Το μέλλον του εθελοντισμού στην Ελλάδα περνάει μέσα από την τεχνολογία και τις τηλεπικοινωνίες

ADVERTORIAL

Οι έννοιες της προσφοράς, της βοήθειας και της αλληλεγγύης, είναι έννοιες που βιώσαμε πιο έντονα από ποτέ τα τελευταία χρόνια. 

Ωστόσο, υπάρχουν άνθρωποι και οργανισμοί που εδώ και χρόνια έχουν αφιερώσει το έργο τους στις έννοιες αυτές. Οι άνθρωποι που προσφέρουν μέσω του εθελοντισμού, γνωρίζουν πως η πραγματική βοήθεια έρχεται μέσα από καθημερινές πράξεις με σημαντικό αντίκτυπο - και παρότι ο εθελοντισμός δεν είναι κάτι καινούριο, όταν συνδυάζεται με καινοτόμες ιδέες και νέες τεχνολογίες, τότε ο αντίκτυπος είναι ακόμα μεγαλύτερος.

Μια τέτοια ιδέα είχε και ο Κωσταπάνος Μηλιαρέσης, ο οποίος σε ηλικία 20 ετών, δημιούργησε την ethelon, έναν οργανισμό που έχει ως στόχο να προωθήσει την αξία του εθελοντισμού στην ελληνική κοινωνία, και να δημιουργήσει το κατάλληλο πλαίσιο συνεργασίας, μεταξύ εθελοντών, ΜΚΟ και εταιριών, στοχεύοντας σε μια πιο ίση και δραστήρια κοινωνία. Από τότε έως σήμερα, περισσότεροι από 15000 εθελοντές έχουν υποστηρίξει πάνω από 350 οργανισμούς, μέσω περισσότερων από ενός εκατομμυρίου ωρών εθελοντισμού. Μέσα από το έργο του, έχει συνεργαστεί με κορυφαίες παγκοσμίως εταιρείες, ενώ έχει λάβει διεθνείς διακρίσεις από το Ashoka Foundation ως Changemaker, έχει βρεθεί στην λίστα του Forbes 30 Under 30, στην κατηγορία Social Entrepreneur, καθώς και των 40 Ελλήνων κάτω των 40 που ζουν στην Αμερική από το Greek America Foundation, ενώ είναι κι ένας από τους Έλληνες υποτρόφους του υπουργείου εξωτερικών των ΗΠΑ.

Ένας απ' τους παράγοντες, όμως, που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στο έργο της ethelon και του Κωσταπάνου, ήταν φυσικά η εξέλιξη των δικτύων κινητής τηλεφωνίας και όλες οι νέες δυνατότητες που ανήγαγαν τη συνδεσιμότητα ανάμεσα σε εθελοντές και οργανισμούς στο επόμενο επίπεδο. Μιλήσαμε με τον Κωσταπάνο Μηλιαρέση για το όραμά του στην ethelon, την σχέση τεχνολογίας και προσβασιμότητας στον εθελοντισμό, αλλά και όλα όσα μπορούμε να κάνουμε όλοι μας για ένα καλύτερο αύριο.

—Κάνοντας τα πρώτα σας βήματα με την ethelon, ποιο ήταν το όραμά σας;

Όταν ξεκίνησε η αρχική ιδέα το 2012, θέλαμε απλώς να δώσουμε μια λύση στην ανάγκη που βλέπαμε ότι είχαν πολλοί οργανισμοί και κοινωνικές δράσεις που δεν μπορούσαν να βρουν τους εθελοντές που χρειάζονται για να ενισχύσουν το έργο τους, ενώ ταυτόχρονα, πάρα πολύς κόσμος, κυρίως νέοι, οι οποίοι ήθελαν να χρησιμοποιήσουν την ενέργεια και τις ικανότητες τους και να προσφέρουν, αλλά δεν ήξεραν το πως. Έτσι δημιουργήσαμε μια πλατφόρμα που να συνδέει αυτές τις δύο ανάγκες. Αυτό που δεν είχαμε φανταστεί όμως, είναι το πόσο γρήγορα θα μεγάλωνε αυτό, εξελίσσοντας το όραμα μας πλέον να επιδιώκουμε ως ethelon να είμαστε το σημείο αναφοράς για τον εθελοντισμό στην Ελλάδα. Να μπορούμε να δίνουμε τη δυνατότητα σε όλους να έχουν πρόσβαση σε εθελοντικές δράσεις, δημιουργώντας ένα οργανωμένο πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ εθελοντών, οργανισμών και εταιρειών με σκοπό τον θετικό κοινωνικό αντίκτυπο, έχοντα ως όραμα την εδραίωση του εθελοντισμού ως τρόπου ζωής και κυρίαρχης αξίας στην κοινωνία.
 

—Όταν ξεκινήσατε, πόσο εύκολο ήταν μέχρι τότε να γίνει κανείς εθελοντής και να συμμετέχει ενεργά σε δράσεις;

Εξαιρετική ερώτηση! Αυτή ακριβώς η ευκολία στην πρόσβαση ήταν αυτό που θέλαμε να προσφέρουμε μέσω της ethelon, καθώς μέχρι τότε αν κάποια/ος ήθελε να γίνει εθελοντής (ή πιο σωστά εθελόντρια, καθώς ο εθελοντισμός στην Ελλάδα είναι γυναικεία υπόθεση με πάνω από 70% των εθελοντών μας ήταν κι είναι κοπέλες) και να συμμετέχει ενεργά σε δράσεις, έπρεπε να μπει σε έναν-έναν όλους τους οργανισμούς, και να ψάχνει ξεχωριστά για ευκαιρίες να συμμετέχει, ενώ ταυτόχρονα υπήρχε κι ένας τεράστιος αριθμός οργανισμών που είχαν μεγάλη ανάγκη, αλλά δεν ήξερε την ύπαρξη τους. 

Αυτός ήταν ο σκοπός μας, πως με σύμμαχο τη δύναμη που μας δίνει η τεχνολογία για τη μείωση της ανισότητας και την δυνατότητα συμμετοχής για όλους, να συγκεντρώσουμε και επικοινωνήσουμε αποτελεσματικά, όλες τις ανάγκες, ώστε να γίνει ο εθελοντισμός προσβάσιμος για όλους! 

Ταυτόχρονα ξεκίνησε να δημιουργείται μια νέα πολύ χρήσιμη ομάδα εθελοντών, οι «tech volunteers», οι οποίοι αποδεικνύονται σημαντικοί αρωγοί στις δράσεις μας καθώς οι γνώσεις τους και η συνεισφορά τους είναι απαραίτητη.

—Κατά τη διάρκεια των χρόνων και όσο η εταιρεία μεγαλώνει και εξελίσσεται, τι ρόλο έχουν παίξει τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας στο κομμάτι της επικοινωνίας; 

Τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας και γενικά το να είμαστε συνδεδεμένοι συνέβαλε τα μέγιστα στην ανάπτυξη μας. Ένα από τα κύρια συστατικά μιας πετυχημένης ομάδας είναι η επικοινωνία. Ειδικά ως ethelon, που πάντα κινούμασταν πολύ, το να μπορούμε να διατηρούμε την επικοινωνία αυτή, τόσο με τους εθελοντές & οργανισμούς του δικτύου  μας, όσο με τους συνεργάτες μας, μα κυρίως εσωτερικά ως ομάδα, ήταν βασικό θεμέλιο της ανάπτυξης μας. Ταυτόχρονα ξεκίνησε να δημιουργείται μια νέα πολύ χρήσιμη ομάδα εθελοντών, οι «tech volunteers», οι οποίοι αποδεικνύονται σημαντικοί αρωγοί στις δράσεις μας καθώς οι γνώσεις τους και η συνεισφορά τους είναι απαραίτητη.

Ειδικά που απ’ ένα σημείο και μετά η δράση του οργανισμού είχε μεγαλώσει τόσο, που περιλάμβανε πολλά ταξίδια στο εξωτερικό για συνεργασίες με άλλους οργανισμούς, καθώς και οι δράσεις μας σε διάφορα σημεία της Ελλάδας, απαιτούσαν να είμαστε συνεχώς συνδεδεμένοι, να ανταλλάσσουμε γρήγορα και με ασφάλεια αρχεία, βίντεο, πληροφορίες για να υπάρχει ένας σωστός συντονισμός. Άλλωστε, η καρδιά του εθελοντισμού χτυπάει έξω, εκεί που υπάρχει ανάγκη, στις διάφορες γειτονιές που ενίσχυαν οι δράσεις μας, στους καθαρισμούς παραλιών, τις δενδροφυτεύσεις.

Ειδικά την τελευταία περίοδο που η πανδημία μας στέρησε την χαρά του να εργαζόμαστε και να συν-δημιουργούμε από τον ίδιο χώρο, η ανθεκτικότητα μας ως οργανισμός βασίστηκε στην εξ’ αποστάσεως επικοινωνία και την σύνδεση του κινητού ή του laptop μας. Πλέον, το μέλλον του οργανισμού είναι καθαρά συνδεδεμένο με την τεχνολογία και την επίδοση των δικτύων τηλεφωνίας, και πως μπορούμε αποτελεσματικά να συντονίζουμε και επικοινωνούμε με τους διάφορους φορείς, για την άμεση ανταπόκριση και προσφορά.

—Με ποιους τρόπους διευκολύνεται η καθημερινότητα των εθελοντών και των διοργανωτών, χάρη στα γρήγορα δίκτυα;

Θεωρώ ότι τα δίκτυα επικοινωνίας είναι η βάση για την ανάπτυξη υπηρεσιών/εφαρμογών που βοήθησαν την ethelon να αναπτύξει το community των εθελοντών της σ’ αυτόν τον βαθμό. Σίγουρα οι κοινές εμπειρίες και συναισθήματα που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια των δράσεων μεταξύ των εθελοντών οδηγούσαν σ’ αυτό το δέσιμο μεταξύ τους και τον οργανισμό, ταυτόχρονα όμως, το online περιβάλλον τους έκανε να νιώθουν ότι κάπου ανήκαν και να μάθουν για ακόμα περισσότερες δράσεις. Ήταν όμως το online περιβάλλον και το κινητό τηλέφωνο που βοήθησαν ώστε να συνδεθούν και εκτός των δράσεων, να μάθουν για ακόμα περισσότερες οργανισμούς και τρόπους προσφοράς, να επικοινωνήσουν τα ενδιαφέροντα τους. Έχοντας λοιπόν ως στόχο να κάνουμε τον εθελοντισμό όσο πιο προσβάσιμο, η αξιοποίηση της τεχνολογίας, της συνδεσιμότητας για να διευκολυνθεί η εμπειρία ενός εθελοντή αποτέλεσε μεγάλο σύμμαχο, ώστε περισσότεροι από 15.000 άνθρωποι σε όλη την Ελλάδα να μπορούν να συμμετέχουν στις δράσεις μας και να μάθουν για φορείς που αλλιώς δεν θα είχαν την δυνατότητα.

Ειδικά για την πιο νέα γενιά, που διασκεδάζει, μαθαίνει, επικοινωνεί, εργάζεται κατά κύριο λόγο online και μέσω smartphone, το να μεταφέρουμε την δυνατότητα συμμετοχής στον εθελοντισμό σε ένα περιβάλλον που ήδη γνώριζαν, βοήθησε ώστε πιο πολύς κόσμος να ανακαλύψει τρόπους να προσφέρει. Η πρόκληση για κάθε εθελοντική οργάνωση είναι η διαδικασία εγγραφής εθελοντών και αυτό πλέον είναι εύκολο να διεκπεραιωθεί ηλεκτρονικά.

Το είδαμε και στις φυσικές καταστροφές που έχουμε αντιμετωπίσει ως χώρα τα τελευταία χρόνια. Κόσμος να χρησιμοποιεί την δύναμη της επικοινωνίας και τα γρήγορα δίκτυα, ώστε να δημιουργήσει σελίδες σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης  για να προωθούν και επικοινωνούν ανάγκες με εξαιρετικά μεγάλη ανταπόκριση. Στην τάση αυτή θέλουμε να επενδύσουμε πλέον, ώστε ως ethelon να συμβάλλουμε στον καλύτερο συντονισμό όλων των εθελοντών και φορέων που θέλουν να προσφέρουν για την πιο αποτελεσματική κάλυψη των αναγκών αυτών. 

Ταυτόχρονα, ας μην ξεχνάμε πως οι νέες τεχνολογίες και το κινητό είναι προέκταση των χαρακτηριστικών της νέας γενιάς Είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής και της ταυτότητάς τους. Αυτό το χαρακτηριστικό είναι σημαντικό να το αξιοποιήσουμε στο κομμάτι της εθελοντικής συνεισφοράς. 

Ως ethelon, εδώ και 10 χρόνια έχουμε μάθει να μην καθόμαστε με σταυρωμένα τα χέρια, αλλά να κάνουμε το βήμα μπροστά ώστε να βοηθήσουμε εκεί που υπάρχει ανάγκη.

—Τι θα θέλατε να πετύχετε με την ethelon μέσα στα επόμενα χρόνια;

Σκοπός μας είναι να συνεχίσουμε να είμαστε χρήσιμοι και να λειτουργούμε με βάση τις αξίες μας για την ενδυνάμωση του ρόλου του εθελοντισμού στην ελληνική κοινωνία. Ειδικά που τα τελευταία χρόνια, έχουμε ευτυχώς/δυστυχώς κληθεί να συμβάλλουμε στην αντιμετώπιση κρίσεων και ειδικά φυσικών καταστροφών μέσω της τεχνογνωσίας μας στην διαχείριση πόρων και εθελοντών, πιστεύουμε ότι η κινητή τηλεφωνία και οι δυνατότητες που παρέχει μπορεί να μας βοηθήσει πολύ σε αυτό, ώστε σε περιόδους κρίσης να στηρίξουμε τόσο την κοινωνία, όσο και τους εθελοντές/τριες που θέλουν να προσφέρουν μέσω ενός οργανωμένου προγράμματος που θα αναδεικνύει την αξία τους αλλά θα διευκολύνει επίσης και την ενεργοποίηση περισσότερων πολιτών. Είναι σημαντικό να ψηφιοποιηθούμε και εμείς ως εθελοντικές οργανώσεις και να λειτουργούμε αποτελεσματικότερα αξιοποιώντας τις τεχνολογικές καινοτομίες που είναι διαθέσιμες.

Έπειτα απ’ όσα ζήσαμε στην Εύβοια, το Μάτι, την Μάνδρα, υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη από ποτέ να υπάρχει ένας καλύτερος συντονισμός για να ανταποκριθούμε όχι μόνο στην αντιμετώπιση των καταστροφών, αλλά και την επιθυμία όσων θέλουν να συμβάλουν και βοηθήσουν, που δυσκολεύονται να βρουν τρόπους να το κάνουν αποτελεσματικά. Αυτές είναι οι στιγμές που με πρώτο κριτήριο την ασφάλεια φυσικά, πάρα πολύς κόσμος θέλει να βοηθήσει, αλλά είναι σημαντικό η προσφορά αυτή να είναι σωστά οργανωμένη ώστε να κάνει πραγματικά καλό. Υπάρχει τεράστια σπατάλη δυνατοτήτων από πλευράς ταλέντου, ενέργειας, και πόρων, λόγω της μη-βέλτιστης αξιοποίησης των εργαλείων που προσφέρει η τεχνολογία, και ειδικά μέσω των δικτύων επικοινωνίας για να υπάρχει ένας καλύτερος συντονισμός.

Ως ethelon, εδώ και 10 χρόνια έχουμε μάθει να μην καθόμαστε με σταυρωμένα τα χέρια, αλλά να κάνουμε το βήμα μπροστά ώστε να βοηθήσουμε εκεί που υπάρχει ανάγκη. Για να συμβεί όμως αυτό, οφείλουν εξίσου μαζί και με τους διάφορους οργανισμούς, να ενεργοποιηθεί και ο εταιρικός κόσμος, που βλέπουμε να συμβάλλει όλο και περισσότερο όταν υπάρχει ανάγκη. Αυτό όμως, μπορεί να γίνει καλύτερα, με πιο συλλογική δράση.

Άλλωστε, τόσο οι στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, όσο και τα κριτήρια ESG οδηγούν προς αυτήν την κατεύθυνση. Τα προγράμματα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, είναι ίσως ένας από τους λίγους τομείς που οι εταιρείες μπορούν να αναπτύξουν το πνεύμα συνεργασίας τους για έναν κοινό σκοπό. Φανταστείτε λοιπόν τα πλεονεκτήματα αντί να δρα η κάθε μια και ο καθένας μας μόνος του ξεχωριστά, να μπορούσαμε συντονισμένα να καλύψουμε διαφορετικές ανάγκες σε όλη την Ελλάδα. Για να συμβεί αυτό, χρειάζεται αξιόπιστη επικοινωνία και πληροφόρηση, ειδικά όταν απαιτείται άμεση ανταπόκριση.

Επιθυμία μας είναι, αντί να περιμένουμε την επόμενη καταστροφή, να είμαστε ήδη οργανωμένοι με τους τρόπους που μπορεί να συμβάλει ο καθένας και με οργανωμένο σχέδιο δράσης σε συνεργασία με τους υπόλοιπους φορείς της κοινωνίας των πολιτών. Αυτήν την στιγμή, και με τις προσπάθειες της Αναστασία Γαβρήλου που ηγείται του οργανισμού, είμαστε σε επικοινωνία με διάφορους φορείς και συνεργάτες, ώστε η νέα πλατφόρμα της ethelon να μπορεί να απελευθερώσει αυτή τη δύναμη της τεχνολογίας για τη μείωση της ανισότητας και την καλύτερη συνδεσιμότητα στις κρίσιμες αυτές στιγμές.

—Ποιο πιστεύετε πως είναι το μέλλον του εθελοντισμού; Ποιος θεωρείτε πως είναι ο πυρήνας της εξέλιξής του;

Βλέπουμε τον ρόλο του εθελοντή να γίνεται όλο και πιο σημαντικός στην ελληνική κοινωνία. Να μην περιμένει μια δράση (ή μια καταστροφή), αλλά να έχει γίνει τρόπος ζωής. Να αξιοποιούμε την τεχνολογία, ώστε να είμαστε συνδεδεμένοι και να αλληλοϋποστηριζόμαστε.