ADVERTORIAL
Από μικρή ήμουν ένα παιδί που θαύμαζε την εξωτερική ομορφιά και την επευφημούσε. Πάντα ενθουσιαζόμουν όταν έβλεπα ανθρώπους με ωραία χαρακτηριστικά, αμυγδαλωτά γαλαζοπράσινα μάτια, ολόισιες γαλλικές μυτούλες, πεντακάθαρο λείο δέρμα, ζουμερά χείλη, πλούσια μακριά μαλλιά και αδύνατο, ψιλόλιγνο σώμα.
Θυμάμαι από το δημοτικό ακόμα, μου είχαν κάνει δώρο μια Kodak φωτογραφική με την οποία έβγαζα συνεχώς φωτογραφίες ανθρώπους που γνώριζα ή συναντούσα τυχαία κάπου. Αφήνοντας επιφωνήματα θαυμασμού, που μόλις είχα αντικρύσει ένα τρομερό κάτασπρο χαμόγελο, ένα απόλυτα συμμετρικό πρόσωπο, δυο χρωματιστά μάτια, εξωπραγματικά σαρκώδη χείλη, ζητούσα να τους φωτογραφήσω σχεδόν εμμονικά γιατί έπρεπε οπωσδήποτε να απαθανατίσω αυτήν την «ιδανική ομορφιά».
Η αλήθεια είναι πως δεν ξέρω γιατί το έκανα. Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί από τόσο μικρή εντυπωσιαζόμουν τόσο από την εξωτερική εμφάνιση των ανθρώπων. Γιατί θαύμαζα και επιβράβευα με τόσο θέρμη κοπέλες ή αγόρια που έμοιαζαν με αυτό που λέμε «μοντέλα».
Δεν ήταν η αυτοπεποίθησή τους, ή κάτι όμορφο που είπαν. Δεν ήταν το στυλ ή το στήσιμο του κορμιού τους στο χώρο. Δεν ήταν ο τρόπος που χαμογελούσαν ή κοιτούσαν. Ήταν ξεκάθαρα και μόνο τα γονιδιακά χαρακτηριστικά του προσώπου ή του σώματος. Εξωτερικά στοιχεία που συμβάδιζαν με τα πρότυπα ομορφιάς όπως τα είχα διδαχθεί από μικρή.
Από την άλλη εγώ σπανίως και πάντα με το ζόρι έβγαινα φωτογραφίες. Ακόμα πιο σπάνια λάμβανα σχόλια θαυμασμού για την εμφάνιση μου. Αντί για «Τι ωραία μάτια, τι τέλειο χαμόγελο ή είσαι πολύ όμορφη» άκουγα «είσαι πολύ έξυπνη, δυνατή και έχεις πολύ χιούμορ».
Αν και αρχικά αυτό δεν έμοιαζε να με ενοχλεί σταδιακά και μπαίνοντας στην εφηβεία άρχισε να με επηρεάζει. Κοιταζόμουν στον καθρέφτη και το είδωλο μου δε με ικανοποιούσε. Το γεγονός πως η εξωτερική μου εμφάνιση δεν συμβάδιζε με τα πρότυπα με έκανε να νιώθω μειονεκτικά για τον εαυτό μου. Μπορεί να μην το εξέφραζα αλλά ένιωθα ότι η αξία μου ως άνθρωπος είναι λιγότερη επειδή είχα καφέ μάτια, λίγα μαλλιά, στραβά δόντια και σπυράκια στο πρόσωπο.
Άρχισα να συγκρίνομαι με άλλες κοπέλες και μοντέλα περιοδικών. Ήθελα και εγώ αδύνατη μέση, μακριά μαλλιά, λαμπερό δέρμα. Σε νεαρή ηλικία και πριν ακόμα προλάβει το σώμα μου να αναπτυχθεί και να διαμορφωθεί μόνο του, ήξερα ήδη τι ήθελα να αλλάξω πάνω του και ποια σημεία θα πειράξω για να γίνω αντικειμενικά ωραία.
Δεν ήμουν μόνη μου σε αυτό, όλες σχεδόν οι φίλες μου είχαν οραματιστεί την τέλεια εικόνα τους και σχεδίαζαν τις αλλαγές πάνω τους για να τα καταφέρουν. Από ακραίες δίαιτες, filler στα χείλη, μπότοξ, face lift, ανόρθωση στήθους, επεμβάσεις με νυστέρι.
Μιλούσαμε συνέχεια για την εμφάνιση. Ήμασταν μόνο μικρά κορίτσια - κι όμως, είχαμε τόση ανάγκη να γίνουμε όμορφες, όπως τα μοντέλα στα περιοδικά και στην τηλεόραση που ήμασταν ικανές να διακυβεύσουμε την σωματική και ψυχική μας υγεία.
Μέσα από την καμπάνια Reverse Selfie του Dove μπορούμε να διακρίνουμε πώς αναπαράγονται συνεχώς μη ρεαλιστικά ιδανικά ομορφιάς, τα οποία καταλήγουν να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στις ζωές εκατομμυρίων ατόμων. Ανάμεσά τους, για χρόνια, βρισκόμουν κι εγώ.
Σταδιακά, μεγαλώνοντας, άρχισα να ταξιδεύω και να γυρίζω με μια κάμερα από τόπο σε τόπο. Φωτογράφιζα συνεχώς ανθρώπους, από το πρωί που πήγαινα για καφέ μέχρι το βράδυ στο μπαρ. Παρατηρούσα πως με την πάροδο του χρόνου η ματιά μου είχε αλλάξει. Οι φωτογραφίες μου απεικόνιζαν γυναίκες και άντρες κάθε ηλικίας, σωματότυπου και χρώματος. Ήταν κυρίως άνθρωποι με έντονα εμφανισιακά «ψεγάδια» θα έλεγε κανείς. Γαμψές, μεγάλες μύτες, στραβά δόντια, παχάκια, κυτταρίτιδα, θαμπό δέρμα. Κι όμως ήταν πανέμορφοι. Πόζαραν σαν μοντέλα. Γεμάτοι αυτοπεποίθηση και υπερηφάνεια.
Αντιλαμβανόμουν πως με συνέπαιρνε ο τρόπος που κινούνταν, το λαμπερό χαμόγελο τους, οι γεμάτες συναίσθημα εκφράσεις του προσώπου, η καλοσύνη, η ευγένεια, το χιούμορ και ο αυτοσαρκασμός τους.
Φωτογράφιζα πρόσωπα γεμάτα ρυτίδες και ουλές, κεφάλια χωρίς μαλλιά, σώματα που έφεραν πάνω τους ιστορία και βαριά βιώματα. Ήταν τόσο όμορφοι αυτοί οι άνθρωποι, τόσο ανεπιτήδευτοι, σε γοήτευαν χωρίς καμία προσπάθεια.
Κάπως έτσι μέσω της εμπειρίας και του βιώματος αντιλήφθηκα πως η ομορφιά είναι υποκειμενική. Μέσα από την επαφή μου με άλλους ξεχωριστούς μοναδικούς ανθρώπους άλλαξαν τα πρότυπα μου. Συνειδητοποίησα πως από μικρές μπαίνουμε ασυναίσθητα στον μάταιο και αυτοκαταστροφικό αγώνα να ευχαριστήσουμε αισθητικά τρίτους και να «τελειοποιήσουμε» την εμφάνισή μας καθοδηγούμενες πάντα από τα εκάστοτε στερεότυπα. Φίλτρα, νυστέρια, αισθητικές επεμβάσεις, για να αλλάξουμε χαρακτηριστικά που μας δοθήκαν εκ γενετής. Είναι σαν να παλεύουμε να αλλάξουμε την μοναδικότητα και την σπανιότητα μας. Έτσι σταμάτησα να το κάνω. Η αξία μου άρχισε να καθορίζεται από άλλα πράγματα πέρα του δέρματος και των μαλλιών μου. Ξεκίνησα να αντιμετωπίζω την εμφάνισή μου ως ένα μεγάλο μέρος του εαυτού μου μεν, αλλά όχι ως το μοναδικό. Η αυτοεκτίμησή μου άρχισε να πηγάζει κυρίως από στοιχεία της προσωπικότητας. Οικοδόμησα την αυτοπεποίθησή μου πάνω στην πρώτη ύλη που διέθετα. Τα καφέ μου μάτια, το ταλαιπωρημένο δέρμα, το χαμηλό μου ύψος, το ασύμμετρό μου πρόσωπο. Αποδέχθηκα το ποια είμαι, και αγάπησα τον εαυτό μου όπως είναι.
Παράτησα την ιδέα του να γίνω κάτι άλλο ή να επέμβω στα χαρακτηριστικά μου. Σταμάτησα να σκέφτομαι με κουτάκια και συντεταγμένες. Όρισα την δική μου αισθητική και άρχισα προσδιορίζω την αξία μου διαφορετικά. Δεν με ένοιαζε να βελτιώσω την εξωτερική μου εμφάνιση για να βρω το χώρο μου στην κοινωνία των «ωραίων». Ήθελα να οικοδομήσω μια προσωπικότητα και να ζήσω μια ζωή με δυνατές εμπειρίες πολύ περισσότερο από τον μην έχω κυτταρίτιδα και σπυράκια στο πρόσωπο. Ήθελα να βγαίνω φωτογραφίες και όταν τις κοιτάω να βλέπω μια κοπέλα, φυσική και ειλικρινή με τον εαυτό της. Κι αυτό είναι κάτι που μπορούμε – κι αξίζει – να κάνουμε όλοι, με το Reverse Selfie του Dove.
Μάθετε περισσότερα για το Reverse Selfie και το Dove Self-Esteem Project εδώ.