Βδομάδες προτού ξεκινήσει ο πολεμοχαρής, τακτικιστής Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν την επιχείρηση με το προκλητικό όνομα «Πηγή Ειρήνης» στη Ροζάβα, την αυτόνομη κουρδική περιφέρεια της Βορειοανατολικής Συρίας, ο «μάχιμος» Βραζιλιάνος freelancer πολεμικός ανταποκριτής Yan Boechat (με τον οποίο πίναμε την Τετάρτη ρακές στα Εξάρχεια, σε ένα διάλειμμα-αστραπή απ' την εμπόλεμη ζώνη) μύριζε στις συριακές περιοχές που έλεγχαν οι Δημοκρατικές Συριακές Δυνάμεις (SDF) «μπαρούτι» στην ατμόσφαιρα. Οι Κούρδοι έσκαβαν νυχθημερόν λαγούμια, τούνελ πολλών χιλιομέτρων (έως και 200 χλμ., σύμφωνα με τον Γάλλο φωτορεπόρτερ Matthieu Chazal, που όργωνε μαζί με τον Υan την περιοχή), περιμένοντας τη μεγάλη τουρκική επίθεση. Μόλις θα αποσυρόταν η τελευταία «αστερόεσσα» αναμενόταν η έναρξη της επέμβασης.
Μετά από 6 ημερών ανηλεές τουρκικό σφυροκόπημα, με τη βοήθεια τζιχαντιστών μισθοφόρων του Ισλαμικού Κράτους, περισσότερους από 130 χιλιάδες εκτοπισμένους, βομβαρδισμένα νοσοκομεία, νεκρούς αμάχους και δημοσιογράφους κι απελευθερωμένα μέλη του Ισλαμικού Κράτους, η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ δέησε να αξιώσει απ' τον Τούρκο Πρόεδρο να αποσύρει τα στρατεύματά του απ' τα συριακά εδάφη. Αντίστοιχο «μνημείο» υποκρισίας αποτελεί και το tweet του ηθικού αυτουργού του τουρκικού «ντου», Ντόναλντ Τραμπ, μετά επίσης από σχεδόν μια βδομάδα επιχειρήσεων, προαναγγέλλοντας πακέτο «πολύ σημαντικών νέων κυρώσεων» σε βάρος της Τουρκίας.
Οι Κούρδοι θα έπρεπε να περιμένουν ότι βάζοντάς τους οι ΗΠΑ στη ζυγαριά με την Τουρκία, αργά ή γρήγορα θα τους εγκατέλειπαν. Η Τουρκία, δυστυχώς, είναι για τους Αμερικανούς αναντικατάστατη ως προς τον ρόλο της, το μέγεθός της, τη γεωγραφική της θέση, την οικονομία της.
«Καμία πρόθεση για αληθινή παρέμβαση δεν υπάρχει από τη Δύση. Είναι μια αδιέξοδη κατάσταση. Και ασφαλώς, το προσφυγικό να περιμένουμε να εξαρθεί» σχολιάζει στη LiFO o Αναπληρωτής Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και υπεύθυνος του Κέντρου Μεσογειακών, Μεσανατολικών και Ισλαμικών Σπουδών, Σωτήρης Ρούσσος, που δεν πιάστηκε εξαπίνης απ' τη νέα τουρκική εισβολή στη Συρία: «Οι Κούρδοι θα έπρεπε να περιμένουν ότι βάζοντάς τους οι ΗΠΑ στη ζυγαριά με την Τουρκία, αργά ή γρήγορα θα τους εγκατέλειπαν. Η Τουρκία, δυστυχώς, είναι για τους Αμερικανούς αναντικατάστατη ως προς τον ρόλο της, το μέγεθός της, τη γεωγραφική της θέση, την οικονομία της. Άρα, αργά ή γρήγορα οι ΗΠΑ θα έπρεπε να κάνουν την κίνηση που έκαναν».
Το επιχειρησιακό κομμάτι λένε ότι το ανέμεναν πολλοί παράγοντες στην περιοχή, και μάλιστα και οι Κούρδοι, ήδη από τον Δεκέμβριο του 2018. «Δεν αναμενόταν ωστόσο με τον τρόπο που το παρουσίασε ο Πρόεδρος Τραμπ. Με ένα tweet! Ένα μεγάλο κομμάτι της αμερικανικής βεβαίως κυβέρνησης θεωρεί τη Συρία χαμένη. Νίκησε ο Άσαντ. Αυτό έπαιξε σημαίνοντα ρόλο στη σημερινή στάση των ΗΠΑ».
Το όνομα του Μπασάρ Αλ Άσαντ χτες το απόγευμα, πάντως, ξαναήρθε στο προσκήνιο, καθώς βάσει διαρροής - κεραυνού εν αιθρία, από αραβόφωνα Μέσα, εμφανιζόταν ότι τα βρίσκει με τους Κούρδους, ενώπιον του κοινού εχθρού, της Άγκυρας. Η είδηση της –με το αζημίωτο– συμφωνίας Άσαντ-Κούρδων επιβεβαιώθηκε λίγες ώρες μετά. Μανμπίτζ και Κομπάνι παραδόθηκαν στις δυνάμεις του Σύρου Προέδρου – αναμένεται να συμβεί το ίδιο με το Καμισλί, και πάει λέγοντας.
«Οι Κούρδοι έπρεπε να διαλέξουν μεταξύ του κακού που γνώριζαν (Άσαντ) και της εθνοκάθαρσης (Ερντογάν). Βέβαια, τώρα εμπλέκονται Ρώσοι και Ιρανοί. Πρέπει να δούμε πού θα αναπτυχθούν οι Σύριοι για να καταλάβουμε τι ακριβώς έχει συμφωνηθεί. Είναι πιθανό, αν βρουν την ευκαιρία, να εμπλακούν και οι Ρώσοι και οι Ιρανοί. Μια παρατεταμένη κρίση μπορεί να οδηγήσει σε νέα ανάμειξη των ΗΠΑ» υπογραμμίζει για τις τελευταίες εξελίξεις o Σωτήρης Ρούσσος.
Για τον γνωστό καθηγητή Πολιτικών Επιστημών στο Istanbul University, Hakan Gunes, ο οποίος αντιδρά έντονα στο δημοφιλές hashtag #TrumpBetrayedKurds, καθώς θεωρεί ότι οι ΗΠΑ ουδέποτε είχαν κάποια δέσμευση έναντι των Κούρδων, «μια συμφωνία της Δαμασκού με τους Κούρδους, επαναπροσδιορίζει άρδην τις μέχρι στιγμής επιχειρήσεις. «Τα πράγματα περιπλέκονται και ενώ ο Ερντογάν περίμενε μόνο νίκες, σε όλα τα επίπεδα, ήδη αποτυγχάνει. Η Δαμασκός ακούει τη Μόσχα και ελπίζει ότι ο Πούτιν θα τη βοηθήσει να πάρει τα εδάφη της πίσω από την Τουρκία στο τέλος της επιχείρησης».
«Δεν γνωρίζουμε ακόμα τις λεπτομέρειες της συμφωνίας Κούρδων-Άσαντ. Όλα τα σενάρια παραμένουν ανοικτά στη Συρία» μας επεσήμανε o γνωστός Τούρκος ρεπόρτερ σε διεθνή θέματα Μέριτς Σενιούζ, την ώρα που συνέτασσε για λογαριασμό βρετανικής εφημερίδας το ρεπορτάζ για την παράδοση στρατηγικών πόλεων της Ροζάβα στις δυνάμεις του καθεστώτος Άσαντ. Ο φόβος της ίδρυσης ανεξάρτητου κουρδικού κράτους ενώνει, εξάλλου, το κυβερνητικό ισλαμιστικό AKP με το ρεπουμπλικάνικο κεμαλικό CHP, που δεν έχει ψελλίσει λέξη κατά της τουρκικής επέμβασης, η οποία βάσει του Διεθνούς Δικαίου είναι παράνομη. «Μην ξεχνάμε ότι ο Ερντογάν έχει για την εισβολή στη Ροζάβα την υποστήριξη των περισσοτέρων κομμάτων της αντιπολίτευσης, εκτός από τους Κούρδους και τους σοσιαλιστές κομμουνιστές» λέει ο Gunes. «Από την εποχή του Κεμάλ, η Τουρκία αισθάνεται ότι απειλείται από την κουρδική ανεξαρτησία. Πρόκειται για κατάλοιπο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας» προσθέτει ο Σενιούζ . «Ειδικά οι Κούρδοι στη διοίκηση της Ροζάβα έχουν ισχυρούς δεσμούς με το PYD (το κύριο σώμα των Κούρδων της Συρίας ), που θεωρεί τον Αμπντουλάχ Οτσαλάν ηγέτη του και τον εαυτό του μέρος του PKK. Επομένως, η Ροζάβα είναι μια ανοικτή απειλή...».
«Το Κουρδικό είναι σταθερό ζήτημα για όλες τις τουρκικές κυβερνήσεις και τις κεμαλικές, πριν από τον Ερντογάν. Το κατά πόσο οι Κούρδοι της Τουρκίας θα έχουν πρόσβαση στη Συρία είναι ζήτημα ασφάλειας για τους Τούρκους. Σας θυμίζω την απειλή για πόλεμο που είχε εξαπολύσει η Τουρκία στη Συρία για να διώξει τον Οτσαλάν απ' τη Δαμασκό. Δεν είναι κάτι καινούριο» συνοψίζει ο Ρούσσος.
Μέχρι στιγμής, πάντως, ο ηγέτης του PKK Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ο οποίος στην επανάληψη των δημοτικών εκλογών της Κωνσταντινούπολης, τον Ιούνιο, κάνοντας μια απρόσμενη «τρίπλα», είχε παροτρύνει απ' το κελί του τους Κούρδους να ψηφίζουν τον υποψήφιο του κυβερνώντος ΑΚP, Μπιναλί Γιλντιρίμ, και όχι το φαβορί των Κεμαλιστών Εκρέμ Ιμάμογλου, σιωπά. «Δεν έχει πάρει θέση. Αναμένουμε, γιατί γνωρίζει, όπως όλοι μας, καλά ότι η τουρκική επέμβαση είναι παράνομη» λέει ο Μέριτς Σενιούζ.
«Στην πραγματικότητα, η νέα τουρκική εισβολή στην βόρεια Συρία, η τρίτη κατά σειρά στα οκτώμισι χρόνια που διαρκεί ο συριακός εμφύλιος, είναι το ακριβές παράδειγμα του παράνομου πολέμου» υπογραμμίζει στη LiFO κι o Αναπληρωτής Καθηγητής Τουρκικής Ιστορίας και Πολιτικής στο Shaanxi Normal University στη Σιάν της Κίνας, Νίκος Χριστοφής.
«Δεν έχει νομική βάση. Δεν έχει νόμιμη βάση για την ασφάλεια της Τουρκίας. Δεν έχει σκοπό να φέρει ειρήνη σε κανένα μέρος του κόσμου. Αλλά έχει σχεδιαστεί αποκλειστικά και μόνο για τις εγχώριες φιλοδοξίες του Ερντογάν, προκειμένου να εδραιώσει την προεδρία του με μια στρατιωτική νίκη εναντίον ενός λαού που δεν έχει στρατό, αλλά ένοπλους πολίτες. Από πλευράς νομιμότητας, η Τουρκία έχει χάσει τον πόλεμο από την αρχή. Ο Ερντογάν αυτήν τη στιγμή μάχεται για την προσωπική του πολιτική επιβίωση. Και σίγουρα η εξαναγκαστική αποχώρηση αρκετών ιστορικών μελών του ΑΚΡ, και με τις συζητήσεις περί δημιουργίας νέων κομμάτων, η οποία ερμηνεύεται με μείωση ποσοστού στις επερχόμενες εκλογές, δεν βοηθάει. Όλες του οι προσπάθειες τα τελευταία χρόνια, αν και δούλεψαν για λίγο, φαίνεται ότι δεν του παρέχουν πια την απαιτούμενη νομιμοποίηση, ούτε στο εσωτερικό αλλά ούτε και εκτός Τουρκίας».
Ο Χριστοφής δεν θεωρεί καθόλου τυχαίο το ότι πρόσφατα ξεκίνησαν συζητήσεις περί επαναφοράς του προγενέστερου προεδρικού συστήματος (πριν από το δημοψήφισμα του Απριλίου του 2017). «Όλα αυτά, τουλάχιστον σε εμένα, δείχνουν πως ο πόλεμος στη Συρία είναι το τελευταίο χαρτί που είχε απομείνει να παίξει ο Ερντογάν ώστε να οικοδομήσει τη "Νέα Τουρκία" που έχει στο μυαλό του, να χτίσει ένα ισχυρό περιφερειακό προφίλ, εργαλειοποιώντας το προσφυγικό χαρτί, ώστε να κερδίσει ανταλλάγματα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ ότι το Κουρδικό υπήρξε ανέκαθεν ένα από τα πιο σημαντικά χαρτιά, αν όχι το σημαντικότερο, στο οποίο σχεδόν όλες οι πολιτικές δυνάμεις της Τουρκίας συμφωνούν. Δεν υπάρχει κανένα πολιτικό κόμμα το οποίο θα βγει, ανοιχτά τουλάχιστον, και να υποστηρίξει τους Κούρδους στην Τουρκία. Οι όποιες επικρίσεις την τουρκικής απόφασης ήδη διώκονται, δημοσιογράφοι, όπως και απλοί πολίτες που απλά πόσταραν στο Twitter, έχουν συλληφθεί».
«Προφανώς και μια ένδοξη νίκη θα έδινε πόντους στον Ερντογάν, αφενός απομονώνοντας τους ανταγωνιστές του μέσα από το ισλαμιστικό στρατόπεδο, αφετέρου ενσωματώνοντας και ένα κομμάτι των εθνικιστών που προέρχονται από τους Γκρίζους Λύκους. Άρα, προφανώς και η επιχείρηση "Πηγή Ειρήνης" ήταν μια κίνηση με σκοπό να επανέλθει ο Τούρκος Πρόεδρος δριμύτερος στο εσωτερικό παιχνίδι» συγκατανεύει ο Ρούσσος.
Υπήρξαν όμως και τουρκικά ανταλλάγματα που ενθάρρυναν τους Αμερικανούς να αποσυρθούν απ' τη Συρία; «Το τι ανταλλάγματα πρόσφερε η Τουρκία δεν το γνωρίζω, αλλά δεν θα με εξέπληττε αν τα πυραυλικά συστήματα που αγόρασε από τη Ρωσία, ξαφνικά, εξαφανίζονταν, κάνοντας κάποια άλλη συμφωνία με τις ΗΠΑ. Άλλωστε κάτι παρόμοιο έχει συμβεί ξανά με την Ελλάδα. Αυτή είναι η τρίτη φορά σε διάστημα 18 μηνών που η Αμερική ενεργεί πάντως με ανάλογο τρόπο. Κι οι Κούρδοι θα έπρεπε να είναι πιο υποψιασμένοι, να μην υπερτιμούσαν τη θέση τους απέναντι στα συμφέροντα των ΗΠΑ, οι οποίες έχουν να κερδίσουν πολύ περισσότερα από την Τουρκία παρά από αυτούς» επισημαίνει ο Χριστοφής, υπογραμμίζοντας την εκκωφαντική υποκρισία της Δύσης: «Η σημερινή στάση της δείχνει για ακόμα μια φορά την αμφίσημη στάση της σχετικά με το τι είναι "τρομοκρατία" και τι όχι. Από τη μία το ΡΚΚ έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση, από την άλλη, χρησιμοποιήθηκαν όλες οι κουρδικές οργανώσεις ενάντια στην τρομοκρατική οργάνωση του Ισλαμικού Κράτους. Αλλά, όταν εμπλέκονται συμφέροντα πολλών εκατομμυρίων δολαρίων, εικάζω, τότε, για ακόμα μια φορά, οι όροι και το περιεχόμενο αυτών αναδιαμορφώνονται. Τα συμφέροντα όλων των πλευρών με κάποιο τρόπο εξυπηρετούνται, ή αποσκοπούν στο να εξυπηρετηθούν στο άμεσο μέλλον, μετά από διαπραγματεύσεις. Φυσικά, μόνο οι Κούρδοι δεν είναι μέρος αυτών των διαπραγματεύσεων».
«Ούτε ο Τραμπ, ούτε ο Ομπάμα, ούτε οι Ρεπουμπλικάνοι, ούτε καν οι Δημοκρατικοί είχαν ποτέ κάποια πολιτική δέσμευση με τους Κούρδους, πέρα από την χορήγηση όπλων στον αγώνα τους κατά του ISIS» διευκρινίζει ο Hakan Gunes, θεωρώντας ότι υπάρχει σοβαρή σύγχυση πάνω στο θέμα. «Oλες ανεξαιρέτως οι πτέρυγες των πρώην πολιτικών αξιωματούχων των ΗΠΑ χρησιμοποίησαν τους Κούρδους τόσο ως τοπικό στρατιωτικό σύμμαχο, όσο και ως αποτρεπτική απειλή για την κυβέρνηση του Ερντογάν, με την οποία είχαν σκληρές πολιτικές διαμάχες. Ως εκ τούτου η προδοσία των ΗΠΑ δεν ήταν παρά μια λογική συνέπεια της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής στη Μέση Ανατολή. Η πολιτική προτεραιότητα των ΗΠΑ ήταν πάντα η ασφάλεια του Ισραήλ, του ενεργειακού ανεφοδιασμού της και των πωλήσεων όπλων στις χώρες της περιοχής».
Η πρόληψη μιας πιθανής κουρδικής πολιτικής οντότητας στη Συρία δεν ήταν το μοναδικό κίνητρο πίσω από την τελευταία στρατιωτική επιχείρηση της Άγκυρας, προσθέτει ο Τούρκος ακαδημαϊκός. Η «Ειρήνη Ειρήνης Επιχειρήσεων» του Ερντογάν στην κουρδική Ροζάβα έχει πολλούς στόχους: Πρώτο και κύριο, η Τουρκία εμπόδισε τη δυνατότητα μιας de facto ή de jure κουρδικής περιοχής, που να ελέγχεται από το PKK. Δεύτερον, η Τουρκία με την επέμβαση διευρύνει την περιοχή ελέγχου της από περιοχές της επαρχίας Idlib στο Αφρίν, μέχρι τα σύνορα του Ιράκ, καθιστώντας την κύριο προστάτη της μετριοπαθούς ισλαμιστικής αντιπολίτευσης.
Η πρόληψη της εμφάνισης μιας γειτονικής κουρδικής αυτόνομης πολιτικής οντότητας και η διεύρυνση της περιοχής ελέγχου της θα επιτρέψει στην κυβέρνηση του AKP για τα επόμενα 17 χρόνια να πραγματοποιήσει τα εξής τέσσερα βήματα, συνεχίζει ο συνομιλητής μας:
Καταρχάς, όπως ανακοίνωσε κι ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν στη γενική σύνοδο των Ηνωμένων Εθνών, τα νέα εδάφη θα χρησιμοποιηθούν για ένα μεγάλο αριθμό Σύρων προσφύγων. Ο Ερντογάν, στην ίδια ομιλία, δήλωσε ότι επιθυμεί να διευρύνει αυτή τη στρατιωτική επιχείρηση σε όλες τις περιοχές που ελέγχονται από τους Κούρδους, συμπεριλαμβανομένων των Ράκα και Deir-Zor.
Κατά δεύτερον, η επιχείρηση έδωσε τώρα στον Ερντογάν τη δυνατότητα να απειλήσει τους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για άλλη μια φορά να επιλέξουν μεταξύ της έγκρισης της επέμβασής τους ή του ανοίγματος των τουρκικών συνόρων για πάνω από 3 εκατομμύρια πρόσφυγες. Οι ηγέτες της ΕΕ θα «αγοράσουν» αυτή την προσφυγική συμφωνία με τον Ερντογάν, αφού δεν μπορούν να διαχειριστούν ούτε 1 εκατομμύριο πρόσφυγες.
Τρίτον, η μεταφορά περίπου μισού εκατομμυρίου από τα 3,5 εκατομμύρια Σύρων προσφύγων πίσω στα συριακά εδάφη πιθανότατα θα σταματήσει τις διαρροές των ψηφοφόρων του και θα του εγγυηθεί μια νέα προεδρική θητεία, καθώς πολλές δημοσκοπήσεις έδειξαν ότι η υποδοχή των προσφύγων της Συρίας στην Τουρκία αποτελεί τον κύριο λόγο για τις απώλειές του στις τελευταίες εκλογές, συμπεριλαμβανομένων των απωλειών των δήμων της Κωνσταντινούπολης και της Άγκυρας. Τέταρτη προσδοκώμενη συνέπεια της επιχείρησης είναι ότι η Τουρκία θα εμφανίζεται ως ο προστάτης της αντιπολίτευσης του Άσαντ, καθιστώτας τη σημαντικό παράγοντα στις εχθρικές προς τον Άσαντ χώρες, υπογραμμίζει ο Gunes.
Οι δημοσκοπήσεις που έκανε ο Ερντογάν για την απώλεια της Κωνσταντινούπολης και της Άγκυρας στις δημοτικές εκλογές, ανέδειξαν δυο παράγοντες ως αίτια της πανωλεθρίας. Τον πληθωρισμό και τους Σύρους πρόσφυγες. «Περίμενα ότι θα αναλάβει άμεσα δράση και για τα δύο ζητήματα και δεν έκανα λάθος» μας λέει ο Μέριτς Σενιούζ. «Πριν από τις εκλογές ο ετήσιος πληθωρισμός ήταν 20% και τώρα έπεσε κάτω από 10%. Μερικοί οικονομολόγοι λένε ότι έγιναν "μαγειρέματα" στους αριθμούς, ωστόσο τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι ο πληθωρισμός μειώθηκε κατά το ήμισυ. Είναι μια επιτυχία, αναμφισβήτητα. Σήμερα υπάρχουν σχεδόν 3,6 εκατομμύρια Σύροι μετανάστες στην Τουρκία. Ψηφοφόροι του κυβερνητικού ΑΚΡ λένε ότι τους παίρνουν τη δουλειά τους, επωφελούνται από τις υγειονομικές εγκαταστάσεις, σε βάρος τους κ.λπ. Αυτούς τους μετανάστες (από 500 χιλ.-1 εκ.) σχεδιάζει να τους επανεγκαταστήσει ο Ερντογάν στην περιοχή την οποία ονομάζει «ασφαλή ζώνη»... Η Τουρκία έχει 911 χιλιόμετρα συνόρων με τη Συρία και ο Ερντογάν θέλει να έχει μια ασφαλή ζώνη σε βάθος 32 χιλιομέτρων».
«Ο Ερντογάν παραμένει ο πιο επιτυχημένος πολιτικός σε όλη την ιστορία της Τουρκικής Δημοκρατίας» συνεχίζει ο Μέριτς Σενιούζ. «Είναι στην εξουσία εδώ και 19 χρόνια (ξεπερνώντας και τον Κεμάλ Ατατούρκ, που ήταν 15). Ένας από τους βασικούς λόγους είναι το ότι είναι πολύ προσεκτικός σε ό,τι αφορά την κοινή γνώμη. Αν λύσει και το προσφυγικό, μπορεί να επανεκλεγεί στις εκλογές του '23».
Η προγραμματισμένη εθνοκάθαρση, κατά μήκος της εκτεταμένης «ζώνης ασφαλείας, δεν είναι πάντως μια ιστορία που ξεκινάει τώρα, μας υπενθυμίζει ο Ν. Χριστοφής, αλλά τον Γενάρη του 2018 με την επιχείρηση στο Αφρίν, με τις διασυνοριακές στρατιωτικές επιχειρήσεις με την κωδική ονομασία «Operation Olive Branch», αν όχι και νωρίτερα. «Η αποστολή τότε αποσκοπούσε στην απομάκρυνση των Συριακών Μονάδων Προστασίας του Κουρδικού Λαού (YPG) από την περιοχή Αφρίν. Η επιχείρηση στο Αφρίν είναι παρόμοια με τις «αντιτρομοκρατικές» επιχειρήσεις που διεξάγονται σε κουρδικές πόλεις στη νοτιοανατολική Τουρκία εδώ και πολλά χρόνια. Σε πόλεις όπως το Cizre για παράδειγμα, τα τουρκικά στρατεύματα εκτόπισαν τον πληθυσμό, επέβαλαν σκληρή απαγόρευση της κυκλοφορίας, διέκοψαν την παροχή νερού και ηλεκτρικού ρεύματος, σκότωσαν χιλιάδες πολίτες, κατέστρεψαν εκκλησίες και τζαμιά, λεηλάτησαν σπίτια και βομβάρδιζαν πόλεις. Με τον έλεγχο του Αφρίν και με τη συγκατάθεση της Ρωσίας, ξεκίνησε μια πολιτική "δημογραφικής αλλαγής", εγκαθιστώντας οικογένειες Τουρκμένων και Αράβων αρχικά έξω από την περιοχή».
Αυτός είναι ο απώτερος στόχος του Ερντογάν, μας επαναλαμβάνει ο Χριστοφής. «Η Τουρκία δεν το έκρυψε. Ο ουσιαστικός στόχος της είναι να εκτοπίσει βίαια ένα εκατομμύριο Κούρδους στα νότια σύνορά της και να τους αντικαταστήσει με Σύρους Άραβες, όπως έκαναν δηλαδή και στην περίπτωση του Αφρίν, και με αυτόν τον τρόπο, αλλοιώνοντας τη δημογραφία της περιοχής, να καταστρέψει την κουρδική αυτονομία στη Ροζάβα. Αυτή η αναγκαστική μετακίνηση και επαναπροώθηση προσφύγων αποτελεί έγκλημα κατά της ανθρωπότητας και παραβιάζει τις συμβάσεις των Ηνωμένων Εθνών για τους πρόσφυγες, βεβαίως».
Η Ροζάβα, προσθέτει ο Χριστοφής, αποτελεί ένα «κακό» παράδειγμα για την Τουρκία αφού μπορεί να έχει επιπτώσεις στο εσωτερικό της Τουρκίας.
Στο μεταξύ, σημειώνει, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι, μέσα στο πλαίσιο της επιχείρησης, πλήττονται επίσης και Αρμένιοι πληθυσμοί, όπως στην πόλη Tel Abyad, αλλά και Ασσύριοι πληθυσμοί στη βορειοανατολική Συρία, οι οποίοι διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο. Όπως δηλαδή έγινε και στην περίπτωση του Αφρίν.
Η μεγαλύτερη παράπλευρη απώλεια θα είναι η νεκρανάσταση του Ισλαμικού Κράτους, επισημαίνουν αναλυτές και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι (πρωτίστως, η γαλλική κυβέρνηση). Το συμμερίζεται. «Αυτό που φαίνεται με σιγουριά είναι πως η τουρκική επέμβαση αποτελεί ευκαιρία να ξεκινήσουν νέες επιθέσεις του Ισλαμικού Κράτους και να ανασυγκροτηθεί. Υπάρχουν ενδείξεις μάλιστα ότι οι τουρκικές επιθέσεις στοχοποιούν φυλακές όπου κρατούνται ύποπτοι για συμμετοχή στο Ισλαμικό Κράτος (ΙΚ), με σκοπό να απελευθερωθούν».
Μέσα στους επόμενους μήνες, σύμφωνα με τον Gunes, το ΙΚ δεν θα αναβιώσει ως εδαφική οντότητα, παρόλο που μπορεί να ελέγχει περιοχές. «Το ΙΚ θα αναβιώσει όμως στη Συρία, στο Ιράκ και στην Ευρώπη ως "εν υπνώσει κύτταρα" μιας διεθνούς τζιχαντιστικής οργάνωσης» προβλέπει.
Στο μεταξύ, οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) σταμάτησαν τις επιχειρήσεις εναντίον του ΙΚ και απέσυραν τις δυνάμεις από πολλές περιοχές στα σύνορα για να επικεντρωθούν στην υπεράσπιση από τις τουρκικές επιθέσεις. «Αυτό είναι κάτι το οποίο σίγουρα δουλεύει προς όφελος του ΙΚ. Πολλοί παρατηρητές και εμπειρογνώμονες, συμπεριλαμβανομένων των πρώην αξιωματούχων ασφαλείας των ΗΠΑ, αναφέρουν ότι η τουρκική επίθεση έχει μεγάλη πιθανότητα να διακυβεύσει ό,τι έχει κερδηθεί μέχρι σήμερα από τον πόλεμο ενάντια στην τρομοκρατία» παρατηρεί ο Χριστοφής.
Ο χάρτης των επιχειρήσεων είναι πράγματι δυσοίωνος, όπως μας τον αναπτύσσει ο Έλληνας καθηγητής Τουρκικής Ιστορίας και Πολιτικής.
«Καταρχάς, το Ισλαμικό Κράτος ανέλαβε την ευθύνη για δύο επιθέσεις στη βορειοανατολική Συρία κατά των Δημοκρατικών Δυνάμεων της Συρίας (SDF, 70.000 μαχητές που πολέμησαν κατά των τζιχαντιστών εξτρεμιστών) την Τετάρτη, εκμεταλλευόμενο προφανώς το κενό ασφαλείας που προκάλεσε η τουρκική διασυνοριακή επίθεση στο SDF, που ξεκίνησε νωρίτερα. Σύμφωνα με αξιωματούχο της κουρδικής ασφάλειας, γυναίκες υποστηρικτές του Ισλαμικού Κράτους στο στρατόπεδο al-Hol, όπου κρατούνται σχεδόν 69.000 γυναίκες και παιδιά μέλη των οικογενειών του Ισλαμικού Κράτους, έκαψαν επίσης τις σκηνές τους και προσπάθησαν να δημιουργήσουν χάος» λέει ο Χριστοφής.
Το ημι-επίσημο πρακτορείο του ΙΚ, Amaq, ισχυρίστηκε πως ο Abu Adnan Al-Shami κατάφερε να φτάσει μέχρι τη βάση επιχειρήσεών του ΡΚΚ στην γειτονιά Shari' Al-Noor, στο κέντρο της Ράκα. Το Ισλαμικό Κράτος ανακοίνωσε ότι είχε σκοτώσει 13 μαχητές στην επίθεση, αλλά το Στρατιωτικό Συμβούλιο της Ράκα το διέψευσε, γράφοντας: «Οι δυνάμεις μας αντιμετώπισαν μια ομάδα μελών του ISIS που προσπάθησαν να επιτεθούν σε ένα από τα κέντρα μας. Οι τρομοκράτες χρησιμοποίησαν εκρηκτικά και πολυβόλα. Δυο βομβιστές αυτοκτονίας ανατινάχθηκαν πριν φτάσουν στις δυνάμεις μας».
Από την άλλη, το Ισλαμικό Κράτος διακήρυξε σε δεύτερη ανακοίνωση ότι «οι στρατιώτες χαλιφάτων» έπληξαν τέσσερα οχήματα του SDF στην Tabqa, προσθέτοντας ότι οι επιθέσεις ήταν «εκδίκηση για εγκλήματα εναντίον μουσουλμάνων γυναικών στα στρατόπεδα». Χάος!
Η εύθραυστη σταθερότητα ολόκληρης της Μέσης Ανατολής δοκιμάζεται ξανά και αναμένεται να προκαλέσει νέα προσφυγικά κύματα, επαναλαμβάνει ο Χριστοφής, που δεν θεωρεί ότι οι απειλές του Ερντογάν ότι θα ανοίξει τα σύνορα ώστε τα 3,6 εκατ. πρόσφυγες να προωθηθούν στην Ευρώπη είναι απλά κούφιες απειλές. «Δεν υπάρχει άλλη κυβέρνηση που επωφελήθηκε περισσότερο από τον πόλεμο στη Συρία από ό,τι η Τουρκία» συνεχίζει. «Η προσφυγική κρίση ήταν ό,τι καλύτερο συνέβη για το βαθύ κράτος της Τουρκίας, το οποίο την εκμεταλλεύεται στο έπακρο. Η ξενοφοβία της Ευρώπης και γενικότερα της "πολιτισμένης" Δύσης σίγουρα δεν βοηθάει, αλλά ίσα-ίσα είναι εκεί που πατάει ο Ερντογάν ώστε να κερδίσει τη διεθνή "νομιμότητα" που επιχειρεί».
Ήδη οι επίσημες αναφορές κάνουν λόγω για εκατοντάδες νεκρούς, άμαχοι ως επί το πλείστων, και για πολλές χιλιάδες εκτοπισμένους. «Αν αναλογιστούμε ότι βρισκόμαστε απλά κάποιες ώρες μετά το ξεκίνημα της επιχείρησης τότε μπορούμε να αντιληφθούμε το μέγεθος της ανθρωπιστικής κρίσης που μπορεί ενδεχομένως να προκληθεί, εάν η διεθνής κοινότητα (Ηνωμένα Έθνη, ΕΕ, ΗΠΑ και Ρωσία) δεν πάρει θέση για να καταδικάσει αυτήν την ενέργεια. Αλλά απ' ό,τι φαίνεται ακόμα και μέσα στο Συμβούλιο Ασφαλείας υπάρχει διχογνωμία με τις ΗΠΑ και τη Ρωσία να δημιουργούν εμπόδια στο να δοθεί ένα τέλος».
