Aγαπητέ/ή bagle, μέσα από το λόγο σου αναδύονται ενδιαφέροντα ερωτήματα, τα οποία βρίσκουν συνάφεια με το νόημα των λεγομένων μου. Με πολύ προσοχή περισυλλέγω ξεχωριστά τα κομμάτια του λόγου σου για να τα διαχωρίσω νοηματικά μεταξύ τους και, αν μπορέσω, να σου δώσω κάποια απάντηση στο καθένα από αυτά :1) "Κατά την ταπεινή μου άποψη,δεν υπάρχουν ή δε θα έπρεπε να υπάρχουν όρια στο σαρκασμό.Θα σαρκάσω δοξασίες,πίστες (final boss lol),εμένα,εσένα,το θάνατο,τον έρωτα,όλους και όλα.Αυτό μας κάνει καλύτερους. Δεν αναφέρομαι στην κοροϊδία με τον αέρα της ανωτερότητας στα πανιά μου,μιλώ συγκεκριμένα για το σαρκασμό." Μπορείς να το κάνεις. Ως προς αυτό, συμφωνούμε. Ποιός μίλησε για όρια; Ποιός βάζει τα όρια στο σαρκασμό του οτιδήποτε/της οποιασδήποτε ιδέας; Πάντως όχι εγώ. Παρατήρησα ότι όντως η πρώτη πρόταση του σχολίου μου δεν είναι σωστά διατυπωμένη και ίσως αφήνει περιθώρια παρεξηγήσεων. Εκείνο, λοιπόν, που, εν περιλήψει, εννοώ σε όλη την πρώτη εκείνη παράγραφό μου (η οποία τελειώνει στη λέξη "κακόβουλο", ίσως δεν είναι σαφές λόγω της συγκεκριμένης αυτόματης διάταξης του κειμένου) είναι ότι μπορείς να δεις και να σχολιάσεις σκωπτικά το οτιδήποτε αλλά, κατά τη γνώμη μου, όχι να μειώσεις άμεσα ή έμμεσα αυτόν που το πιστεύει επειδή εσύ το απορρίπτεις ή δεν το ενστερνίζεσαι. Ακόμα κι αν η διατύπωσή μου δεν ήταν όντως τόσο καλή και κατανοητή, αυτό εννοώ - μην αμφιβάλλεις λεπτό. Μου έδωσες την ευκαιρία να το διαβάσω κι εγώ προσεχτικότερα και να το αποσαφηνίσω. Ακριβώς σ' αυτή την ανωτερότητα για την οποία μιλάς αναφέρομαι επικριτικά κι εγώ. Μα ούτε και σ' αυτό ακόμα θα ορίσω εγώ γενικά καθολικά όρια. Αυτά είναι τα όρια που εγώ πιστεύω θα έπρεπε να υπάρχουν. Δεν το υποδεικνύω σε κανέναν. Ίσως το εννοείς, ίσως όχι. Αλλά δεν μπορώ να το εξηγήσω περαιτέρω.2) "Με ποιο τρόπο μειώνεται κάποιος από τη σάτιρα ή το σαρκασμό;Με κανέναν λέω εγω.Το αντίθετο."Αν με το σαρκασμό εννοούμε το καυστικό χιούμορ (εγώ αυτό εννοώ), τότε δεν ταυτίζεται με τη σάτιρα. Έπειτα, όταν αναφέρεσαι στη δεύτερη, υποθέτω ότι εννοείς τη δημόσια σάτιρα, έτσι; Τέλος πάντων, όποια σάτιρα κι αν εννοείς, τα όρια αναφορικά μ΄αυτήν υπάρχουν και σχετίζονται με τον εύστοχον, το δίκαιον. Αλλά, ως θεωρητικές έννοιες, κι αυτά τα κατανοεί και τα θέτει ο καθένας, ανάλογα με τη διανοητική του οροφή, τις δυνατότητες αποστασιοποίησης, την αναλυτική του δεινότητα, τις κοινές αναφορές και προσλαμβάνουσές του, πιθανόν και την καλλιέργειά του.Για να μη σου πω ότι ακόμα και στο χιούμορ μπορεί να υπάρχουν θεωρητικά όρια, δεδομένου ότι πχ. ανάμεσα σε άτομα που διακατέχονται από διαφορετική αίσθηση του χιούμορ (είτε λόγω διαφορετικής καταγωγής είτε διαφοράς παιδείας είτε ατομικής ιδιοσυγκρασίας) είναι άτοπο ο ένας να εξασκεί στον άλλον το δικό του. Σ' αυτό το σημείο, αν το κάνεις, κατά κάποιον τρόπο εκφεύγεις. Ελπίζω να γίνομαι αντιληπτή. Όρια θέτει ο καθένας με τη δική του αντίληψη, εγώ τα δικά μου, εσύ τα δικά σου, ακόμα κι ο νομοθέτης τα δικά του (όσον αφορά το δημόσιο λόγο). Ωστόσο, όλα αυτά τα όρια επιδέχονται σαφώς κριτική.3) "Η άρνηση της μεταφυσικής μας πλευράς είναι μάταιη - όλοι νομίζω το βρίσκουν αυτό στον εαυτό τους. Πηγή: www.lifo.gr Ε;Ποια μεταφυσική πλευρά εννοείς;Το ότι μπορούμε και σκεφτόμαστε,έχουμε μνήμη και κριτική ικανότητα;Αν θέλεις,εξηγήσου." Σ' αυτό το σημείο δεν είμαι σίγουρη ότι μπορώ να εξηγήσω, δεν ξέρω καν αν εξηγείται, δεν ξέρω καν αν υπάρχουν επιχειρήματα ή σωστές προτάσεις για τον καθένα, δεν ξέρω καν και αν με αφορά να μπω στη διαδικασία να το επιχειρήσω. Είναι κάτι σα να μου ζητάς να περιγράψω το γαλάζιο χρώμα του ουρανού σε κάποιον που δεν έχει μάτια για να το δει. Πώς μπορώ να του το περιγράψω; Eσύ πώς θα μπορούσες να περιγράψεις σε κάποιον που με κάποιον τρόπο δεν αντιλαμβάνεται κάτι που για εσένα είναι αυτονόητο, χαρακτηριστικά αναγνωρίσιμο, αποτελεί κοινή αναφορά σου και από το οποίο πιθανόν αντλείς νοήματα; Μπορεί εντέλλει κανείς; Φαντάζομαι κάποιοι μπορούν, κάποιοι άλλοι όχι, κάποιοι καλύτερα, κάποιοι χειρότερα... και ανάλογα φυσικά και με τον αποδέκτη τους... Και, όντως, αν δεν έχεις αισθανθεί μια συγκίνηση που μόνο πέρα από το όρια της φύσης μπορεί να προσφερθεί, αν δεν το έχεις βιωματικά δεχτεί και αποδεχτεί, το πιθανότερο είναι ότι δεν είμαι σε θέση να σε πείσω και ίσως ούτε κανείς άλλος. Οι άνθρωποι δεν υπαγόμαστε μόνο σε φυσικούς, κοινωνικούς και λογικούς νόμους. Μου ζητάς παραδείγματα : Ακόμα και το μεγαλείο ενός συναισθήματος ενέχει, μεταξύ άλλων, μια πτυχή που είναι μυστηριακή, ανεξήγητη, πραγματικά σκοτεινή και φωτεινή αλλά ταυτόχρονα σε όλα της δυσπρόσιτη, μία πτυχή που όσες επιστημονικές μελέτες κι αν την αναλύσουν εξονυχιστικά κι όσες θεωρίες κι αν την υποβάλλουν σε ανελέητο ορθολογικό έλεγχο (καλά, για τον κοινωνικό έλεγχο δε θα μιλήσω καν, εμπειρικά και μόνο απαξιώ) θα διαφεύγει, και εκείνες θα αποτυγχάνουν παταγωδώς να την ερμηνεύσουν με εγκυρότητα κι αξιοπιστία. Αυτή είναι η γνώμη μου, δε θεωρώ ότι αποτελεί επιχείρημα.4) "Τα ανεξήγητα δεν τα εξηγεί η φυσική,ακόμα.Δώσε λίγο χρόνο καθώς είναι στη βρεφική της ηλικία.Για παράδειγμα,μάθαμε ότι τους κεραυνούς δεν τους ξαμολάει ο Δίας.Αν επιμείνεις ότι το κάνει,θα φροντίσω να απαντήσω αντίστοιχα και δε θα φταίει ο δυτικός τρόπος ζωής μου,αλλά ο μορφωμένος.Για μένα,αυτή είναι η κατηγορία στην οποία βρίσκεται το μέγα ανεπίλυτο και δυσερμήνευτο πρόβλημα της ύπαρξης του θεού."Το επιχείρημα κι εδώ αγνοείται τόσο από εσένα όσο και από εμένα... Το λες και μόνος/η σου στο τέλος : "για 'μένα". Για εσένα, λοιπόν, τα ανεξιχνίαστα ακόμα πεδία εμπίπτουν στην κατηγορία ενός φυσικού πεδίου που ακόμα δεν έχει καταστεί δυνατή η προσπέλασή του από την επιστήμη. Για εμένα, από την άλλη, μπορεί να αποτελεί ένα εντελώς διαφορετικό πεδίο το οποίο δεν εμπίπτει καν στην αρμοδιότητά της. Ούτε εγώ ούτε εσύ μπορούμε να προσκομίσουμε ορθολογικές αποδείξεις για καμιά από τις δυο πεποιθήσεις μας. Γι' αυτό είναι απλώς η προσωπική μας γνώμη, η εκτίμησή μας, η υποκειμενική ερμηνεία και προσέγγιση που ο καθένας επιλέγει να ακολουθήσει. Το ότι μάθαμε ότι οι κεραυνοί είναι αποτέλεσμα φυσικών αιτίων δεν αποδεικνύει με κανέναν τρόπο ότι κάτι άλλο που ακόμα δεν έχουμε μάθει ως τέτοιο είναι και αυτό. Εδώ ακριβώς είναι το πρόβλημα/η προβληματική κάθε στοιχείου που δεν τυγχάνει ή δεν επιδέχεται τεκμηρίωση. Στο ότι εξ' ορισμού κιόλας είναι ανοιχτό ΣΕ ΟΛΟΥΣ για ερμηνείες. 5) "Επίσης,ήθελα να πω ότι όχι απλώς δεν έχουν περιθωριοποιηθεί αυτές οι θεματικές,αντιθέτως καλπάζουν ανεξέλεγκτα και τρομάζει ο ένας τον άλλον."Μα, αγαπητέ/ή bagle, σημασία έχει και με ποιον τρόπο και που καλπάζουν. Κατά τη γνώμη μου - και πάλι -, όλη αυτή η θεματική είναι ξεκάθαρα περιθωριοποιημένη και αυτό κοινωνικά μεταφράζεται στο γεγονός ότι ο επίσημος λόγος της κοινωνίας δεν αφιερώνει παρά ένα μικρό, ελάχιστο κομμάτι του σ' αυτήν, αν όχι κανένα, και όποτε το κάνει ο τρόπος του είναι γραφικός, όταν δεν είναι επιτηδευμένα ερμητικός ή/και καταφανέστατα υποκριτικός συγκαλύπτοντας δόλιους σκοπούς. Ως προς την επίσημη θρησκεία, που θεωρητικά θα μπορούσε να εκφράζει τις μεταφυσικές ανησυχίες, ευαισθησίες και τα αντίστοιχα ερωτηματικά του ανθρώπου, σ' αυτό το σημείο θα ταίριαζε να πω ότι "ε, δε θέλω να κλέψω εκκλησία"... τί να πρωτοπεί κανείς...;! Aλήθεια, χρειάζονται επιχειρήματα για την γελοιότητα της άσκησής της; Για τη φαιδρότητα της ρητορικής της; Για την ανυπόστατη συγκρότηση των εκφραστών της; Για τα ποικίλης ύλης σκάνδαλα που υποκρύπτει ή/και υποθάλπτει συστηματικά, οργανωμένα, συνειδητά και σκόπιμα; Νομίζω κάθε νοήμονας άνθρωπος μπορεί πολύ εύκολα να τα συνθέσει. Είμαι σίγουρη ότι μπορείς και εσύ (αν, δε, ζεις στην Ελλάδα, τα λόγια είναι περιττά). Η Εκκλησία αυτο-περιθωριοποιείται ουσιαστικά, διαμέσου ακριβώς όλων αυτών των πρακτικών που ασκεί και των τρόπων που τις επενδύει - όλα αυτά οδήγησαν σταδιακά, συνεπικουρούμενων κι άλλων παραγόντων βεβαίως, στο να έχει καταντήσει σε κοινωνικό επίπεδο πιο αδιάφορη και γραφική και από τις τουριστικές καρτ-ποστάλ ενός ελληνικού νησιού. Aυτή τη σαθρότητα εννοείς ως απενοχοποίηση; Στα μάτια ποιού; Στο μόνο ευρέως γνωστό κοινωνικό πεδίο που μπορούμε να πούμε ότι απαντάται με κάποια σοβαρότητα και εμπράγματη ελευθερία η ανθρώπινη μεταφυσική είναι η τέχνη (όχι καθ' ολοκληρίαν, βέβαια). Και η τέχνη δε θα μπορούσαμε ακριβώς να πούμε ότι κατέχει κάποιον κεντρικό λόγο στην επίσημη κοινωνική μας σκηνή. Αν δεν υπήρχε η δημοκρατία του διαδικτύου, η παρουσία της-και,-κατά-συνέπεια,-ο-ρόλος-που-μπορεί να διαδραματίσει για τον άνθρωπο τόσο στο πεδίο που συζητάμε, όπως και σε άλλα, θα ήταν ακόμα πιο παραγκωνισμένος. Κατά συνέπεια, αυτή είναι κυρίως μια υπόθεση (και λόγω της ίδιας της φύσης της, δεν κρύβομαι πίσω από το δάχτυλό μου) που περιορίζεται να αφορά και να επιδρά σε μια κλειστή ατομική (ή έστω διαπροσωπική το πολύ), σχετικά μοναχική, σφαίρα. Ίσως και έτσι να πρέπει..., δεν είμαι σίγουρη.Υ.Γ. Σε καμία περίπτωση δεν υπονοώ ότι τα πεδία της ανθρώπινης αντίληψης δεν πρέπει να είναι ή να γίνονται διακριτά μεταξύ τους. Είναι· και φρονώ ότι οφείλουμε να το γνωρίζουμε και να τα αναγνωρίζουμε ως τέτοια.