Τι συμβουλή θα έδινες στον νεότερο εαυτό σου;

Στην νεότερη Βανέσσα θα της έλεγα: Να είσαι αδίστακτα σκληρή με τους σκληρούς ανθρώπους και να είσαι απέραντα γλυκιά με τους γλυκούς ανθρώπους, ανεξάρτητα απ΄το τι λέει ο κόσμος. Να μην δίνεις ποτέ σημασία σε αυτά που λέει ο κόσμος, όλος ο κόσμος. Καμία σημασία. Και θα της έλεγα ότι ο φόβος και η καταπίεση είναι θάνατος. Πραγματικός θάνατος. Απλά με μία καρδιά που πηγαινοφέρνει αίμα, κανενός η αγάπη δεν αξίζει τον θάνατό σου. Και θα της έλεγα να πάρει μία γάτα το συντομότερο δυνατόν: Μία γάτα θα σε πείσει ότι μπορείς να αγαπάς και να αγαπιέσαι σε συνθήκες τρυφερότητας, σεβασμού και ελευθερίας.

Στον νεότερο μου εαυτό θα έλεγα: Σταμάτα να παίζεις πιάνο και άκου αυτό που θα σου πω τώρα, δώσε μου λίγη σημασία. Ξέρω κάτι που θα μάθεις εσύ μετά από πολύ καιρό. Φώναξε να σ’ ακούσουν μέχρι το αλσάκι απέναντι και μίλα, μην σωπαίνεις. Ζήτα βοήθεια από τους φίλους σου, πώς θα το καταλάβουν πως δεν είσαι καλά; Φίλησε την Βασιλική κι ας είναι πιο μεγάλη, μη φοβάσαι τα μικρά της χείλη. Κι εκείνο το άτιμο το Παρίσι δεν είναι και τόσο μακριά, κι εκεί ανθρώπους έχει που παίζουν πιάνο κι ερωτεύονται. Μην φεύγεις προτού να έχεις αναχωρήσει. Εκεί στο άλσος απέναντι βρίσκονται όλα όσα χρειάζεσαι. Όλα εκτός από το φιλί σου στη Βασιλική, αυτό δεν σε περιμένει. Σε φιλώ…

Μην εμπιστεύεσαι ποτέ κάποιον πάνω από 30 χρονών.

Αν πρόκειται να διαβάσεις το 1984, μην το κάνεις ενώπιον τρίτων το 1984. Όσο χάλια κι αν τα ‘χεις καταφέρει μην απελπίζεσαι, πάντα υπάρχει περιθώριο για χειρότερα. Το αλκοόλ δεν προσθέτει γοητεία. Μπύρα και κρασί αντί για ουίσκι και βότκα. Μακριά απ’ το τζιν τόνικ. Πιο μακριά από τον τζόγο. Καλές οι σχέσεις αλλά άσε κι ένα κενό ανάμεσα. Τα τρία χρόνια είναι πολλά. Το αυτοκίνητο μπορεί να πάει στο συνεργείο πριν ξεμείνει. Το ίδιο και τα δόντια. Αρκούν τα αγγλικά, αλλά όχι του Lower. Οι Mπήτλς, ο Γούντι Άλλεν και ο Μάνος Χατζιδάκις δεν αρκούν.

Μην υποτιμάς τα στερεότυπα: ταξίδια, άσκηση, ύπνος, διατροφή χωρίς υπερβολές, ριγκέιν, προφυλακτικά, μίλα λιγότερο – άκου περισσότερο, μεσοδόντια βουρτσάκια, καλύτερα ένα λεπτό κόκκινος παρά μια ώρα κίτρινος, κράνος, ψυχοθεραπεία. Αν σου έρθει ποτέ να μιλήσεις άσχημα στους γονείς σου κάντο, αλλά στον πληθυντικό. Αν αρρωστήσουν μην το σκάσεις. Η σχέση με τα αδέρφια είναι πολύ σημαντική. Η δεξιοτεχνία σε ένα όργανο δεν βλάπτει. Ούτε οι στόχοι βλάπτουν. Οι μπάμιες τρώγονται. Περισσότερο μπουζούκια, λιγότερο ντισκοτέκ. Αν πρόκειται να ψηφίσεις Μητσοτάκη το 1985 μην το κάνεις, θα υπάρξουν κι άλλες ευκαιρίες.

Θα συμβούλευα τον νεότερο μου εαυτό να εγκατέλειπε τα βαρίδια της πατρικής στέγης και προστασίας όσο το δυνατόν πιο γρήγορα. Ο νέος άνθρωπος για να δημιουργήσει πρέπει να 'ναι ελεύθερος από εξαρτήσεις και ενοχές. Μπορείς να αγαπάς και να προσφέρεις χωρίς να εγκλωβίζεσαι.

Αρχικά θα του έλεγα ότι τα πράγματα που συμβαίνουν στη ζωή μας, είτε καλά είτε κακά, συμβαίνουν καθαρά και μόνο από «ατύχημα». Δεν μπορούμε να ελέγξουμε τίποτα. Δεν πιστεύω δηλαδή ότι άμα κάνεις κάτι καλό θα σου γυρίσει απαραιτήτως πίσω και σε καλό ή το αντίστροφο. Είναι αδύνατον να ελέγξουμε την πορεία που θα έχουμε. Πολλές φορές τα πιο άσχημα πράγματα συμβαίνουν στους πιο υπέροχους ανθρώπους... Θα τον προέτρεπα όμως να κάνει το καλό διότι έτσι θα αξιοποιούσε πιο ουσιαστικά τον χρόνο του. Επίσης θα του έλεγα να μη μένει τόσο πολύ στις σκέψεις του. Είναι άδικο γι’ αυτόν να εξαντλεί τη ζωή μόνο εκεί μέσα. Να δρα περισσότερο. Και να μάθει να ζει με τις απώλειες.

«Υπομονή γλύκα. Ανάπνευσε. Όλα θα γίνουν» αυτό θα ήθελα να πω στον νεότερο εαυτό μου, τύπου: «hold your horses», σε ξενόγλωσση version. Αλλά δεν θα το άκουγε ο νεότερος εαυτός μου. Θα άκουγε «δώσε και άλλο. Το ‘χεις. Είσαι δυνατή» και όλες αυτές τις μπούρδες

Να προχωρούσα πιο άφοβα και με μεγαλύτερη πίστη στον εαυτό μου, αλλά και στους γύρω. Η χαμηλή αυτοπεποίθηση σε κάνει μαγκωμένο και επιθετικό, πληγώνεις και στενοχωρείς ανθρώπους και δεν το καταλαβαίνεις κιόλας. Το παρελθόν δε διορθώνεται, όμως είμαστε ζωντανοί και μπορούμε να διορθώνουμε το παρόν. Ο νεαρός μου εαυτός θα ήθελα να έχει κατανοήσει τη σημασία της απραξίας. Γενικά, πολλά πράγματα θα είχα αποφύγει, και άλλα τόσα θα τα είχα κάνει με τον ίδιο ακριβώς τρόπο για να μη δείρουμε και πολύ τον εαυτό μας!

Η ζωή είναι πρόβα τζενεράλε. Σε κάποιες σκηνές πρέπει να αυτοσχεδιάσεις, να εμπιστευτείς απλά το ένστικτό σου, σε άλλες πρέπει να σκεφτείς καλά την επόμενη σου κίνηση και ατάκα. Επίλεξε προσεκτικά πώς θα παίξεις, ανάλογα με τους συμπαίκτες στη σκηνή. Κοίτα πάντα προς τον ουρανό, κράτα πάντοτε τα πόδια σου γειωμένα. Τελικά δεν έχει και πολλή σημασία τι σκέφτονται οι πολλοί για σένα. Αγάπησε τους άλλους όχι για αυτά που λένε, αλλά για αυτά που κάνουν. Ο χρόνος τρέχει, αλλά είναι πάντα ομορφότερος στο παρόν.

Μη φοβάσαι, δε χρωστάς τίποτα σε κανέναν, μόνο σε σένα. Αυτοί που φοβάσαι πως θα προδώσεις πρέπει να «προδοθούν».

Κάν’ το όπως θέλεις εσύ. Κανείς, στην αλήθεια, δεν ξέρει ποτέ, τι κάνει και πού πάει, ό,τι κι αν λένε. Just listen to your gut feeling. Τα πράγματα θέλουν το χρόνο τους για να ανθίσουν. Σεβάσου τα όριά σου και μη σε σφαλιαρίζεις.

Οι πολλές φιλίες ή παρέες δεν σου κάνουν πάντα καλό, κράτα στενό κύκλο με άτομα που δείχνουν πως σε έχουν ψηλά και σε νοιάζονται. Μπορείς να αλλάξεις όλη σου την ζωή μόνο με μια απόφαση, να σκέφτεσαι τι αρέσει σε εσένα και τι θέλεις να κάνεις εσύ χωρίς να σε κρατάνε οι απόψεις των άλλων πίσω.

Να μην είσαι δειλός- εγώ επειδή ήμουν αγροτόπαιδο είχα ζήσει φτωχική ζωή, και δεν είχα θάρρος. Υπήρχαν τότε οι φτωχοί και η καλή κοινωνία, κι εγώ τους φοβόμουν, δεν ήξερα πώς να φερθώ. Το άλλο που μπορώ να πω ήταν ότι εσπούδασα, κι αυτό ήταν η καλύτερη επιλογή που θα μπορούσα να κάνω. Το ίδιο θα με συμβούλευα να επιλέξω και σήμερα.

Θα με συμβούλευα να ζούσα πιο ελεύθερη. Ήμουν πολύ καταπιεσμένη με τα θέματα της ηθικής, το «τι θα πει ο κόσμος». Θα ήθελα να είχα την ελευθερία που έχουν τα σημερινά παιδιά, όταν ήμουν εγώ 15, 16. Είχα μια συμμαθήτρια τη Λένα, που ήταν πολύ όμορφη και ζούσε ελεύθερη, σαν να ζούσε σήμερα, με τη σχέση της, τις πίστες, τους χορούς κι όλα. Έκανε ό,τι ήθελε. Εμένα μου έλεγαν 9 η ώρα να είμαι σπίτι. Ντάλα καλοκαίρι, σπίτι, σκέψου... Και η μάνα μου στο μπαλκόνι κάθε φορά που έφευγα να μου λέει: «Τιτίκα να θυμάσαι, η τιμή, τιμή δεν έχει!».

Μην ξεκινήσεις ποτέ το κάπνισμα, και σταματά να πιστεύεις ότι όλα θα αλλάξουν σε μια μέρα, δώσε χρόνο στα όνειρα σου, τον αξίζουν.

Αν μπορούσα σήμερα να μιλήσω στον μικρότερο μου εαυτό σίγουρα θα τον συμβούλευα να μην σταματάει ποτέ να σκέφτεται δημιουργικά, να μη βάζει όρια στον εαυτό της και να μη ντρέπεται για τον τρόπο που σκέφτεται και εκφράζεται. Να αγαπάει τη φαντασία του και να την αποδέχεται με τον τρόπο που της αξίζει, ακόμα και αν οι άλλοι δεν την αποδέχονται πάντα. Είναι δώρο να μπορείς να βλέπεις την ζωή από άλλες οπτικές και να μαθαίνεις να αγαπάς την πραγματικότητα.

Θα έλεγα ότι ο πόνος περνάει. Και να μη φοβάμαι, γιατί περνάει.

Να μη ντρέπεται τόσο να εκφράσει τη γνώμη του - ούτως ή άλλως λίγοι θα τον ακούσουν πραγματικά.

Να μείνει μακριά από τους σίγουρους και τους κυνικούς – δεν θα του μάθουν τίποτα σημαντικό για τη ζωή. Να μη φοβάται να χάνει τον εαυτό του. Εαυτός είναι – χάνεται, βρίσκεται, χάνεται ξανά… Να ταξιδεύει πιο συχνά και στα επόμενα χρόνια να περιηγηθεί και να χαθεί σε όσες το δυνατόν περισσότερες ιταλικές πλατείες, κατά προτίμηση αργά τη νύχτα. Να διαφυλάξει την ευαισθησία που έχουν πάντα οι νεότεροι, να παλέψει για να τη διατηρήσει μέσα στη ρουτίνα των χρόνων που θα έρθουν. Να μην έχει τόσο άγχος, ούτως ή άλλως τα σημαντικότερα δεν τα ελέγχουμε. Να κυνηγάει την ομορφιά και να έχει υπομονή.

Τόλμα, κάνε και μαλακίσου όσο θέλεις: έτσι κι αλλιώς η πληρωμή θα είναι ίδια.

Θα της έλεγα ότι οι γκόμενοι που τώρα γουστάρει δεν είναι οι έρωτες της ζωής της, να τσιλάρει λίγο, γιατί είναι απλώς χειριστικοί μαλάκες.