστάρεις, ούτε να τουιτάρεις άρα:
Επιλογή 1: δεν κάνεις τίποτα.
Επιλογή 2: παίρνεις τηλέφωνο να το συζητήσεις με κάποιον/α.
Πιθανότατα θα έκανες το πρώτο, αλλά για τη διευκόλυνση της διήγησης ας πούμε πως έκανες το δεύτερο. Και ας υποθέσουμε πως πολλοί άλλοι που είδαν την είδηση έσπευσαν να ενημερώσουν φίλους και γνωστούς. Ξεκινάει λοιπόν η διάδοση, και ας θεωρήσουμε πως ήταν τόσο μαζική που είχε ως αποτέλεσμα την επιθυμία του κόσμου για ενεργή συμμετοχή.
Πόσες ώρες θα χρειάζονταν, πόσοι θα μαζεύονταν στο προαύλιο της ΕΡΤ και –το βασικότερο- ποιοι;
Τα social media δεν βοήθησαν μόνο στη διάδοση, αλλά και στη συσπείρωση. Τα hashtag ert καθώς και occupyert λειτούργησαν ως μια "ομπρέλα" και φιλοξένησαν κόσμο που παραδοσιακά δεν θα κατέβαινε στον δρόμο, δεν θα συμμετείχε σε διαμαρτυρίες, δεν ανήκει σε κάποιο κίνημα ή παράταξη και που υπό άλλες συνθήκες δεν θα τους περνούσε καν από το μυαλό η σκέψη ενεργητικής συμμετοχής. Ακόμα και αυτούς που μπορεί κάποτε να σου έλεγαν: «ναι, εντάξει κρίμα, αλλά τι δουλειά έχουμε εμείς εκεί, και για πες, τι να βάλω τώρα στα 3 πρώτα κουμπιά του τηλεκοντρόλ μου;»
Η υπόθεση της ΕΡΤ δεν είναι η πρώτη που κινητοποίησε ένα ανομοιογενές κοινό, το ίδιο είχαν πετύχει πριν δύο καλοκαίρια και οι Αγανακτισμένοι. Με παρόμοιο τρόπο η #ert, διαδόθηκε μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα, δεν περιορίστηκε στα like ή στα RT και κινητοποίησε τον λεγόμενο «απλό κόσμο». Α, και παράλληλα έγινε trend topic.
Ακόμα και αν υποθέσουμε πως θα υπήρχε η ίδια ανταπόκριση και χωρίς την επικοινωνία που πρόσφεραν τα social media, τι θα γινόταν μετά τη διακοπή της μετάδοσης και το πρώτο ξάφνιασμα; Πώς θα προέκυπτε η διάρκεια, που ουσιαστικά καθορίζει και τη δυναμική της κάθε διαμαρτυρίας;
Η αναμετάδοση του σήματος της ΕΡΤ στο internet τις πρώτες ώρες -όταν ακόμα όλα ήταν ασαφή- και η παράκαμψη της κυβερνητικής απαγόρευσης, έδωσαν το στίγμα της εξέλιξης και της διάρκειας. Η "παράνομη ΕΡΤ" κατοχυρώθηκε και απέκτησε το δικό της tab στην οθόνη μας, ακριβώς δίπλα από τον σχολιασμό για την #ert.
Υποβαθμίζεται άραγε η αξία της κάθε διαμαρτυρίας που οργανώνεται ή διαδίδεται μέσα και άμεσα από τα social media; Σε καμία περίπτωση, σίγουρα όμως η εμπλοκή τους διαμορφώνει σε κάποιο βαθμό τα ποιοτικά (αλλά και ποσοτικά) χαρακτηριστικά της.
Αντιπροσωπευτική, αν και με διαφορετική βάση, είναι και η συζήτηση που γίνεται σχετικά με τον ρόλο που διαδραμάτισε το facebook, το twitter και το youtube στην "Αραβική Άνοιξη", ενώ ήδη από το 2011 αναγνωρίστηκε η συμβολή των social media στις κινητοποιήσεις στην Αίγυπτο.
Ακόμα όμως και αν δεν είσαι οπαδός των διάφορων #occupy, πρέπει να αναγνωρίσεις πως τα social media είναι αυτά που σε απάλλαξαν από την υποχρέωση του να βρεις μια έξυπνη απάντηση στην ερώτηση: «ρε συ, έχει λίγες μέρες που δεν πιάνω καθόλου ΕΡΤ και η ΝΕΤ σαν να χάλασε. Εσύ βλέπεις κανονικά;»
σχόλια