Εντελώς πληροφοριακά, η laicité (το γαλλικό κοσμικό κράτος) θεμελιώθηκε μέσα σε απίστευτα συγκρουσιακές συνθήκες (μπροστά στις οποίες η κόντρα Τρίτση/Φίλη -Εκκλησίας θυμίζει τις αβρότητες των αριστοκρατών).Για περίπου δύο γενιές, κυρίως στην γαλλική ύπαιθρο, υπήρχε ο αμείλικτος πόλεμος μεταξύ του παπά και του δάσκαλου, συμβόλου της Γαλλικής Δημοκρατίας (κυρίως λόγω της δωρεάν υποχρεωτικής ανεξίθρησκης παιδείας που αυτή καθιέρωσε)