Αποφεύγω να μιλώ για τις αδυναμίες μου πια, αφότου έγιναν της μόδας οι εξομολογήσεις τέτοιου τύπου. Ειδικά μετά την τσαούσικη εισβολή της Λένα Ντάναμ, το να λες ότι είσαι χοντρός ή αγάμητος ή, ακόμη καλύτερα, βιασμένος δεν είναι πλέον ιαματική, ψυχαναλυτική κίνηση αυτογνωσίας – είναι επιθετικός ακτιβισμός. Είναι ο τρόπος των απολίτικων να κάνουν πολιτική. Πολύ συχνά, τραβώντας τα «τραύματά» τους απ' τα μαλλιά.
Αλλά κανείς ποτέ δεν μπορεί να ξέρει τις κινήσεις μιας ψυχής. Ναι, ένα βλέμμα μπορεί να φέρει εφιάλτες σε μια νύχτα παιδική. Λεπτός πάγος και σκοτάδια τυλίγουν τη μικρή ζωή, την εύθραυστη και αφάνταστα μοναχική σε μερικές περιπτώσεις, που η τραμπούκικη άνεση με την οποία χρησιμοποιούν το αρχικό σκεπτικό μου οι Ελληναράδες («Αδερφάκι μου, δεν τολμάμε να πούμε τίποτα και θεωρείται μπούλινγκ», έλεγε ένα τηλεοπτικό κτήνος μεταξύ ρεψιμάτων τις προάλλες) με κάνει να σταματάω.
Σιωπώ λοιπόν, αν και θα ήθελα να πω στην Έιμι Σουμερ να κόψει τη μίρλα επιτέλους. Με το να θεωρείς βία τον άνεμο που φύσηξε δυνατά στο πρόσωπό σου δημιουργείς μια λούπα πολιτικής κορεκτίλας που σε πλένει και σε φτύνει σαν υλικό χωρίς ιδιότητες. Σαν άνθρωπο χωρίς ιδιότητες.
Ωστόσο, οι αδυναμίες υπάρχουν. Και είναι ένα είδος θριάμβου για πολλούς ανθρώπους. Όταν χάρη σε αυτές κινητοποιούνται να υπερβάλλουν εαυτόν, χαρίζοντας στην κοινωνία (τη διάστικτη από βιαιοπραγίες και ασυνείδητα εγκλήματα) τα δώρα μιας νόησης που άνθισε υπό πίεση.
Ο πόνος πρέπει να ελαχιστοποιηθεί, αλλά αν εξαφανιστεί, τη βάψαμε. Αν δεν πάθεις και δεν μάθεις, και προχωράς μόνο με αναίμακτα GPS μέσα σε ακίνδυνους δρόμους που σ' τους ανοίγουν τα χάδια κι οι προστάτες και όπου δεν πρέπει να λυπάσαι για τίποτα και για κανέναν – είναι βέβαιον ότι θα βρεις τοίχο. Έναν λευκό άγραφο τοίχο.
Τα σκέφτηκα αυτά διαβάζοντας ένα σχεδόν συγκινητικό άρθρο στο BBC που εγκωμίαζε τους δειλούς ανθρώπους με αφορμή ένα νέο βιβλίο, το Shrinking Violets του Joe Moran. Από την Αγκάθα Κρίστι και τον Μόρισεϊ ως την Μπιορκ και τον Μπιλ Γκέιτς, η αριστοκρατία των δειλών ή εσωστρεφών ανθρώπων που ασχέτως του image τους έχουν μικρή ιδέα για τον εαυτό τους είναι εδώ. Έξοχα μοναχικοί. Πλήρεις με έναν-δυο φίλους. Άρρωστοι μες στη συνάφεια του πλήθους.
Το άρθρο πληροφορούσε για κάτι ακόμα: σε ορισμένες χώρες (ειδικά στις Ηνωμένες Πολιτείες) η δειλία θεωρείται πλέον ψυχική διαταραχή. Συνιστάται ακόμη και η φαρμακευτική αγωγή για εξαιρετικά ντροπαλούς – π.χ. αυτούς που δεν μπορούν να ουρήσουν σε δημόσια τουαλέτα.
Τι έλλειψη μέτρου!
Απέναντι στην απέραντη «νοσογράφηση» της ανθρώπινης συμπεριφοράς έχω την ίδια στάση που κρατώ απέναντι στην πολιτική κορεκτίλα και την επιθετική εξομολόγηση (;) των παιδικών τραυμάτων.
Ο πόνος πρέπει να ελαχιστοποιηθεί, αλλά αν εξαφανιστεί, τη βάψαμε. Αν δεν πάθεις και δεν μάθεις, και προχωράς μόνο με αναίμακτα GPS μέσα σε ακίνδυνους δρόμους που σ' τους ανοίγουν τα χάδια κι οι προστάτες και όπου δεν πρέπει να λυπάσαι για τίποτα και για κανέναν – είναι βέβαιον ότι θα βρεις τοίχο. Έναν λευκό άγραφο τοίχο. Που μπροστά του θα καταρρεύσεις μια και καλή. Όπως τα εκατομμύρια χαϊδεμένα κωλόπαιδα της μοντέρνας ανετίλας. Ή κάτι κραυγαλέες μορφές με κοιλιές και πούρα που βλέπω στα εστιατόρια των πλουσίων, οι οποίες ασχημονούν με την απελπισία ενός ζόμπι που καταριέται τα σκοτάδια του.
Σόρι αν ακούγομαι παλιομοδίτης, αλλά για τους δημιουργικούς ενήλικες, ό,τι δίνεις, παίρνεις. Χωρίς να φας τα μούτρα σου ή έστω τα νύχια σου, χωρίς ανασφάλειες, πόνους και πιθανόν δάκρυα, δουλειά δεν γίνεται – τουλάχιστον σοβαρή. Δεν μασάω ούτε καν από τις εικόνες ευτυχίας του Ματίς ή του Πικάσο. Κάπου, κάποιο σκοτάδι κρύβεται κι εκεί.
Τα δειλά παιδιά, ο δισταγμός σε μια χειρονομία, οι άνθρωποι που ακόμα κοκκινίζουν, το τραύλισμα όταν πας να πεις κάτι τρυφερό, λίγη ντροπή όταν γδύνεσαι πρώτη φορά μπροστά σε κάποιον – όχι, δεν είναι ψυχική διαταραχή για μένα. Είναι μια ενδιαφέρουσα περιπλοκή που μου υπόσχεται ωραίο γλέντι.
σχόλια