Επιστήμονες που έκαναν ανασκαφικές έρευνες σε ένα δίκτυο σπηλαίων στον βράχο του Γιβραλτάρ, ανακάλυψαν μια νέα αίθουσα, απάτητη από τους τους ανθρώπους εδώ και τουλάχιστον 40.000 χρόνια.
Η ανακάλυψη του σπηλαίου αυτού αναμένεται να ρίξει φως στην κουλτούρα και τις συνήθειες των Νεάντερταλ που κατοικούσαν στην περιοχή για 100.000 χρόνια.
Το 2012, οι ειδικοί άρχισαν να εξετάζουν τη σπηλιά Vanguard, μέρος ενός ευρύτερου συμπλέγματος σπηλαίων Gorham -το οποίο κηρύχθηκε το 2016 Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την Ουνέσκο- προκειμένου να καθορίσουν το πραγματικό της μέγεθος και να διαπιστώσουν αν υπήρχαν άλλα περάσματα ή αίθουσες, «αθέατες» ή καλυμμένες από άμμο ή ίζημα.
Τον περασμένο μήνα, η ομάδα με επικεφαλής τον καθηγητή Κλάιβ Φινλέισον, εξελικτικό βιολόγο και διευθυντή του Εθνικού Μουσείου του Γιβρατάρ, έπεσε πάνω σε ένα κενό στο ιζηματογενές πέτρωμα, το οποίο διάνοιξαν και σύρθηκαν μέσα.
Το κενό αυτό τούς οδήγησε σε ένα μέρος 13 μέτρων στην κορυφή μιας σπηλιάς όπου σταλακτίτες κρέμονταν από ψηλά και απότομοι βράχοι υποδείκνυαν ζημιές από έναν αρχαίο σεισμό.
«Πρόκειται για μια αίθουσα σπηλαίου. Υπό μία έννοια, είναι σχεδόν σαν να ανακαλύπτουμε τον τάφο του Τουτανχαμών. Μπαίνεις σε ένα μέρος μέσα στο οποίο δεν υπήρξε άνθρωπος για 40.000 χρόνια» σημειώνει στον Guardian o Finlayson.
Στην επιφάνεια του σπηλαίου οι επιστήμονες εντόπισαν, μεταξύ άλλων, το μοιριαίο οστό ενός λύγκα, τους σπονδύλους μιας ύαινας και το μεγάλο οστό του φτερού ενός όρνιου.
«Κάτι τραβούσε τα πράγματα εκεί μέσα πριν από πολλά πολλά χρόνια. Βρήκαμε ακόμη έξι ή επτά σημάδια από γδαρσίματα νυχιών στους τοίχους του σπηλαίου. Θα συνέδεε κανείς αυτού του είδους τα σημάδια από νύχια με αρκούδες - και πράγματι έχουμε απολιθώματα αρκούδας στη σπηλιά, αλλά μου φαίνονται κάπως μικρά. Αναρωτιέμαι αν ο λύγκας του οποίου το μηριαίο οστό βρήκαμε, ήταν εκείνος που γρατζουνούσε τους τοίχους του σπηλαίου» εξηγεί ο Finlayson.
The visit to Gorham and Vanguard caves has impacted my view on Neanderthals. I knew the evidence, yes, but never really pictured them as the sea men they also were. Their ecological plasticity has touched me today ❤️ @CliveFinlayson @GibGerry @FinlaysonGib @jrvidal54 #Calpe21 pic.twitter.com/LB3geL8Gms
— María MartinónTorres (@MMartinonT) September 26, 2021
Παρότι τα οστά -που δεν έφεραν δείγματα ανθρώπινης εμπλοκής- είναι καθ'αυτά ενδιαφέροντα, η ομάδα εντόπισε επίσης και ένα μεγάλο τομάρι σκύλου που εγείρει την πιθανότητα να είχε χρησιμοποιηθεί ως «δόλωμα» για μεγάλα ζώα.
«Το σημείο αυτό της σπηλιάς είναι ίσως 20 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας σήμερα, οπότε ξεκάθαρα κάποιος το πήγε εκεί πριν από 40.000 χρόνια. Αυτό είναι ένα στοιχείο πως οι άνθρωποι είχαν ανέβει εκεί» λέει ο καθηγητής.
Αλλού στο δίκτυο σπηλαίων, η ομάδα ανακάλυψε πλήθος στοιχείων για την παραμονή Νεάντερταλ εκεί, από εστίες και λίθινα εργαλεία, έως απολιθώματα σφαγμένων ζώων -μεταξύ των οποίων ένα κόκκινο ελάφι, αίγαγρους, φώκιες και δελφίνια.
Μάλιστα, πριν από τέσσερα χρόνια, οι ερευνητές είχαν πέσει πάνω σε ένα γαλακτία ενός τετράχρονου παιδιού σε περιοχή που σύχναζαν ύαινες.
«Ακόμα ερευνούμε εκεί. Ωστόσο, δεν υπήρχε τέτοιου είδους κατάληψη από τους Νεάντερταλ. Οπότε υποψιαζόμαστε πως οι ύαινες πήραν το παιδί και το σκότωσαν, σύροντάς το μέσα στη σπηλιά. Ερευνούμε για να διαπιστώσουμε αν υπάρχει κάποιο άλλο απομεινάρι του παιδιού εκεί» προσθέτει ο ίδιος.
Για τον Finlayson η έρευνα είναι κάτι πολύ παραπάνω από τον εντοπισμό σκελετών. Αφορά την ίδια την περαιτέρω ανακάλυψη των Νεάντερταλ, ποιοι ήταν, πώς ζούσαν, πώς πέθαιναν και πώς κατάφερναν να επιβιώσουν.
«Με υπερηφάνεια σάς λέω πως έκανα το τεστ μου και έχω 2 και κάτι τοις εκατό DNA Νεάντερταλ μέσα μου. Αναμφίβολα, ποτέ δεν εξαφανίτηκαν γιατί υπάρχει ακόμη ένα ελάχιστο κομμάτι τους σ'εμάς» παραδέχεται ο ίδιος.
Με πληροφορίες από Guardian