Το ερώτημα δεν είναι αν αλλά πότε θα εμφανιστεί το δεύτερο κύμα της πανδημίας, υποστηρίζουν τρεις καθηγητές της Ιατρικής και μέλη της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας.
Οι κ.κ. Παγώνα Λάγιου, Νικόλαος Σύψας και Θεοκλής Ζαούτης απαντούν στην Καθημερινή, σε βασικά ερωτήματα για το μέλλον της πανδημίας, το δεύτερο κύμα και πότε εικάζουν ότι θα εμφανιστεί αυτό στη χώρα.
Θεοκλής Ζαούτης, καθηγητής Παιδιατρικής και Επιδημιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, ΗΠΑ.
«Τα επιδημιολογικά δεδομένα στην Ελλάδα υποστηρίζουν ότι το πρώτο κύμα της πανδημίας είναι υπό έλεγχο, πιθανότατα τελείωσε. Ωστόσο, πολλοί επιδημιολόγοι, εκτιμούν ότι θα υπάρξει και δεύτερο κύμα.
Καθώς δεν υπήρχε ήδη φυσική ανοσία στον ιό στον πληθυσμό, χρειάζεται να αναπτύξει ανοσία έως και το 70% του πληθυσμού για να σταματήσει η εξάπλωση του COVID-19. Αυτό σημαίνει ότι η πανδημία μπορεί να διαρκέσει 18 έως 24 μήνες και ύστερα, η νόσος να γίνει ενδημική.
Το «κακό» σενάριο, που αφορά ένα πιο φονικό «επιδημικό κύμα» το φθινόπωρο και τον χειμώνα» αναφέρει μεταξύ άλλων ο καθηγητής ο οποίος δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να υπάρχουν κι άλλα σενάρια «όπως το να δούμε μία σειρά από μικρότερα κύματα εντός του 2021 ή ακόμη και το σενάριο της αργής αλλά σταθερής ισοπέδωσης της μετάδοσης του ιού, κάτι που δεν έχουμε ξαναδεί σε προηγούμενες πανδημίες».
«Έρευνες έχουν δείξει ότι οι υψηλές θερμοκρασίες μειώνουν τη μετάδοση του ιού, αλλά όχι περισσότερο από 20%» τονίζει κάνοντας λόγο για την ελπίδα των ειδικών «πως με περιορισμένη (έως ένα βαθμό) εξάπλωση της νόσου το καλοκαίρι, θα πάρουμε μία ανάσα από την πανδημία, αλλά οφείλουμε να είμαστε έτοιμοι για ένα φθινόπωρο που θα μοιάζει πολύ με την άνοιξη που μόλις περάσαμε. Σύμφωνα με το σύνηθες μοντέλο των κορωνοϊών, το πιθανότερο είναι η μετάδοση να κλιμακωθεί έως τον Νοέμβριο και τα κρούσματα τον Δεκέμβριο.
«Φυσικά, και παρότι αυτή τη στιγμή ο ιός δεν «κυκλοφορεί» ιδιαίτερα στην Ελλάδα, δεν πρέπει να αποκλείσουμε τον κίνδυνο εισόδου κρουσμάτων από το εξωτερικό, καθώς επαναλειτουργεί ο τουρισμός στη χώρα μας» τονίζει μεταξύ άλλων.
Παγώνα Δ. Λάγιου, καθηγήτρια Υγιεινής - Επιδημιολογίας και διευθύντρια Εργαστηρίου Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠA, πρόσεδρη καθηγήτρια Επιδημιολογίας του Πανεπιστημίου Harvard των ΗΠΑ.
«Μπορούμε να πούμε πως αυτή τη στιγμή βλέπουμε την «ουρά» του πρώτου επιδημικού κύματος στη χώρα μας» δηλώνει η καθηγήτρια Παγώνα Λάγιου.
«Ιδανικά δύο εβδομάδες με μηδενικό αριθμό κρουσμάτων θα έδιναν μεγαλύτερο βαθμό ασφάλειας. Σε κάθε περίπτωση, όμως, αρκούν λίγοι υπερμεταδότες με δυνατότητα επαφών με επίνοσα άτομα για να αλλάξει η εικόνα, ακόμη και τώρα».
Διευκρινίζει δε, μεταξύ άλλων: «Οπότε, δεν θα βιαζόμουν ακόμη να πω ότι έχουμε οριστικά τελειώσει με το πρώτο επιδημικό κύμα, αν και αναμφισβήτητα οφείλουμε να πιστώσουμε στον ελληνικό λαό την επιτυχή μέχρι σήμερα αντιμετώπιση ενός μείζονος θέματος δημόσιας υγείας. Όσον αφορά ένα δεύτερο κύμα της επιδημίας, ναι, είναι πιθανό.
Το πότε αναμένεται το δεύτερο κύμα, είναι η ερώτηση του ενός εκατομμυρίου. Αν και δεν είμαστε βέβαιοι ότι ο συγκεκριμένος ιός εξασθενεί με την άνοδο της θερμοκρασίας, το σενάριο ενός δεύτερου κύματος το φθινόπωρο προκρίνεται από πολλούς στην επιστημονική κοινότητα και η πιθανότητα να βρεθούμε αντιμέτωποι συγχρόνως με επιδημία γρίπης και COVID-19 είναι κάτι που λαμβάνεται σοβαρά υπόψη στον προγραμματισμό των υπηρεσιών υγείας.
Και βέβαια, πριν φτάσουμε στο φθινόπωρο, γνωρίζουμε πως ο τουρισμός, με όλα τα καλά που συνεπάγεται, είναι πολύ πιθανό να φέρει και εισαγόμενα κρούσματα.
Το ζητούμενο είναι η διαχείριση των κρουσμάτων αυτών να ελαχιστοποιήσει τις πιθανότητες να αποτελέσουν πυρήνες αναζωπύρωσης» διευκρινίζει η πρόσεδρη καθηγήτρια Επιδημιολογίας του Πανεπιστημίου Harvard των ΗΠΑ.
Νικόλαος Σύψας, καθηγητής Παθολογικής Φυσιολογίας Λοιμώξεων του ΕΚΠΑ
«Ήδη, η εμπειρία από παλαιότερες πανδημίες δείχνει ότι ένα δεύτερο κύμα είναι το συνηθέστερο σενάριο, ιδιαίτερα δε αν λάβουμε υπόψη μας ότι το δεύτερο κύμα της ισπανικής γρίπης στις αρχές του προηγούμενου αιώνα προξένησε περισσότερους θανάτους από το πρώτο» επισημαίνει ο Ν. Σύψας.
Προσθέτει δε πως «Οι αιτίες ενός δεύτερου κύματος είναι ότι ο ιός παραμένει στην κοινότητα, η πλειονότητα των ανθρώπων δεν έχει αναπτύξει ανοσία, η ανοσία όταν υπάρχει δεν διαρκεί για πάντα και ενδεχομένως ο ιός αλλάζει μέσω μεταλλάξεων και γίνεται περισσότερο μεταδοτικός. Επομένως, παρά την αβεβαιότητα, το ερώτημα δεν είναι αν θα έχουμε δεύτερο κύμα, αλλά πότε.
Ήδη το νησί Χοκάιντο στην Ιαπωνία αναγκάστηκε να επαναφέρει την απαγόρευση κυκλοφορίας λόγω δεύτερου κύματος, ενώ επανάκαμψη της επιδημίας παρατηρήθηκε σε χώρες όπως η Σιγκαπούρη και ο Λίβανος.
Το πότε θα έρθει ένα δεύτερο κύμα εξαρτάται από το πώς συμπεριφέρονται οι πολίτες μιας χώρας, αν τηρούνται τα μέτρα, αν ελέγχονται οι κλειστές δομές και οι εστίες υπερμετάδοσης και εάν ο τουρισμός γίνεται σύμφωνα με τους υγειονομικούς κανόνες.
Τα εισαγόμενα κρούσματα αποτελούν πηγή ανησυχίας για το καλοκαίρι όπως έδειξε η εμπειρία από χώρες όπως η Κίνα.
Κλιματολογικοί παράγοντες παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο, γιατί οι υψηλές θερμοκρασίες δεν ευνοούν τη μετάδοση, ενώ αντίθετα το ψυχρό κλίμα ευνοεί τον συγχρωτισμό σε κλειστούς χώρους, το κλείσιμο των παραθύρων και επομένως τη μετάδοση.
Πάντως, το πιθανότερο είναι να δούμε το δεύτερο κύμα το επόμενο φθινόπωρο.
Ωστόσο και οι τρεις καθηγητές επισημαίνουν ότι «Το δεύτερο κύμα δεν προβλέπεται να είναι μεγαλύτερο από το πρώτο, γιατί δεν θα αιφνιδιαστούμε, θα το αναγνωρίσουμε έγκαιρα, θα υπάρχει σύστημα έγκαιρης ανίχνευσης και απομόνωσης των κρουσμάτων και ιχνηλάτησης των επαφών, θα υπάρχει διαθέσιμο φάρμακο, το σύστημα υγείας θα είναι περισσότερο έτοιμο και οι πολίτες θα είναι εκπαιδευμένοι στο να τηρούν τα μέτρα προστασίας» όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά ο Ν. Σύψας.
Οι συμβουλές των ειδικών επιμένουν στους βασικούς κανόνες υγιεινής «μη συγχρωτίζεστε, τηρείτε αποστάσεις, πλένετε συχνά τα χέρια σας, τόσο απλά, αλλά και τόσο σημαντικά».
Με πληροφορίες της Καθημερινής
