Στα χνάρια του Νετσάγιεφ βαδίζουν... Μια γενική παρατήρηση μόνο να κάνω. Επειδή δεν πιστεύω σε μια νομοτελειακή αναγκαιότητα της Επανάστασης, δεν υπάρχει ένας παράγοντας όπου ευθύνεται γιατί ο κόσμος δε θέλει μια αταξική αμεσοδημοκρατική κοινωνία. Σήμερα, πέραν ότι ο καθένας κοιτάει πως να τα βγάλει πέρα, δεν υπάρχει πολιτική κουλτούρα αλλά ούτε και κοινωνική συνείδηση που να ενώνει τους ανθρώπους. Στυγνή αδιαφορία. Επίσης, επειδή οι ιδεολόγοι της Επανάστασης θέλουν με θρησκευτικό ζήλο την κοινωνία που ευαγγελίζεται η ιδεολογία τους, δε σημαίνει πως είναι στη φύση του ανθρώπου να θέλει την αναρχία ή το σοσιαλισμό. Δηλαδή, ψάχνουν να βρουν τον παράγοντα όπου στέκεται εμπόδιο και ο κόσμος δεν κάνει την Επανάσταση για την αταξική κοινωνία, όπως οι γιατροί ψάχνουν να βρουν τι ευθύνεται που μια φυσική λειτουργία δυσλειτουργεί. Θεωρούν δεδομένο πως η κοινωνία τείνει "φυσικά" προς το σοσιαλισμό, και πως κάτι την εμποδίζει. Νομίζω πως η ιδέα της "απόλυτης ελευθερίας" (όχι απλά της δημοκρατίας) ξεκίνησε από την εποχή του Διαφωτισμού, και είναι προϊόν των μορφωμένων αστών διανοούμενων. Δεν κόπτεται ο απλός κοσμάκης για αυτές τις λεπτεπίλεπτες έννοιες. Την ιδέα της ελευθερίας αλλιώς τη βιώνει ο κόσμος και η κάθε εποχή. Για μένα πχ η ιεραρχία στο χώρο εργασίας και όλος ο φετιχισμός των σύγχρονων κοινωνιών με την εργασία, είναι τυραννία. Είναι μια αλλοτρίωση για μένα. Αλλά δεν είναι για έναν "απλό" καθημερινό άνθρωπο. Πολλοί εργάτες τα βλέπουν όλα αυτά ως "φυσιολογικά". Υπάρχουν χίλιοι δυο λόγοι στις σύγχρονες κοινωνίες για να τις αλλάξεις από τη ρίζα. Αλλά δεν ξέρω πού οδηγεί το αντάρτικο πόλης των σεχταριστών, με ένα λαό πολιτικά και κοινωνικά απαθή, κι όπου δε διαφαίνεται ίχνος επιθυμίας στη συνείδησή του για μια ριζοσπαστική αυτόνομη κοινωνία. Και αν θέλει κάτι, θέλει ένα Κράτος με ηθικούς πολιτικούς και μια κοινωνία με σταθερή αξιοπρεπή δουλεία. Αυτά είναι τα δικά του κριτήρια. Αλλά αν πιστεύεις στην "εγκόσμια λύτρωση", πέφτει ο διακόπτης της έλλογης συνείδησης και γίνεσαι ένας οσιομάρτυρας στο όνομα της Αταξικής Κοινωνίας, όπου εκεί οι άνθρωποι θα είναι μειλίχιοι άγγελοι.
