Την συλλογική υπευθυνότητα, όπως την αντιλαμβανόντουσαν και εφάρμοζαν οι Ναζί, το ίδιο εκφράζει, εν τέλει, και η Μέρκελ ("με τον τρόπο αυτό θα συμβάλουν οι υπεύθυνοι και όχι μόνο οι φορολογούμενοι από άλλες χώρες κι αυτό είναι το σωστό").