Στον καρκίνο του μαστού έχει συντελεστεί ένα από τα μεγαλύτερα success stories της ιατρικής

Στον καρκίνο του μαστού έχει συντελεστεί ένα από τα μεγαλύτερα success stories της ιατρικής Facebook Twitter
0

Ο πόλεμος με τον καρκίνο κερδίζεται μάχη-μάχη, με ένα από τα σημαντικότερα επιστημονικά επιτεύγματα να έχει γραφτεί στον καρκίνο του μαστού. Ο Αλέξανδρος Αρδαβάνης, Παθολόγος-Ογκολόγος, Διευθυντής-Επιστημονικά Υπεύθυνος του Ά Παθολογικού – Ογκολογικού Τμήματος του νοσοκομείου «Άγιος Σάββας» και μέλος ΔΣ της Εταιρείας Παθολόγων-Ογκολόγων Ελλάδας, χαρτογραφεί όλες τις εξελίξεις στον πιο συχνά απαντώμενο καρκίνο στο γυναικείο φύλο -σε μια εφ' όλης της ύλης συνέντευξη- στέλνοντας το μήνυμα πως τα ογκολογικά νοσήματα δεν είναι πλέον αήττητα.

— Ποιες ήταν οι πιο σημαντικές επιστημονικές ανακοινώσεις στη θεραπεία του καρκίνου του μαστού αυτής της χρονιάς;

Πριν δώσουμε περιληπτικά μια επιλογή από τις πρόσφατες εξελίξεις, οφείλουμε να επισημάνουμε ότι οι ογκολόγοι διαθέτουν ήδη ένα σημαντικό, δοκιμασμένο στον χρόνο και σε πλήθος ασθενών, οπλοστάσιο. Η χημειοθεραπεία, με πλήθος αξιόπιστα παλαιότερα και νεότερα κυτταροτοξικά, παραμένει ακρογωνιαίος λίθος με σημαντικό ρόλο σε όλες τις φάσεις της νόσου. Από την άλλη, τα τελευταία χρόνια γίνεται ολοένα πιο σαφές ότι με τη βοήθεια της μοριακής βιολογίας μπορούμε να περιορίζουμε την «υπερθεραπεία». Στον ορμονοεξαρτώμενο καρκίνο του μαστού, σειρά φαρμάκων συνεχίζουν να προσφέρουν σειρά αξιόπιστων επιλογών: η «βασίλισσα» ταμοξιφένη που αποτέλεσε το πρώτο μεγάλο «success story» στον καρκίνο του μαστού, οι αναστολείς αρωματάσης και η φουλβεστράντη, προσφέρουν πλήθος επιλογών με χαμηλή γενικά τοξικότητα και υψηλή αποτελεσματικότητα. Η εισαγωγή των στοχευτικών παραγόντων σε συνδυασμούς με ορμονικούς παράγοντες αύξησε σημαντικά τη δραστικότητα των τελευταίων ενώ επιβεβαιώνεται συνεχώς η ασφάλεια στη χρήση τους.

Και αυτή τη χρονιά υπήρξαν ενδιαφέρουσες εξελίξεις στη θεραπεία του καρκίνου του μαστού. Σταχυολογώ τις κατά την άποψή μου σημαντικότερες. Επιβεβαιώνεται η αξία της πρόληψης είτε δευτερογενούς είτε πρωτογενούς ενώ εδραιώνονται οι γονιδιακές υπογραφές (Oncotype DX και Mammaprint) στην αρχική αξιολόγηση και πρόβλεψη αναγκαίων συμπληρωματικών μετά τη χειρουργική χειρισμών. Εξάλλου, ταχέως αναδυόμενος είναι ο ρόλος του BRCA1/2 για τον κληρονομούμενο καρκίνο του μαστού, των ωοθηκών και άλλων οργάνων. Για τον ορμονοεξαρτώμενο καρκίνο μαστού υπήρξε συσσώρευση περισσοτέρων δεδομένων για τα Palbociclib, Ribociclib και Abemaciclib αλλά και των Everolimus και Alpelisib. Ένα ενδιαφέρον νέο φάρμακο, το TTC-352, προτείνεται ως πιθανή εναλλακτική στην ταμοξιφένη, αν και τα δεδομένα είναι μάλλον ανώριμα. Η ανοσοθεραπεία, σε αντίθεση με άλλους όγκους, ακόμα ψάχνει τον βηματισμό της στον καρκίνο του μαστού.

— Υπήρξαν ελπιδοφόρες εξελίξεις στην αντιμετώπιση του HER-2 θετικού καρκίνου του μαστού;

Η θεραπεία του HER2-θετικού καρκίνου του μαστού παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα «success stories» στην ογκολογία. Στο πρόσφατο παρελθόν, το Trastuzumab σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία, βελτίωσε δραματικά την επιβίωση των ασθενών με HER2-θετικό καρκίνο του μαστού ενώ η προσθήκη του Pertuzumab ενίσχυσε σημαντικά την δραστικότητα του Trastuzumab. Ήδη ο συνδυασμός τους αποτελεί καθιερωμένη επιλογή για ορισμένους ασθενείς. Η εισαγωγή του Trastuzumab/Emtansine, ενός οπλισμένου με χημειοθεραπευτικό Trastuzumab, εμπλούτισε το anti-HER2 «οπλοστάσιο». Το Trastuzumab/Emtansine εκπροσωπεί μια πραγμάτωση των ονείρων των σκαπανέων της στοχευτικής θεραπείας, για την εκλεκτικότερη προσβολή των καρκινικών κυττάρων.

Σήμερα, τα θεαματικά αποτελέσματα των anti-HER2 χειρισμών μάς έχουν επιτρέψει να «τολμούμε να ελπίζουμε» στη κατανίκηση του καρκίνου του μαστού. Τα παραδείγματα πληθαίνουν, δύο δεκαετίες από την εισαγωγή του Trastuzumab και μας κάνουν όλους ειλικρινά αισιόδοξους. Εδώ είναι σκόπιμο να τονίσουμε την αξία φαρμακοτεχνικών καινοτομιών που ελαττώνουν το ψυχοκοινωνικό «φορτίο» της μακροχρόνιας θεραπείας. Μία τέτοια καινοτομία είναι το υποδόριο Trastuzumab, που κυκλοφορεί από πενταετίας με ευνόητα πλεονεκτήματα ενώ η αναμενόμενη κυκλοφορία του συνδυασμού Trastuzumab/Pertuzumab subcut, για υποδόρια χορήγηση είναι μια ακόμα σημαντική εξέλιξη, αφού μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την ευκολία των ασθενών και την εξοικονόμηση πόρων του Συστήματος Υγείας. Ζητούμενη παραμένει η δυνατότητα τα φάρμακα αυτά να μπορούν να χορηγούνται κατ΄οίκον, κάτι που μέχρι σήμερα δεν είναι δυνατόν. Εξάλλου, τρία ενδιαφέροντα νέα φάρμακα αυτής της κατηγορίας, το Tucatinib, το Νeratinib και το Deruxtecan/Trastuzumab αναμένεται να κυκλοφορήσουν σύντομα. Αν θελήσουμε να δούμε «πανοραμικά» το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της αντι-HER2 2 στόχευσης μπορούμε να διαπιστώσουμε πως στα θεμέλια και το εποικοδόμημα βρίσκεται το Trastuzumab.

— Κάποτε η διάγνωση του καρκίνου του μαστού ήταν ένα "χαστούκι". Σήμερα ποιο είναι το μήνυμα που στέλνετε στις γυναίκες, καθώς όλες είμαστε εν δυνάμει ασθενείς;

Εδώ και δύο δεκαετίες τουλάχιστον έχει γίνει σαφές ότι ο καρκίνος του μαστού δεν είναι πλέον ένα «χαστούκι» αλλά ένα «σκούντημα». Η νόσος ιάται σε μεγάλο ποσοστό σε πρώιμα στάδια ενώ στην προχωρημένη τοπικά ή συστηματικά νόσο, τα σύγχρονα φάρμακα εγγυώνται τη μετατροπή της σε χρόνια νόσο έναντι αποδεκτής τοξικότητας.

— Η φετινή χρονιά δοκίμασε τις αντοχές των ασθενών με χρόνια νοσήματα. Πόσο πιστεύετε ότι παραμέλησαν την υγεία τους οι ασθενείς με καρκίνο μαστού-αν το έκαναν-με τι κινδύνους;

Δυστυχώς, υπάρχουν λυπηρά παραδείγματα δυσμενών επιπτώσεων λόγω του φόβου του κορωνοϊού. Ωστόσο, πιστεύω πως δεν υπήρξε μείζων επίπτωση για τις ασθενείς, αφενός λόγω της σχετικής ευαισθητοποίησης των γυναικών, αφετέρου λόγω της συνήθως χρόνιας πορείας του καρκίνου του μαστού. Αντίθετα σε μεγάλο βαθμό υπήρξε επιβάρυνση του ιατρικού προσωπικού των νοσοκομείων λόγω της εξώθησής του σε διαχείριση μέσω τηλεφώνου ή διαδικτύου, και έχω δυστυχώς σχετική προσωπική εμπειρία από το τελευταίο εξάμηνο. Ίσως αυτό είναι και μια πρόγευση ή και ώθηση στην εποχή της «virtual» άσκησης της ιατρικής με ό,τι καλό ή κακό αυτή ενσωματώνει.


Σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει να λησμονούμε ότι και τα κακοήθη νεοπλάσματα γενικά παραμένουν απειλή της δημόσιας υγείας και όχι μόνο κάθε «νεοεμφανιζόμενος» λοιμώδης παράγων.

—Τι πρέπει να προσέχουν οι ασθενείς όσο βρισκόμαστε στον κλοιό της πανδημίας;

Να παραμείνουν ψύχραιμες, διατηρώντας την τακτική και όχι «νευρωτική» επαφή με τον θεράποντα γιατρό τους, χωρίς να μπαίνουν στη λογική της σχολαστικότητας στους ελέγχους και αντίστροφα στον πανικό του επείγοντος. Ο καρκίνος του μαστού κατά κανόνα δίνει περιθώριο συγκροτημένης και όχι επείγουσας θεραπείας.

— Η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρία έκανε μια ανακοίνωση παρακαλώντας τους πολίτες να δώσουν προτεραιότητα στους καρκινοπαθείς, στον εμβολιασμό για την γρίπη. Ανάλογα με το είδος της θεραπείας που κάνουν, διαφέρει η ευαλωτότητά τους στις λοιμώξεις;

Θεωρώ ότι ορθώς έχει επισημανθεί η «προτεραιότητα» του αντιγριππικού εμβολιασμού στους ασθενείς με καρκίνο. Προσοχή όμως, ο καρκίνος δεν είναι συνώνυμο της ευαλωτότητας σε λοιμώξεις. Η ευαλωτότητα εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, με σημαντικότερο το αν ευρίσκονται υπό θεραπεία και κατά πόσον αυτή προκαλεί ισχυρή ανοσοκαταστολή ή άλλες επιπλοκές. Σε κάθε περίπτωση, οι οδηγίες των ειδικών αποτελούν την πλησιέστερη προς το εφικτό πρόταση.

Υγεία & Σώμα
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Φλόγα που ζεσταίνει τις καρδιές των παιδιών με καρκίνο και των οικογενειών τους

Υγεία & Σώμα / Η Φλόγα που ζεσταίνει τις καρδιές των παιδιών με καρκίνο και των οικογενειών τους

Ο παιδικός καρκίνος είναι μια πολύ δύσκολη δοκιμασία. Όμως καμιά οικογένεια δεν είναι μόνη γιατί έχει συμπαραστάτη εδώ και 42 χρόνια τη «Φλόγα», ενώ το ιατρικό οπλοστάσιο διευρύνεται με πρωτοποριακές θεραπείες που εφαρμόζονται στα ελληνικά νοσοκομεία και η χώρα αποκτά περισσότερους δότες μυελού των οστών.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
MOUTH TAPE

Υγεία & Σώμα / Μπορεί το κλείσιμο του στόματος με ταινία να βοηθήσει με το ροχαλητό και την υπνική άπνοια;

Εικόνες ανθρώπων που κοιμούνται με το στόμα τους κλεισμένο με ταινία έχουν κατακλύσει το Instagram και το TikTok, αλλά και την έβδομη σεζόν του δημοφιλούς ριάλιτι «Love is Blind».
THE LIFO TEAM
Νόσος ALS: Ο κορυφαίος ερευνητης James Berry στην Ελλάδα

Υγεία & Σώμα / Ο ειδικός της νόσου ALS στην Ελλάδα: Νέες θεραπείες και ελπίδα για το μέλλον

Σε εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ και στο Αιγινήτειο, ο δρ. James D. Berry μίλησε για τη σπάνια νευροεκφυλιστική ασθένεια ALS, τις θεραπείες που έχουν εγκριθεί και εκείνες που βρίσκονται σε στάδιο κλινικών δοκιμών.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
Το success story της πρόληψης του καρκίνου του μαστού βοηθά να αλλάξουμε νοοτροπία απέναντι στον καρκίνο

Υγεία & Σώμα / Το success story της πρόληψης του καρκίνου του μαστού

Ο Πανελλήνιος Σύλλογος «Άλμα ζωής» έχει συμβάλει καθοριστικά στην επιτυχημένη προσπάθεια πρόληψης του καρκίνου του μαστού, η οποία αποτελεί τη ναυαρχίδα στα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου για χρόνια νοσήματα που υλοποιούνται στην Ελλάδα.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
Οι ασθενείς έχουν να αντιμετωπίσουν το χάσμα μεταξύ της υποψίας και της διάγνωσης του καρκίνου

Υγεία & Σώμα / Το χάσμα μεταξύ της υποψίας και της διάγνωσης του καρκίνου

Οι ογκολογικοί ασθενείς δεν έχουν να αντιμετωπίσουν μονάχα την ίδια τη νόσο αλλά και όλα τα εμπόδια που συναντούν στην πορεία. Ένα από αυτά, που δυσκολεύονται να υπερπηδήσουν, αφορά το χάσμα μεταξύ της υποψίας και της διάγνωσης, δύο στάδια καθόλου αλληλένδετα στην πράξη, για τα οποία μας μιλά ο πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου (ΕΛΛΟΚ), Γιώργος Καπετανάκης.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
Συναισθηματική υπερφαγία: «Έτρωγα κρύες πίτσες με μαρμελάδα και έξτρα τυρί»

Υγεία & Σώμα / Συναισθηματική υπερφαγία: «Έτρωγα κρύες πίτσες με μαρμελάδα και έξτρα τυρί»

Δύο γυναίκες που ζουν με τη διατροφική διαταραχή περιγράφουν τα επεισόδιά τους και εξηγούν πώς είναι να μην απολαμβάνεις το φαγητό αλλά να το χρειάζεσαι για να αποφορτιστείς.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ινστιτούτο Copernicus: Βαριά η σκιά της κλιματικής αλλαγής στην υγεία των Ελλήνων

Υγεία & Σώμα / Η κλιματική αλλαγή και οι σοβαρές επιπτώσεις της στην υγεία των Ελλήνων

Η κλιματική αλλαγή εξελίσσεται ραγδαία, με την Ελλάδα, την Ιταλία και την Ισπανία να σηκώνουν το μεγαλύτερο φορτίο, καθώς το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Copernicus προβλέπει τριπλασιασμό των θανάτων από τη ζέστη μέχρι το τέλος του αιώνα.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
«Το να είσαι διαβητικός δεν σημαίνει ότι δεν είσαι και ασταμάτητος»

Lifo Videos / «Το να είσαι διαβητικός δεν σημαίνει ότι δεν είσαι και ασταμάτητος»

Ο Κωνσταντίνος Κατσούδας, διαβητικός και συνιδρυτής της πρωτοβουλίας Riding4Diabetes, μοιράζεται μια βαθιά προσωπική ιστορία, μιλά για τη σημασία της ενημέρωσης γύρω από τον διαβήτη και την αξία της εξάλειψης του στίγματος γύρω από τη νόσο.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Για πρώτη φορά πλάνο εντοπισμού της προέλευσης νέων ή αναδυόμενων παθογόνων

Υγεία & Σώμα / Αναζητώντας την αλήθεια για τις πανδημίες: Το πλάνο του ΠΟΥ για τη δημόσια υγεία

Στο ερώτημα από πού προήλθε ο «ένοχος» για κάθε επιδημική έξαρση στοχεύει να δώσει απάντηση ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, δημιουργώντας για πρώτη φορά ένα πλήρες πλάνο για τον εντοπισμό της προέλευσης νέων ή αναδυόμενων (παλιότερων) παθογόνων.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ