Για να αναβαθμίζεις το Κυπριακό ιδίωμα σε γλώσσα, προφανώς θα έχεις στον νου σου το κριτήριο της κατανόησης, δηλαδή αν οι ομιλούντες την Ελληνική κατανοούν το ιδίωμα που ακούνε, τότε είναι κάποιο παρακλάδι της δικής τους γλώσσας, αν όχι, τότε για κάποια άλλη γλώσσα πρόκειται. Αυτό το κριτήριο όμως δεν είναι ασφαλές, διότι η Κυπριακή διάλεκτος έχει λέξεις που είναι ακατανόητες σε πολλούς σύγχρονους έλληνες, αλλά έχουν αρχαιοελληνικές, ή βυζαντινές ρίζες. Άλλες λέξεις πάλι χρησιμοποιούνται σε κάποια μέρη της Ελλάδος στα αντίστοιχα τοπικά ιδιώματα χωρίς να τις ξέρουν π.χ. στην Αθήνα. Άλλες προέρχονται από Τουρκοκρατία, ενετοκρατία κλπ, αλλά μήπως κι εμείς δεν έχουμε τέτοια κατάλοιπα στον λόγο μας; Η δε σύνταξη ''είπα του'' και ''είπε μου'' δεν είναι αρχαιοελληνική; Όντως για κάποιον αμάθητο η διάλεκτος θέλει εξοικείωση, αλλά τα περί Ιταλικών και Ισπανικών δεν στέκουν. Το Κυπριακό ιδίωμα είναι διάλεκτος, διότι είναι μεν επαρκές για να περιγράψει παραστάσεις και κάποιες απλές έννοιες, αλλά όταν υπάρξει ανάγκη να διατυπωθούν σύνθετες έννοιες μειονεκτεί και παραχωρεί τη θέση του στην... μαμά του, την Ελληνική γλώσσα. Π.χ. τον κουβά τον λες ''σίκλα'', την καρέκλα ''τσαέρα'', αλλά την μετριοπάθεια πώς θα την πεις; Γι'αυτό άλλωστε και δεν έχει γραπτό λόγο, παρά μόνο γραπτή αποτύπωση της διαλέκτου σε ποιήματα, ή θεατρικά έργα. Αν επιχειρήσει κάποιος να γράψει ένα χρονογράφημα στην διάλεκτο θα είναι αναπόφευκτη η χρήση της Ελληνικής καθομιλουμένης σε βαθμό τέτοιο ώστε να το καταλάβουν όλοι. Πρόσφατο παράδειγμα το 'Party is over' που δημοσιεύτηκε προ ημερών στο lifo, το οποίο κατανόησαν όλοι με πολύ λίγες άγνωστες λέξεις. Και βέβαια υπάρχει και το στοιχείο που αναφέρει ο φίλος saloon με την αρκαδική διάλεκτο, για το οποίο όμως δεν έχω επαρκή γνώση, άρα δεν το ακουμπάω. Το ίδιο λάθος πάντως κάνουν και κάποιοι Κύπριοι, οι οποίοι θεωρούν την διάλεκτό τους γλώσσα, αντίληψη ασφαλώς λανθασμένη, που ως επί το πλείστον οφείλεται σε σκόπιμη παραπληροφόρηση από κάποιο πολιτικό φορέα. Και μία ώθηση για περαιτέρω προβληματισμό. Αναλογη είναι και η περίπτωση της Ποντιακής διαλέκτου. Ακατανόητη στους αμύητους, αλλά...διάλεκτος!
