Η ξανθιά λεπτή γυναίκα που μιλάει φαίνεται καταπονημένη. Η εικόνα της δεν έχει καμία σχέση με τη βασίλισσα της βίγκαν ωμοφαγίας που πόζαρε στα περιοδικά πριν από μερικά χρόνια. Στον λογαριασμό της στο Instagram η Sarma Melngailis γράφει ότι είναι η μητέρα του σκύλου της, συγγραφέας βιβλίων μαγειρικής, ότι πενθεί για την απώλεια του εστιατορίου της Pure Food and Wine και του brand One Lucky Duck, το οποίο έκανε τατουάζ και στο μπράτσο της, και ότι έχει κάνει φυλακή στο Rikers.
Η ιστορία της στο Netflix αποτελείται από τέσσερα χορταστικά επεισόδια. Το πιο συναρπαστικό δεν είναι ότι η Σάρμα και ο τότε σύζυγός της συνελήφθησαν επειδή παρήγγειλαν μια πίτσα, κάτι που έγινε πρωτοσέλιδο στις αμερικανικές εφημερίδες, αλλά ο τρόπος με τον οποίο αυτή η φαινομενικά δυναμική γυναίκα, πολύ ανασφαλής και εύθραυστη στην πραγματικότητα, έπεσε τόσο εύκολα θύμα μιας απάτης και τελικά έγινε μέρος της.
Το 2019 η Σάρμα έγραψε στο προσωπικό της ιστολόγιο: «Πλέον δεν υπάρχει ό,τι με προσδιόριζε και με έκανε περήφανη: το εστιατόριο και το brand. Επρόκειτο για μια εταιρεία που αποτελούνταν από πολύ καλούς ανθρώπους, της οποίας ήμουν επικεφαλής. Το εστιατόριο ήταν το Pure Food and Wine και το brand το One Lucky Duck. Ήμουν τόσο αφοσιωμένη σε αυτό, που μόλις φτιάξαμε το λογότυπο, στις αρχές του 2005, το έκανα τατουάζ στο χέρι μου.
Τα χρήματα από τα καταστήματά της πήγαιναν στην τσέπη του Άντονι που έπαιζε στα καζίνο ‒ ήταν εθισμένος στον τζόγο. Βαθιά χωμένη στη φαντασίωση ευτυχίας που της πουλούσε, πείθοντάς την ότι έπρεπε να περάσει κάποιες δοκιμασίες για να λυθούν όλα τους τα προβλήματα, η Σάρμα δεν τόλμησε να αποδράσει από την κατάσταση.
Μέσα από το εστιατόριο και το brand προσπαθούσαμε να στρέψουμε τους ανθρώπους προς έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής. Ήμουν αποφασισμένη να βελτιώσω τη ζωή των ανθρώπων, των ζώων, του πλανήτη γενικότερα».
Και μετά όλα πήγαν στραβά, όπως αφηγείται. Συνέβη κάτι τρομερό. «Το 2015 εξαφανίστηκα για σχεδόν έναν χρόνο, κάτι που ήταν βασανιστικό και σουρεαλιστικό. Με συνέλαβαν, γι’ αυτό επέστρεψα στη γενέτειρά μου. Τότε έμαθα ότι όλα είχαν καταστραφεί, στην πραγματικότητα δεν είχα πλέον σπίτι. Κατηγορήθηκα για ένα σωρό εγκλήματα και τελικά, ανίκανη να αντέξω μια μακρά και δαπανηρή δίκη, δήλωσα ένοχη και πέρασα τέσσερις μήνες, το καλοκαίρι του 2017, στη φυλακή Rikers Island της Νέας Υόρκης».
Το ντοκιμαντέρ του Netflix της δίνει την ευκαιρία να εξηγήσει τα γεγονότα από τη δική της πλευρά. Η Σάρμα έγραψε ότι χάρη στην επιμονή της οι παραγωγοί του «Bad Vegan», κάνοντας μια εξαίρεση στην καθιερωμένη πρακτική τους, της έδωσαν χρήματα για να μπορέσει να πληρώσει τα χρωστούμενα στους πρώην υπαλλήλους της, όσα μαζεύτηκαν μετά την εξαφάνισή της το 2015. Απ’ όλη τη ζημιά και τα χρέη που προέκυψαν, αυτό την απασχολούσε περισσότερο.
Η Σάρμα, που σήμερα ζει στο Χάρλεμ μαζί με τον σκύλο της Λεόν, γεννήθηκε στη Λετονία, μεγάλωσε στο Newton, αποφοίτησε το 1994 από το Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια, έχει B.S. στα Οικονομικά από το Wharton School και B.A. στον ίδιο τομέα από το Κολέγιο Τεχνών και Επιστημών. Δούλεψε στον κλάδο των Οικονομικών, ώσπου κατάλαβε ότι τα ενδιαφέροντά της ήταν διαφορετικά, οπότε αποφάσισε να παρακολουθήσει μαθήματα στο Γαλλικό Ινστιτούτο Μαγειρικής, ξεκινώντας έτσι τη σταδιοδρομία της στον κόσμο του φαγητού.
Λίγα χρόνια αργότερα, το 2004, αποφάσισε με τον τότε σύντροφο και συνεργάτη της, τον σεφ, συγγραφέα και ομιλητή Matthew Kenney, να ανοίξει το Pure Food and Wine, με επενδυτή τον Jeffrey Chodorow. Ήταν το πρώτο πολυτελές εστιατόριο ωμής κουζίνας στη Νέα Υόρκη, συμπεριλήφθηκε δύο φορές στα Top 100 Restaurants του New York magazine και βρισκόταν πέντε συνεχόμενα χρόνια στη λίστα του περιοδικού Forbes με τα All Star New York Eateries.
Οι τρεις τους άνοιξαν το One Lucky Duck Juice and Takeaway που πρόσφερε σνακ που παρασκευάζονταν και συσκευάζονταν στο Pure Food and Wine, καθώς και προϊόντα περιποίησης δέρματος, συμπληρώματα, βιβλία, ρούχα και είδη για το σπίτι, όλα oργανικά. Όταν χώρισαν με τον Kenney, ο Chodorow δάνεισε στη Σάρμα 2,1 εκατομμύρια δολάρια για να γίνει η επιχείρηση δική της.
Το μαγαζί της το επισκέπτονταν πολλοί διάσημοι, ένας από αυτούς ήταν και ο Άλεκ Μπάλντουιν. Με τη Σάρμα είχαν φιλική σχέση κι εκείνη, ακολουθώντας τον στο Τwitter, ξεχώρισε τον Σέιν Φοξ, που της φάνηκε έξυπνος και αστείος.
Η μοναχική γυναίκα, που δεν είχε κανέναν τελικά εκτός από τον σκύλο της, ήταν ευάλωτη και είχε χρέη και υποχρεώσεις δυσβάσταχτες, ενθουσιάστηκε μαζί του, τον ερωτεύτηκε πριν καν τον γνωρίσει. Όταν τελικά τον γνώρισε το 2011 δεν υποψιάστηκε ότι ήταν εντελώς διαφορετικός απ’ αυτό που είχε καταλάβει μέσα από τη διαδικτυακή τους σχέση. Της παρουσιάστηκε ως ο άνθρωπος που θα την προστάτευε απ’ όλους και απ’ όλα.
Η οικογένεια και οι φίλοι της προσπάθησαν με κάθε τρόπο να την προειδοποιήσουν όταν ανακάλυψαν ότι ο Σέιν Φοξ λεγόταν Άντονι Στρέιντζις και είχε ήδη μια σύλληψη στο ενεργητικό του, αλλά εκείνη δεν έδωσε καμία σημασία.
Ακόμα και όταν ο Άντονι την πήγε στο Τiffany’s για να της αγοράσει ένα πανάκριβο δαχτυλίδι και την έβαλε να ψάχνει σπίτι αξίας 15 εκατ. δολαρίων, χωρίς να κάνει στην πραγματικότητα καμία από αυτές τις αγορές, ένιωθε λες και όλα αυτά είχαν συμβεί. Είχε απόλυτη ανάγκη να πιστέψει ότι υπήρχε ένας άντρας που θα έκανε τα πάντα γι’ αυτή, που την αγαπούσε βαθιά, που ήταν γραφτό να συναντηθούν και να είναι για πάντα μαζί. Ο Άντονι το ήξερε και κατάφερνε να τη χειραγωγεί.
Κοιτάζοντας παρόμοιες περιπτώσεις, το μοτίβο είναι το ίδιο. Ποιο ήταν το επάγγελμα του Άντονι; Ο ίδιος δεν έλεγε ποτέ ποιος είναι και τι δουλειά έκανε, υπαινισσόταν ότι δούλευε για τη CIA, φορούσε Ρόλεξ. Όλα ήταν ασαφή και συγκεχυμένα, πολύ βολικά για τον ίδιο, αφού για κατασκόπους και συνεργάτες της CIA δεν υπάρχουν βάσεις δεδομένων. Ταξίδευε συχνά, αλλά όταν ήταν στη Νέα Υόρκη ήθελε να δείχνει ότι την προστατεύει και την κατευθύνει.
Κανένας από το προσωπικό του εστιατορίου δεν τον συμπαθούσε, ειδικά όταν άρχισε να φέρεται σαν να ήταν δικό του. Όλοι υποψιάζονταν ότι κάτι έκρυβε, ενώ παρατηρούσαν ότι η Σάρμα άλλαζε, κλεινόταν όλο και περισσότερο στον εαυτό της. Όλα αυτά μπέρδευαν τους ανθρώπους της, επικρατούσε μια παράνοια.
Ο Άντονι άρχισε να της ζητά χρήματα με τη δικαιολογία ότι τα είχε απόλυτη ανάγκη, άφηνε υπονοούμενα, σχεδόν τη διέταζε να «κάνει αυτό που πρέπει», κατηγορώντας την ότι εκτιμούσε περισσότερο τα χρήματα από εκείνον. Εμφάνισε και έναν συνεργάτη που απέκτησε πρόσβαση σε όλους τους λογαριασμούς της. Εκείνη είχε την αίσθηση ότι την παρακολουθούσε, ότι ήξερε ανά πάσα στιγμή πού βρισκόταν. Είχε την ικανότητα να την κάνει να πιστεύει ότι όλα μπορούν να λυθούν με μαγικό τρόπο. Την έπεισε ότι θα την έβαζε σε μια οικογένεια με υπερφυσικές δυνάμεις που θα έκανε ακόμα και τον σκύλο της να ζήσει για πάντα.
Το 2012 η Σάρμα παντρεύτηκε τον Άντονι. Δεν γιόρτασε τον γάμο της, σχεδόν τον έκρυβε. Οι συνεργάτες της έλεγαν ότι δεν έμοιαζαν με ζευγάρι και ότι η ιστορία τους δεν έμοιαζε με ιστορία αγάπης. Ο ίδιος την έπεισε ότι τους παρακολουθούσαν και ότι θα τον σκότωναν αν δεν μετέφερε χρήματα στον λογαριασμό του. Επίσης, την έπεισε να αφήσει το σπίτι της και να μένουν σε ξενοδοχεία, ακόμα και στη Νέα Υόρκη.
Όσο τρελά και αν της έμοιαζαν αυτά, δεν έκανε τίποτα για να φύγει, άλλωστε δεν ήταν φυλακισμένη. Το πιο έξυπνο που έκανε ήταν να ηχογραφεί τις συνομιλίες τους, κάτι που της πρότεινε ένας υποψήφιος συνέταιρος του Άντονι που πήρε εγκαίρως είδηση ότι κάτι δεν πήγαινε καλά και θέλησε να την προστατεύσει.
Ο Άντονι εμφανιζόταν στην επιχείρησή της ως αφεντικό, έφτασε να κάνει συναντήσεις με το προσωπικό. Κανένας δεν τον πίστευε, όλοι υποψιάζονταν, για άλλη μία φορά, ότι ήταν απατεώνας.
Τελικά, το ζευγάρι άρχισε να ταξιδεύει πολυτελώς στην Ευρώπη, ποστάροντας φωτογραφίες από διάφορα μέρη. Αργότερα εξαφανίστηκε, περιπλανιόταν στην Αμερική, ζώντας σε φτηνά μοτέλ. Οι λογαριασμοί της Σάρμα είχαν αδειάσει, ο Άντονι τζόγαρε στο Βέγκας και τον Ιανουάριο του 2015 το προσωπικό της Pure Food and Wine και της One Lucky Duck αποχώρησε μαζικά. Τους χρωστούσε μισθούς ενός μήνα.
Στους εργαζόμενους έδωσε μια γελοία δικαιολογία, ότι είχε αλλάξει το σύστημα πληρωμής των τραπεζών. Τα χρήματα από τα καταστήματά της πήγαιναν στην τσέπη του Άντονι που έπαιζε στα καζίνο ‒ ήταν εθισμένος στον τζόγο. Βαθιά χωμένη στη φαντασίωση ευτυχίας που της πουλούσε, πείθοντάς την ότι έπρεπε να περάσει κάποιες δοκιμασίες για να λυθούν όλα τους τα προβλήματα, η Σάρμα δεν τόλμησε να αποδράσει από την κατάσταση. Φοβόταν; Κανείς δεν μπορούσε να καταλάβει.
Τα καταστήματά της έκλεισαν οριστικά και το 2016 η Σάρμα και ο σύζυγός της Άντονι Στρέιντζις εντοπίστηκαν και συνελήφθησαν στο Sevierville του Τενεσί, επειδή παρήγγειλαν πίτσα με πιστωτική κάρτα. Το ζευγάρι έμενε σε ξεχωριστά δωμάτια ενός ξενοδοχείου. Ο συντάκτης του «Vanity Fair» που έγραψε το άρθρο για την ιστορία της συγκρίνει την περίπτωσή της με αυτήν της Πάτι Χιρστ.
Στο ντοκιμαντέρ αποκαλύπτεται ότι ο Άντονι είχε ξαναπαντρευτεί παλιότερα και είχε και ένα παιδί. Και σε εκείνη έλεγε παρόμοια ψέματα, έλεγε ότι τον κυνηγούσαν δαίμονες, ο πατέρας της το επιβεβαίωσε. Η γυναίκα έζησε εφιαλτικά μαζί του και δυσκολεύτηκε πολύ να συνέλθει.
«Νομίζω ότι το “Bad Vegan” δείχνει αυτό που κατάλαβε όποιος με γνώριζε. Το τελευταίο που ήθελα ήταν να βλάψω τους καλούς ανθρώπους που δούλευαν τότε στην επιχείρησή μου. Είχαν δίκιο να είναι θυμωμένοι μαζί μου. Ήταν σαν να είχα εγκαταλείψει τα πάντα, και στην πραγματικότητα αυτό συνέβη. Δεν λειτουργούσα υπό την απειλή όπλου, οπότε ό,τι έκανα ήταν επιλογή μου. Το καταλαβαίνω. Η εξήγηση ότι πρέπει να ήμουν τρελή ή και ανόητη είναι εύκολη, μειωτική. Δεν είμαι ηλίθια, ούτε τρελή. Νιώθω ταπεινωμένη, ντρέπομαι για όλη τη ζημιά που προκάλεσα, αλλά προσπαθώ να ξαναχτίσω την αυτοπεποίθησή μου, να αποκτήσω αυτογνωσία», γράφει η Σάρμα.
«Συμφώνησα να κάνω αυτό το ντοκιμαντέρ γιατί ελπίζω ο κόσμος να μάθει κάτι από την ιστορία μου. Όπως γνωρίζει όποιος έχει βιώσει κάτι κακό, η εμπειρία βοηθάει τους άλλους να είναι πιο προσεχτικοί».
Τον Μάιο του 2017 η Σάρμα δήλωσε ένοχη για κλοπή ποσού άνω των 2.000.000 δολαρίων από επενδυτές και δόλο με σκοπό την εξαπάτηση, καθώς και για φορολογική απάτη. Καταδικάστηκε σε φυλάκιση σχεδόν τεσσάρων μηνών. Υπέβαλε αίτηση διαζυγίου από τον Άντονι Στρέιντζις τον Μάιο του 2018.
«Δεν έχω επαφή με τον Άντονι Στρέιντζις. Έκανα αυτές τις ηχογραφήσεις πολύ νωρίτερα, επίτηδες», γράφει. «Έχω τον σκύλο μου, ένα μέρος για να μείνω, δουλειά, φαγητό, την ελευθερία μου, σχετική ασφάλεια, την οικογένειά μου και φίλους. Αν και δεν είμαι θρησκευόμενη, προσεύχομαι, όπως και πολύς κόσμος, για την ανακούφιση, τη νίκη και την ανεξαρτησία του λαού της Ουκρανίας».
Στο Instagram της η Σάρμα δεν έχει ούτε μία φωτογραφία του ανθρώπου που παντρεύτηκε, του ανθρώπου που άφησε να την καταστρέψει. Ποστάρει φωτογραφίες με τον σκύλο της και λαχταριστά, είναι η αλήθεια, «πράσινα» πιάτα. Αν η επόμενη επιχειρηματική της κίνηση είναι σωστή, η Αμερική θα τη συγχωρήσει, όπως συγχώρεσε και την εθνική της μαγείρισσα, την πρώτη αυτοδημιούργητη Αμερικανίδα δισεκατομμυριούχο, τη Μάρθα Στιούαρτ, που το 2004 πέρασε πέντε μήνες στη φυλακή για συνωμοσία, παρακώλυση δικαιοσύνης και ψευδορκία. Μπορεί και η Σάρμα να έχει μια δεύτερη ευκαιρία.
Εκφώνηση: Μαρία Δρουκοπούλου