..συμπληρώνοντας:Κάποτε η φοιτητική κοινότητα, οι νέοι άνθρωποι δηλαδή, γαμούσαν και έδερναν. Έπαιρναν τις καταστάσεις στα χέρια τους. Συμμετείχαν ενεργά σε αυτές. Λανθασμένα ή σωστά διαμόρφωναν, επηρέαζαν τις εξελίξεις. Σήμερα ο σταρχιδισμός, ο τομαρισμός, ο «κοιτάζω την πάρτη μου» είναι... πλέον μονόδρομος...Καμία ουσιαστική αντίληψη για το τι συμβαίνει, ποιά είναι τα αίτια και οι λόγοι όλης αυτής της γενικότερης κοινωνικής αναταραχής, εντός και εκτός της χώρας μας. Οι συνειδήσεις στο ναδίρ. Η τραγική ειρωνεία είναι πως αυτό το "κακό" από το οποίο θέλουν οι περισσότεροι να ξεφύγουν, αυτή η φυγή, η ευθυνοφοβία, η εκ του ασφαλούς "λύσεις" είναι σαν να σκουπίζουν σπρώχνοντας τη σκόνη κάτω από το χαλί. Κάποια στιγμή, αργά ή γρήγορα το χαλί αφαιρείται και η σκόνη γίνεται μπουχός που δεν μπορεί να κρυφτεί κάτω από κανένα χαλί. Και τότε δεν υπάρχει ορατότητα προς καμία έξοδο κινδύνου προς παροδικές φυγές...Όσο αφορά αυτές τις κλισέ, ανούσιες αντιλήψεις περί «Οι πρώτοι των πρώτων, ώ πρώτοι!...», νομίζω πως ενδιαφέρον έχουν κάποια αποσπάσματα από το βιβλίο «Εγχειρίδιο Βλακείας» του Διονύση Χαριτόπουλου:Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά τι αποδεικνύουν οι βαθμολογίες και τα σκορ• μάλλον έχουν τόση μελλοντική αξία όση και η σειρά επιτυχίας στις Πανελλαδικές. Δεν είναι άστοχο το γνωστό δημοσιογραφικό ερώτημα του ρεπορτάζ που συχνά επανέρχεται: τι απέγιναν αυτοί που μπήκαν πρώτοι στις σχολές τους και οι πρώτοι των πρώτων• αποφοίτησαν και πρώτοι, είναι σήμερα πρώτοι στον κλάδο τους; Όταν είναι αδύνατον να ορίσεις και λεκτικά τι είναι ευφυΐα, το ταλέντο, οι ιδέες, είναι εντελώς αδύνατον και να τα μετρήσεις. Πώς να προβλεφθεί η σπίθα του νου που αυτοσχεδιάζει και εκπλήσσει με την πρωτοτυπία, την ευρηματικότητα και τη μοναδικότητα της σύλληψης. Άλλωστε είναι πασίγνωστο ότι στη νεανική ηλικία που γίνονται αυτά τα τεστ οι μεταβολές στη σκέψη είναι τόσο συχνές, ώστε πολλές κατοπινές μεγαλοφυΐες (π.χ. Αϊνστάιν, Έντισον κ.α.) στο σχολείο ήταν μάλλον σκράπες.Ο «μετρημένα» εξυπνότερος της τάξης, του σχολείου, της πόλης, της χώρας, του κόσμου είναι κάπως σαν τον τίτλο των καλλιστείων• την οποία αξία του διατηρεί μόνο μεταξύ εκείνων που διαγωνίστηκαν. Γι' αυτό βλέπεις ξαφνικά μία πωλήτρια καταστήματος που μπροστά της σβήνουν όλες οι Μις και οι Σταρ της δεκαετίας.Η ασυλία του σπουδαγμένου είναι κατοχυρωμένη: ο μπαϊλντισμένος σερβιτόρος που μπέρδεψε την παραγγελία κατατάσσεται στα ζωντόβολα, ενώ ο σοβαροφανής γιατρός που έβγαλε λάθος διάγνωση όχι• το πολύ να ψιθυρίσουν ότι «δεν ήταν καλός γιατρός». Το χαρτί δεν είναι πιστοποιητικό ευφυΐας. Αν το μυαλό κάποιου φτάνει για να πάρει δίπλωμα οδήγησης, κατά πάσα πιθανότητα φτάνει και για να πάρει ένα δίπλωμα σπουδών• τα νοητικά απαιτούμενα είναι περίπου ισοδύναμα. Άπαξ και μπορεί να απομνημονεύσει τον ΚΟΚ και τα σήματα, το μόνο που χρειάζεται για το «χαρτί» είναι να στρώσει τον κώλο του στην αποστήθιση, να μουλαρώσει δεόντως, και αμέτι μουχαμέτι, έστω και «νύχτα», θα το πάρει το στραβόχαρτο. Τώρα, γιατί το μούτρο ταξιτζής δεν έγινε μούτρο δικηγόρος, το ζήτημα δεν είναι νοητικό, αλλά κοινωνικό: όχι στενά οικονομικό, αλλά και ερεθισμάτων• του περιβάλλοντος• είναι πολλοί που σπούδασαν με χίλιες δυο στερήσεις, αλλά κανείς που δεν το είχε τάμα. Μόνο σαν ειρωνικό σχόλιο μπορεί να γίνει δεκτό πως όποιος απομνημόνευσε μία ντάνα βιβλία και τσέπωσε ένα χαρτί έγινε αυτομάτως επιστήμων. Άλλο μνήμη και πολυγνωσία και εντελώς άλλη σκέψη• το φωνάζουν αιώνες οι αρχαίοι (Ηράκλειτος, Δημόκριτος), το λέει γουστόζικα και η ξένη παροιμία, «γνώσεις χωρίς μυαλό είναι γάιδαρος φορτωμένος βιβλία». Δεν χρειάζονται περαιτέρω εξηγήσεις γιατί ο κουφιοκέφαλος προφέσορας ξέρει απέξω τον ορισμό της τίγρης αλλά ελάχιστα για την ίδια. Με την αποστήθιση αποκλείονται ανάλυση, κατανόηση, και κρίση το μόνο κέρδος είναι να εισαχθείς, όπως συνέβαινε στην αυτοκρατορική Κίνα, στον κύκλο των στενοκέφαλων μανδαρίνων. Όπως υποστηρίζει μια ομάδα ερευνητών που μελέτησε το θέμα σε μεγάλα πανεπιστημιακά ιδρύματα των ΗΠΑ, εντόπισε το ίδιο ακριβώς ποσοστό χοντροκέφαλων ανάμεσα στις καθαρίστριες, τους διοικητικούς υπαλλήλους, τους φοιτητές και τους καθηγητές (C.M. Cipolla). Προφανώς, αν η έρευνα στεφόταν και προς τους ίδιους τους ερευνητές θα ανακάλυπταν και το δικό τους ποσοστό μπούφων.
