Η απόσυρση της στήριξης των ΗΠΑ στο μεγαλεπήβολο πρότζεκτ του αγωγού EastMed, που αποκαλύφθηκε πρόσφατα μέσω αμερικανικού non paper, δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία, σύμφωνα με τον έμπειρο δημοσιογράφο-αναλυτή από την Κύπρο, Κώστα Βενιζέλο. Ωστόσο η Ελλάδα και η Κύπρος είχαν επενδύσει μεγάλο μέρος του διπλωματικού τους κεφαλαίου σε αυτόν τον αγωγό που θα συνέδεε τα κοιτάσματα φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου με την Ευρώπη, μέσω της Κύπρου και της Ελλάδας (η συμφωνία για την κατασκευή του είχε υπογραφεί πριν από δύο χρόνια από τους ηγέτες της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ και θα ολοκληρωνόταν σε 7 χρόνια με κόστος 7 δισ. δολάρια).

 

Υπήρχαν από την αρχή σκιές καθώς και ζήτημα βιωσιμότητας και ασφάλειας του αγωγού, όμως η απροθυμία όχι μόνο των Αμερικανών, αλλά και των Ισραηλινών, ερμηνεύεται στο πλαίσιο των κινήσεων για επανασυγκόλληση των σχέσεων με την Τουρκία, την οποία θεωρούν πολύ σημαντική για τα αμερικανικά και δυτικά συμφέροντα στην περιοχή, όπως λέει στο Lifo Politics. «Προετοιμάζουν το έδαφος για τη μετά Ερντογάν περίοδο, χτίζοντας γέφυρες με την Τουρκία από τώρα, προβλέποντας ότι ο Ερντογάν θα τελειώσει». 

 

«Ο λόγος της μη πρόκλησης εντάσεων, που συμπεριλαμβάνεται στο non paper, ως επιχείρημα κατά του αγωγού, είναι ο πιο σημαντικός και συμπεριλαμβάνεται για να ικανοποιήσει τις ανησυχίες της Τουρκίας, η οποία δεν ήθελε να δημιουργηθεί αυτός ο αγωγός και ζητούσε από την αρχή το φυσικό αέριο που θα προκύψει από τις έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ να περνά μέσω αγωγού στην Τουρκία. 

 

Θέτοντας οι Αμερικανοί το θέμα των εντάσεων ικανοποιούν την Τουρκία και της δίνουν τη δυνατότητα να αποτρέπει και τα ακυρώνει όποιους σχεδιασμούς δεν ικανοποιούν τα στρατηγικά της συμφέροντα. Αυτό είναι το σημαντικότερο σημείο του non paper», σημειώνει ο ίδιος.

 

Εξετάζονται ωστόσο κάποια εναλλακτικά σενάρια, όπως η όδευση μέσω Αιγύπτου ή η δημιουργία ενός τερματικού σταθμού στην Κύπρο, εάν οι ποσότητες φυσικού αερίου είναι επαρκείς για κάτι τέτοιο και οι Αμερικανοί, που είναι σε κοινοπραξία με το Κατάρ, κρίνουν ότι είναι αρκετό. 

 

Οι τελευταίες εκθέσεις του ΟΗΕ για το κυπριακό αποκαλύπτουν την υποβάθμισή του, καθώς για τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, ο καλύτερος τρόπος επίλυσης του ζητήματος της κατοχής, είναι μέσα από τα διάφορα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης. «48 χρόνια μετά την εισβολή, τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης είναι ένας τρόπος συντήρησης της κατάστασης που υπάρχει, του κατοχικού status quo» αναφέρει ο Κώστας Βενιζέλος.