Top, bottom ή side: Σεξ πέρα από τη διείσδυση

Μπαίνοντας στο grindr, ο χρήστης βουτά σε έναν κόσμο όπου διαπραγματεύεται τη σεξουαλικότητα του με όρους αγοράς. Προσφορά και ζήτηση. Αν δεν έχεις αυτό που η μεγάλη κρεαταγορά της σάρκας επιθυμεί, τότε απλά δεν χωράς. Οι αρρενωπές καρικατούρες του grindr ξέρουν τι θέλουν και το ζητάνε. Κρυμμένοι πίσω από φωτογραφίες με τριχωτά στήθη, φοβισμένοι, παπαγαλίζουν αυτά που τους έμαθαν. Θέλουν βασικά μόνο να γαμήσουν. Τι γίνεται όμως όταν αυτό που θέλεις δεν υπάρχει καν ως επιλογή;

Για τα άτομα που από καιρό ένιωθαν το διεισδυτικό σεξ ως μια επίπονη υποχρέωση, ως μία ακόμη επιλογή ανάμεσα σε πολλές άλλες ή ίσως και ως μια σεξουαλική αγγαρεία: Καλωσήρθατε, αυτό το κείμενο είναι για εσάς.

Όταν μιλάμε για σεξ συνήθως μιλάμε για ένα πράγμα και αυτό είναι η διείσδυση.Το διεισδυτικό σεξ μπορεί να είναι μια πολύ fun εμπειρία και για το μεγαλύτερο μέρος του σεξουαλικά ενεργού πληθυσμού είναι ο στόχος ή και το σημαντικότερο κομμάτι κάθε σεξουαλικής συνεύρεσης. Εύλογα λοιπόν θα αναρωτηθεί κανείς γιατί να αμφισβητήσουμε ένα σύστημα δοκιμασμένο, το οποίο συνεχίζει να λειτουργεί για τον περισσότερο κόσμο.

Η απάντηση είναι αρκετά προφανής: γιατί, όπως κάθε γενίκευση, απλώς δεν λειτουργεί για όλους, γιατί δεν είναι η μόνη διαθέσιμη επιλογή εκεί έξω, άντε, ίσως και από μια έμφυτη τάση προς την ανυπακοή σε κάθε τι που μας δίνεται ως δεδομένο, γιατί, με τα λόγια της Virginie Despentes, το πιθανό είναι πάντα μια φυλακή από την οποία θέλουμε να δραπετεύσουμε.

Τους τελευταίους μήνες οι χρήστες της ελληνικής έκδοσης του grindr βρίσκονται μπροστά σε μια σημαντική αλλαγή. Πλέον μπορούν να επιλέξουν ως σεξουαλική θέση, πέρα από top, bottom ή vers, τον όρο «side». Βρίσκω την εξέλιξη αυτή πολύ αισιόδοξη και πριν μερικές μέρες ανεβάζω ένα στόρι όπου λέω συνοπτικά: Δραπέτες του διεισδυτικού σεξ, ελάτε σε εμένα, μιλήστε μου!

Η ανταπόκριση είναι μεγάλη. Γνωστοί και φίλοι που δεν ήξεραν καν πως υπάρχει λέξη για αυτό που ένιωθαν μού εξομολογούνται πως η διείσδυση δεν ήταν ποτέ για αυτούς κάτι το τρομερό ή το τόσο αναγκαίο. Μιλάω με τον Δημήτρη, είναι 24, και μου λέει πως μεγάλωσε σε ένα πολύ ετεροκανονικό περιβάλλον, όπου το διεισδυτικό σεξ ήταν το «φυσιολογικό», οπότε δεν ήξερε καν ότι μπορούσες να είσαι side. «Τα τελευταία χρόνια που ο queer κύκλος μου έχει διευρυνθεί, έχει αλλάξει και η εικόνα που έχω για το σεξ. Πλέον, παρότι η διείσδυση ως φαντασίωση μου αρέσει, δεν είναι κάτι που αναζητώ τόσο συχνά στις επαφές μου. Νιώθω ότι το μη διεισδυτικό σεξ με καλύπτει, και νιώθω πως η σεξουαλική μου ζωή έχει βελτιωθεί με το να μην αισθάνομαι την “πίεση” του πρωκτικού. Ευτυχώς το queer σεξ σιγά σιγά απαλλάσσεται από στερεότυπα cis ετεροκανονικών πρακτικών».

Ο όρος «side» εμφανίζεται το μακρινό 2013 σε ένα άρθρο της Huffington Post, όταν ο Αμερικανός σεξολόγος και συγγραφέας Dr Joe Kort δίνει για πρώτη φορά όνομα στα −κυρίως γκέι− άτομα που βρίσκουν σεξουαλική ικανοποίηση μόνο με πρακτικές μη διεισδυτικού σεξ. Ο Μάριος μαθαίνει για τον όρο «side» το 2018 μέσω ενός φίλου του. Μου λέει πως από όταν ξεκίνησε να έχει σχεδόν αποκλειστικά side εμπειρίες έχει ανακαλύψει πολλές απολαύσεις που δεν ήξερε ότι υπήρχαν. «Είναι πολύ προβληματικό από τα άτομα της κοινότητας να θεωρούν αυτονόητο ότι αυτοπροσδιορίζομαι είτε ως top είτε ως bottom. Λες και επειδή είμαι αγόρι, είναι οκ να με ρωτάνε αν έχω κοπέλα, αφού είναι ήδη δεδομένο ότι είμαι στρέιτ». Ο Μάνος και ο Κώστας είναι ζευγάρι εδώ και 6 μήνες και κάνουν αποκλειστικά side σεξ. Και οι δύο μου λένε πως αυτό τους δυσκόλευε πολύ στις προηγούμενες σχέσεις τους γιατί ενώ οι περισσότεροι στην αρχή δέχονταν το να μην κάνουν διεισδυτικό σεξ, μετά από λίγο ξέφευγαν. «Θέλω να σε γαμήσω», τους έλεγαν, παρακαλούσαν, πίεζαν και καμιά φορά ένα ανυπόμονο δάχτυλο βουτούσε μέσα στο εσώρουχο. «Πολλοί νομίζουν ότι απλώς φοβάσαι και βλέπουν το να είσαι side ως κάτι το λειψό, μια επιλογή δειλίας». Οι patronizing εμπειρίες είναι και αυτές πολύ συχνές. Οι διάφοροι θεοί του ομοκανονικού έρωτα κοιτούν αυτά τα «δυσλειτουργικά» παιδιά, τους κάνουν «πατ-πατ» στον ώμο και τους λένε ότι δεν πειράζει, «δεν πειράζει που δεν θέλεις να κάνεις σεξ, αν και κρίμα γιατί έχεις ωραίο κωλαράκι».

Η ιδέα πίσω από το side σεξ δεν είναι καινούργια. Πολύ πριν εμφανιστεί ο όρος και πολύ πριν το grindr αποφασίσει καθυστερημένα να τον ενσωματώσει, οι χρήστες έγραφαν στις περιγραφές των προφίλ τους «Games Only», εννοώντας ότι ψάχνουν μόνο για προκαταρκτικά. Στο lingo του grindr η φράση «Μόνο παιχνίδια» σημαίνει τα πάντα εκτός από διείσδυση. Μόνο παιχνίδια όχι επειδή το βασίλειο της σεξουαλικής φαντασίας μάς προσκαλεί να παίξουμε και να σκεφτούμε το σεξ δημιουργικά, δηλαδή ως ένα παιχνίδι που στόχο του έχει να περάσουμε καλά. Αλλά παιχνίδια γιατί το σεξ χωρίς πρωκτικό δεν είναι σεξ, παρά μια άγουρη, παιδική πρακτική. Ένα σεξ κατευθείαν από το μενού για παιδιά. Side, δηλαδή στην άκρη. Γιατί στο χρηματιστήριο της ανθρώπινης σάρκας το να αυτοπροσδιορίζεσαι ως άτομο που δεν συμμετέχει σε πρακτικές διεισδυτικού σεξ σημαίνει να είσαι στην άκρη.

Οι λόγοι για τους οποίους ένα άτομο, queer ή μη, μπορεί να μην ενδιαφέρεται τόσο για το διεισδυτικό σεξ είναι πολλοί. Πολλά άτομα μου λένε ότι παλαιότερες παραβιαστικές ή κακοποιητικές εμπειρίες ίσως να είναι ο λόγος που αναζητούν εναλλακτικές μορφές σεξ, άλλοι θεωρούν πως οι περισσότερες εμπειρίες τους καταλήγουν να είναι side γιατί δεν είναι έτοιμοι ή δεν έχουν αρκετή εμπειρία για να διαχειριστούν τη διείσδυση. Η γνώμη μου όμως είναι ότι δεν χρειάζεται κανείς συγκεκριμένο λόγο για να εξερευνήσει το σεξ δίχως διείσδυση. Το κείμενο αυτό είναι μια πρόσκληση. Mια πρόσκληση προς όποιον το διαβάζει να δει το σεξ ως μια άσκηση δημιουργικότητας και ελευθερίας.

Ένας φόβος που μοιράζονται πολλά side άτομα είναι αυτός της απόρριψης. Σαν αυτομάτως με την επιλογή τους να χάνουν την πρόσβαση σε ένα μεγάλο κομμάτι πιθανών συντρόφων. Ένα αγόρι που μου στέλνει στο Instagram μού λέει: «Η πρώτη εντύπωση που δημιουργείται σε κάποιον είναι ότι το σεξ είναι πιο περιοριστικό αν βγάλεις το πρωκτικό από τη συζήτηση, τελικά όμως στην πράξη μπορεί να εντυπωσιαστείς από την ποικιλία και τις επιλογές που σου ανοίγονται, ειδικά αν αρχίσουμε να μιλάμε και για τα sex toys».

«Γαμήθηκα την περασμένη εβδομάδα και ήταν τέλεια. Been there, done that. Απλά το να είμαι side είναι πολύ πιο διασκεδαστικό. Κάνω πολύ καλύτερο σεξ από τότε που έκανα come out ως side. Η φαντασίωση της διείσδυσης δεν με ερεθίζει. Αν δεν ξέρουμε από την αρχή ποιος είναι ο στόχος, τότε η όλη εμπειρία έχει πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Μια απλή σεξουαλική θέση δεν μπορεί να χωρέσει την πολυπλοκότητα του τι γουστάρω, οι λέξεις ενεργητικός, παθητικός, vers, ακόμη και side, δεν σημαίνουν απολύτως τίποτα, απλώς με περιορίζουν».

Στο τραπέζι των σεξουαλικών πρακτικών, το να κάτσεις να φας σημαίνει να μη σεβαστείς το μενού, να βάλεις τις διαθέσιμες επιλογές στην άκρη και να επιλέξεις ξεκινώντας από μία δική σου, μύχια και εντελώς προσωπική έμπνευση. Αν ξεχάσουμε τι πρέπει να κάνουμε όταν κάνουμε σεξ, τι μένει; Ή αν το σεξ που μας έμαθαν πάλιωσε, σημάδι κι αυτό ενός κόσμου γερασμένου και δύσκαμπτου ή, ακόμη, αν δούμε ότι δεν λειτουργούσε πραγματικά ποτέ, τουλάχιστον όχι για όλους; Καθώς κλείνουμε το τηλέφωνο με τον Μάριο μού εκμυστηρεύεται ότι ίσως τελικά δεν τον ενδιαφέρουν και τόσο τα γεννητικά όργανα και η απόλαυση που προκύπτει αποκλειστικά από αυτά. Αλήθεια, πόσο εύκολο μας είναι να συλλάβουμε μια σεξουαλικότητα χωρίς γεννητικά όργανα;

Η επιθυμία για ένα πιο συμπεριληπτικό σεξ δεν περιορίζεται μόνο στα queer άτομα, παρόμοιες εμπειρίες μοιράζεται μαζί μου και μια στρέιτ κοπέλα, η Κέλλυ. «Ειδικά στην αρχή, άργησα πολύ να κάνω διεισδυτικό σεξ, και ακόμα και σήμερα δεν νομίζω ότι το προτιμώ. Ο τότε ψυχολόγος μου μού έλεγε ότι δεν είναι φυσιολογικό να είμαι 18 και να μην έχω κάνει ακόμα σεξ, ενώ είχα σεξουαλικές σχέσεις με τους συντρόφους μου, απλώς χωρίς διείσδυση». Σήμερα δεν θεωρεί τη διείσδυση ανώτερη ούτε απαραίτητη για να θεωρήσει μια εμπειρία της ουσιαστική. Όταν ακόμη και οι ειδικοί ψυχικής υγείας αντιμετωπίζουν τη διείσδυση ως μια «μεταμορφωτική» εμπειρία ενηλικίωσης, βλέπουμε ξεκάθαρα ότι κάτι πηγαίνει στραβά και ότι χρειαζόμαστε πολύ δρόμο ακόμα για να φτάσουμε στον ελεύθερο κόσμο που ονειρευόμαστε.

Ας το πούμε άλλη μια φορά και ας το ακούσουν όλοι, η διείσδυση είναι απλά ένας ακόμη τρόπος να κάνεις σεξ. Το παιδί ενός προ πολλού νεκρού ετεροκανονικού έρωτα. Κι αν υπάρχει κάποιος για τον οποίο η διείσδυση κυλά υπέροχα, απροβλημάτιστα, και οι ετεροκανονισμένες θέσεις του σεξ που μας έμαθαν τον καλύπτουν απόλυτα και ουσιαστικά, χαίρομαι γι’ αυτόν.

Εγώ όμως σήμερα δεν γράφω για αυτόν τον άνθρωπο, ούτε γράφω από τη θέση του. Γιατί σε μεγάλο βαθμό, όσο προοδευτικοί και να το παίζουμε, μόνο όταν ένας χώρος είναι αφιλόξενος για εμάς τους ίδιους αντιλαμβανόμαστε τη στενότητά του. Είμαστε μπροστά σε μια αλλαγή παραδείγματος. Με τα λόγια του Paul B. Preciado, μετακινούμαστε από μια οικονομία της επιθυμίας περιοριστική και γεμάτη αποκλεισμούς σε μια άλλη, ακατάτακτη και απέραντη.

Ακόμη και αν ο όρος «side» είναι άλλη μια λέξη-ταμπέλα που εμφανίστηκε σε μια niche εφαρμογή, ανοίγει νέους ορίζοντες. O Mάριος μου λέει: «Χίλιες φορές να χανόμαστε στις πολλές ταμπέλες παρά να αποδεχόμαστε πραγματικότητες που αποβαίνουν περιοριστικές και για κάποιους ακόμη και παραβιαστικές».

Οι σύγχρονοι παρίες του ομοκανονικού σεξ γιορτάζουν περήφανα στην άκρη τους. Γιατί η μεταμόρφωση του σεξουαλικού μας φαντασιακού ξεκινά από τη γλώσσα αυτή που δεν επιχειρεί απλώς να παρατηρήσει την πραγματικότητα όπως διαμορφώνεται μπροστά μας, αλλά που έχει τη δύναμη να τη μεταμορφώσει.

Ο όρος «side» ανοίγει χώρο, ας τον καταλάβουμε. Ως γνήσιοι νομάδες της σεξουαλικότητας, ας μετακινηθούμε προς τα εκεί, ας δούμε ότι υπάρχουν και πιο εύφορα και ελεύθερα λιβάδια για τις μικρές μας υπάρξεις, κι ας γίνουν οι σεξουαλικές μας πρακτικές από σήμερα λιγάκι πιο ελεύθερες και λιγάκι πιο συμπεριληπτικές.