Πώς μέσα σε λίγους αιώνες οι άνθρωποι κατάφεραν να «αλλάξουν» το άλογο

Πώς μέσα σε λίγους αιώνες οι άνθρωποι κατάφεραν να «αλλάξουν» το άλογο Facebook Twitter
0

Τα σημερινά άλογα δεν έμοιαζαν καθόλου με εκείνα που κάλπαζαν στη Γη πριν από μερικές χιλιετίες, διαβεβαιώνει μια διεθνής ομάδα ερευνητών που κατάφερε να ανασυγκροτήσει την πληρέστερη μέχρι σήμερα γενετική ιστορία του ζώου.

Προς έκπληξη όλων, οι 121 επιστήμονες που συμμετείχαν σε αυτή τη διεθνή έρευνα διαπίστωσαν ότι η πιο γρήγορη γενετική τροποποίηση προκλήθηκε τα τελευταία 200-300 χρόνια, όταν εντατικοποιήθηκαν οι σύγχρονες μέθοδοι εκτροφής.

Το άλογο είναι ένα από τα τελευταία ζώα που εξημερώθηκε από τον άνθρωπο, κατά τη νεολιθική εποχή, μετά τον σκύλο, την κατσίκα, το πρόβατο, την αγελάδα και το γουρούνι. Πριν από περίπου 5.500 χρόνια οι άνθρωποι άρχισαν να πίνουν γάλα φοράδας, έβαλαν χαλινάρια στα άλογα, έτρωγαν το κρέας τους και έφτιαχναν ειδικούς στάβλους για να τα στεγάσουν. Από εκείνη τη στιγμή, άλλαξαν τα πάντα και για τα δύο είδη.

«Το άλογο άλλαξε ριζικά την ανθρώπινη ιστορία», σχολίασε ο Λουντοβίκ Ορλάντο, ο διευθυντής ερευνών του Πανεπιστημίου της Τουλούζης που συντόνισε τη μελέτη. Χάρη σ' αυτό, οι άνθρωποι «μπορούσαν να ταξιδέψουν πιο γρήγορα, πιο μακριά, να κατακτήσουν νέα εδάφη» ενώ άλλαξε και ο τρόπος που πολεμούσαν μεταξύ τους. «Χάρη στο άλογο μπόρεσαν να οργώσουν και να εντατικοποιήσουν τη γεωργία», πρόσθεσε. «Το άλογο του Μεγάλου Αλεξάνδρου είναι τόσο ξεχωριστό που γνωρίζουμε το όνομά του, Βουκεφάλας», υπενθύμισε.

Πώς μέσα σε λίγους αιώνες οι άνθρωποι κατάφεραν να «αλλάξουν» το άλογο Facebook Twitter

Όμως οι επιστήμονες ακόμη και σήμερα δεν μπορούν να απαντήσουν σε μια βασική ερώτηση: ποιος είναι πρόγονος του σημερινού, εξημερωμένου αλόγου;

Οι επιστήμονες ανέλαβαν να αναλύσουν το γονιδίωμα 278 ζώων (κυρίως αλόγων, αλλά επίσης και γαϊδουριών και μουλαριών) ηλικίας έως και 5.000 ετών, που προέρχονταν απ' όλη την περιοχή της Ευρασίας. «Είναι το μεγαλύτερο αρχείο αρχαίων γονιδιωμάτων ενός άλλου είδους, πέραν του ανθρώπου», εξήγησε ο Ορλάντο.

Από το 2010, η τεχνολογία της ανάλυσης αρχαίου DNA έχει βελτιωθεί σημαντικά, γεγονός που επιτρέπει στους ειδικούς να εξάγουν και να αναλύσουν γενετικό υλικό από οστά, κάτι που δεν ήταν εφικτό παλαιότερα.

Η πρώτη έκπληξη για τους επιστήμονες ήταν όταν βρήκαν τη γενετική γραμμή των ιβηρικών αλόγων, που ζούσαν πριν από 4-5.000 χρόνια και σήμερα έχουν εξαφανιστεί. Στην άλλη πλευρά της Ευρασίας, διαπίστωσαν ότι υπήρχε ένα άλλο είδος αλόγου, το σιβηρικό, που επίσης εξαφανίστηκε. «Είναι σαν να ανακαλύπταμε ότι οι Νεάντερταλ ζούσαν πλάι-πλάι με τους Σάπιενς πριν από 5.000 χρόνια», είπε ο Λουντοβίκ Ορλάντο.

Κανένα από αυτά τα δύο άλογα όμως δεν είναι ο πρόγονος του σημερινού. Σήμερα, απομένουν δύο γενετικές γραμμές: των εξημερωμένων αλόγων και των Πρζεβάλσκι. Πιθανότατα κατάγονται από την κεντρική Ασία, όμως αυτό δεν είναι παρά μια εικασία γιατί δεν έχει εντοπιστεί κανένας γενετικός πρόγονός τους ακόμη.

Οι επιστήμονες δήλωσαν ότι αιφνιδιάστηκαν διαπιστώνοντας πόσο γρήγορα εξελίχθηκε η γενετική ποικιλομορφία του αλόγου τους δύο-τρεις τελευταίους αιώνες. Ο 16ος και ο 17ος αιώνας σηματοδότησαν την αρχή της σύγχρονης εκτροφής και της δημιουργίας φυλών. «Όλες οι σημερινές ράτσες, από τα πόνι Σέτλαντ μέχρι τα καθαρόαιμα κατασκευάστηκαν» από τον άνθρωπο, υπενθύμισε ο Ορλάντο.

Πώς μέσα σε λίγους αιώνες οι άνθρωποι κατάφεραν να «αλλάξουν» το άλογο Facebook Twitter

Μια άλλη αλλαγή είχε ήδη γίνει μεταξύ του 7ου και του 9ου αιώνα, όταν οι Άραβες που εισέβαλαν στην Ευρώπη έφεραν μαζί τους τα δικά τους άλογα, που προέρχονταν από την περσική αυτοκρατορία των Σασσανιδών. Το ζώο αυτό ήταν πιο κομψό, με λεπτότερη σιλουέτα από το ευρωπαϊκό. Οι δυο φυλές αναμίχθηκαν μεταξύ τους και οι απόγονοί τους έγιναν τόσο δημοφιλείς που από αυτούς προέρχονται τα περισσότερα σημερινά άλογα.

Παράλληλα, το ευρωπαϊκό άλογο, εκείνο που χρησιμοποιούσαν οι Ρωμαίοι και οι Γαλάτες, μεταφέρθηκε από τους Βίκινγκς στην Ισλανδία και τα βρετανικά νησιά, τα μοναδικά μέρη όπου υπάρχει μέχρι και σήμερα.

«Το σημερινό άλογο δεν μοιάζει στο αρχαίο», συνοψίζουν οι ερευνητές που ελπίζουν ότι θα καταφέρουν να ανακαλύψουν οστά που θα τους αποκαλύψουν ποιος πολιτισμός ήταν εκείνος που ξεκίνησε την εξημέρωση του ζώου. «Η εξημέρωση είναι κεντρικής σημασίας για την ανθρώπινη ιστορία όμως εν έτει 2019 δεν ξέρουμε ακόμα από πού ξεκίνησε. Είναι τρελό», κατέληξε ο καθηγητής Ορλάντο.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ

Περιβάλλον
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

2024: Το πιο θερμό έτος στην ιστορία- Έξι επιπλέον εβδομάδες επικίνδυνης ζέστης λόγω κλιματικής κρίσης

Περιβάλλον / 2024: Το πιο θερμό έτος στην ιστορία- Έξι επιπλέον εβδομάδες επικίνδυνης ζέστης λόγω κλιματικής κρίσης

Σύμφωνα με την ανάλυση, σχεδόν οι μισές χώρες του κόσμου αντιμετώπισαν τουλάχιστον δύο μήνες υψηλών θερμοκρασιών που εγκυμονούσαν κινδύνους για την υγεία
LIFO NEWSROOM
Η όρκα που κουβαλούσε το νεκρό μικρό της για 17 ημέρες, έφερε στον κόσμο νέο μωρό

Περιβάλλον / Η όρκα που κουβαλούσε το νεκρό μικρό της για 17 ημέρες, έφερε στον κόσμο νέο μωρό

Η ιστορία της Ταχλίκουα έγινε γνωστή το 2018 όταν η φάλαινα ταξίδεψε περίπου 1.000 μίλια με το σώμα του νεκρού μικρού της, εμποδίζοντάς το να βυθιστεί στη θάλασσα για περισσότερες από δύο εβδομάδες
LIFO NEWSROOM
Νέα είδη ανακαλύφθηκαν στο Περού: Από αμφίβια ποντίκια μέχρι ψάρια με μεγάλες κεφαλές

Περιβάλλον / Νέα είδη ανακαλύφθηκαν στο Περού: Από αμφίβια ποντίκια μέχρι ψάρια με μεγάλες κεφαλές

Εκτός από τα ήδη επιβεβαιωμένα, οι ερευνητές πιστεύουν ότι μπορεί να έχουν εντοπίσει έως και 48 ακόμη νέα είδη, τα οποία θα πρέπει να μελετηθούν περαιτέρω για την επίσημη αναγνώρισή τους
LIFO NEWSROOM
Συγκινητική ιστορία: Δύο ορφανές τίγρεις της Σιβηρίας επανενώθηκαν μετά από ταξίδι 200 χλμ. στα ρωσικά δάση

Περιβάλλον / Συγκινητική ιστορία: Δύο ορφανές τίγρεις της Σιβηρίας επανενώθηκαν μετά από ταξίδι 200 χλμ. στα ρωσικά δάση

Η ρομαντική ιστορία του Μπόρις και της Σβετλάγια δημιουργεί ελπίδες για τον απειλούμενο πληθυσμό των τίγρεων στα σύνορα της Ρωσίας με την Κίνα
ΕΥΑ ΠΑΥΛΑΤΟΥ
Κλιματική αλλαγή, βιοποικιλότητα και επισιτιστική ανασφάλεια απαιτούν ολιστική προσέγγιση, προειδοποιεί μελέτη

Περιβάλλον / Κλιματική αλλαγή, βιοποικιλότητα και επισιτιστική ανασφάλεια απαιτούν ολιστική προσέγγιση, προειδοποιεί μελέτη

Βιοποικιλότητα, νερό, τρόφιμα, υγεία και κλιματική αλλαγή, είναι οι πέντε βασικοί τομείς που επηρεάζουν ο ένας τον άλλο και γι' αυτό απαιτείται ολιστική λύση
LIFO NEWSROOM
«Σαν ένα γιγάντιο σπιτάκι για πουλιά»: Οι εθελοντές που σώζουν τις έγκυες φώκιες της Φινλανδίας

Περιβάλλον / «Σαν ένα γιγάντιο σπιτάκι για πουλιά»: Οι εθελοντές που σώζουν τις έγκυες φώκιες της Φινλανδίας

Για να αντιμετωπίσουν την κρίση, εθελοντές συγκεντρώνουν χιόνι και δημιουργούν σωρούς μήκους 7 μέτρων και ύψους 1,5 μέτρου κατά μήκος της παγωμένης λίμνης
LIFO NEWSROOM