Η αρχαιολογική ανασκαφή των ερειπίων της αρχαίας πόλης του Μοχέντζο-ντάρο στο Πακιστάν απέχει μόλις 425 χιλιόμετρα από το Καράτσι και έχει συμπεριληφθεί στα μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO.
Άλλοτε το κέντρο ενός ισχυρού πολιτισμού, η πόλη που το όνομά της σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει «Λόφος των Νεκρών» θεωρείται μία από τις αρχαιότερες του κόσμου.
Επιστήμονες και αρχαιολόγοι εκτιμούν ότι τα ερείπιά της μπορεί να ξεκλειδώσουν τα μυστικά των λαών κοιλάδας του Ινδού, οι οποίοι άκμασαν το 3.000 π.Χ. στην περιοχή όπου σήμερα βρίσκεται η Ινδία και το Πακιστάν. Οι ίδιοι, όμως, κρούουν τον κώδικά του κινδύνου για την προστασία των ερειπίων και προειδοποιούν πως αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα θα χαθούν στη λήθη.
H αρχαία πόλη ανακαλύφθηκε τη δεκαετία του 1920 από έναν υπάλληλο της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας της Ινδίας. Μέσα στα επόμενα 50 χρόνια, οι ανασκαφές έφεραν στο φως μία πλήρη πόλη της εποχής του Χαλκού, με ανεπτυγμένο οδικό δίκτυο, αλλά και ένα εξελιγμένο σύστημα ύδρεσης και αποχέτευσης.
Η πόλη ήταν κομμάτι του πολιτισμού των Χαράππα που έφτασε στο αποκορύφωμά του γύρω στο 2500 π.Χ και εξαφανίστηκε δίχως να αφήσει ίχνη (σ.σ. μέχρι τις ανασκαφές) περίπου το 1900 π.Χ.
Κανείς δεν είναι σε θέση να εξηγήσει με ασφάλεια γιατί ο πολιτισμός των Χαράππα εξαφανίστηκε, με ορισμένες από τις επικρατέστερες θεωρίες να κάνουν λόγο για εισβολές άλλων φυλών και καταστροφικές κλιματικές συνθήκες όπως η ξηρασία.
Τώρα, οι επιστήμονες φοβούνται τις επιπτώσεις της έντονης ζέστης στα ερείπια της Κοιλάδας του Ινδού.
Ο δρ. Μichael Jansen, ένας Γερμανός ερευνητής που εργάζεται στην ανασκαφή, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων ότι η περιοχή αντιμετωπίζει έντονα προβλήματα θερμοδιαστολής εξαιτίας των υψηλών θερμοκρασιών που μπορούν να φτάσουν ακόμη και τους 46 βαθμούς Κελσίου το καλοκαίρι.
Η ανασκαφή απειλείται, επίσης, από το αλάτι που περιέχεται στην υπόγεια τράπεζα υδάτων.
Οι ειδικοί δεν ανησυχούν μόνο για τις περιβαλλοντολογικές συνθήκες, αλλά και για τη ζημιά που μπορεί να προκαλέσει ο ανθρώπινος παράγοντας, ειδικά όταν αναλογίζονται την καταστροφή της Παλμύρας από το Ισλαμικό Κράτος.
Τα τελευταία χρόνια στο Πακιστάν βρίσκεται σε άνοδο ο ισλαμικός εξτρεμισμός ειδικά των Ταλιμπάν, οι οποίοι θυμίζουμε ότι το 2001 ανατίναξαν τα Αγάλματα του Βούδα της κοιλάδας του Μπαμιγιάν στο Αφγανιστάν, χαρακτηρίζοντάς τα «ειδωλολατρικά».
Όμως, ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την Μοχέντζο-ντάρο παραμένουν οι απλοί επισκέπτες που συρρέουν κατά χιλιάδες στην ανασκαφή.
Κατά τη διάρκεια ενός φεστιβάλ το 2014, εκατοντάδες εργάτες και ηλεκτρολόγοι έστησαν σκηνές, τέντες και φώτα, καρφώνοντας τα πάνω στα εύθραυστα ερείπια.
Σήμερα, μόλις ένα πολύ μικρό μέρος της περιοχής έχει ανασκαφεί με τον σωστό τρόπο, αλλά το πιο σημαντικό κτίριο της πόλης δεν φαίνεται να είναι κάποιο παλάτι, ή ένας τόπος λατρείας, αλλά ένα γιγαντιαίο σύμπλεγμα δημόσιων λουτρών.
Πλέον οι αρχαιολόγοι εξετάζουν πολύ σοβαρά το ενδεχόμενο να εγκαταλείψουν τις ανασκαφές και να αφήσουν τα ερείπια θαμμένα μέχρις ότου βρουν έναν καλύτερο τρόπο για να προστατέψουν.
Ο καθηγητής του πανεπιστημίου του Χάρβαρντ δρ. Richard Meadow δήλωσε: «Διατηρούνται καλύτερα όταν είναι θαμμένα».
Με πληροφορίες από Independent και The Hindu
σχόλια