Τώρα καταλαβαίνω πως ο Γιάννης Βαρουφάκης άλλο πράγμα ήθελε να εκτιμήσει: πόσο αξίζει να γλυτώσεις τον θάνατο.Ας επαναδιατυπώσω τον τρόπο εκτίμησης μ' ένα άλλο παράδειγμα.Χάριν απλοποίησης υποθέτουμε ότι υπάρχει μόνο ένας τρόπος θανάτου, έστω από τροχαίο. Δεχόμαστε ότι η πιθανότητα p να πάει κανείς από τροχαίο είναι θετική μεν, αλλά όχι και βεβαιότητα: 100% > p > 0% (δηλαδή 1 > p > 0 για τους μαθηματικούς).Τώρα υποθέτουμε ότι αν συντηρηθούν τα οδοστρώματα, η πιθανότητα τροχαίου p θα μειωθεί κατά ένα μικρό ποσοστό και θα γίνει p′, όπου p > p′ > 0%. Ρωτάμε έναν οδηγό: πόσον επιπλέον φόρο θα ήσουν διατεθειμένος να πληρώσεις προκειμένου να μειωθεί η πιθανότητα να σκοτωθείς σε τροχαίο από p σε p′; Αν η απάντηση είναι €K, τότε η αξία της αποφυγής του θανάτου είναι €K / (p - p′). (Ίσως ορθότερο θα ήταν να υπολογίσουμε την παράγωγο στο σημείο p, δηλαδή το όριο του €K / (p - p′) καθώς η διαφορά (p - p′) τείνει προς το μηδέν).Στην επαναδιατύπωση υπάρχει μια διαφορά που από μαθηματική άποψη είναι μόνο στην διατύπωση, αλλά από ψυχολογική άποψη είναι ουσιωδέστατη: αντί να ρωτάμε «Πόσα χρήματα _παίρνεις_ για ν' _αυξηθούν_ οι πιθανότητες θανάτου σου;» ρωτάμε «Για πόσα χρήματα _δίνεις_ για να _μειωθούν_ οι πιθανότητες θανάτου σου;».Στην πρώτη του μορφή το ερώτημα φαντάζει τερατώδες! Να προτείνουμε στους ανθρώπους χρήματα προκειμένου να δεχτούν να παίξουν ρώσικη ρουλέτα με μια επιπλέον σφαίρα στη θαλάμη! Απάνθρωπο! Όλοι οι ψυχοπαθείς, οικονομολόγοι βρήκαν να γίνουν! Κλείστε τους στο Δαφνί! Η αξία της ανθρώπινης ζωής είναι αδιαπραγμάτευτη! κτλ.Όμως στη δεύτερή του μορφή το ερώτημα φαίνεται λογικό και καθημερινό: πόσα είσαι διατεθειμένος να δώσεις για καλύτερη οδική ασφάλεια;Έχω την υποψία ότι η επιλογή της μορφής της ερώτησης δεν ήταν τυχαία, αλλά σόφισμα του αρθρογράφου.